Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 listopada 2019 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu – Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Dagmara Kos

Protokolant: st. sekr. sąd. Iwona Bartel

po rozpoznaniu w dniu 8 listopada 2019 roku w Sieradzu na rozprawie

sprawy z powództwa T. K.

przeciwko (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

o zadośćuczynienie

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powódki T. K. kwotę 74.000,00 (siedemdziesiąt cztery tysiące) złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie:

- od kwoty 19.000,00 (dziewiętnaście tysięcy) złotych od dnia 25 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 40.000,00 (czterdzieści tysięcy) złotych od dnia 8 maja 2019 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 15.000,00 (piętnaście tysięcy) złotych od dnia 8 czerwca 2019 r. do dnia zapłaty,

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

3.  zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powódki T. K. kwotę 3.332,68 (trzy tysiące trzysta trzydzieści dwa złote sześćdziesiąt osiem groszy) tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu,

4.  zasądza od powódki T. K. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 1.447,07 (jeden tysiąc czterysta czterdzieści siedem złotych siedem groszy) tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa i kwotę tę nakazuje ściągnąć z zasądzonego od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powódki T. K. roszczenia,

5.  zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 4.844,54 (cztery tysiące osiemset czterdzieści cztery złote pięćdziesiąt cztery grosze) tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 152/19

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 17 sierpnia 2016 r. wniesionym do Sądu Rejonowego w Łasku powódka T. K. wniosła o zasądzenie od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. kwoty 19.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną na skutek udziału w wypadku komunikacyjnym z dnia 24 lipca 2014 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 24 grudnia 2015 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

(pozew- k.3-8)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz od powódki kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

(odpowiedź na pozew- k.65-67)

Na rozprawie w dniu 12 stycznia 2017 r. powódka popierała powództwo a pozwany wnosił o oddalenie powództwa.

(protokół rozprawy z dnia 12 stycznia 2017 r. na płycie CD 00:00:00 – 00:02:27- koperta k.218)

Na rozprawie w dniu 22 maja 2018 r. powódka popierała powództwo a w imieniu pozwanego nikt się nie stawił.

(protokół rozprawy z dnia 22 maja 2018 r. na płycie CD 00:00:00 – 00:06:12- koperta k.218)

W piśmie procesowym z dnia 29 kwietnia 2019 r. powódka rozszerzyła powództwo i wnosiła o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz tytułem zadośćuczynienia kwoty 94.000,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 19.000,00 zł od dat wskazanych w pozwie i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 75.000,00 zł od dnia doręczenia pozwanemu pisma zawierającego rozszerzenie powództwa do dnia zapłaty oraz tytułem zwrotu kosztów opieki osób trzecich kwoty 1.800,00 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanemu pisma zawierającego rozszerzenie powództwa.

(pismo procesowe powódki- k.183)

Postanowieniem z dnia 6 maja 2019 r. Sąd Rejonowy w Łasku stwierdził swą niewłaściwość rzeczową i przekazał sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Sieradzu.

(postanowienie Sądu Rejonowego w Łasku- k.184)

Na rozprawie w dniu 8 listopada 2019 r. powódka popierała powództwo w rozszerzonym kształcie a w imieniu pozwanego nikt się nie stawił.

(protokół rozprawy z dnia 8 listopada 2019 r. na płycie CD 00:00:30 – 00:15:58- koperta k.227)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 24 lipca 2014 r. powódka jechała jako pasażerka samochodem marki T. (...) o nr rej. (...) kierowanym przez G. K.. Podczas jazdy zajmowała ona miejsce pasażera z przodu pojazdu. We W. kierująca tym samochodem jadąc z nadmierną prędkością zmieniała pas ruchu i podczas wykonywania tego manewru straciła panowanie nad pojazdem, który zjechał z drogi, zaczął koziołkować i uderzył w latarnię i znak uliczny, na skutek czego powódka doznała obrażeń ciała.

(bezsporne, zeznania powódki T. K.- protokół rozprawy z dnia 8 listopada 2019 r. na płycie CD 00:03:25 – 00:13:20- k.227 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 12 stycznia 2017 r. na płycie CD 00:02:27 – 00:23:25- koperta k.218, kserokopia notatki urzędowej- k.12, kserokopia zaświadczenia- k.14, kserokopia aktu oskarżenia- k.53-58)

Przeciwko kierującej samochodem marki T. (...) o nr rej. (...) G. K. Prokuratura Rejonowa dla Wrocławia – Psie Pole wystąpiła z aktem oskarżenia, w którym oskarżyła ją o spowodowanie tego wypadku.

