Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 23-05-2019 r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Porada-Łaska

Protokolant: sekretarz sądowy Sylwia Marek

po rozpoznaniu w dniu 23-05-2019 r. w Kaliszu na rozprawie

sprawy z powództwa P. G. i M. G.

przeciwko TUZ Towarzystwo (...) w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego TUZ Towarzystwa (...) w W. solidarnie na rzecz powodów P. G. i M. G. kwotę 12.883,64 zł (dwanaście tysięcy osiemset osiemdziesiąt osiem złotych 64/100) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie odpowiednio od kwot:

a. 10.100,00 zł – od dnia 20.04.2017 r.

b. 2.783,64 zł – od dnia 18.02.2019 r.

do dnia zapłaty,

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

III.  zasądza od pozwanego solidarnie na rzecz powodów kwotę 4.122,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania,

IV.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kaliszu kwotę 2.452,92 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

SSR Katarzyna Porada - Łaska

Sygn. akt I C 3525/17

UZASADNIENIE

Powodowie P. G. i M. G. w pozwie wniesionym w dniu 11.10.2017r. przeciwko TUZ Towarzystwu (...) z siedzibą w W. domagali się zasądzenia kwoty 10.100,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 18.04.2017r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego żądania powodowie podnieśli, że zawali z pozwanym umowę ubezpieczenia obowiązkowego budynków rolniczych od ognia i innych zdarzeń losowych, wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Polisa ubezpieczeniowa stanowiła ochronę m.in. na wypadek powstania zjawiska meteorologicznego w postaci huraganu. Powodowie wskazali, że w dniu 18.03.2017r. na skutek silnego wiatru, jaki wiał w miejscowości S., uszkodzeniu uległ dach obory znajdującej się na nieruchomości powodów. Wskutek zgłoszenia powstałej szkody, pozwany wszczął postępowanie likwidacyjne zakończone wydaniem decyzji o odmowie przyznania odszkodowania argumentując, że w dniu powstania szkody wiatr był o nasileniu umiarkowanym, typowym; ponadto zdaniem pozwanego o tej porze roku nie występują huragany. Powodowie zwrócili się do Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Odział w P., który wskazał, iż w dniu powstania szkody prędkość wiatru w porywach wynosiła 25 m/s. Nadto, powodowie domagają się zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie po upływie 30 dni od dnia zgłoszenia pozwanemu szkody.

Pozwany TUZ Towarzystwo (...) z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania według norm przypisanych.

Pozwany zakwestionował wszystkie wprost nieprzyznane lub dostatecznie niesprecyzowane twierdzenia i wnioski podnoszone przez powodów, poza wprost przyznanymi okolicznościami. Pozwany zakwestionował roszczenie powodów zarówno co do zasady, jak i co do wysokości, uznając je za całkowicie bezzasadne. Przyznał jedynie fakt zawarcia umowy obowiązkowego ubezpieczenia budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego powodów od ognia i innych zdarzeń losowych. Pozwany stanowczo zaprzeczył jednak, aby ponosił odpowiedzialność za szkody powstałe w budynku gospodarczym powodów w dniu 18.03.2017r., ponieważ nie stwierdzono wystąpienia huraganu. Miały to potwierdzać informacje zgromadzone na etapie likwidacji szkody, pochodzące z internetowych serwisów pogodowych. Co więcej, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej nie wydawał ostrzeżeń o możliwości wystąpienia wiatru huraganowego w miejscowości S. K. w dniu 18.03.2017r. Zdaniem pozwanego porywy wiatru do 25 m/s nie determinują tego, że wiatr ma charakter huraganu, a huraganem byłby dopiero wiatr, którego średnia prędkość przekraczałaby 24 m/s. Pozwany podkreślił ponadto, że powodowie nie przedstawili żadnych dowodów potwierdzających fakt poniesienia nakładów na naprawę dachu, a wysokość roszczenia określono orientacyjnie, na podstawie informacji uzyskanych od osób trzecich, wobec tego odszkodowanie może zostać zasądzone co najwyżej do wysokości kosztorysu sporządzonego przez pozwanego tj. do kwoty 2.882,24 zł. Pozwany wskazał również, że odsetki ustawowe za opóźnienie powinny być naliczane od dnia wyrokowania.

