Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 704/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 września 2018 roku

Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodnicząca – SSR Anna Zajączkowska

Protokolant – (...)

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 marca 2018 r., 5 czerwca 2018 r., 21 sierpnia 2018 r.

sprawy

(...)

syna (...) i (...)

urodzonego (...) w (...)

oskarżonego o to, że:

w dniu (...) roku w (...), przy (...) na terenie portu po byłej (...) poprzez agresywne zachowanie polegające na wymachiwaniu rękoma i blokowanie przejścia własnym ciałem, utrudniał oraz udaremniał osobom uprawnionym do przeprowadzenia kontroli w zakresie ochrony środowiska, tj. st. strażnikowi (...) i st. strażnikowi (...) z (...) (...) (...) w (...) wykonanie czynności służbowych polegających na kontroli osób łamiących obowiązujący w tym porcie zakaz połowu ryb,

to jest o czyn z art. 225 § 1 kk

o r z e k a

I. oskarżonego (...) uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu w akcie oskarżenia czynu, za który na podstawie art. 225 § 1 kk skazuje go, a na podstawie art. 225 § 1 kk w zw. z art. 37a kk wymierza mu karę grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych po 10 (dziesięć) złotych każda;

II. na podstawie art. 627 kpk zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 200 zł (dwieście złotych) tytułem kosztów sądowych, w tym kwotę 100 (sto) złotych tytułem opłaty.

Sygn. akt II K 704/17

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu (...) r. około godziny 16:50 strażnicy (...) starszy strażnik P. U. oraz starszy strażnik B. O. (2) udali się do (...) byłej (...) znajdującego się w (...) na rzece (...) celem kontroli przestrzegania obowiązującego w tym miejscu na podstawie Uchwały nr 1759/196/16 (...) (...) z dnia (...) całkowitego zakazu uprawiania amatorskiego połowu ryb. Teren (...) byłej (...) należy do (...) oskarżonego (...), prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą (...) C.. Należący do niej (...) jest komercyjnym obiektem sportowo – rekreacyjnym spełniającym między innymi funkcje portu oraz miejsca do celów wypoczynkowych. Prowadzona działalność gospodarcza w (...) polegała m.in. na pobieraniu opłat od wędkarzy za umożliwienie im dokonywania połowu ryb w (...).

Obydwaj strażnicy w dniu kontroli mieli na sobie mundury (...). Przyjechali nieoznakowanym pojazdem służbowym. Po dotarciu drogą na teren (...) byłej (...) zauważyli około dziesięciu wędkarzy wędkujących w wodach portu byłej (...), który ma bezpośrednie połączenie z rzeką (...). Wędkarze mieli rozstawiony sprzęt wędkarski. Strażnicy (...) udali się w kierunku wędkarzy. Kiedy szli w stronę wędkarzy, z baraku stojącego na terenie (...), wybiegło w stronę strażników trzech mężczyzn. Mężczyźni domagali się, aby strażnicy opuścili teren portu. Podkreślali, że jest to teren prywatny. Strażnicy przedstawili się, poinformowali, że są strażnikami (...). Okazali legitymacje służbowe. Poinformowali o uprawnieniach do przeprowadzenia kontroli osób wędkujących oraz powiedzieli, że ich celem jest taka właśnie kontrola. Po kilku minutach na miejscu pojawił się oskarżony (...). Poinformował, że jest właścicielem terenu. Oskarżony zagrodził swoim ciałem dojście do wędkarzy. Wymachiwał rękoma. Po jakimś czasie zadzwonił po znajomych. Wtedy strażnicy (...) wezwali na miejsce funkcjonariuszy Policji. Przed przyjazdem funkcjonariuszy Policji, dziesięciu wędkarzy, którzy pomimo zakazu łowili ryby, oddaliło się.

(...) ma (...) lata, (...). Jego miesięczny dochód to około (...). (...).

