Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 października 2019 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu – Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Dagmara Kos

Protokolant: sekr. sąd. Joanna Wołczyńska – Kalus

po rozpoznaniu w dniu 11 października 2019 roku w Sieradzu na rozprawie

sprawy z powództwa A. E. (1)

przeciwko (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

o zadośćuczynienie, odszkodowanie, rentę i ustalenie odpowiedzialności na przyszłość

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powoda A. E. (1) tytułem zadośćuczynienia kwotę 34.000,00 (trzydzieści cztery tysiące) złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 lutego 2017 r. do dnia zapłaty,

2.  zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powoda A. E. (1) tytułem odszkodowania kwotę 2.025,20 (dwa tysiące dwadzieścia pięć złotych dwadzieścia groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 6 lutego 2017 r. do dnia zapłaty,

3.  zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powoda A. E. (1) tytułem skapitalizowanej renty na zwiększone potrzeby kwotę 1.576,40 (jeden tysiąc pięćset siedemdziesiąt sześć złotych czterdzieści groszy) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 29 stycznia 2017 r. do dnia zapłaty,

4.  zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powoda A. E. (1) tytułem renty na zwiększone potrzeby:

- kwotę 373,50 (trzysta siedemdziesiąt trzy złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 lutego 2017 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 373,50 (trzysta siedemdziesiąt trzy złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 marca 2017 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 373,50 (trzysta siedemdziesiąt trzy złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 kwietnia 2017 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 373,50 (trzysta siedemdziesiąt trzy złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 maja 2017 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 373,50 (trzysta siedemdziesiąt trzy złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 czerwca 2017 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 373,50 (trzysta siedemdziesiąt trzy złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 lipca 2017 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 373,50 (trzysta siedemdziesiąt trzy złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 373,50 (trzysta siedemdziesiąt trzy złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 września 2017 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 373,50 (trzysta siedemdziesiąt trzy złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 października 2017 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 373,50 (trzysta siedemdziesiąt trzy złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 listopada 2017 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 373,50 (trzysta siedemdziesiąt trzy złote pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 grudnia 2017 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 404,55 (czterysta cztery złote pięćdziesiąt pięć groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 stycznia 2018 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 404,55 (czterysta cztery złote pięćdziesiąt pięć groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 lutego 2018 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 404,55 (czterysta cztery złote pięćdziesiąt pięć groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 marca 2018 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 404,55 (czterysta cztery złote pięćdziesiąt pięć groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 kwietnia 2018 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 404,55 (czterysta cztery złote pięćdziesiąt pięć groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 maja 2018 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 404,55 (czterysta cztery złote pięćdziesiąt pięć groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 czerwca 2018 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 404,55 (czterysta cztery złote pięćdziesiąt pięć groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 lipca 2018 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 404,55 (czterysta cztery złote pięćdziesiąt pięć groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 sierpnia 2018 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 404,55 (czterysta cztery złote pięćdziesiąt pięć groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 września 2018 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 404,55 (czterysta cztery złote pięćdziesiąt pięć groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 października 2018 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 404,55 (czterysta cztery złote pięćdziesiąt pięć groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 listopada 2018 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 404,55 (czterysta cztery złote pięćdziesiąt pięć groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 grudnia 2018 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 418,50 (czterysta osiemnaście złotych pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 stycznia 2019 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 418,50 (czterysta osiemnaście złotych pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 lutego 2019 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 418,50 (czterysta osiemnaście złotych pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 marca 2019 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 418,50 (czterysta osiemnaście złotych pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 kwietnia 2019 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 418,50 (czterysta osiemnaście złotych pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 maja 2019 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 418,50 (czterysta osiemnaście złotych pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 czerwca 2019 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 418,50 (czterysta osiemnaście złotych pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 lipca 2019 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 418,50 (czterysta osiemnaście złotych pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 418,50 (czterysta osiemnaście złotych pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 września 2019 r. do dnia zapłaty,

- kwotę 418,50 (czterysta osiemnaście złotych pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 11 października 2019 r. do dnia zapłaty,

5.  zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powoda A. E. (1) tytułem renty na zwiększone potrzeby kwotę 418,50 (czterysta osiemnaście złotych pięćdziesiąt groszy) płatną do dnia 10 – go każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat, począwszy od listopada 2019 r.,

6.  ustala odpowiedzialność pozwanego na przyszłość za skutki wypadku z dnia 17 sierpnia 2016 r., jakiemu uległ powód,

7.  umarza postępowanie w zakresie kwoty 46.194,60 (czterdzieści sześć tysięcy sto dziewięćdziesiąt cztery złote sześćdziesiąt groszy),

8.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

9.  zasądza od powoda A. E. (1) na rzecz pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. kwotę 1.841,78 zł (jeden tysiąc osiemset czterdzieści jeden złotych siedemdziesiąt osiem groszy) tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu,

10.  zasądza od powoda A. E. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 7.437,49 (siedem tysięcy czterysta trzydzieści siedem złotych czterdzieści dziewięć groszy) tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa i kwotę tę nakazuje ściągnąć z zasądzonego od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powoda A. E. (1) roszczenia,

11.  zasądza od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 3.663,25 (trzy tysiące sześćset sześćdziesiąt trzy złote dwadzieścia pięć groszy) tytułem częściowego zwrotu kosztów procesu wyłożonych tymczasowo przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I C 23/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 24 stycznia 2017 r. powód A. E. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. kwoty 100.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną na skutek udziału w wypadku komunikacyjnym z dnia 17 sierpnia 2016 r. wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty, kwoty 16.531,07 zł tytułem odszkodowania za koszty poniesione w związku z wypadkiem wraz z odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty, zasądzenie renty z tytułu zwiększonych potrzeb w kwocie 750,00 zł miesięcznie płatnej z góry do dnia 10 – go każdego miesiąca począwszy od 1 września 2016 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 22 grudnia 2016 r. w zakresie rat wówczas wymagalnych oraz w przypadku uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat w przyszłości a także o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku drogowego z dnia 17 sierpnia 2016 r. oraz o zasądzenie kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

(pozew- k.2-5)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

(odpowiedź na pozew- k.78-83)

W piśmie procesowym złożonym na rozprawie dnia 17 marca 2017 r. powód popierał powództwo co do kwoty 60.000,00 zł z tytułu zadośćuczynienia, kwoty 10.336,47 zł z tytułu odszkodowania oraz w zakresie żądania zasądzenia renty z tytułu zwiększonych potrzeb w kwocie 750,00 zł miesięcznie płatnej z góry do dnia 10 – go każdego miesiąca począwszy od 1 września 2016 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 22 grudnia 2016 r. w zakresie rat wówczas wymagalnych oraz w przypadku uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat w przyszłości a także o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku drogowego z dnia 17 sierpnia 2016 r. oraz wnosił o zasądzenie odsetek za opóźnienie od kwoty 46.194,60 zł od dnia doręczenia pozwu do dnia zapłaty. Jednocześnie cofnął powództwo w zakresie kwoty 46.194,60 zł.