(bezsporne, kserokopia aktu oskarżenia- k.53-58)

Samochód, którym kierowała G. K., był ubezpieczony w zakresie OC u pozwanego.

(bezsporne, kserokopia zaświadczenia- k.14)

Z miejsca zdarzenia powódka została przetransportowana karetką pogotowia do (...) Szpitala (...) we W., gdzie trafiła na Oddział (...) (...). U powódki stwierdzono złamanie trzonu kości promieniowej prawej z przemieszczeniem, odwichnięcie w stawie promieniowo – łokciowym dalszym, złamanie awulsyjne wyrostka rylcowatego prawej kości łokciowej, skręcenie kręgosłupa szyjnego i ranę szarpaną ręki lewej. Na oddziale tym wykonano jej prześwietlenia kręgosłupa szyjnego, obu rąk i miednicy oraz tomografię komputerową głowy i kręgosłupa szyjnego, nastawiono jej złamania oraz unieruchomiono jej rękę prawą opatrunkiem gipsowym dłoniowo – ramiennym oraz kręgosłup szyjny kołnierzem ortopedycznym. W tym samym dniu powódka na własne żądanie wypisała się z tego szpitala. Pryz wypisie zalecono jej wysokie ułożenie kończyny, kontrolę ukrwienia i unerwienia palców, leczenie operacyjne złamania kości promieniowej prawej, wymianę kołnierza tymczasowego i noszenie unieruchomienia przez 14 dni.

(bezsporne, zeznania świadka K. K. - protokół rozprawy z dnia 12 stycznia 2017 r. na płycie CD 00:23:25 – 00:32:24 - koperta k.218, zeznania powódki T. K.- protokół rozprawy z dnia 8 listopada 2019 r. na płycie CD 00:03:25 – 00:13:20- k.227 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 12 stycznia 2017 r. na płycie CD 00:02:27 – 00:23:25- koperta k.218, kserokopia karty informacyjnej leczenia szpitalnego- k.15, kserokopia dokumentacji medycznej- k.16, kserokopia skierowania do szpitala- k.19)

W tym samym dniu powódka przyjęta została na Oddział (...) Ręki Szpitala im. (...) Medycznej w Ł., gdzie został u niej wykonany zabieg krwawej repozycji złamania i stabilizacji płytką hoffera i gdzie dokonano jej implantacji substytutu kostnego. Po przeprowadzeniu tych zabiegów powódce unieruchomiono rękę w podłużniku gipsowym. Powódka była też na tym oddziale leczona farmakologicznie. Została ona wypisana z tego szpitala w dniu 29 lipca 2014 r. w stanie ogólnym i miejscowym dobrym z zaleceniem zmian opatrunku co 2 – 3 dni do czasu usunięcia szwów, przeciwobrzękowe ułożenie operowanej kończyny, noszenia ortezy na staw łokciowy przez 3 tygodnie i kołnierza ortopedycznego miękkiego także przez 3 tygodnie oraz przyjmowanie leków.

(bezsporne, zeznania świadka K. K. - protokół rozprawy z dnia 12 stycznia 2017 r. na płycie CD 00:23:25 – 00:32:24 - koperta k.218, zeznania powódki T. K.- protokół rozprawy z dnia 8 listopada 2019 r. na płycie CD 00:03:25 – 00:13:20- k.227 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 12 stycznia 2017 r. na płycie CD 00:02:27 – 00:23:25- koperta k.218, kserokopia dokumentacji medycznej- k.17-18, k.21, kserokopia karty informacyjnej leczenia szpitalnego- k.20)

Gdy powódka wróciła do domu, była jej potrzebna pomoc osób trzecich przy czynnościach życia codziennego. Powódka, która jest praworęczna, miała unieruchomiona prawą rękę i używała kołnierza ortopedycznego. Gdy zdjęto jej unieruchomienie prawa ręka zaczęła jej drętwieć i wypuszczała z niej przedmioty. Miała też ona długotrwałe zawroty głowy, które uniemożliwiały jej wchodzenie na schody i schodzenie z nich. Przy czynnościach życia codziennego pomagali jej wówczas jej syn i siostra, którzy pomagali jej w czynnościach higienicznych, przy ubieraniu, przygotowywali posiłki dla niej i robili dla niej zakupy.