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie: częściowo wyjaśnień oskarżonego (k. 67-68 70, 71, 152-154), zeznań (...) (k.20v-21, 68-71), zeznań (...) (k.24v-25, 71-72), częściowo zeznań (...) (k. 72-74), częściowo zeznań (...) (k. 75), upoważnienia (k. 64), pisma z dnia 29.11.2017(...) (...) w (...) (k. 65), (...) (...) poz. 9647 z dnia 14.11.2016 (k. 77-82), pisma KPP w (...) (k. 85, 86, 112), kopii notatników służbowych (k. 87-96), pisma (...) w (...) z dnia 22.06.2017 (k. 110), pisma O. (...) w (...) z dnia 31.03.2017 (k. 114), karty karnej (k. 235), odpisu (...) w sprawie (...) (k. 140-141), umowy sprzedaży (k. 142-149), pisma z dnia 29.11.2018 (...) w (...) (k. 150), regulaminu Stoczni (...) (k. 116), pisma (...) w (...) z dnia 29.11.2017 r. (k. 150), akta sprawy (...) SA/Wa 530/17 (k. 167-234), pisma (...) w (...) z dnia 4.11.2014 r. r. (k. 150).

Przesłuchiwany w postępowaniu przygotowawczym oskarżony (...) oświadczył, że nie przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Jednocześnie odmówił składania wyjaśnień i odpowiedzi na pytania.

Przesłuchiwany na rozprawie w dniu 22 marca 2018 r. oświadczył, że nie przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Podał, że nie miał świadomości z kim ma do czynienia. Ponadto wyjaśnił, że odmawiając strażnikom zgody na wejście na teren posesji należący do jego (...), działał w obronie przysługującego jego żonie prawa własności.

Sąd Rejonowy dokonał następującej oceny dowodów:

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego jedynie w części w jakiej korespondują z zeznaniami (...) i (...). W pozostałym zakresie w jakim oskarżony twierdził, że strażnicy nie okazywali legitymacji, że nie wiedział z kim ma do czynienia, że był spokojny, nie udaremnił przeprowadzenia kontroli ponieważ w tym dniu nie było osób dokonujących amatorskiego połowu ryb w porcie, Sąd nie dał wiary albowiem są sprzeczne z uznanymi przez sąd za wiarygodne zeznaniami (...) i (...).

Sąd dał wiarę zeznaniom (...) i (...) w części. Świadkowie ci nie pamiętali tej konkretnej kontroli. W swoich zeznaniach opisali ogólnie jak przebiegały kontrole strażników (...) w należącym do (...) oskarżonego (...) byłej (...) w (...) na rzece (...). Trudno uznać za wiarygodne zeznania świadków, że w trakcie wszystkich kontroli nie wiedzieli, że osobami, które chciały dokonać kontroli byli strażnicy (...). Świadkowie przyznali, że osoby które chciały dokonać kontroli miały na sobie mundury, informowały, że są strażnikami (...).

Sąd dał w całości wiarę zeznaniom świadków (...) i (...), uznając je za logiczne, spójne. Zdaniem Sądu świadkowie ci nie mieli żadnego powodu, żeby składać fałszywe zeznania obciążające oskarżonego.

Na wiarę zasługuje także treść dokumentów ujawnionych i zaliczonych w poczet materiału dowodowego. Autentyczność oraz wartość dowodowa tych dokumentów nie budzi wątpliwości Sądu. Dokumenty te nie były kwestionowane przez żadną ze stron.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W ocenie Sądu oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 225 § 1 k.k.

Przestępstwo z art. 225 § 1 kk polega na udaremnianiu lub utrudnianiu wykonania czynności służbowej osobie uprawnionej do przeprowadzania kontroli w zakresie ochrony środowiska lub osobie przybranej jej do pomocy. Dobrem chronionym jest niezakłócone wykonywanie obowiązków służbowych. Zachowanie sprawcy może polegać zarówno na działaniu, jak i zaniechaniu. Przez udaremnianie należy rozumieć całkowite uniemożliwianie przeprowadzenia czynności kontrolnych. Będzie to przykładowo niewpuszczenie na teren obiektu. Utrudnianie polega natomiast na zakłóceniu czynności kontrolnych. Będzie to zatem każde ingerowanie w ich normalny, chociażby poprzez przedłużanie. Przestępstwo ma charakter skutkowy, a więc jego dokonanie wymaga udaremnienia lub utrudnienia czynności kontrolnych. Można je popełnić jedynie umyślnie z zamiarem bezpośrednim bądź ewentualnym.