(pismo procesowe powoda- k.108-109)

Na rozprawie w dniu 17 marca 2017 r. powód popierał powództwo w zakresie żądania zadośćuczynienia w zakresie kwoty 60.000,00 zł a w zakresie kwoty 40.000,00 zł cofnął je bez zrzeczenia się roszczenia, popierał powództwo w zakresie żądania odszkodowania w zakresie kwoty 10.336,47 zł a w pozostałym zakresie cofnął je bez zrzeczenia się roszczenia i wnosił o zasądzenie odsetek od cofniętej części powództwa w kwocie 46.194,60 zł od dnia doręczenia pozwu do dnia 14 lutego 2017 r. Pozwany natomiast wnosił o oddalenie powództwa.

(protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:02:58 – 00:09:22- koperta k.360)

Na rozprawie w dniu 11 października 2019 r. powód popierał powództwo w takim zakresie jak dotychczas a w pozostałym zakresie cofnął je ze zrzeczeniem się roszczenia a pozwany wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego.

(protokół rozprawy z dnia 11 października 2019 r. na płycie CD 00:04:04 – 00:27:42- koperta k.360)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 17 sierpnia 2016 r. powód A. E. (1) jechał rowerem przez miejscowość B.. Gdy przejeżdżał on na wprost przez skrzyżowanie dróg równorzędnych, nie ustąpił mu pierwszeństwa przejazdu kierujący samochodem M. nr rej. (...) B. K., który wjechał na to skrzyżowanie z lewej strony powoda, doprowadzając do zderzenia z nim.

(bezsporne, zeznania powoda A. E. (1)- protokół rozprawy z dnia 11 października 2019 r. na płycie CD 00:09:50 – 00:20:44 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:09:37 – 00:41:11- koperta k.360, notatka informacyjna o zdarzeniu drogowym- k.6)

Sprawca zdarzenia B. K. został ukarany przez policję mandatem karnym.

(bezsporne, notatka informacyjna o zdarzeniu drogowym- k.6)

Samochód, jakim poruszał się sprawca wypadku B. K., był ubezpieczony w zakresie OC u pozwanego.

(bezsporne )

Z miejsca zdarzenia powód zostały przetransportowany karetką pogotowia do Szpitala w P., gdzie trafił na Oddział Ortopedyczny. U powoda stwierdzono złamanie 2 kręgu szyjnego, złamanie zęba obrotnika, złamanie kłykcia przyśrodkowego piszczeli lewej, złamania prawych żeber IV, V i VI w odcinku tylnim i złamanie szyjki łopatki prawej. Na oddziale tym leczono go zachowawczo, założono mu gorset ortopedyczny i gips stopowo – udowy – podwieszkę oraz zaopatrzono mu ranę podudzia lewego i dokonano punkcji stawu kolanowego. Wykonano mu tam też prześwietlenia kości podudzia, barku, miednicy, klatki piersiowej i zęba, rezonans magnetyczny głowy i kręgosłupa szyjnego oraz badanie USG brzucha. Powód był konsultowany internistycznie, neurologicznie i neurochirurgicznie. Podczas pobytu w szpitalu powód cały czas przebywał w pozycji leżącej i wymagał pomocy osób trzecich przy myciu i jedzeniu. Był on cały posiniaczony, odczuwał dolegliwości bólowe, największe w pierwszych dniach po wypadku i przyjmował leki przeciwbólowe. Na drugi 2 – 3 dzień po wypadku powód dostał uporczywej czkawki, co było wynikiem złamania żeber i co powodowała dalsze dolegliwości bólowe. W dniu 24 sierpnia 2016 r. został on wypisany do domu z zaleceniem dalszej opieki w poradni ortopedycznej, wykonania tomografii komputerowej zęba w poradni neurochirurgicznej, przeciwobrzękowego ułożenia kończyny lewej, stosowania gorsetu ortopedycznego przez 3 miesiące, utrzymania unieruchomienia kończyny dolnej lewej w opatrunku gipsowym oraz stosowanie podwieszki do czasu kontroli, fotelowo – łóżkowego trybu życia, pionizacji wyłącznie po zabezpieczeniu gorsetem i zakazem obciążania lewej kończyny dolnej. Miał on też przyjmować zastrzyki przeciwzakrzepowe i leki na zrastanie się kości.

(zeznania świadków: A. E. (2)- protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:46:30 – 01:08:24- koperta k.360, R. J.- protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 01:08:24 – 01:21:17- koperta k.360, A. S.- protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 01:22:00 – 01:29:47- koperta k.360, zeznania powoda A. E. (1)- protokół rozprawy z dnia 11 października 2019 r. na płycie CD 00:09:50 – 00:20:44 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:09:37 – 00:41:11- koperta k.360, kserokopia karty medycznych czynności ratunkowych- k.7, kserokopia karty informacyjnej- k.8-9, kserokopia historii choroby- k.10-23)

Gdy powód został wypisany do domu miał nogę w gipsie, i cały czas musiał leżeć w łóżku. Cały czas, także podczas snu, nosił on kołnierz ortopedyczny. Gdy leżał, nadal wymagał pomocy osób trzecich przy czynnościach życia codziennego takich jak jedzenie, mycie, ubieranie się czy załatwianie potrzeb fizjologicznych. Pomoc tę świadczyli mu żona, córka z zięciem i sąsiad a opatrunki na nodze zmieniała mu pielęgniarka. Zięć powoda zamontował mu uchwyt na suficie aby mógł on leżąc przy użyciu ręki zmieniać pozycję na łóżku. Miał on też kupiony materac i zagłówek, który służył mu jako podpórka pod plecy. Powodowi nie goiła się dobrze rana na nodze pod gipsem, leciała mu z niej ropa i w zawiązku z tym musiał przyjmować antybiotyk, który przepisał mu internista przyjeżdżający do niego na wizyty domowe. Cały czas odczuwał on dolegliwości bólowe przy zmianie pozycji i przyjmował leki uśmierzające ból. Przyjmował on też cały czas zastrzyki przeciwzakrzepowe. Był smarowany maściami przeciwodleżynowymi aby nie zrobiły mu się odleżyny. Stał się on bardziej nerwowy niż wcześniej i z tego powodu zaczął używać leków uspokajających i nasennych. Powód nie korzystał z zabiegów rehabilitacyjnych z uwagi na to, że nie pozwalał na to stan jego kręgosłupa.

(zeznania świadków: A. E. (2)- protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:46:30 – 01:08:24- koperta k.360, R. J.- protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 01:08:24 – 01:21:17- koperta k.360, A. S.- protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 01:22:00 – 01:29:47- koperta k.360, zeznania powoda A. E. (1)- protokół rozprawy z dnia 11 października 2019 r. na płycie CD 00:09:50 – 00:20:44 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:09:37 – 00:41:11- koperta k.360, kserokopia historii choroby- k.26-31)

Po zdjęciu gipsu w dniu 26 września 2016 r. powód mógł siadać na łóżku i spuszczać nogi. Gdy zaczął się poruszać, chodził po domu przy balkoniku. Przy chodzeniu miał on jednak zawroty głowy. Po miesiącu używania balkonika, zaczął chodzić przy użyciu dwóch kul łokciowych. Później odstawił jedną kulę i przy chodzeniu podpierał się jedną. Gdy powód zaczął chodzić, nadal wymagał pomocy pry czynnościach życia codziennego. Nie mógł nadal sam jeść, przygotowywać posiłków i myć się. W czynnościach tych przeszkadzał mu kołnierz ortopedyczny, w którym chodził 9 miesięcy od wypadku. Z czasem zaczął on wychodzić o kuli na podwórko, zaczął się sam myć i sam jeść.

