Sygn. akt II W 105/17
Dnia 9 października 2018r.
Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim, II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: SSR Anna Zajączkowska
Protokolant: (...)
przy udziale oskarżyciel posiłkowych (...), (...)
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu (...)
sprawy
(...)
syna (...) i (...)
urodzonego (...) w (...)
obwinionego o to, że:
w dniu (...) roku w miejscowości (...) (...), gm. (...), woj. (...) podczas wykonywania prac konserwacyjnych w (...) na gruncie rolnym zniszczył przepust melioracyjny znajdujący się na rowie, łączący działki rolne oznaczone numerami (...),
tj. o wykroczenie z art. 155 § 1 kw
orzeka
I. obwinionego (...) uniewinnia od popełnienia czynu zarzucanego mu we wniosku o ukaranie;
II. na podstawie art. 119 §2 pkt 1 kpw kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa.
Sygn. akt II W 105/17
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.
(...) i (...) są współwłaścicielami (...) w miejscowości (...). Na wysokości tych działek w latach 80. został wybudowany przepust na (...) umożliwiający komunikację pomiędzy działkami.
Przepust został uszkodzony w latach (...). Przyczyną jego uszkodzeń była intensywna działalność bobrów, przepływająca woda. Od 2012 roku (...) i (...) nie mogli korzystać z przepustu. Obiekt ten przestał spełniać swoją funkcję.
W dniu (...) roku na wniosek (...) pracownicy (...) i (...) w (...) przeprowadzili kontrolę przepustu. W trakcie kontroli stwierdzono, że przepust nie nadaje się do użytku, zagraża bezpieczeństwu oraz utrudnia przepływ wody. Stwierdzono, że kręgi z istniejącego przepustu nie nadają się do ponownego wykorzystania. (...) pismem z dnia (...) roku została zobowiązana przez (...) i (...) w (...) do usunięcia istniejących kręgów z koryta (...). Pouczono (...), że jeżeli przejazd przez Kanał jest niezbędny, może na swój koszt wykonać nową budowlę. (...) oraz (...) do dnia (...) roku nie usunęli z koryta (...) kręgów tworzących w przeszłości przepust. Nie wybudowali także nowego przepustu.
(...) i (...) w (...) latem 2016 roku zlecił spółce (...) Sp. z o.o. SKA roboty konserwacyjne na (...). Przedmiotem zlecenia było: ręczne wykoszenie porostów gęstych twardych ze skarp, wygrabienie wykoszonych porostów, mechaniczne odmulenie dna cieku warstwa 20 cm, mechaniczne rozplantowanie części urobku, ręczne usuwanie namułu z dna cieku warstwą 10 cm, oczyszczenie z namułu przepustów rurowych, rozbiórka tam bobrowych. Obwiniony (...) w imieniu (...) SKA jako kierownik robót melioracyjnych nadzorował wykonanie zleconych prac. W dniu (...) r. operator koparki (...) podczas wykonywania prac konserwacyjnych na wysokości działek należących do (...) i (...), uznał, że kręgi posadowione w korycie (...) należy usunąć. Skontaktował się ze swoim przełożonym – obwinionym (...), który polecił mu usunięcie kręgów. (...) koparką wyciągnął z koryta kanału kręgi, a następnie rozbił je. Pokruszone fragmenty kręgów przykrył ziemią.
Wartość zniszczonego obiektu to około 4.225,99 zł.
Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie: wyjaśnień obwinionego (k.28, 103), zeznań (...) (k. 4v, 8, 103-106), zeznań (...) (k. 128-130), zeznań (...) (k. 126-128), zeznań (...) (k. 33, 106-110), opinii biegłego (...) (k. 163),
notatki urzędowej (k. 1), zgłoszenia zniszczenia mienia (k. 2 ), k. 15-22 protokołu oględzin (k. 15-16), pism (...) i (...) w (...) (k. 24, 114, 119, 120, 121), ogłoszenia o udzieleniu zamówienia (k. 69-82), pisma Państwowego Gospodarstwa (...) (k. 118).