Przechodząc na grunt niniejszej sprawy podnieść trzeba, że kontrola, którą zamierzali przeprowadzić w dniu (...) r. strażnicy (...) była kontrolą w zakresie ochrony środowiska. Jak wynika z zeznań obu strażników zamierzali oni skontrolować przestrzeganie zakazu uprawiania amatorskiego połowu ryb w (...) byłej (...) w (...) na rzece (...). Zakaz połowu ryby wynikał z obowiązującego w dniu kontroli prawa miejscowego - opublikowanej w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) w dniu 14 listopada 2016 r. pod poz. 9647, uchwały z dnia (...) nr (...) (...) (...). Uchwała ta została wydana na podstawie przepisu art. 17 ust. 3 pkt 2 ustawy o rybactwie śródlądowym. Zgodnie z treścią tego przepisu w szczególnie uzasadnionych przypadkach, w celu ochrony ryb i zapewnienia rybom możliwości odbycia tarła zarząd województwa może, w drodze uchwały, wskazać miejsce i czas, w którym obowiązuje całkowity albo częściowy zakaz uprawiania amatorskiego połowu ryb. Zatem skoro zakaz połowu ryb ustanowiony w Uchwale(...) (...) z dnia (...) został wydany w celu ochrony ryb, oczywistym jest, że kontrola przestrzegania tego zakazu, jest kontrolą z zakresu ochrony środowiska.

W dalszej kolejności należało rozważyć czy strażnicy (...) byli uprawnieni do przeprowadzenia tej kontroli.

Zgodnie z treścią art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 18 kwietnia 1985 r. o rybactwie śródlądowym zadaniem (...) jest kontrola przestrzegania tej ustawy oraz przepisów wydanych na jej podstawie. Skoro zakaz połowu ryb w (...) byłej (...) w (...) na rzece (...) został wydany na podstawie art. 17 ust 3 pkt 2 ustawy o rybactwie śródlądowym, strażnicy (...) mieli prawo kontrolować przestrzegania przepisów uchwały.

Rozważenia też wymagało to, czy strażnicy (...) mogli w celu kontroli wejść na teren portu należący do (...) oskarżonego bez zgody właściciela lub użytkownika terenu.

Zgodnie z treścią art. 23 ustawy z dnia 18 kwietnia 1985 r. o rybactwie śródlądowym w czasie wykonywania czynności służbowych strażnik (...) jest uprawniony do:

1) kontroli dokumentów uprawniających do połowu ryb u osób dokonujących połowu oraz dokumentów stwierdzających pochodzenie ryb u osób przetwarzających lub wprowadzających ryby do obrotu;

2) kontroli ilości masy i gatunków odłowionych ryb, przetwarzanych lub wprowadzanych do obrotu oraz przedmiotów służących do ich połowu;

3) zabezpieczenia porzuconych ryb i przedmiotów służących do ich połowu w wypadku niemożności ustalenia ich posiadacza;

4) żądania wyjaśnień i wykonywania czynności niezbędnych do przeprowadzania kontroli, a w wypadku uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa lub wykroczenia:

a) legitymowania osób podejrzanych w celu ustalenia ich tożsamości,

b) odebrania za pokwitowaniem ryb i przedmiotów służących do ich połowu, z tym że ryby należy przekazać za pokwitowaniem uprawnionemu do rybactwa, a przedmioty zabezpieczyć,

c) zatrzymywania za pokwitowaniem dokumentów, o których mowa w pkt 1, z tym że dokumenty te wraz z wnioskiem o ukaranie przekazuje się w terminie 7 dni do sądu,

d) kontroli środków transportowych w celu sprawdzenia zawartości ich ładunku w miejscach związanych z połowem ryb,

e) przeszukiwania osób i pomieszczeń na zasadach określonych w Kodeksie postępowania karnego w celu znalezienia przedmiotów mogących stanowić dowód w sprawie lub podlegających przepadkowi,

f) doprowadzenia do najbliższego komisariatu lub posterunku Policji osób, w stosunku do których zachodzi uzasadniona potrzeba podjęcia dalszych czynności wyjaśniających;

5) dokonywania czynności wyjaśniających w postępowaniu w sprawach o wykroczenia, które zostały określone w przepisach ustawy, udziału w tych sprawach w charakterze oskarżyciela publicznego oraz wnoszenia środków zaskarżenia od rozstrzygnięć zapadłych w tych sprawach;

6) nakładania grzywien w drodze mandatu karnego za wykroczenia określone w ustawie;

7) żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, zwracania się o taką pomoc do jednostek gospodarczych, organizacji społecznych, jak również w nagłych przypadkach do każdego obywatela o udzielenie doraźnej pomocy na zasadach określonych w przepisach o Policji, określających szczegółowo zasady żądania takiej pomocy;