(zeznania świadków: A. E. (2)- protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:46:30 – 01:08:24- koperta k.360, R. J.- protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 01:08:24 – 01:21:17- koperta k.360, A. S.- protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 01:22:00 – 01:29:47- koperta k.360, zeznania powoda A. E. (1)- protokół rozprawy z dnia 11 października 2019 r. na płycie CD 00:09:50 – 00:20:44 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:09:37 – 00:41:11- koperta k.360)

Po wypadku powód leczył się u ortopedy i neurochirurga.

(zeznania świadków: A. E. (2)- protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:46:30 – 01:08:24- koperta k.360, zeznania powoda A. E. (1)- protokół rozprawy z dnia 11 października 2019 r. na płycie CD 00:09:50 – 00:20:44 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:09:37 – 00:41:11- koperta k.360, kserokopia historii choroby- k.24-25)

W chwili wypadku powód miał 71 lat. Był on emerytem i leczył się jedynie na wysoki cholesterol i prostatę. Nie odczuwał żadnych dolegliwości bólowych i nie przyjmował żadnych leków przeciwbólowych. Jego pasją było jeżdżenie na rowerze, należał on od 15 lat do grupy rowerowej i na rowerze przejeżdżał 5 tysięcy kilometrów rocznie. Przed wypadkiem powód pomagał żonie w sprzątaniu mieszkania, palił w piecu, rąbał drewno, sprzątał na działce, woził wnuki do szkoły i przedszkola i opiekował się nimi, czego teraz nie może robić. Z powodu ograniczeń ruchowych po wypadku nie może on teraz przyklęknąć, kucnąć ani zrobić gwałtownych ruchów głową. Boi się on teraz także jeździć samochodem i przestał nim jeździć po wypadku.

(zeznania świadków: A. E. (2)- protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:46:30 – 01:08:24- koperta k.360, R. J.- protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 01:08:24 – 01:21:17- koperta k.360, A. S.- protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 01:22:00 – 01:29:47- koperta k.360, zeznania powoda A. E. (1)- protokół rozprawy z dnia 11 października 2019 r. na płycie CD 00:09:50 – 00:20:44 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:09:37 – 00:41:11- koperta k.360)

Po wypadku powód do dzisiaj porusza się o jednej kuli. Cały czas odczuwa dolegliwości bólowe ze strony szyi i nogi i przyjmuje leki przeciwbólowe. Podczas kaszlu, bolą go żebra. Przez to, że stracił on możliwość jeżdżenia na rowerze, stracił motywację do życia. Był on parę razy na wizycie u psychologa po wypadku ale teraz już do psychologa nie chodzi.

(zeznania świadków: A. E. (2)- protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:46:30 – 01:08:24- koperta k.360, zeznania powoda A. E. (1)- protokół rozprawy z dnia 11 października 2019 r. na płycie CD 00:09:50 – 00:20:44 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:09:37 – 00:41:11- koperta k.360)

Po wypadku w związku z obrażeniami w nim doznanymi powód musiał zakupić materac, podpórkę pod plecy, basen i kaczkę co kosztowało 406,00 zł. Ponadto musiał on też kupić gorset i kołnierz ortopedyczny, na co wydał 502,00 zł. Z uwagi na to, iż czynności fizjologiczne załatwiał na łóżku, musiał też kupować podkłady higieniczne. Ponieważ w czasie wypadku jechał on w okularach korekcyjnych, które na skutek jego upadku zniszczyły się, musiał też zakupić nowe okulary, za co zapłacił 116,00 zł.

(zeznania świadków: A. E. (2)- protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:46:30 – 01:08:24- koperta k.360, R. J.- protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 01:08:24 – 01:21:17- koperta k.360, zeznania powoda A. E. (1)- protokół rozprawy z dnia 11 października 2019 r. na płycie CD 00:09:50 – 00:20:44 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:09:37 – 00:41:11- koperta k.360, faktury- k.33-36)

Powód przyjmował leki przeciwbólowe, zdarza mu się też obecnie je przyjmować. Używał on też maści przeciwbólowych na bark i kolano i czasami zdarza mu się używać ich teraz. Powód nie korzysta z zabiegów rehabilitacyjnych.

(zeznania świadka A. E. (2)- protokół rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:46:30 – 01:08:24- koperta k.360, kserokopie faktur- k.36-53)

Na skutek udziału w wypadku powód doznał zaburzeń adaptacyjnych będących prawidłową reakcję psychologiczną na sytuację bezpośredniego narażenia życia i zdrowia, w której się znalazł. Po ośmiu miesiącach od zdarzenia nie stwierdza się u niego obecności trwałych czy znaczących urazów będących wynikiem wypadku oraz istotnych zaburzeń w funkcjonowaniu. Występuje u niego proces prawidłowej adaptacji do sytuacji urazowej oraz stopniowe odzyskiwanie równowagi psychicznej.

(opinia biegłego psychologa A. B.- k.121-122, uzupełniająca opinia pisemna biegłego psychologa A. B.- k.281-282)

Na skutek udziału w wypadku powód doznał złamania podstawy zęba kręgu szyjnego II, złamania kłykcia przyśrodkowego piszczeli lewej, złamań żeber prawych IV – VI, złamania szyjki łopatki prawej z przemieszczeniem, ran tłuczonych głowy i goleni lewej oraz stłuczeń wielu okolic ciała. Złamanie podstawy zęba kręgu szyjnego II spowodowało u powoda 15 % długotrwały uszczerbek na zdrowiu, złamanie kłykcia przyśrodkowego piszczeli lewej spowodowało u niego 7 % długotrwały uszczerbek na zdrowiu, złamania łopatki prawej spowodowało u niego 5 % długotrwały uszczerbek na zdrowiu a złamania żeber, tłuczone rany głowy i goleni i powierzchowne stłuczenia wygoiły się bez pozostawienia długotrwałego lub trwałego uszczerbku na zdrowiu. Łącznie długotrwały uszczerbek na zdrowiu powoda z przyczyn ortopedycznych wynosi 27 %. Złamania u powoda wygoiły się z dobrym efektem czynnościowym. Związek z wypadkiem miało przyjmowanie przez powoda leków N., L., M., N., A., O., V., F., M., A., H., D., D., B. a także zakup środków opatrunkowych O., S., spirytus salicylowy, wata i kompresy jałowe. Utrzymującym się następstwem złamania są dolegliwości bólowe kolana oraz zaburzenia chodu w postaci utykania, co utrudnia poruszanie się, wykonywanie codziennych prac domowych, dźwiganie, chodzenie po schodach oraz długotrwale uniemożliwiało a teraz utrudnia rekreacyjną aktywność fizyczną w postaci jazdy na rowerze. Okresowe ponawianie zabiegów rehabilitacyjnych daje szansę na zwiększenie zakresu ruchów szyi i kolana lewego. Bóle związane ze złamaniem kości piszczelowej nasilone są bezpośrednio po wypadku i w ciągu kilku dni ulegają znaczącemu zmniejszeniu ale bolesność w miejscu przebytego złamania utrzymuje się co najmniej rok a może też trwać wiele lat. Złamaniu II kręgu szyjnego oprócz bólu towarzyszy znaczne ograniczenie ruchomość szyi. Powód był zależny od pomocy innych osób od wypadku do czasu usunięcia unieruchomienia gipsowego z kończyny dolnej a następnie przez 3 miesiące potrzebna mu była pomoc częściowa w wymiarze 4 godzin dziennie, po tym czasie jest mu potrzebne wsparcie w czynnościach życia codziennego w wymiarze 1 – 2 godzin dziennie.