Powodowie w piśmie procesowym z dnia 14.11.2018r. (data wpływu: 16.11.2018r.) rozszerzyli powództwo o dalszą kwotę 2.783,64 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia rozszerzenia powództwa do dnia zapłaty. Powodowie sprecyzowali jednocześnie, że domagają się zasądzenia od pozwanego kwoty łącznej 12.883,64 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 10.100 zł od dnia 18.04.2017r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 2.783,64 zł od dnia rozszerzenia powództwa do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych. Przyczyną zmiany powództwa była treść opinii biegłego w przedmiocie określenia wysokości poniesionej przez powodów szkody.

Pozwany w odpowiedzi na powyższe, wniósł o oddalenie powództwa w całości, w tym powództwa rozszerzonego wraz z roszczeniem o zapłatę odsetek, a ponadto domagał się zasądzenia od powodów kosztów procesu. Pozwany podtrzymał dotychczasowe stanowisko reprezentowane w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

Powodowie są współwłaścicielami gospodarstwa rolnego położonego w miejscowości S. (...), w którego skład wchodzi budynek gospodarczy w postaci obory.

(okoliczności bezsporne)

W dniu 11 kwietnia 2016r. powód P. G. zawarł z pozwanym umowę ubezpieczenia budynków rolniczych od ognia i innych zdarzeń losowych (...) obejmującą ochroną ubezpieczeniową budynki rolnicze powodów usytuowane na nieruchomości położonej w miejscowości S.. Ochrona ubezpieczeniowa została udzielona od dnia 12.04.2016r. do dnia 11.04.2017r.

Ubezpieczeniem zostały objęte następujące budynki: garaż, obora oraz stodoła. Suma ubezpieczenia obory została ustalona na kwotę 130.000 zł. Nie ustalono procentowego zużycia tego budynku.

(dowód: polisa k.20-21)

W dniu 18.03.2017r. doszło do zniszczenia części (70m ²) pokrycia dachu budynku gospodarczego w postaci obory, położonego w miejscowości S.. Nieruchomość, która uległa zniszczeniu jest budynkiem gospodarczym, murowaną szopą o powierzchni ok. 250 m ², wchodzącym w skład gospodarstwa rolnego powodów. Budynek został wybudowany w 1983r.

Przedmiotowy budynek to obora podmurowana z cegły, więźba dachowa drewniana, w pełni odeskowana, pokryta płytkami z eternitu (gnot). Na skutek działania porywów wiatru (w porywach o sile huraganu 25 m/s) zerwane zostało pokrycie dachowe. Łącznie uszkodzeniu uległo 70 m ².

W przypadku uszkodzenia pokrycia dachu płytami eternitu- dachówka, naprawie winna zostać poddana cała połać dachu (8*23= 184 m ² ). W przedmiotowej sprawie należy naprawić obie połacie, ponieważ uszkodzenia wystąpiły na obu (184 m ² * 2= 378 m ²).

Uzupełnienie miejscowe uszkodzonych pól tym samym materiałem nie jest możliwe, ani dopuszczalne, ze względu na zabronione stosowanie eternitu w budownictwie. Ponadto dachówka eternitowa nie jest już materiałem osiągalnym, została wycofana z produkcji, zabronione jest jej stosowanie, podobnie jak wszystkich wyrobów zawierających azbest.

Zakwalifikowanie do wymiany całego pokrycia dachu wykonanego z eternitu wynika z faktu, że przedmiotowy wyrób nie jest materiałem budowlanym znajdującym się w obrocie handlowym, a jego zamienniki nie są tożsame ze względu na różnice rozstawu fali, zatem uzupełnienie zamiennikami uszkodzonych powierzchni nie jest technicznie możliwe.