Obwiniony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu wykroczenia.
Sąd Rejonowy dokonał następujące oceny dowodów:
Sąd dał wiarę wyjaśnieniom obwinionego, co do tego z jakich przyczyn zdecydował się w dniu (...) roku wydać polecenie zniszczenia kręgów posadowionych w korycie (...) należących do oskarżycieli posiłkowych. Żaden bowiem z przeprowadzonych w toku rozprawy dowodów nie pozwolił na to, aby odmówić wiary wyjaśnieniom obwinionego w tym zakresie. Wyjaśnienia obwinionego są logiczne, spójne. Wyjaśnienia korespondują z treścią pism (...) i (...) w (...), zeznaniami (...), opinia biegłego sądowego z zakresu (...).
Czyniąc ustalenia faktyczne Sąd w pełni polegał na zeznaniach (...). Świadek w toku postępowania spójnie, logicznie przedstawiał to z jakich przyczyn zniszczył kręgi należącego do oskarżycieli posiłkowych.
Sąd dał wiarę zeznaniom świadków (...), (...), (...). Świadkowie ci opasywali spójnie, logicznie kiedy i w jaki sposób dowiedzieli się o zniszczeniu kręgów stanowiących w przeszłości przepust. Świadkowie potwierdzili także, że od 2012 roku nie korzystali z przepustu. Potwierdzili także , że w 2013 roku odbyła się na wniosek (...) kontrola (...) i (...) w (...) przepustu oraz że w wyniku tej kontroli nakazano (...) usunięcie kręgów z koryta (...).
Sąd w całości obdarzył wiarą opinię biegłego sądowego z zakresu (...). Jest ona pełna, jasna i rzeczowa, wydana została przez uprawnioną osobę, dysponującą niezbędną wiedzą specjalistyczną, a Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania jego wiarygodności.
Pozostałe dowody ujawnione bez odczytywania i zaliczone w poczet materiału dowodowego Sąd obdarzył wiarą, gdyż zostały zgromadzone zgodnie z obowiązującymi zasadami procesowymi, a analiza materiału dowodowego nie dała podstaw, aby odmówić im wiary.
Sąd Rejonowy zważył co następuje:
(...) został obwiniony o wykroczenie z art. 155 § 1 k.w.
Zgodnie z treścią tego przepisu kto na gruncie leśnym lub rolnym niszczy lub uszkadza urządzenia melioracyjne, podlega karze grzywny.
Dobrem chronionym tym przepisem są urządzenia melioracyjne (ich istnienie oraz zachowanie w należytym stanie) funkcjonujące na gruntach leśnych lub rolnych.
Melioracja to działalność polegająca na osuszaniu lub nawadnianiu ziemi w celu ulepszenia żyzności gleby (Wielki słownik języka polskiego, (...)
Zgodnie z treścią art. 195 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne melioracje wodne polegają na regulacji stosunków wodnych w celu polepszenia zdolności produkcyjnej gleby i ułatwienia jej uprawy.
W obowiązującym w dacie wydania wyroku stanie prawnym, zgodnie z treścią przepisu art. 197 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne, urządzeniami melioracji wodnych są:
- rowy wraz z budowlami związanymi z nimi funkcjonalnie,
- drenowania,
- rurociągi,
- stacje pomp służące wyłącznie do celów rolniczych,
- ziemne stawy rybne,
- groble na obszarach nawadnianych,
- systemy nawodnień grawitacyjnych oraz systemy nawodnień ciśnieniowych, jeżeli służą regulacji stosunków wodnych w celu polepszenia zdolności produkcyjnej gleby r ułatwienia jej uprawy.