(częściowo opinia biegłej ortopedy A. F. (1)- k.155-159, częściowo uzupełniająca opinia pisemna biegłej ortopedy A. F. (1)- k.317-319)

Powód nie doznał w wypadku uszkodzeń ośrodkowego lub obwodowego układu nerwowego a zatem nie doznał uszczerbku na zdrowiu z punktu widzenia neurologicznego.

(opinia biegłego neurologa B. D.- k.171-172)

Powód nie doznał na skutek udziału w wypadku żadnego uszczerbku na zdrowiu psychicznym a jego obecny stan zdrowia psychicznego nie pozostaje w związku z wypadkiem. Powód cierpi bowiem na stałe i systematycznie pogłębiające się zaburzenia psychiczne i fizyczne wywołane organicznym uszkodzeniem mózgu na podłożu naczyniowym. Powód nie odczuwa i nie będzie odczuwać w sferze psychicznej skutków wypadku. Brak jest też skutków psychiatrycznych wypadku dla aktywności życiowej powoda. Jedynym źródłem cierpień psychicznych dla powoda były dolegliwości bólowe związane z uszkodzeniami psychicznymi. Istniejące u powoda zaburzenia psychiczne mają inne podłoże i powstały przed wypadkiem. Udział w wypadku nie miał istotnego znaczenia dla istniejących przed wypadkiem zaburzeń psychicznych u powoda.

(opinia biegłego psychiatry R. Ż.- k.190-196, uzupełniająca opinia pisemna biegłego psychiatry R. Ż.- k.297-300)

Na skutek udziału w wypadku powód doznał złamania podstawy zęba obrotnika kręgu szyjnego II bez przemieszczenia co spowodowało długotrwały 10 % uszczerbek na zdrowiu – urazowe korzonkowe zespoły szyjne. Z powodu tego urazu powód wymagał noszenia przez 3 miesiące kołnierza ortopedycznego a potem mógł wymagać rehabilitacji celem uruchomienia odcinka szyjnego dwa razy w roku w cyklach po 10 dni. Noszenie kołnierza ortopedycznego znacznie utrudniało codzienne funkcjonowanie powoda. Powód z powodu tego złamania mógł wymagać przyjmowania leków przeciwbólowych do 3 miesięcy po urazie. Koszt miesięcznej kuracji to 30,00 zł. Aktualny stan zdrowia powoda w zakresie uszkodzeń kręgosłupa związanych z urazem jest dobry jednak nałożył się na istniejące zmiany zwyrodnieniowe spowodowane wiekiem a wiec uraz spowodował większy uszczerbek na zdrowiu niż u osoby młodej ze zdrowym kręgosłupem. Skala dolegliwości bólowych powoda w pierwszym miesiącu po wypadku mogła wynosić 4 – 5 na 10 a potem się zmniejszała. Uraz odcinak szyjnego kręgosłupa może mieć wpływ na zaostrzenie się rozwoju zmian zwyrodnieniowych w odcinku szyjnym. Z powodu noszenia kołnierza powód mógł wymagać opieki osób trzecich przez 2 godziny dziennie.

(opinia biegłego neurochirurga A. T. (1)- k.255-258)

Powód nie ma uzębienia w szczęce górnej i ma kilka zębów w szczęce dolnej. Zęby te wykazują znaczną ruchomość patologiczną. Brak jest związku przyczynowego pomiędzy wypadkiem a stwierdzoną znaczną ruchomością uzębienia powoda. U powoda występuje znacznie pogłębiony proces paradontozy trwającej od kilku lat, następstwem nieleczenia której jest rozchwianie i wypadanie zębów. Z punktu widzenia stomatologicznego powód nie doznał na skutek udziału w wypadku uszczerbku na zdrowiu.

(opinia biegłego stomatologa L. P. z załącznikiem- k.330-333)

Powód zgłosił pozwanemu szkodę powstałą na skutek udziału w wypadku w dniu 24 sierpnia 2016 r. i pozwany przystąpił do działań zmierzających do likwidacji szkody. Zażądał on od powoda przesłania dokumentacji niezbędnej do ustalenia swojej odpowiedzialności za szkodę. Ponieważ powód takiej dokumentacji nie nadesłał pismem z dnia 9 listopada 2016 r. pozwany odmówił mu wypłaty odszkodowania.

(bezsporne, pisma pozwanego- k.93-97, akta szkodowe na płycie CD- koperta k.77)

W dniu 21 listopada 2016 r. powód ponownie zgłosił szkodę pozwanemu żądając wypłaty kwoty 14.432,00 zł jako odszkodowania za poniesione koszty opieki, kwoty 1.661,43 zł jako zwrotu kosztów zakupu leków, środków higienicznych, okularów, materaca, podpórki, kołnierza ortopedycznego, gorsetu ortopedycznego, basenu i kaczki, zadośćuczynienia w kwocie 200.000,00 zł i renty na zwiększone potrzeby w kwocie 2.000,00 zł miesięcznie począwszy od 1 września 2016 r. Do pisma tego załączył dokumentację medyczną powoda i faktury dokumentujące wydatki.

(bezsporne, kserokopia zgłoszenia szkody- k.54-56, kserokopia potwierdzenia odbioru- k.58, kserokopia maila- k.98)

Pozwany zawiadomił pełnomocnika powoda mailem z dnia 28 listopada 2016 r., że wobec nadesłania brakujących dokumentów przez powoda postępowanie szkodowe zostało wznowione.

(bezsporne, kserokopia maila- k.98)

Przy kolejnym piśmie otrzymanym przez pozwanego w dniu 9 grudnia 2016 r. powód załączył kolejne faktury na wydatki.

(bezsporne, kserokopia pisma z dowodem nadania- k.59, kserokopia potwierdzenia odbioru- k.58)

Pozwany miał informację, iż przeciwko sprawcy wypadku toczy się postępowanie przed Sądem Rejonowym w Pabianicach i po zakończeniu tego postępowania chciał uzyskać dostęp do akt, którego jednak do dnia 13 stycznia 2017 r. nie uzyskał.