W takiej sytuacji uszkodzenie dachu budynku gospodarczego powodów zostało zakwalifikowane jako całkowite, gdyż w celu przywrócenia dachu do stanu sprzed zdarzenia, wymaga on wymiany całego pokrycia.

Nie ma technicznej możliwości naprawy częściowej, która przywróciłaby sprawność dachu do stanu sprzed zdarzenia.

W takiej sytuacji, bez względu na zakres uszkodzeń, należało rozebrać i utylizować płyty eternitu z obu uszkodzonych połaci i wykonać nowe pokrycie z innego materiału. Naprawa pokrycia poprzez jego ponowne wykonanie w obu połaciach może zostać przeprowadzona w różnych rozwiązaniach materiałowych: blacha trapezowa, blacha płaska na pełnym deskowaniu.

Stopień zużycia pokrycia dachu budynku od pobudowania od dnia szkody wynosi 47%.

Wysokość szkody została oszacowana w cenach, które najczęściej występowały na rynku (...) w okresie jej zdarzenia, stosując odpowiednią stawkę podatku VAT 23% jako obiektów budownictwa mieszkaniowego.

Wybierając pokrycie całej powierzchni dachu płytami falistymi E. (ze względu na niższy koszt niż papa termozgrzewalna) przy uwzględnieniu art. 68 i art. 69 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych oraz uwzględniając stopień zużycia pokrycia dachu budynku, wysokość szkody powodów wynosi 12.883,64 zł brutto (10.474,51 zł netto).

(dowód: opinia biegłego k.115-132, uzupełniająca opinia biegłego k. 159, protokół szkody k. 15-1, zdjęcia k. 42-45, zeznania powoda P. G. na rozprawie w dniu 06.12.2017r. od min. 00:01:45 k. 72)

Przyczyną szkody powstałej w dniu 18.03.2017r. w dachu budynku gospodarczego należącego do powodów był wiatr w porywach o sile huraganu.

(dowód: protokół szkody k. 15-1, zdjęcia k. 42-45, zeznania powoda P. G. na rozprawie w dniu 06.12.2017r. od min. 00:01:45 k. 72, ekspertyza k. 11, zeznania świadka R. T. na rozprawie w dniu 31.01.2018r. k.79-79v)

Wiatr huraganowy w tym samym dniu uszkodził u kolegi powoda P. R. T. pokrycie dachowe na budynku gospodarczym w gospodarstwie rolnym, które prowadzi razem ze swoją mamą. W dachu na tym budynku wskutek huraganu doszło do wyłamania okapu dachu, a także zerwania pasów pokrycia dachowego- papy oraz wyłamania fragmentu wrót do stodoły. Do uszkodzeń doszło w odległości około 2,5 km od miejscowości S.. Poszkodowany właściciel gospodarstwa zgłosił przedmiotową szkodę i otrzymał odszkodowanie od swojego ubezpieczyciela. W pobliskich miejscowościach również doszło do podobnych uszkodzeń.

(dowód: zeznania powoda P. G. na rozprawie w dniu 06.12.2017r. od min. 00:01:45 k. 72, zeznania powoda M. G. na rozprawie w dniu 06.12.2017r. od min. 00:11:19 k. 72v, zeznania świadka R. T. na rozprawie w dniu 31.01.2018r. k.79-79v)

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Oddział w P. wydał, na zlecenie powodów, ekspertyzę dotyczącą określenia maksymalnej prędkości wiatru w dniach 17-18.03.2017r. w rejonie m. S., gm. K., zgodnie z którą, w nocy 17/18.03.2017r. po przejściu frontu atmosferycznego wiatr wiał z sektora południowego, jego prędkość wynosiła ok. 2-4 m/s. W godzinach porannych i południowych prędkość wiatru wynosiła do średnio 6-8 m/s, w porywach do 13-14 m/s. W godzinach popołudniowych i wieczornych w rejonie przemieszczał się kolejny front atmosferyczny, kierunek wiatru zmienił się na zachodni, jego prędkość wzrosła do ok. 12-14 m/s, w porywach notowano 25 m/s.