( bezsporne, zeznania świadka K. K. - protokół rozprawy z dnia 12 stycznia 2017 r. na płycie CD 00:23:25 – 00:32:24 - koperta k.218, zeznania powódki T. K.- protokół rozprawy z dnia 8 listopada 2019 r. na płycie CD 00:03:25 – 00:13:20- k.227 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 12 stycznia 2017 r. na płycie CD 00:02:27 – 00:23:25- koperta k.218)

We wrześniu 2014 r. powódka otrzymała skierowanie do poradni rehabilitacyjnej i trafiła do Poradni (...) Narządu (...) K. (...) w Ł., gdzie poddano ją zabiegom usprawniającym.

( bezsporne, zeznania powódki T. K.- protokół rozprawy z dnia 8 listopada 2019 r. na płycie CD 00:03:25 – 00:13:20- k.227 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 12 stycznia 2017 r. na płycie CD 00:02:27 – 00:23:25- koperta k.218, kserokopia dokumentacji medycznej- k.22. kserokopia karty ambulatoryjnej- k.22v, kserokopia zaświadczenia- k.27)

W dniu 29 maja 2015 r. powódka ponownie trafiła na Oddział (...) (...) Szpitala im. (...) Medycznej w Ł., gdyż nie miała zrostu po złamaniu w kości łokciowej. W znieczuleniu miejscowym wykonano jej tam zabieg polegający na podaniu (...) w okolicę stawu rzekomego kości łokciowej. Po zabiegu została ona w tym samym dniu wypisana do domu w stanie ogólnym i miejscowym dobrym z zaleceniem przeciwobrzękowego ułożenia kończyny i utrzymania podłużnika gipsowego przez około 6 tygodni.

( bezsporne, kserokopia skierowania do szpitala- k.23, kserokopia historii choroby- k.23v, kserokopia karty informacyjnej leczenia szpitalnego – k.24, kserokopia dokumentacji medycznej- k.24v-26)

Po wypadku powódka zaczęła leczyć się u neurologa z powodu bólu i ograniczenia ruchomości kręgosłupa szyjnego, bólu głowy i zawrotów głowy. Lekarz ten przepisywał jej leki na zmniejszenie odczuwanych przez nią dolegliwości oraz leki nasenne.

( bezsporne, zeznania powódki T. K.- protokół rozprawy z dnia 8 listopada 2019 r. na płycie CD 00:03:25 – 00:13:20- k.227 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 12 stycznia 2017 r. na płycie CD 00:02:27 – 00:23:25- koperta k.218, kserokopia historii zdrowia i choroby- k.28-29, k.141)

W dniu 29 stycznia 2016 r. powódka ponownie trafiła na Oddział (...) Ręki Szpitala im. (...) Medycznej w Ł., z powodu powolnego zrostu w kości łokciowej. Wykonano jej tam zabieg polegający na podaniu (...) w szparę złamania. Po zabiegu została ona w tym samym dniu wypisana do domu w stanie ogólnym dobrym z zaleceniem zimnych okładów na przedramię w razie bólu.

( bezsporne, kserokopia karty informacyjnej leczenia szpitalnego – k.128-129)

Po wypadku powódka zaczęła się też leczyć w poradni ortopedycznej – poradni chirurgii ręki.

(kserokopia dokumentacji medycznej- k.135-140

W chwili wypadku powódka miała 64 lata i pracowała jako projektantka mody. Przed wypadkiem była ona aktywna i sprawna, organizowała pokazy mody, na których prezentowała własne kolekcje. Na nic się ona nie leczyła i nie przyjmowała żadnych leków. Po wypadku powódka musiała na jakiś czas zrezygnować z organizowania pokazów mody, bo nie była w stanie przygotować nowej kolekcji mody, stała się ona smutna i mniej energiczna. Odczuwała ona dolegliwości bólowe i była bardzo słaba. Osłabiały ją też zawroty głowy, które czuła także, gdy kładła się spać. Nie mogła zamykać oczu, bo świat zaczynał jej wirować. Bała się też ona po wypadku jazdy samochodem. Zrezygnowała z treningów tańca, na które przed wypadkiem chodziła 3 razy w tygodniu. Ma też ona po wypadku bliznę na ręce. Problemy z zasypianiem powódka przezwyciężyła dopiero po 2 miesiącach od wypadku. Dolegliwości bólowe ze strony prawej ręki powódka odczuwa nadal. Ma też ona ograniczoną ruchomość tej ręki w nadgarstku i łokciu i nadal jej ta ręka drętwie. Wszystko to utrudnia jej pracę projektanta, w której powódka rysuje. Powódka cały czas się rehabilituje i cały czas leczy się u neurologa i ortopedy. Przełamuje też ona istniejący u niej cały czas po wypadku lęk przed jazdą samochodem ale nie jeździ już nim w długie trasy z powodu bólu i psychiki. Powódka zrezygnowała po wypadku ze swojego hobby jakim było malarstwo, bo nie może utrzymać długo ręki w jednej pozycji.