(pismo pozwanego- akta szkodowe na płycie CD- koperta k.77)

Decyzją z dnia 14 lutego 2017 r. pozwany wypłacił powodowi odszkodowanie za utracone lub zniszczone przedmioty w kwocie 116,00 zł, odszkodowanie za poniesione koszty leczenia, rehabilitacji i protezowania w kwocie 1.696,20 zł, odszkodowanie za poniesione koszty opieki osób trzecich w kwocie 4.382,40 zł i zadośćuczynienie w kwocie 40.000,00 zł. Łącznie powód otrzymał od pozwanego kwotę 46.194,60 zł.

(bezsporne, zeznania powoda A. E. (1)- protokół rozprawy z dnia 11 października 2019 r. na płycie CD 00:09:50 – 00:20:44 w zw. z protokołem rozprawy z dnia 17 marca 2017 r. na płycie CD 00:09:37 – 00:41:11- koperta k.360, kserokopia decyzji- k.110, kserokopia dowodu wypłaty- k.111)

Powyższych ustaleń stanu faktycznego Sąd dokonał w oparciu częściowo o zeznania powoda i zeznania świadków A. E. (3), R. J. i A. S.. Jeśli chodzi o zeznania powoda Sąd nie dał im wiary w tym zakresie, w którym twierdził on, iż po wypadku nie mógł on jeść, gdyż miał rozchwiane zęby. Jak wynika bowiem z opinii biegłego stomatologa, której Sąd dał wiarę w całości, jako że została sporządzona przez osobę mającą wiadomości specjalne w tej dziedzinie, stan uzębienia powoda był bardzo zły jeszcze przed wypadkiem, gdyż od wielu lat cierpiał on na nieleczoną paradontozę powodującą ruchomość zębów.

Jeśli chodzi o opinie biegłych to Sąd dał wiarę w całości wszystkim opiniom biegłych, jakie wydane zostały w przedmiotowej sprawie. Były one bowiem jasne, wewnętrznie niesprzeczne oraz naukowo i logicznie uzasadnione. Treść tych opinii oparta została na badaniu powoda i na analizie jego dokumentacji medycznej, przy czym sporządzono je z uwzględnieniem zasad fachowej wiedzy i doświadczenia. Rozważając procentowy uszczerbek na zdrowiu oraz charakter obrażeń powoda biegli uwzględnili swoje wieloletnie doświadczenie w zakresie opiniowania. Sąd nie dostrzegł przy tym żadnych czynników osłabiających zaufanie do wiedzy biegłych i ich bezstronności, ani żadnych ważnych powodów, które zmuszałyby do dopuszczenia dowodu z opinii innych specjalistów.

Wbrew twierdzeniom pozwanego biegła ortopeda A. F. (1) nie oceniła uszczerbku na zdrowiu powoda, który winien być oceniony przez biegłego neurochirurga. Złamanie podstawy zęba kręgu szyjnego II, jak wynika z opinii tej biegłej oraz z opinii biegłego neurochirurga A. T. (2) spowodowało uszczerbek na zdrowiu powoda zarówno z punktu widzenia ortopedy jak i z punktu widzenia neurochirurga i każdy z biegłych ocenił wymiar procentowy tego uszczerbku z zakresu swojej dziedziny a więc także z innych punktów Rozporządzeni Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. Poza tym biegła ortopeda A. F. (1) w opinii uzupełniającej wyjaśniła, iż przy wydawaniu opinii brała pod uwagę, iż powód ma zaawansowane zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa stosowne do jego wieku i wyjaśniła też w sposób logiczny, iż złamanie zęba obrotnika spowodowało ograniczenie sprawności kręgosłupa szyjnego na przyjętym przez nią poziomie niezależnie od tego czy miał on wcześniej zmiany zwyrodnieniowe czy nie. Wskazała też w sposób przekonywujący z jakich przyczyn uznała wystąpienie długotrwałych uszczerbków na zdrowiu powoda wynikających ze złamań kłykcia przyśrodkowego piszczeli lewej i złamania łopatki prawej i dlaczego istniała konieczność używania po urazie leków i środków higienicznych wynikających z jej opinii. Sąd uznał zatem za zbędne dopuszczenie dowodu z dalszej opinii uzupełniającej tej biegłej i oddalił wniosek dowodowy pozwanego w tym zakresie uznając, iż opinia jest pełna i wyczerpująca.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Właściciel samochodu, który uderzył w rower, którym jechał powód, zawarł z pozwanym zakładem ubezpieczeń umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem tego pojazdu. Zakres ochrony ubezpieczeniowej i odpowiedzialności ubezpieczyciela uregulowany został przez ustawę z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r., poz. 473 ze zm.)

Zgodnie z art. 34 ust. 1 powołanego aktu prawnego z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

Art. 36 ust. 1 ustawy w brzmieniu obowiązującym w czasie gdy doszło do wypadku stanowi, iż odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Suma gwarancyjna nie może być niższa niż równowartość w złotych – w przypadku szkód na osobie 5.000.000 euro w odniesieniu do jednego zdarzenia, którego skutki są objęte ubezpieczeniem bez względu na liczbę poszkodowanych – ustalana przy zastosowaniu kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego w dniu wyrządzenia szkody.

Podstawę odpowiedzialności kierującego ubezpieczonym pojazdem B. K., który doprowadził do zderzenia z rowerem, którym jechał powód, na skutek czego powód doznał szkody, jest art. 415 kc. Przepis ten stanowi, że kto z winy swojej wyrządził drugiemu szkodę obowiązany jest do jej naprawienia.

Pozwany w toku likwidacji szkody ustalił, iż kierujący pojazdem B. K. ponosi winę za spowodowanie wypadku, w wyniku którego obrażeń ciała doznał powód. Był on bowiem ukarany mandatem karnym a później jeszcze toczyło się przeciwko niemu postępowanie karne przed Sądem Rejonowym w Pabianicach, które rozstrzygnęło kwestię jego winy. Stwierdzenie odpowiedzialności za szkodę kierującego ubezpieczonym u pozwanego samochodem jest w związku z tym równoznaczne z odpowiedzialnością za nią pozwanego na podstawie zawartej umowy ubezpieczenia OC pojazdu. Pozwany przyjął zresztą swoją odpowiedzialność za tę szkodę wypłacając w toku tego procesu świadczenia odszkodowawcze na rzecz powoda.

Zaistnienie u powoda obrażeń ciała spowodowało po jej stronie powstanie roszczenia o odszkodowanie, rentę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę na podstawie art. 444 § 1 i 2 kc i art. 445 § 1 kc.

Pozwany uznał wcześniej swoją odpowiedzialność za szkodę doznaną przez powoda i przyznał mu kwotę 40.000,00 zł z tytułu zadośćuczynienia, kwotę 116,00 zł jako odszkodowanie za zniszczone okulary, kwotę 1.696,20 zł z tytułu zwrotu kosztów leczenia, rehabilitacji i protezowania i kwotę 4.382,40 zł z tytułu zwrotu kosztów opieki osób trzecich.

W przedmiotowym procesie powód po częściowym cofnięciu powództwa dochodził dalszego zadośćuczynienia w kwocie 60.000,00 zł, odszkodowania w kwocie 10.336,47 zł i renty z tytułu zwiększonych potrzeb w kwocie 750,00 zł miesięcznie od 1 września 2016 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 22 grudnia 2016 r. w zakresie rat wówczas wymagalnych oraz w przypadku uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat w przyszłości a także ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku oraz odsetek za opóźnienie od kwoty 46.194,60 zł od dnia doręczenia pozwu do dnia 14 lutego 2017 r. a także ustalenia odpowiedzialności pozwanego na przyszłość za skutki wypadku.