(dowód: ekspertyza k. 11)

W dniu 20 marca 2017r. powód P. G. dokonał zgłoszenia szkody pozwanemu zakładowi ubezpieczeń.

(dowód: zgłoszenie szkody k. 18-19, akta szkody na płycie k.53 – strona 13 w pliku)

Pozwany w toku postępowania likwidacyjnego dokonał oględzin uszkodzonego mienia i sporządził kosztorys naprawy na kwotę 2.882,24 zł.

Ostatecznie, pozwany decyzją z dnia 28 marca 2017r. odmówił przyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej za skutki przedmiotowej szkody, argumentując, że na dzień powstania szkody tj. 18.03.2017r. dostępne dane meteorologiczne potwierdzają wystąpienie wiatru o nasileniu umiarkowanym- typowym, zarówno dla lokalizacji regionalnej budynku, jako i pory roku, nie był to huragan. Pozwany skonstatował, że szkoda powstała w wyniku zdarzenia, za które pozwany nie ponosi odpowiedzialności.

(dowód: kosztorys k. 12-13, decyzja k. 14)

Powód P. G. zdjął uszkodzone pokrycie dachowe na budynku gospodarczym w całości i dokonał tymczasowej naprawy dachu, przy użyciu papy zamocowanej na gwoździe.

(dowód: zeznania powoda P. G. na rozprawie w dniu 06.12.2017r. od min. 00:01:45 k. 72)

Pismo procesowe powodów zawierające rozszerzenie powództwa zostało doręczone pozwanemu w dniu 17.01.2019r.

(dowód: zpo k. 187)

Stan faktyczny zaprezentowany powyżej został ustalony przez Sąd przede wszystkim na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, a także zeznań strony powodowej oraz zeznań świadka R. T..

W ocenie Sądu na miano wiarygodnych zasługiwały zeznania powoda P. G., albowiem ich treść była logiczna, rzeczowa, konsekwentna, a ponadto znalazła odzwierciedlenie w zebranym materiale dowodowym, w tym opinii biegłego K. K..

Sąd dał wiarę zeznaniom powoda M. G., ponieważ były one rzeczowe, logiczne i konsekwentne. Niemniej jednak ich treść nie przyczyniła się w znaczącym stopniu do ustalenia stanu faktycznego niniejszego postępowania, albowiem M. G. z uwagi na przekazanie prowadzenia gospodarstwa rolnego w całości swojemu bratu powodowi P. G., wiedzę w zakresie uszkodzenia spornego budynku gospodarczego uzyskał tylko od niego.

Jako wiarygodne Sąd ocenił zeznania świadka R. T., albowiem jawiły się jako logiczne, wewnętrznie spójne i rzeczowe. Poza tym świadek jest osobą obcą dla stron, niezainteresowaną wynikiem rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Za niewiarygodny należało uznać dokument przedstawiający informacje z portali pogodowych (k.65), ponieważ informacje w nim zawarte są na tyle ogólne i uśrednione, a przez to niedokładnie, że nie można było na ich podstawie ustalić czy w dniu 18.03.2017r. w miejscowości S. wystąpił wiatr huraganowy.

Sąd Rejonowy w poczet materiału dowodowego nie zaliczył przedłożonych przez powodów Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Mienia w Gospodarstwie Rolnym przyjętych uchwałą Zarządu TUZ Towarzystwa (...) z dnia 27.02.2014r. (k.22-41), ponieważ postanowienia tam zawarte nie znajdowały zastosowania w przedmiotowej sprawie. Przedmiotowe przepisy są integralną częścią umów ubezpieczenia w gospodarstwie rolnym o charakterze dobrowolnym. Tymczasem strony niniejszego procesu łączyła umowa obowiązkowego ubezpieczenia budynków rolniczych.