8) wstępu i wjazdu:

a) do pomieszczeń magazynowych i miejsc składowania ryb oraz na tereny obrębów hodowlanych,

b) na tereny pozostające w administracji urzędów morskich, na tereny lasów, zakładów przemysłowych, ośrodków turystyczno-wypoczynkowych, gospodarstw rolnych w zakresie niezbędnym do prowadzenia kontroli na wodach przyległych do tych terenów,

c) na wały przeciwpowodziowe, śluzy, tamy, na teren elektrowni, młynów i tartaków wodnych, przepompowni oraz innych urządzeń piętrzących wodę, z wyjątkiem terenów i obiektów Sił Zbrojnych, Straży Granicznej i Policji oraz innych, których szczególne przeznaczenie stanowi informacje niejawne o klauzuli tajności „tajne” lub „ściśle tajne”;

9) prowadzenia działań kontrolnych w miejscach wymienionych w pkt 8 bez konieczności uzyskania zgody ich właściciela lub użytkownika;

10) noszenia broni palnej krótkiej i broni sygnałowej;

11) noszenia kajdanek zakładanych na ręce, ręcznych miotaczy substancji obezwładniających, pałki służbowej i przedmiotów przeznaczonych do obezwładniania osób za pomocą energii elektrycznej.

Należący do (...) oskarżonego (...) jak wynika z treści regulaminu (...), jest komercyjnym obiektem sportowo-rekreacyjnym spełniającym m.in. funkcje miejsca do celów rekreacyjno- wypoczynkowych i kąpieliska, portu i przystani dla statków, zaplecza socjalnego dla osób korzystających z żeglugi śródlądowej, sportu i rekreacji, wędkowania oraz cumujących statki, miejsca biwakowania i grillowania. Z powyższego wynika zatem, że jest to teren ośrodka turystyczno- wypoczynkowego. Z racji tego strażnicy (...) w celu działań kontrolnych mają wstęp na ten teren bez konieczności uzyskania zgody jego właściciela lub użytkownika. Na marginesie jedynie podnieść trzeba, że nawet gdyby zgoda właściciela była konieczna do tego, aby strażnicy w celu kontroli mogli wejść na teren (...) byłej (...), gdzie żona oskarżonego prowadzi działalność gospodarczą, to brak takiej zgody właściciela lub użytkownika terenu, przyczyny, powody braku zgody powinny być oceniane w kontekście dopuszczenia się przestępstwa z art. 225 § 1 kk. Niedopuszczalna jest bowiem sytuacja, kiedy uprawnione na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów prawa osoby stwierdzają popełnienie wykroczenia i nie mogą przeprowadzić czynności zmierzających do ukarania takiej osoby z uwagi na niczym nieuzasadniony brak zgody właściciela lub użytkownika terenu na którym doszło do popełnienia wykroczenia.

W dniu (...) r. jak wynika z zeznań obu strażników na terenie portu należącego do (...) oskarżonego około 10 wędkarzy naruszało zakaz uprawiania amatorskiego połowu ryb. Strażnicy (...) chcieli ich wylegitymować, podjąć czynności zmierzające do ich ukarania za popełnione wykroczenie. Działania oskarżonego oraz towarzyszących mu osób udaremniły przeprowadzenie tej kontroli. Oskarżony krzyczał, machał rękoma blokował swoim ciałem przejście do wędkarzy. Strażnicy zmuszeni byli wezwać funkcjonariuszy Policji. Do czasu przyjazdu Policji wędkarze naruszający zakaz opuścili teren portu.

Zatem oskarżony swoimi działaniami wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 225 §1 k.k. .

W ocenie sądu oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim udaremnienia kontroli. Znał treść Uchwały (...) (...) z dnia (...) Okoliczność, że żona oskarżonego złożyła skargę na tę uchwałę do (...) w (...) nie spowodowała, że jej przepisy przestały obowiązywać. Podnieść trzeba, że oskarżony pomimo świadomości że obowiązuje zakaz uprawiania amatorskiego połowu ryb w (...) byłej (...) w (...), udostępniał wody tego portu dla celów uprawiania tam amatorskiego połowu ryb, ponieważ czerpał z tego korzyści finansowe. Prowadzona przez niego i jego żonę działalność gospodarcza polegała m.in. na udostępnianiu za opłatą wód portu dla osób chcących wędkować. Gdyby strażnicy (...) kontrolowali przestrzeganie zakazu na terenie należącym do (...) oskarżonego i karali osoby dokonujące amatorskiego połowu ryb w porcie, oskarżony straciłby klientów i dochody. Dlatego on i jego pracownicy konsekwentnie, pomimo świadomości obowiązywania uchwały oraz prawa strażników (...) do przeprowadzenia kontroli, udaremniali przeprowadzanie kontroli.