Zgodnie z art. 445 § 1 kc w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym tj. art. 444 kc, Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Chodzi tu o krzywdę ujmowaną jako cierpienie fizyczne (ból i inne dolegliwości) oraz cierpienie psychiczne (ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia). Trzeba mieć przy tym na względzie, że zadośćuczynienie obejmuje cierpienia zarówno już doznane jak i te, które wystąpią w przyszłości. Ma więc ono charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę za całą krzywdę doznaną przez poszkodowanego. Nadto prawomocne zasądzenie zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę wyłącza mimo pogorszenia się stanu zdrowia przyznanie dalszego zadośćuczynienia za krzywdy, które można było przewidzieć w ramach podstawy przeprowadzonego sporu (porównaj uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 1967 r., III PZP 37/67 OSNCP 1968, z. 7, poz. 113)

Udział powoda w wypadku był dla niego z pewnością źródłem cierpień zarówno fizycznych jak i psychicznych. Proces leczenia powoda był długotrwały i bolesny. Wiązał się on z tygodniowym pobytem w szpitalu i koniecznością przebywania przez 6 tygodni wyłącznie w pozycji leżącej. W czasie hospitalizacji odczuwał on początkowo znaczne dolegliwości bólowe, które z czasem zmniejszały się. W mniejszym stopniu odczuwa on zresztą dolegliwości bólowe do dziś. Poza tym miał on ograniczoną ruchomość szyi i musiał chodzić w kołnierzu ortopedycznym, co z pewnością było niewygodne. Dolegliwością dla powoda było również to, iż z osoby aktywnej, jeżdżącej na długich dystansach na rowerze, stał się on niesprawny i zależny od pomocy innych osób. Przez cały okres hospitalizacji i pięć tygodni po niej przebywał on w pozycji leżącej a dopiero po zdjęciu gipsu mógł siadać na łóżku, później wstawać i chodzić początkowo przy balkoniku a później o kulach. Stracił on zatem samodzielność, gdyż przy czynności życia codziennego wymagał pomocy ze strony osób trzecich. Złamania u powoda wygoiły się jednak z dobrym efektem czynnościowym choć powód ma nadal dolegliwości bólowe kolana i zaburzenia chodu w postaci utykania, co powoduje, że chodzi o kuli.

Skutki wypadku powód odczuwa do dziś. Złamanie podstawy zęba kręgu szyjnego II spowodowało u niego 15 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu z punktu widzenia sprawności narządu ruchu i 10 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu z punktu widzenia neurochirurgicznego – urazowe korzonkowe zespoły szyjne, złamanie kłykcia przyśrodkowego piszczeli lewej spowodowało u niego 7 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, złamania łopatki prawej spowodowało u niego 5 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Zadośćuczynienie z art. 445 § 1 kc ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Wysokość ta nie może być jednak nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy i aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa a więc powinna być utrzymana w rozsądnych granicach. (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lutego 1962 r., IV CR 902/61, OSNCP 1963, poz. 105, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 1965 r., I PR 203/65, OSPiKA 1966, poz. 92, wyrok Sadu Najwyższego z dnia 22 marca 1978 r., IV CR 79/78, nie publ.)

Sąd doszedł do przekonania, że adekwatne do rozmiaru doznanej przez powoda na skutek wypadku krzywdy a jednocześnie nie pozostające w oderwaniu od stosunków majątkowych społeczeństwa będzie zadośćuczynienie w łącznej kwocie 74.000,00 zł.

Ponieważ powód otrzymał już od pozwanego zadośćuczynienie w kwocie 40.000,00 zł, Sąd zasądził od pozwanego na jego rzecz tytułem zadośćuczynienia różnicę pomiędzy zadośćuczynieniem należnym a jego wypłaconą częścią w kwocie 34.000,00 zł a w pozostałym zakresie żądanie w zakresie zasądzenia zadośćuczynienia jako niezasadne oddalił.

Świadczenie z tytułu zadośćuczynienia, jak każde odszkodowawcze świadczenie pieniężne, podlega co do odsetek zasadom art. 481 § 1 kc. Zgodnie z tym przepisem, odsetki należą się wierzycielowi od chwili, gdy świadczenie pieniężne stało się wymagalne a dłużnik go nie spełnił. Dłużnik ma obowiązek spełnić świadczenie pieniężne dopiero od chwili, gdy wskazana została jego wysokość. Dopiero bowiem od tej chwili można mówić o „świadczeniu pieniężnym” w rozumieniu art. 481 § 1 kc.

Z charakteru świadczenia w postaci zadośćuczynienia, którego wysokość zależna jest od oceny rozmiaru doznanej krzywdy, ze swej istoty trudno wymiernej i zależnej od szeregu okoliczności związanych z następstwami naruszenia dobra osobistego, wynika, że obowiązek jego niezwłocznego spełnienia powstaje po wezwaniu dłużnika. (porównaj wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 września 1970 r. II PR 257/70, OSNC 1971/6/103).

Powód zawiadomił pozwanego o wypadku w dniu 24 sierpnia 2016 r. Po zgłoszeniu szkody nie przesłał on pozwanemu żądanych od niego dokumentów pozwalających na likwidację szkody. Dokumenty takie przesłane zostały pozwanemu przez powoda dopiero w dniach 21 listopada 2016 r. i 9 grudnia 2016 r. W dniu 21 listopada 2016 r. określił on też jakich konkretnie kwoty i z jakich tytułów wypłaty żąda. Do dnia 13 stycznia 2017 r. pozwany nie uzyskał dostępu do akt sprawy karnej, jaka toczyła się przeciwko sprawcy wypadku.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych pozwany obowiązany był do wypłaty zadośćuczynienia w terminie 30 dni od dnia złożenia przez poszkodowanego zawiadomienia o szkodzie. Jednakże, stosownie do treści art. 14 ust. 2 tejże ustawy, jeżeli w tym terminie wyjaśnienie okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie powinno być wypłacone w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. W terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania.

Zakładając, że dostęp do akt sprawy, jaka toczyła się przeciwko sprawy wypadku pozwany uzyskał w dniu 14 stycznia 2016 r., najpóźniej winien wypłacić należne powodowi kwoty do dnia 28 stycznia 2017 r. Mając na uwadze powyższe i treść żądania pozwu Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda ustawowe odsetki za opóźnienie od zasądzonej kwoty zadośćuczynienia od dnia 6 lutego 2017 r. do dnia zapłaty.

Dalsze roszczenia powoda znajdują podstawę w art. 444 § 1 kc, z którego wynika, że w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe
z tego powodu koszty. Naprawienie szkody obejmuje więc w szczególności zwrot wszelkich wydatków poniesionych przez poszkodowanego zarówno w związku z samym leczeniem i rehabilitacją (lekarstwa, konsultacje medyczne), jak i koszty opieki niezbędnej w czasie procesu leczenia oraz inne dodatkowe koszty związane z doznanym uszczerbkiem (koszty przejazdów, wyżywienia itp.). Koszty objęte kompensacją muszą być uzasadnione ze względu na rodzaj i rozmiary poniesionego uszczerbku i pozostawać w adekwatnym związku przyczynowym.