Sąd ocenił jako wiarygodny dokument stanowiący ekspertyzę Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Odział w P., albowiem zawarta w nim treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron, a ponadto zawierała szczegółowe informacje pogodowe, istotne z punktu widzenia rozstrzygnięcia niniejszego postępowania.

Na potrzeby niniejszej sprawy został dopuszczony dowód z opinii biegłego K. K. celem ustalenia wysokości szkody poniesionej przez powodów w wyniku zdarzenia z dnia 18.03.2017r., przy uwzględnieniu art. 68 i art. 69 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, a także przy uwzględnieniu stopnia zużycia budynku gospodarczego powodów położonego w miejscowości S. (...).

Biegły wskazał, że opinia została w oparciu o dowody załączone w aktach sprawy, oraz dokumentację likwidacji szkody opracowaną przez pozwanego, w tym protokół szkody z obmiarem i opisem oraz zdjęcia wykonane przez likwidatora szkody bezpośrednio po zdarzeniu. W opinii, biegły uwzględnił także informacje uzyskane od powodów podczas oględzin zniszczonego budynku gospodarczego o zakresie przeprowadzonych w nim, w okresie przed powstaniem szkody, modernizacjach i remontach, które to działania miały istotny wpływ na określenie stopnia zużycia elementów budynku.

Biegły sądowy sporządził opinię pisemną i jedną opinię uzupełniającą, stanowiącą ustosunkowanie się do zarzutów pozwanego. Zdaniem Sądu obie opinii są kompletne, spójne i wyczerpująco odnoszą się do wszystkich kwestii zawartych w tezie dowodowej postanowienia Sądu oraz piśmie strony pozwanej zawierającym uwagi do wydanej opinii. W ocenie Sądu orzekającego, konkluzja opinii jest jasna, kategoryczna i należycie umotywowana, a ponadto opinia została sformułowana w sposób pozwalający na sprawdzenie logicznego toku rozumowania biegłego. Pozwany, formułując zarzuty do rzeczonej opinii, nie przedstawił żadnych argumentów wskazujących na brak zgodności opinii z zasadami logiki, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej bądź poziomu wiedzy specjalistycznej biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia skuteczności wyrażonych w niej wniosków. W konsekwencji powyższego, Sąd uznał obie opinie biegłego za rzetelne i fachowe, w oparciu o które poczynił ustalenia faktyczne.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Powodowie występując z niniejszym powództwem dochodzili odszkodowania za szkodę w budynku gospodarczym wchodzącym w skład gospodarstwa rolnego położonego w miejscowości S. (...) objętego ochroną ubezpieczeniową przez pozwanego w ramach umowy ubezpieczenia (...) zawartej w dniu 11.04.2016r., potwierdzonej polisą serii BR o nr (...).

Spór pomiędzy stronami toczył się wokół istnienia odpowiedzialności pozwanego zakładu ubezpieczeń za powstałą w dniu 18.03.2017r. szkodę w dachu budynku gospodarczego należącego do powodów. Pozwany bowiem od momentu wdania się w spór stał na stanowisku, iż nie ponosi odpowiedzialności za uszkodzony dachu obory, albowiem przedmiotowa szkoda nie powstała wskutek wystąpienia huraganu. Jedynie zaś stwierdzenie wystąpienia huraganu - w rozumieniu ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych - determinowało przypisanie odpowiedzialności ubezpieczeniowej pozwanego za powstałą w dniu 18.03.2017r. w budynku gospodarczym powodów szkodzie.

Zasadę odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń za skutki wypadku ubezpieczeniowego statuuje przepis art. 59 ustawy z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz.U.2018.473 z dnia 02.03.2018r.) – określanej dalej jako (...), zgodnie z którym rolnik jest obowiązany zawrzeć umowę ubezpieczenia budynku wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego, zwanego dalej „budynkiem rolniczym”, od ognia i innych zdarzeń losowych.

