Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 461/18

POSTANOWIENIE

Dnia 30 maja 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Małgorzata Wołczańska

Sędziowie: SA Ewa Jastrzębska

SA Anna Bohdziewicz (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 30 maja 2018 roku w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi H. P.

o wznowienie postępowania

w sprawie z powództwa H. P.

przeciwko M. H. i T. H.

o zapłatę

zakończonej prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Katowicach

z dnia 23 listopada 2016 r., sygn. akt I ACa 501/16

postanawia:

odrzucić skargę.

SSA Anna Bohdziewicz SSA Małgorzata Wołczańska SSA Ewa Jastrzębska

Sygn. akt I ACa 461/18

UZASADNIENIE

H. P. wniósł skargę, domagając się wznowienia postępowania w sprawie, jaka toczyła się z jego powództwa przeciwko M. H. i T. H. o zapłatę i zakończyła się wydaniem wyroku przez Sąd Apelacyjny w Katowicach w dniu 23 listopada 2016 roku. Składający skargę podał, iż doszło do wykrycia nowych faktów i dowodów, które mogły mieć wpływ na wynik postępowania. Wskazał, że składana skarga o wznowienie postępowania jest „bezspornie uzasadniona wobec rażących naruszeń i uchybień Sądu Apelacyjnego w Katowicach, przepisów postępowania i niewłaściwej wykładni tych przepisów, skutkujących niezgodnym z prawem oraz poczuciem sprawiedliwości rozstrzygnięciem, jakie legły u podstaw zaskarżonego wyroku, a które to uchybienia w niewątpliwy sposób wpłynęły w sposób decydujący na wynik przedmiotowej sprawy”. Przyznał, iż od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach została złożona skarga kasacyjna, która nie została jednak przyjęta do rozpoznania. Skarżący zarzucił naruszenie przez Sąd art. 209 k.c. przez jego błędną wykładnię i w konsekwencji przyjęcie, że w zakresie „wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa” nie mieści się jego roszczenie do dochodzenia należności za bezumowne korzystanie z nieruchomości przez pozwanych, stanowiącej współwłasność, co skutkowało przyjęciem, że skarżący nie posiada legitymacji czynnej do dochodzenia należności z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości, gdy tymczasem wykładnia taka jest sprzeczna z wynikami wykładni językowej i całościowej, a także ze stanowiskiem przeważającej części doktryny i judykatury. Ponadto zarzucił naruszenie art. 5 k.c. przez jego zastosowanie w sprawie, której dotyczy skarga, podczas gdy w świetle zgromadzonego materiału sprawy nie zachodziły podstawy do przyjęcia, że skarżący nadużył prawa podmiotowego, a nadto pozwani w toku postępowania nie udowodnili takiego nadużycia i nie postawili w apelacji zarzutu naruszenia art. 5 k.c.

Skarżący domagał się uchylenia i zmiany zaskarżonego wyroku przez oddalenie apelacji i utrzymanie w mocy wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 11 grudnia 2015 r., sygn.. akt II C 663/13. Ewentualnie domagał się uchylenia wyroku objętego skargą i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Skarga została oparta na właściwych przyczynach restytucyjnych wskazanych w art. 403 § 2 k.p.c.. Zgodnie z tym przepisem można żądać wznowienia w razie późniejszego wykrycia prawomocnego wyroku, dotyczącego tego samego stosunku prawnego, albo wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. Należy jednak zwrócić uwagę, iż sformułowanie podstawy wznowienia w sposób odpowiadający przepisom art. 401 - 404 k.p.c. nie oznacza oparcia skargi na ustawowej podstawie wznowienia, jeżeli już z samego jej uzasadnienia wynika, że podnoszona podstawa nie zachodzi. Skarżący twierdzi, iż doszło do późniejszego wykrycia okoliczności faktycznych i dowodów, jednakże z bardzo obszernego uzasadnienia skargi wynika, iż w rzeczywistości kwestionuje on wykładnię przepisów prawa materialnego dokonaną przez Sąd Apelacyjny w Katowicach, jaka doprowadziła do wydania kwestionowanego wyroku.

Należy wyjaśnić, że okoliczności i dowody później wykryte to okoliczności w poprzednim postępowaniu w ogóle nieujawnione i nieznane stronom. Ponadto z przywołanego przepisu wyraźnie wynika, że późniejsze wykrycie okoliczności faktycznych lub środków dowodowych może stanowić podstawę wznowienia postępowania tylko wówczas, gdy te okoliczności lub dowody pozostają potencjalnie w związku przyczynowym z wynikiem sprawy (w szczególności dotyczącą podstawy faktycznej powództwa - zob. postanowienie SN z dnia 24 maja 1982 r., II CO 1/82, OSP 1984, z. 2, poz. 27), a strona nie mogła z nich skorzystać. Tymczasem z uzasadnienia skargi w ogóle nie wynika wykrycie nowych okoliczności faktycznych czy dowodów. Jak już wskazano wyżej skarżący szeroko przedstawia wykładnię przepisów prawa materialnego, jaka – w jego ocenie – byłaby prawidłowa, a nie została zastosowana przez Sąd Apelacyjny.

Stanowczego podkreślenia wymaga, że art. 403 k.p.c. zawiera wyczerpujące wyliczenie podstaw wznowienia o charakterze restytucyjnym, a zatem katalog ten nie może być w żaden sposób rozszerzany. Nawet ewentualna wadliwość orzeczenia wynikająca z obrazy prawa materialnego także nie może być kwalifikowana jako ustawowa podstawa wznowienia postępowania (por. postanowienie SN z dnia 4 kwietnia 2007 r., V CZ 25/27, niepubl.). Już tylko na marginesie można zwrócić uwagę, że Sąd Najwyższy, nie przyjmując skargi kasacyjnej do rozpoznania, wskazał na prawidłową wykładnię przepisu art. 209 k.c. przyjętą przez Sąd Apelacyjny, a także wyjaśnił, iż nie ma podstaw do ograniczania kognicji sądu przez wyłączenie możliwości zastosowania art. 5 k.c. z urzędu

Analizując zatem twierdzenia skarżącego nie sposób przyjąć, aby odpowiadały one ustawowym podstawom wznowienia, co uzasadnia odrzucenie skargo w oparciu o art. 410 § 1 k.p.c..

SSA Anna Bohdziewicz SSA Małgorzata Wołczańska SSA Ewa Jastrzębska