Ponadto zgodnie z przepisami ustawy Prawo wodne przepisy dotyczące urządzeń melioracji wodnych stosuje się odpowiednio do
- budowli wstrzymujących erozję wodną,
- dróg dojazdowych niezbędnych do użytkowania obszarów zmeliorowanych,
- fitomelioracji oraz agromelioracji
- systemów przeciwerozyjnych,
- zagospodarowania zmeliorowanych trwałych łąk lub pastwisk,
- zagospodarowania nieużytków przeznaczonych na trwałe łąki lub pastwiska.
Analizując treść powyższych przepisów trudno zakwalifikować obiekt, którego zniszczenie polecił obwiniony, za urządzenia melioracyjne, urządzenia melioracji wodnych. W (...) roku były to pozostałości przepustu – cztery kręgi znajdujące się w korycie kanału na wysokości działek oskarżycieli posiłkowych. W przeszłości obiekt ten stanowił przepust. Z przeprowadzonych w toku rozprawy dowodów wynika, że już w (...) pracownicy (...) i (...) w (...) stwierdzili, że przepust nie nadaje się do użytku, zagraża bezpieczeństwu oraz utrudnia przepływ wody. Stwierdzono, że kręgi z istniejącego przepustu nie nadają się do ponownego wykorzystania. Nie można także zakwalifikować kręgów, których zniszczenie polecił obwiniony, jako urządzenia wodne. Zgodnie z treścią art. 16 pkt 65 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne przez urządzenia wodne rozumie się urządzenia lub budowle służące do kształtowania zasobów wodnych lub korzystania z tych zasobów, w tym:
- urządzenia lub budowle piętrzące, przeciwpowodziowe i regulacyjne, a także kanały i rowy,
- sztuczne zbiorniki usytuowane na wodach płynących oraz obiekty związane z tymi zbiornikami,
- stawy, w szczególności stawy rybne oraz stawy przeznaczone do oczyszczania ścieków albo rekreacji,
- obiekty służące do ujmowania wód powierzchniowych oraz wód podziemnych,
- obiekty energetyki wodnej,
- wyloty urządzeń kanalizacyjnych służące do wprowadzania ścieków do wód, do ziemi lub do urządzeń wodnych oraz wyloty służące do wprowadzania wody do wód, do ziemi lub do urządzeń wodnych,
- stałe urządzenia służące do połowu ryb lub do pozyskiwania innych organizmów wodnych,
- urządzenia służące do chowu ryb lub innych organizmów wodnych w wodach powierzchniowych,
- mury oporowe, bulwary, nabrzeża, mola, pomosty i przystanie,
- stałe urządzenia służące do dokonywania przewozów międzybrzegowych.
Skoro obiekt, którego zniszczenie polecił obwiniony w (...) roku nie służył kształtowaniu zasobów wodnych, ani korzystaniu z nich, nie mógł być także zakwalifikowany jako urządzenie wodne. Powyższe potwierdził biegły z zakresu (...). Biegły w opinii stwierdził, że zniszczony na polecenie obwinionego przez świadka (...) obiekt - kręgi leżące w korycie (...) na wysokości (...) w miejscowości (...) nie był przepustem wodnym w rozumieniu Prawa wodnego.
Zatem czyn obwinionego nie wypełniał znamion wykroczenia określonego w art. 155 § 1 k.w., ani też wykroczenia z art. 477 pkt 7 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne.
W tym miejscu jednak należy podnieść, że niewątpliwie przeprowadzone dowody wskazują na to, że doszło do zniszczenia cudzej rzeczy ruchomej - kręgów leżących w korycie kanału. Z uwagi na wskazaną przez biegłego wartość wyrządzonej szkody czyn taki należałoby zakwalifikować nie jako wykroczenie z art. 124 § 1 k.w., a jako przestępstwo z art. 288 § 1 k.k. W tym jednak zakresie, w przypadku złożenia przez oskarżycieli posiłkowych stosownego wniosku o ściganie, powinno się toczyć odrębne postępowanie na podstawie przepisów kodeksu postępowania karnego.
Z tych wszystkich względów Sąd orzekł jak w wyroku.