Z tytułu ubezpieczenia budynków rolniczych przysługuje odszkodowanie za szkody powstałe w budynkach na skutek zdarzeń losowych w postaci: ognia, huraganu, powodzi, podtopienia, deszczu nawalnego, gradu, opadów śniegu, uderzenia pioruna, eksplozji, obsunięcia się ziemi, tąpnięcia, lawiny lub upadku statku powietrznego (art. 67 ust. 1 UFG). Przy czym za szkody spowodowane przez huragan uważa się szkody powstałe w wyniku działania wiatru o prędkości nie mniejszej niż 24 m/s, którego działanie wyrządza masowe szkody; pojedyncze szkody uważa się za spowodowane przez huragan, jeżeli w najbliższym sąsiedztwie stwierdzono działanie huraganu (art. 67 ust. 2 pkt 2 UFG).

Zważywszy na powyższe, mając na uwadze całokształt materiału dowodowego sprawy stwierdzić należało, że szkoda w postaci uszkodzenia dachu obory powodów powstała wskutek huraganu w rozumieniu ww. przepisu. Zdaniem Sądu, w nocy z 17/18.03.2017r. w miejscowości S. występował porywisty wiatr odpowiadający definicji huraganu z art. 67 ust. 2 pkt 2 UFG. Mianowicie, w dniu powstania u powodów szkody, prędkość wiatru w porywach mogła osiągnąć nawet do 25 m/s, co wynika z ekspertyzy Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej Oddział w P., a w sąsiedztwie stwierdzono działanie huraganu. Wprawdzie nie występowały wówczas szkody masowe (marzec 2017r.), jednak pomimo tego - jak już wskazano - w sąsiedztwie stwierdzono szkody wyrządzone działaniem huraganu tj. u świadka R. T., co jest wystarczające do spełnienia warunku, aby szkodę można było uznać za spowodowaną przez huragan. Podczas składania zeznań świadek R. T. stanowczo stwierdził, że w tym samym dniu - w którym doszło do uszkodzenia dachu obory powodów - wskutek silnego wiatru huraganowego doszło do uszkodzenia dachu na budynku gospodarczym w gospodarstwie rolnym, który prowadzi razem z mamą. Innymi słowy na skutek huraganu, który miał miejsce w dniu 18.03.2017r. zarówno powód jak i jego sąsiad odnieśli szkody majątkowe w postaci uszkodzeń w dachach budynków gospodarczych.

Bez znaczenia pozostaje fakt podnoszony przez pozwanego, że wiatr jedynie w porywach osiągał prędkość do 25 m/s, gdyż przepis nie wymaga dla zaistnienia huraganu, aby działanie wiatru było stałe i długotrwałe (podobny pogląd został wyrażony przez Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z dnia 19.11.2013r., sygn. akt I ACa 504/13, Legalis nr 895196).

W ocenie Sądu orzekającego, pozwany ponadto błędnie intepretuje definicję huraganu zawartą w art. 67 ust. 2 pkt 2 UFG jako wiatru, którego średnia prędkość przekraczałaby 24 m/s. Wszak przepis również nie wymaga dla zaistnienia huragan, aby działanie wiatru osiągało prędkość średnią co najmniej 24 m/s.

Reasumując powyższe rozważania należało dojść do wniosku, iż do powstania szkody u powodów w dniu 18.03.2017r. doszło wskutek huraganu w rozumieniu art. 67 ust. 2 pkt 2 UFG. W konsekwencji przyjąć należy, że pozwany ponosi odpowiedzialność za przedmiotową szkodę.