W zakresie odszkodowania powód dochodził pozwem zasądzenia kwoty 16.531,00 zł z czego kwoty 2.099,07 zł z tytułem zwrotu kosztów zakupu leków i sprzętu niezbędnego po wypadku oraz zakupu nowych okularów i kwoty 14.432,00 zł z tytułu zwrotu kosztów opieki osób trzecich. Po zaspokojeniu części roszczeń odszkodowawczych w toku procesu powód ograniczył powództwo w zakresie żądania odszkodowania do kwoty 10.336,47 zł.

Jak wynika z opinii biegłego ortopedy A. F. (2) część leków, jakie zakupił powód po wypadku, nie wiązała się z urazami, jakich doznał on na skutek wypadku i stąd ich zakup nie pozostaje w związku przyczynowym z wypadkiem. Opierając się na opinii biegłej Sąd ustalił, iż w związku przyczynowym z wypadkiem pozostaje zakup leków na kwotę 700,48 zł. Bez wątpienia natomiast pozostaje w związku przyczynowym z wypadkiem zakup materaca, podpórki pod plecy, kaczki, basenu, kołnierza ortopedycznego i gorsetu ortopedycznego za łączną kwotę 908,00 zł i zakupu nowych okularów za kwotę 116,00 zł.

Pozwany wypłacił powodowi odszkodowanie za zakup okularów w dochodzonej przez niego kwocie 116,00 zł i odszkodowanie za leki i sprzęt niezbędny po wypadku w kwocie 1.696,20 zł a więc w kwocie wyższej niż odszkodowanie należne za zakup leków i sprzętu niezbędnego po wypadki, które wyraża się kwotą 1.608,48 zł. Ponieważ po ograniczeniu powództwa powód domagał się w dalszym ciągu zasądzenia odszkodowania za leki, w tym zakresie Sąd oddalił jego roszczenie o zwrot kosztów zakupu leków jako niezasadne.

Powód domagał się także zasądzenia od pozwanego na jego rzecz zwrotu poniesionych kosztów opieki nad nim w kwocie 14.432,00 zł. Jak wynika z opinii biegłego ortopedy powód po wypadku wymagał pomocy osoby trzeciej przez okres od 17 sierpnia 2016 r. do 26 września 2016 r., później przez okres 3 miesięcy potrzebna mu była pomoc częściowa w wymiarze 4 godzin dziennie a po tym czasie jest mu potrzebne wsparcie w czynnościach życia codziennego w wymiarze około 1,5 godziny dziennie. Do 24 sierpnia 2016 r. przebywał on w szpitalu więc oczywistym jest, iż pomoc tą świadczył mu personel szpitalny a rodzina mogła jedynie ten personel wspomagać. Jednocześnie fakt ponoszenia całego ciężaru opieki nad poszkodowanym w trakcie leczenia i rehabilitacji nieodpłatnie przez członków najbliższej rodziny nie zwalnia ubezpieczyciela od obowiązku zwrotu kwoty obejmującej wartość tych świadczeń (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 marca 1969 r., sygn. akt I PR 28/69).

Opieka nad osoba chorą, co do zasady, nie ogranicza się do zwykłej obecności opiekuna, ale wymaga określonych kwalifikacji i umiejętności. W przedmiotowej sprawie obowiązki opiekuna sprowadzały się do pomocy w wykonywaniu zwykłych czynności dnia codziennego takich jak toaleta, ubieranie się, jedzenie a zatem nie wymagały szczególnych kwalifikacji, tak jak nie wymaga się ich od osoby wykonującej pracę za wynagrodzeniem w stawce minimalnej. Powód opierając się na informacji Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Ł. przyjął stawkę za 1 godzinę usług opiekuńczych realizowanych w miejscu zamieszkania na kwotę 11,00 zł. Nie ulega jednak wątpliwości, iż w stawki za usługi realizowane przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Ł. wliczone są podatki i inne obciążenia i stąd nie mogą one stanowić podstawy do obliczeń w tej sprawie. Z tych względów Sąd wyliczeń należnych powodowi kosztów opieki dokonał przy uwzględnieniu miesięcznego wynagrodzenia minimalnego za 2016 r. w stawce netto, mając na uwadze, że od tych należnością nie są odprowadzane składki na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne oraz podatek dochodowy. Najniższe wynagrodzenie miesięczne w 2016 r. wynosiło 1.850,00 zł brutto, a zatem 1.355,69 zł netto. W skali miesiąca pracownik pracuje przeciętnie 22 dni, a zatem 176 godzin, co daje stawkę 7,70 zł netto za godzinę pracy. Ponieważ jednak pozwany wypłacając powodowi część odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów opieki przyjął stawkę 8,30 zł za godzinę do dalszych wyliczeń należało przyjąć tę stawkę.

Przyjmując, iż koszt jednej godziny opieki wynosi 8,30 zł, powodowi za okres do zgłoszenia pozwanemu szkody czyli do 21 listopada 2016 r. należy się zwrot kosztów opieki w kwocie (16 h x 34 dni x 8,30 zł) + (4 h x 57 dni x 8,30zł) = 4.515,20 zł + 1.892,40 zł = 6.407,60 zł. Ponieważ pozwany wypłacił powodowi jako zwrot kosztów opieki kwotę 4.382,40 zł, co do której to kwoty powód cofnął powództwo, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda z tytułu odszkodowania brakującą kwotę 2.025,20 zł a w pozostałym zakresie żądanie oddalił. Ponieważ roszczenie z tytułu odszkodowania w dochodzonej pozwem kwocie zgłoszone zostało przez powoda już na etapie likwidacji szkody, która powinna być zlikwidowana do dnia 28 stycznia 2017 r., odsetki ustawowe za opóźnienie od tej kwoty zgodnie z żądaniem pozwu Sąd zasądził od dnia doręczenia pozwanemu pozwu to jest od dnia 6 lutego 2017 r. do dnia zapłaty.

Powód dochodził pozwem także renty na zwiększone potrzeby w kwocie 750,00 zł miesięcznie płatnej od dnia 1 września 2016 r. Jego większe potrzeby miały wynikać z konieczności świadczenia mu pomocy przez osoby trzecie, z konieczności zakupu leków, finansowania wizyt lekarskich, dojazdów do lekarzy i zakupu specjalistycznego sprzętu. Rozpatrując to żądanie powoda zauważyć należy, iż w ramach renty na zwiększone potrzeby żąda on zwrotu tych wszystkich wydatków, których zwrotu żąda także z innego tytułu – z tytułu odszkodowania za zakup leków, sprzętu specjalistycznego i zwrotu kosztów pomocy osób trzecich. Ponieważ zasadność wydatków powoda poniesionych przez niego do dnia 21 listopada 2016 r. rozpatrywana była w ramach odszkodowania i zasądzona z tego tytułu, żądanie zasądzenia renty wyrównawczej za okres do dnia 21 listopada 2016 r. należało oddalić jako niezasadne.