(zeznania świadka K. K.- protokół rozprawy z dnia 12 stycznia 2017 r. na płycie CD 00:23:25 – 00:32:24 - koperta k.218zeznania powódki T. K.- protokół rozprawy z dnia 8 listopada 2019 r. na płycie CD 00:03:25 – 00:13:20- k.227 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 12 stycznia 2017 r. na płycie CD 00:02:27 – 00:23:25- koperta k.218)

Obrażenia doznane przez powódkę w wypadku obejmowały kręgosłup szyjny i obie kończyny górne. Uszkodzenie kręgosłupa w odcinku szyjnym skutkuje 15 % długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu a złamanie trzonu prawej kości promieniowej skutkuje 30 % długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu, gdyż przebieg terapii był powikłany i wystąpił staw rzekomy prawej kości promieniowej. Rokowania co do odzyskania pełnej sprawności przez powódkę są pomyślne ponieważ ograniczenie ruchomości kręgosłupa można zlikwidować odpowiednią terapią a powstanie stawu rzekomego także można zlikwidować odpowiednią terapią nie wyłączając leczenia operacyjnego. Powódka odczuwa nadal skutki wypadku, jednak jej obecna dysfunkcja narządu ruchu spowodowana jest przede wszystkim patologią obu barków, która nie jest następstwem wypadku. Ze względu na uraz odcinka szyjnego kręgosłupa oraz przede wszystkim prawej kończyny górnej powódka odczuwała znaczne dolegliwości bólowe przez pierwsze dwa tygodnie po wypadku. Unieruchomienie odcinka szyjnego kręgosłupa oraz zespolenie odłamów kości promieniowej skutecznie te dolegliwości zmniejszyło. Obrażenie odcinka szyjnego kręgosłupa nie powinny skutkować wystąpieniem negatywnych konsekwencji wypadku w przyszłości a następstwa złamania kości promieniowej będą uzależnione od sposobu jej wygojenia. U powódki wskazana jest dalsza terapia odcinka szyjnego kręgosłupa i intensywne leczenie obu barków. Nie można wykluczyć konieczności dalszej terapii kości promieniowej prawej w tym leczenia operacyjnego. Ze względu na obrażenie odcinka szyjnego kręgosłupa i prawego przedramienia powódka przez okres 1 miesiąca był uzależniona od pomocy innych osób w wykonywaniu czynności związanych z zaspokajaniem jej podstawowych potrzeb życiowych przez 5 godzin dziennie. Po tym okresie jej sprawność uległa poprawie w stopniu umożliwiającym wykonywanie wszystkich czynności życia codziennego. Ich wykonywanie było utrudnione ale nie niemożliwe.

(opinia biegłego ortopedy Z. P.- k.99-100, uzupełniająca opinia pisemna biegłego ortopedy Z. P.- k.151)

W wyniku wypadku u powódki rozwinęła się i utrwaliła nerwica lękowo – depresyjna spowodowana stresem powypadkowym i somatycznymi dolegliwościami bólowymi oraz zespół korzeniowy szyjny prawostronny w związku ze skręceniem kręgosłupa szyjnego o tendencji do ustępowania objawów. Nerwica lękowo – depresyjna powoduje u niej 5 % stały uszczerbek na zdrowiu a zespół korzeniowy szyjny prawostronny powoduje u niej 5 % długotrwały uszczerbek na zdrowiu. Zmiany w psychice powódki o charakterze lękowo – depresyjnym nie rokują wyleczenia. Objawy zespołu korzeniowego – szyjnego wykazują wyraźną skłonność do ustępowania i z przyczyn neurologicznych powódka rokuje w tym zakresie odzyskanie pełnej sprawności fizycznej. Niewielkie objawy zespołu korzeniowego – szyjnego, jakie występują obecnie u powódki nie powodują istotnego obniżenia jej aktywności życiowej i społecznej. Nawracające zaburzenia emocjonalne z obniżeniem nastroju mogą spowodować spowolnienie tej aktywności. Skręcenie kręgosłupa szyjnego z objawami korzeniowymi w pierwszych miesiącach po wypadku powodowało znaczne dolegliwości bólowe i ograniczenia w wykonywaniu funkcji życiowych. Doznane przez powódkę obrażenia nie będą skutkowały negatywnymi konsekwencjami w przyszłości. W zakresie organicznych objawów ze strony układu nerwowego powódka nie wymaga leczenia. Zmiany w kręgosłupie szyjnym wymagają dalszego leczenia rehabilitacyjnego. Zmiany w psychice są utrwalone i wymagają „pracy nad sobą”, autopsychoterapii i doraźnego pobierania leków przeciwlękowych. Z przyczyn neurologicznych powódka wymagała pomocy osób trzecich przez 3 miesiące po wypadku.