Zgodnie z treścią art. 13 ust. 3 ustawy (...) w obowiązkowych ubezpieczeniach mienia odszkodowanie wypłaca się w kwocie odpowiadającej wysokości szkody, nie większej jednak od sumy ubezpieczenia ustalonej w umowie. W myśl zaś przepisu art. 68 ust. 1 pkt 1 UFG, wysokość szkody ustala się, z uwzględnieniem art. 69 UFG, na podstawie cenników stosowanych przez zakład ubezpieczeń; ustalenie wysokości szkody na podstawie tych cenników następuje w każdym przypadku niepodejmowania odbudowy, naprawy lub remontu budynku. Z kolei w myśl 68 ust. 1 pkt 2 UFG, wysokość szkody ustala się według kosztorysu wystawionego przez podmiot dokonujący odbudowy lub remontu budynku, odzwierciedlającego koszty związane z odbudową lub remontem, określone zgodnie z obowiązującymi w budownictwie zasadami kalkulacji i ustalania cen robót budowlanych - przy uwzględnieniu dotychczasowych wymiarów, konstrukcji, materiałów i wyposażenia; jeżeli suma ubezpieczenia została ustalona według wartości rzeczywistej, uwzględnia się również faktyczne zużycie budynku od dnia rozpoczęcia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń do dnia powstania szkody.

Ponadto z art. 69 pkt 1 i 2 UFG wynika, że wysokość szkody w budynkach rolniczych zmniejsza się o wartość pozostałości, które mogą być przeznaczone do dalszego użytku, przeróbki lub odbudowy, a z kolei zwiększa się w granicach sumy ubezpieczenia o udokumentowane koszty uprzątnięcia miejsca szkody w wysokości do 5 % wartości szkody.

W myśl zaś przepisu art. 22 ust. 1 UFG do umów ubezpieczenia obowiązkowego, w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 361 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W toku postępowania likwidacyjnego prowadzonego przez pozwanego, jak również w toku postępowaniu sądowego nie stwierdzono żadnej innej przyczyny uzasadniającej uszkodzenie dachu w oborze powodów, niż działanie wiatru o sile huraganu. W postępowaniu likwidacyjnym stwierdzono jedynie brak przesłanek do wypłaty odszkodowania. Pozwany nie kwestionował okoliczności, że uszkodzenie dachu w oborze powodów powstało wskutek działania wiatru w porywach do 25 m/s.

Na kanwie niniejszego postępowania wysokość odszkodowania powinna odpowiadać kosztom przywrócenia budynku do stanu poprzedniego, ustalonym zgodnie z obowiązującymi w budownictwie zasadami kalkulacji i ustalenia cen robót budowlanych- przy uwzględnieniu dotychczasowych wymiarów, konstrukcji, materiałów i wyposażenia.

Na podstawie opinii biegłego K. K. z zakresu budownictwa i szacowania nieruchomości, którą Sąd podzielił w całości, należy stwierdzić, że koszty przywrócenia budynku gospodarczego powodów do stanu poprzedniego, przy uwzględnieniu dotychczasowych wymiarów, konstrukcji, materiałów i wyposażenia, ustalone zgodnie z obowiązującymi w budownictwie zasadami kalkulacji i ustalenia cen robót budowlanych wynoszą 12.883,64 zł.

Odnosząc się do twierdzeń podnoszonych przez pozwanego, który wskazywał, że nie może ponosić odpowiedzialności za to, iż dach nie może zostać naprawiony za pomocą takiej samej technologii (eternit), w jakiej został wykonany, należy wskazać co następuje.

Wbrew stanowisku pozwanego, jego odpowiedzialność nie może ograniczać się jedynie do uszkodzonego fragmentu dachu, albowiem zgodnie z opinią biegłego sądowego w celu przywrócenia dachu na budynku gospodarczym powodów do stanu sprzed zdarzenia, dach wymaga wymiany całego pokrycia. Biegły kategorycznie stwierdził, że nie ma technicznej możliwości naprawy częściowej, która przywróciłaby sprawność dachu do stanu sprzed zdarzenia.