Jeśli chodzi o cykliczne wydatki powoda po dniu 21 listopada 2016 r., to w ocenie Sądu nie zostało udowodnione, by po tej dacie ponosił on wydatki na leki, na wizyty lekarskie, na dojazdy do lekarzy czy na zakup sprzętu specjalistycznego. Powód wykazał jedynie, iż była i jest mu potrzebna pomoc osób trzecich przy czynnościach życia codziennego przy czym od 22 listopada 2016 r. do dnia 26 grudnia 2016 r. potrzebował jej on w rozmiarze 4 godzin dziennie a po tej dacie w wymiarze 1,5 h dziennie.

Sąd zasądził zatem od pozwanego na rzecz powoda rentę na zwiększone potrzeby:

- za listopad 2016 r. w kwocie 265,00 zł,

- za grudzień 2016 r. w kwocie 925,45 zł,

- za styczeń 2017 r. w kwocie 385,95 zł,

czyli w łącznej kwocie 1.576,40 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 29 stycznia 2017 r. od każdej z tych kwot.

Ponadto Sąd zasądził na rzecz powoda rentę na zwiększone potrzeby za okres od lutego 2017 r. do grudnia 2017 r. w kwocie 373,50 zł miesięcznie przy przyjęciu, że najniższe wynagrodzenie miesięczne w 2017 r. wynosiło 2.000,00 zł brutto, a zatem 1.459,48 zł netto, co daje stawkę 8,30 zł netto za godzinę pracy.

Ponadto Sąd zasądził na rzecz powoda rentę na zwiększone potrzeby za okres od stycznia 2018 r. do grudnia 2018 r. w kwocie 404,55 zł miesięcznie przy przyjęciu, że najniższe wynagrodzenie miesięczne w 2018 r. wynosiło 2.100,00 zł brutto, a zatem 1.530,00 zł netto, co daje stawkę 8,70 zł netto za godzinę pracy.

Ponadto Sąd zasądził na rzecz powoda rentę na zwiększone potrzeby za okres od stycznia 2019 r. do października 2019 r. w kwocie 418,50 zł miesięcznie przy przyjęciu, że najniższe wynagrodzenie miesięczne w 2019 r. wynosiło 2.250,00 zł brutto, a zatem 1.634,00 zł netto, co daje stawkę 9,30 zł netto za godzinę pracy.

Od każdej z zasądzonych rat renty Sąd zasądził odsetki za opóźnienie od dnia 11 – tego każdego poszczególnego miesiąca.

Sąd zasądził też od powoda rentę na zwiększone potrzeby na przyszłość w kwocie 418,40 zł miesięcznie płatną do dnia 10 – go każdego miesiąca począwszy od listopada 2019 r. z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat.

W pozostałym natomiast zakresie żądanie zasądzenia renty Sąd oddalił jako niezasadne.

Szkody na osobie nie zawsze powstają jednocześnie ze zdarzeniem, które wywołało uszkodzenie ciała. Są one z istoty swej rozwojowe. Poszkodowany z reguły nie może w chwili wszczęcia procesu dochodzić wszystkich roszczeń, jakie mogą mu przysługiwać z określonego stosunku prawnego, ponieważ uszkodzenia ciała są z reguły wielorakie i zwłaszcza w wypadkach cięższych uszkodzeń wywołują niekiedy skutki, których dokładnie nie można określić ani przewidzieć, gdyż są one zależne od indywidualnych właściwości organizmu, osobniczej wrażliwości, przebiegu leczenia i rehabilitacji oraz wielu innych czynników. Przy uszkodzeniu ciała lub doznaniu rozstroju zdrowia poszkodowany może określić podstawę żądanego odszkodowania jedynie w zakresie tych skutków, które już wystąpiły, natomiast nie może określić dalszych skutków jeszcze nieujawnionych, których jednak wystąpienie jest prawdopodobne. Wobec tego na podstawie art. 189 kpc, mając na uwadze zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd ustalił odpowiedzialność pozwanego na przyszłość za skutki wypadku z dnia 17 sierpnia 2016 r. jakiemu uległ powód.

Powód dochodził w przedmiotowym procesie ostatecznie zasądzenia kwoty 116.531,07 zł i zasądzenia renty na przyszłość w kwocie 750,00 zł. Wartość przedmiotu sporu wynosiła zatem w przedmiotowej sprawie 125.531,07 zł.

Po zaspokojeniu części roszczeń powoda przez pozwanego powód cofnął powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia w zakresie kwoty 46.194,60 zł na podstawie art. 355 § 1 kpc w zw. z art. 203 § 1 kpc Sąd umorzył postępowanie w zakresie tej kwoty. Ponieważ roszczenie w zakresie cofniętej kwoty 46.194,60 zł nie było wymagalne w dacie wniesienia pozwu, Sąd oddalił żądanie zasądzenia od niego odsetek jako niezasadne.

Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 36.025,00 zł i uwzględnił jego roszczenie o rentę na przyszłość w kwocie 418,50 zł a więc roszczenie o wartości przedmiotu sporu 41.047,00 zł. Ponieważ powód wystąpił z pozwem o roszczenia zaspokojone w czasie trwania procesu, gdy były one jeszcze niewymagalne, w zakresie, w którym powództwo zostało cofnięte, należy powoda uważać za przegrywającego sprawę.

Żądania powoda zatem uwzględnione zostały w 33 %. Zgodnie z art. 100 kpc w takiej też proporcji Sąd rozdzielił koszty procesu.

Na poniesione przez powoda koszty procesu złożyły się: wynagrodzenie pełnomocnika powoda w kwocie 5.400,00 zł ustalone stosownie do treści § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1800 ze zm.) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł. W sumie powód poniósł koszty procesu w wysokości 5.417,00 zł.

Poniesione przez pozwanego koszty procesu to wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego w kwocie 5.400,00 zł ustalone stosownie do treści § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r., poz. 265) i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł. W sumie pozwany poniósł koszty procesu w wysokości 5.417,00 zł.

Łącznie zatem koszty postępowania poniesione przez strony wyniosły 10.834,00 zł. Powód powinien ponieść 67 % tych kosztów a więc kwotę 7.258,78 zł. Ponieważ poniósł on mniejsze koszty Sąd zasądził od niego na rzecz pozwanego kwotę 1.841,78 zł tytułem częściowego zwrotu poniesionych przez niego kosztów procesu.

W sprawie pozostały nie pokryte: opłata od pozwu w kwocie 6.277,00 zł i koszty opinii biegłych w kwocie 4.823,74 zł. Łącznie nie pokryte koszty procesu wyniosły 11.100,74 zł.

Co do nie pokrytych kosztów procesu to Sąd na podstawie 113 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r., poz. 785 ze zm.) zasądził od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu 67 % tych kosztów czyli kwotę 7.437,49 zł i kwotę tą nakazał ściągnąć z zasądzonego od pozwanego na jego rzecz roszczenia a na podstawie art. 113 ust. 1 powołanej ustawy zasądził od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 3.663,25 zł, która stanowi 33 % tych kosztów i odpowiada stosunkowi, w jakim pozwany przegrał sprawę.