(opinia biegłego neurologa J. M.- k.113-116 uzupełniająca opinia pisemna biegłego neurologa J. M.- k.155-156)

Powódka zgłosiła pozwanemu szkodę powstałą na skutek udziału w wypadku pismem z dnia 24 listopada 2014 r. żądając wypłaty na jej rzecz kwoty 75.000,00 zł jako zadośćuczynienia, kwoty 4.536,00 zł jako refundacji kosztów opieki i kwoty 3.260,00 zł jako zwrotu wydatków poniesionych na leczenie.

(bezsporne, kserokopia zgłoszenia szkody- k.31)

Lekarz orzecznik pozwanego w opinii z dnia 23 grudnia 2015 r. stwierdził u powódki 11 % uszczerbku na zdrowiu oraz stwierdził, iż pomoc osób trzecich przy czynnościach życia codziennego była jej potrzebna po wypadku przez 10 tygodni.

(kserokopia opinii- k.35-40)

Decyzją z dnia 28 grudnia 2015 r. pozwany wypłacił powódce zadośćuczynienie w kwocie 16.000,00 zł, zwrot kosztów opieki w kwocie 1.272,00 zł i zwrot kosztów leczenia w kwocie 3.260,00 zł.

(kserokopia decyzji- k.32)

Pismem z dnia 15 lutego 2016 r. powódka odwołała się od tej decyzji w zakresie wysokości przyznanego jej zadośćuczynienia i żądała jego dopłaty.

(kserokopia odwołania- k.33)

Pismem z dnia 14 kwietnia 2016 r. pozwany poinformował powódkę, iż nie widzi podstaw do zmiany stanowiska w sprawie.

(kserokopia pisma pozwanego- k.347)

Lekarz orzecznik pozwanego w opinii z dnia 18 kwietnia 2016 r. nie stwierdził u powódki uszczerbku na zdrowiu oraz stwierdził, iż pomoc osób trzecich przy czynnościach życia codziennego była jej potrzebna po wypadku przez 10 tygodni.

(kserokopia opinii- k.40v-44)

Powyższych ustaleń stanu faktycznego Sąd dokonał w oparciu o zeznania powódki i świadka K. K. jak również w oparciu o opinie biegłych i dokumenty złożone do akt, których treści strony nie kwestionowały.

Jeśli chodzi o opinie biegłych to Sąd dał wiarę w całości wszystkim opiniom biegłych, jakie wydane zostały w przedmiotowej sprawie. Były one bowiem jasne, wewnętrznie niesprzeczne oraz naukowo i logicznie uzasadnione. Treść tych opinii oparta została na badaniu powódki i na analizie jej dokumentacji medycznej, przy czym sporządzono je z uwzględnieniem zasad fachowej wiedzy i doświadczenia. Rozważając procentowy uszczerbek na zdrowiu oraz charakter obrażeń powódki biegli uwzględnili swoje wieloletnie doświadczenie w zakresie opiniowania. Sąd nie dostrzegł przy tym żadnych czynników osłabiających zaufanie do wiedzy biegłych i ich bezstronności, ani żadnych ważnych powodów, które zmuszałyby do dopuszczenia dowodu z opinii innych specjalistów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Właścicielka samochodu, którym w czasie wypadku jako pasażerka jechała T. K., zawarła z pozwanym zakładem ubezpieczeń umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem tego pojazdu. Zakres ochrony ubezpieczeniowej i odpowiedzialności ubezpieczyciela uregulowany został przez ustawę z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r., poz. 473 ze zm.)

Zgodnie z art. 34 ust. 1 powołanego aktu prawnego z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

Art. 36 ust. 1 ustawy w brzmieniu obowiązującym w czasie gdy doszło do wypadku stanowił, iż odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Suma gwarancyjna nie może być niższa niż równowartość w złotych – w przypadku szkód na osobie 5.000.000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte ubezpieczeniem bez względu na liczbę poszkodowanych – ustalana przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego w dniu wyrządzenia szkody.

Podstawę odpowiedzialności kierującej ubezpieczonym pojazdem G. K., która przewoziła z grzeczności powódkę i doprowadziła do wypadku, na skutek czego powódka doznała szkody, jest art. 415 kc. Przepis ten stanowi, że kto z winy swojej wyrządził drugiemu szkodę obowiązany jest do jej naprawienia.