Oskarżony również, wbrew temu co twierdzi, miał świadomość, że ma do czynienia ze strażnikami (...). Strażnicy mieli na sobie mundury, przedstawili się, okazali legitymacje, wyjaśniali w jakim celu przybyli. Powtórzyć należy, że jedynym powodem udaremniania kontroli była chęć dalszego czerpania zysków z udostępniania za opłatą portu dla osób chcących wędkować.

Odnosząc się do argumentu obrońcy oskarżonego o niemożności pociągnięcia oskarżonego do odpowiedzialności karnej za czyn zarzucany mu w akcie oskarżenia z uwagi na to, że został już za ten sam czyn ukarany wyrokiem Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim w sprawie o sygn. akt (...), podnieść trzeba, że stan powagi rzeczy osądzonej zachodzi wówczas, gdy „co do tego samego czynu tej samej osoby” (tożsamość podmiotowo - przedmiotowa), orzeczeniem merytorycznym rozstrzygnięta została kwestia odpowiedzialności karnej. W sprawie (...) jak wynika z treści wyroku oskarżony został ukarany za to, że w dniach 11,14 i 15 listopada 2017 r. w rejonie Stoczni (...) w (...) przy rzece (...) nie realizował Uchwały nr (...) (...) (...) z (...) w zakresie zakazu uprawiania amatorskiego połowu ryb pomagając innym osobom w połowie ryb w w/w porcie, a więc postępowanie to dotyczyło innego czynu popełnionego w innym czasie. Ponadto postępowanie to nie było postępowaniem karnym, a postępowaniem w sprawie o wykroczenie. Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela pogląd wyrażany w orzecznictwie, że postępowanie w sprawach o wykroczenia nie jest postępowaniem karnym, lecz odrębnym postępowaniem dotyczącym orzekania w sprawach innych niż przestępstwa, choć na zasadach zbliżonych do procesu karnego. Postępowanie w sprawach o wykroczenia ma więc charakter w pełni autonomiczny, co bezpośrednio wynika z brzmienia art. 1 § 1 kpw. Skoro zatem niedopuszczalność ponownego postępowania zachodzi tylko wówczas, gdy - przy zachowaniu tożsamości osoby i czynu - uprzednie „postępowanie karne” zakończone zostało prawomocnie, oczywistym jest, że wcześniejsze zakończenie innego postępowania niż postępowanie karne, choćby co do tego samego czynu tej samej osoby, nie wywołuje skutku w postaci stanu rzeczy osądzonej, o którym mowa w art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. (tak Sąd Najwyższy m.in. w postanowienie z dnia 29 stycznia 2004 r. I KZP 40/03, Legalis nr 61020, w wyroku z dnia 18 maja 2017 r., IV KK 447/16, Legalis nr 1611986).

Sąd wymierzając oskarżonemu karę grzywny 100 stawek dziennych po 10 zł miał na uwadze występujące w sprawie okoliczności obciążające takie jak znaczny stopień społecznej szkodliwości czynu. Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu Sąd wziął pod uwagę to, że oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim udaremnienia kontroli. Zachowywał się wobec strażników (...). Udaremnił przeprowadzenie kontroli i ukaranie 10 osób naruszających zakaz połowu ryb.

Jako okoliczność łagodzącą przy wymiarze kary sąd potraktował to, że oskarżony jest (...)

Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał że karą właściwą dla oskarżonego za popełniony przez niego czyn z art. 225 § 1 kk będzie wymierzona mu na podstawie art. 225 § 1 kk w zw. z art. 37a kk kara grzywny w wymiarze 100 stawek po 10 zł każda. W ocenie Sądu kara ta spełni zarówno cele prewencji ogólnej jak i szczególnej i uświadomi oskarżonemu, jak i innym osobom nieopłacalność zachowań stanowiących naruszenie przepisów prawa.

Jednocześnie Sąd, na podstawie art. 627 kpk, zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 200 złotych tytułem kosztów sądowych, w tym kwotę 100 złotych tytułem opłaty.