Pozwany w toku likwidacji szkody ustalił, iż kierująca pojazdem G. K. ponosi winę za spowodowanie wypadku, w wyniku którego obrażeń ciała doznała powódka. Stwierdzenie odpowiedzialności za szkodę kierującej ubezpieczonym u pozwanego samochodem jest w związku z tym równoznaczne z odpowiedzialnością za nią pozwanego na podstawie zawartej umowy ubezpieczenia OC pojazdu. Pozwany już w toku likwidacji szkody przyjął swoją odpowiedzialność za tę szkodę, wypłacając świadczenia odszkodowawcze na rzecz powódki.

Zaistnienie u powódki obrażeń ciała spowodowało po jej stronie powstanie roszczenia o odszkodowanie i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę na podstawie art. 444 § 1 kc i art. 445 § 1 kc.

Pozwany uznał wcześniej swoją odpowiedzialność za szkodę doznaną przez powódkę i przyznał jej kwotę 16.000,00 zł z tytułu zadośćuczynienia i kwotę 1.272,00 zł jako odszkodowanie z tytułu zwrotu kosztów opieki osób trzecich przyjmując, że opieka osoby trzeciej była powódce niezbędna przez 10 tygodni.

W przedmiotowym procesie powódka dochodziła dalszego zadośćuczynienia w kwocie 94.000,00 zł i zwrotu dalszych kosztów opieki osoby trzeciej w kwocie 1.800,00 zł za 30 dni opieki po 5 godzin dziennie przy przyjęciu stawki 12,00 zł za jedną godzinę opieki.

Zgodnie z art. 445 § 1 kc w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym tj. art. 444 kc, Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Chodzi tu o krzywdę ujmowaną jako cierpienie fizyczne (ból i inne dolegliwości) oraz cierpienie psychiczne (ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia). Trzeba mieć przy tym na względzie, że zadośćuczynienie obejmuje cierpienia zarówno już doznane jak i te, które wystąpią w przyszłości. Ma więc ono charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę za całą krzywdę doznaną przez poszkodowanego. Nadto prawomocne zasądzenie zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę wyłącza mimo pogorszenia się stanu zdrowia przyznanie dalszego zadośćuczynienia za krzywdy, które można było przewidzieć w ramach podstawy przeprowadzonego sporu (porównaj uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 1967 r., III PZP 37/67 OSNCP 1968, z. 7, poz. 113)

Udział powódki w wypadku był dla niej z pewnością źródłem cierpień zarówno fizycznych jak i psychicznych. Proces leczenia powódki był długotrwały, gdyż wiązał się z przeprowadzeniem operacji prawej ręki i powikłany, bowiem u powódki nie było zrostu kości promieniowej i wytworzył się staw rzekomy. W pierwszych miesiącach po wypadku powódka odczuwała też znaczne dolegliwości bólowe, które z czasem się zmniejszyły ale występują do dziś. Poza tym w pierwszym okresie po wypadku powódka, która jest praworęczna, z racji niesprawności ręki prawej i z racji noszenia kołnierza ortopedycznego, była niesamodzielna i wymagała udzielania jej pomocy przy czynnościach życia codziennego, której to pomocy udzielali jej członkowie rodziny. Pomoc innych osób przy czynnościach higienicznych, dla powódki, która do wypadku była sprawna i energiczna, musiała być zatem szczególnie krępująca. Poza tym powódka, która jest znaną projektantką mody, z racji niesprawności po wypadku musiała chwilowo zrezygnować z pokazów mody, gdyż nie była w stawnie przygotować nowej kolekcji. Powódka po wypadku zaczęła mieć też lęki przed jazdą samochodem, które stara się przezwyciężać. Obecnie jeździ ona samochodem jako kierowca ale z racji bólów ręki i swoich obaw przed jazdą nie wybiera się już w dłuższe trasy. Powódka musiała też zrezygnować z racji stanu jej prawej ręki z treningów tanecznych i z malowania, które to hobby realizowała przed wypadkiem. Przez jakiś czas po wypadku powódka miała też problemy ze snem, które udało się jej już przezwyciężyć.

Skutki wypadku powódka odczuwa do dziś. Uszkodzenie kręgosłupa w odcinku szyjnym skutkuje u niej 15 % długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu a złamanie trzonu prawej kości promieniowej skutkuje 30 % długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu Nerwica lękowo – depresyjna powoduje u niej natomiast 5 % stały uszczerbek na zdrowiu a zespół korzeniowy szyjny prawostronny powoduje u niej 5 % długotrwały uszczerbek na zdrowiu.

Zadośćuczynienie z art. 445 § 1 kc ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Wysokość ta nie może być jednak nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy i aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa a więc powinna być utrzymana w rozsądnych granicach. (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lutego 1962 r., IV CR 902/61, OSNCP 1963, poz. 105, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 1965 r., I PR 203/65, OSPiKA 1966, poz. 92, wyrok Sadu Najwyższego z dnia 22 marca 1978 r., IV CR 79/78, nie publ.)

Sąd doszedł do przekonania, że adekwatne do rozmiaru doznanej przez powódkę na skutek wypadku krzywdy a jednocześnie nie pozostające w oderwaniu od stosunków majątkowych społeczeństwa będzie zadośćuczynienie w łącznej kwocie 90.000,00 zł.

Ponieważ powódka otrzymała już od pozwanego zadośćuczynienie w kwocie 16.000,00 zł, Sąd zasądził od pozwanego na jej rzecz tytułem zadośćuczynienia różnicę pomiędzy zadośćuczynieniem należnym a jego wypłaconą częścią w kwocie 74.000,00 zł a w pozostałym zakresie żądanie w zakresie zasądzenia zadośćuczynienia jako niezasadne oddalił.

Świadczenie z tytułu zadośćuczynienia, jak każde odszkodowawcze świadczenie pieniężne, podlega co do odsetek zasadom art. 481 § 1 kc. Zgodnie z tym przepisem, odsetki należą się wierzycielowi od chwili, gdy świadczenie pieniężne stało się wymagalne a dłużnik go nie spełnił. Dłużnik ma obowiązek spełnić świadczenie pieniężne dopiero od chwili, gdy wskazana została jego wysokość. Dopiero bowiem od tej chwili można mówić o „świadczeniu pieniężnym” w rozumieniu art. 481 § 1 kc.

Z charakteru świadczenia w postaci zadośćuczynienia, którego wysokość zależna jest od oceny rozmiaru doznanej krzywdy, ze swej istoty trudno wymiernej i zależnej od szeregu okoliczności związanych z następstwami naruszenia dobra osobistego, wynika, że obowiązek jego niezwłocznego spełnienia powstaje po wezwaniu dłużnika. (porównaj wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 września 1970 r. II PR 257/70, OSNC 1971/6/103).

Powódka zawiadomiła pozwanego o wypadku w dniu 24 listopada 2015 r. i zażądała ona wypłaty zadośćuczynienia w kwocie 75.000,00 zł.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych pozwany obowiązany był do wypłaty zadośćuczynienia w terminie 30 dni od dnia złożenia przez poszkodowanego zawiadomienia o szkodzie. Jednakże, stosownie do treści art. 14 ust. 2 tejże ustawy, jeżeli w tym terminie wyjaśnienie okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie powinno być wypłacone w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. W terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania.

Mając na uwadze powyższe Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powódki ustawowe odsetki za opóźnienie od kwoty 19.000,00 zł od dnia 25 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty, od kwoty 40.000,00 zł od dnia 8 maja 2019 r. do dnia zapłaty i od kwoty 15.000,00 zł od dnia 8 czerwca 2019 r. a w pozostałym zakresie żądanie zasądzenia odsetek oddalił.

Dalsze roszczenie powódki znajduje podstawę w art. 444 § 1 kc, z którego wynika, że w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe
z tego powodu koszty. Naprawienie szkody obejmuje więc w szczególności zwrot wszelkich wydatków poniesionych przez poszkodowanego zarówno w związku z samym leczeniem i rehabilitacją (lekarstwa, konsultacje medyczne), jak i koszty opieki niezbędnej w czasie procesu leczenia oraz inne dodatkowe koszty związane z doznanym uszczerbkiem (koszty przejazdów, wyżywienia itp.). Koszty objęte kompensacją muszą być uzasadnione ze względu na rodzaj i rozmiary poniesionego uszczerbku i pozostawać w adekwatnym związku przyczynowym.

Z tytułu odszkodowania powódka dochodziła zwrotu kosztów opieki osoby trzeciej przez okres 30 dni po wypadku w wymiarze 5 godzin dziennie przy przyjęciu stawki godzinowej 12,00 zł. Zauważyć jednak należy, iż z tego tytułu pozwany wypłacił już powódce przed wszczęciem postępowania kwotę 1.272,00 zł.

Jak wynika z opinii biegłego ortopedy powódka po wypadku wymagała pomocy osoby trzeciej przez okres miesiąca w wymiarze 5 godzin dziennie. Podkreślić należy, iż fakt ponoszenia całego ciężaru opieki nad poszkodowanym w trakcie leczenia i rehabilitacji nieodpłatnie przez członków najbliższej rodziny nie zwalnia ubezpieczyciela od obowiązku zwrotu kwoty obejmującej wartość tych świadczeń (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 1969 r., sygn. akt I PR 28/69).

W przedmiotowej sprawie obowiązki opiekuna sprowadzały się do pomocy w wykonywaniu zwykłych czynności dnia codziennego takich jak toaleta, ubieranie się, jedzenie, sprzątanie, robienie zakupów a zatem nie wymagały szczególnych kwalifikacji, tak jak nie wymaga się ich od osoby wykonującej pracę za wynagrodzeniem w stawce minimalnej. Powódka opierając się na uchwale Rady Miejskiej w Ł. przyjęła stawkę za 1 godzinę usług opiekuńczych realizowanych w miejscu jej zamieszkania na kwotę 12,00 zł. Nie ulega jednak wątpliwości, iż w stawki za usługi realizowane przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Ł. wliczone są podatki i inne obciążenia i stąd nie mogą stanowić podstawy do obliczeń w tej sprawie. Z tych względów Sąd wyliczeń należnych powódce kosztów opieki dokonał przy uwzględnieniu miesięcznego wynagrodzenia minimalnego za 2014 r. w stawce netto, mając na uwadze, że od tych należnością nie są odprowadzane składki na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne oraz podatek dochodowy.

Najniższe wynagrodzenie miesięczne w 2014 r. wynosiło 1.680,00 zł brutto, a zatem 1.237,20 zł netto. W skali miesiąca pracownik pracuje przeciętnie 22 dni, a zatem 176 godzin, co daje stawkę 7,03 zł netto za godzinę pracy. Do dalszych wyliczeń należało zatem przyjąć tę stawkę.

Przyjmując, iż koszt jednej godziny opieki wynosił 7,03 zł oraz to, iż pomoc innej osoby była potrzebna powódce przez 5 godzin dziennie przez 30 dni, należy jej się zwrot kosztów opieki w kwocie 1.054,50 zł (5 h x 30 dni x 7,03 zł = 1.054,50 zł). Ponieważ pozwany wypłacił powódce jako zwrot kosztów opieki wyższą kwotę, powództwo w tym zakresie należało oddalić jako niezasadne.

Powódka dochodziła w przedmiotowym procesie ostatecznie zasądzenia kwoty 95.800,00 zł. Sąd zasądził na jej rzecz kwotę 74.000,00 zł. Jej żądania zatem uwzględnione zostały w 77 %. Zgodnie z art. 100 kpc w takiej też proporcji Sąd rozdzielił koszty procesu.

Na poniesione przez powódkę koszty procesu złożyły się: część opłaty od pozwu w kwocie 950,00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika powódki w kwocie 4.800,00 zł ustalone stosownie do treści § 2 pkt 5 w zw. z § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1800 ze zm.) w brzmieniu przed zmianą dokonaną rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1668) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł. W sumie powódka poniosła koszty procesu w wysokości 5.767,00 zł.

Poniesione przez pozwanego koszty procesu to wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego w kwocie 4.800,00 zł ustalone stosownie do treści § 2 pkt 5 w zw. z § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r., poz. 265) w brzmieniu przed zmianą dokonaną rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. poz. 1667) i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł. W sumie pozwany poniósł koszty procesu w wysokości 4.817,00 zł.

Łącznie zatem koszty postępowania poniesione przez strony wyniosły 10.584,00 zł. Powódka powinien ponieść 23 % tych kosztów a więc kwotę 2.434,32 zł. Ponieważ poniosła ona większe koszty Sąd zasądził na jej rzecz od pozwanego kwotę 3.332,68 zł tytułem częściowego zwrotu poniesionych przez nią kosztów procesu.

W sprawie pozostały nie pokryte: opłata od pozwu w kwocie 3.840,00 zł i koszty opinii biegłych w kwocie 2.451,61 zł. Łącznie nie pokryte koszty procesu wyniosły 6.291,61 zł.

Co do nie pokrytych kosztów procesu to Sąd na podstawie 113 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r., poz. 785 ze zm.) zasądził od powódki na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu 23 % tych kosztów czyli kwotę 1.447,07 zł i kwotę tą nakazał ściągnąć z zasądzonego od pozwanego na jej rzecz roszczenia a na podstawie art. 113 ust. 1 powołanej ustawy zasądził od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 4.844,54 zł, która stanowi 77 % tych kosztów i odpowiada stosunkowi, w jakim pozwany przegrał sprawę.