Zakwalifikowanie do wymiany całego pokrycia dachu wykonanego z eternitu wynika z faktu, że przedmiotowy wyrób nie jest materiałem budowlanym znajdującym się w obrocie handlowym, a jego zamienniki nie są tożsame ze względu na różnice rozstawu fali, zatem uzupełnienie zamiennikami uszkodzonych powierzchni nie jest technicznie możliwe.

Mając na uwadze, że powyższa opinia została sporządzona w sposób rzetelny, w oparciu o specjalistyczną wiedzę, to przytoczona argumentacja pozwanego jawi się jako polemika z umotywowanymi twierdzeniami eksperta.

W konsekwencji powyższych rozważań, Sad uwzględnił żądanie powodów w zakresie kwoty głównej tj. 12.883,64 zł w całości. Pozwany dotychczas nie wypłacił powodom żadnej kwoty tytułem odszkodowania za uszkodzony w dniu 18.03.2017r. dach.

Powodowie w ostatecznym stanowisku (wyrażonym w piśmie procesowym stanowiącym rozszerzenie powództwa) domagali się zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od następujących kwot:

- od 10.100 zł od dnia 18.04.2017r. do dnia zapłaty,

- od 2.783,64 zł od dnia rozszerzenia powództwa tj. od dnia 16.11.2018r. do dnia zapłaty.

Roszczenie o zapłatę odsetek ustawowych za opóźnienie znajduje podstawę prawną w art. 481 § 1 k.c. zgodnie, z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Od cytowanej normy art. 14 ustawy (...) wprowadza wyjątek, stanowiąc, że wypłata odszkodowania przez zakład ubezpieczeń winna zatem nastąpić w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W świetle niniejszej sprawy, pozwana została powiadomiona o szkodzie w dniu 20 marca 2017r. (co wynika z akt szkody znajdujących się na płycie k.53 ). W ocenie Sądu uzasadniało to dochodzenie przez stronę powodową odsetek od kwoty 10.100 zł od dnia 20 kwietnia 2017r., czyli po upływie 30 dni od dnia zgłoszenia szkody.

W ocenie Sądu orzekającego, odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 2.783,64 zł objętej rozszerzeniem powództwa winny zostać naliczane po upływie 30 dni poczynając od dnia następującego po dacie otrzymania przez pozwanego pisma procesowego zawierającego rozszerzenie powództwa.

Pismo procesowe powodów zawierające rozszerzenie powództwa zostało doręczone pozwanemu w dniu 17.01.2019r. (zpo k.187), zatem pozwany pozostaje w opóźnieniu z zapłatą przedmiotowego roszczenia w wysokości 2.783,64 zł od dnia 18.02.2019r.

Z powyższych względów, na mocy przepisów art. 14 ust. 1 i art. 67 ust. 1 i ust. 2 pkt 2, art. 68, art. 69, art. 22 ustawy i art. 59 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz art. 361 k.c. należało orzec, jak w pkt I wyroku i w konsekwencji oddalić powództwo w pozostałej części w pkt II wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach znajduje oparcie w art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 zd. 2 k.p.c. i art. 98 § 3 k.p.c., art. 99 k.p.c. oraz mającym w sprawie zastosowanie z uwagi na datę wniesienia pozwu § 2 pkt 5 w zw. z § 19 i w zw. z § 21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2015.1804 z dnia 05.11.2015).

Zgodnie z przepisem art. 100 zd. 2 k.p.c. Sąd może wyłożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania. W ocenie Sądu orzekającego dyspozycja tego przepisu została spełniona w przedmiotowej sprawie, albowiem powództwo P. G. i M. G. zostało oddalone tylko w nieznacznej części w zakresie roszczenia odsetkowego naliczanego zarówno od kwoty 10.100 zł, jak i od kwoty 2.783,64 zł. Wobec tego, Sąd doszedł do przekonania, że powodowie ulegli tylko co do nieznacznej części swojego żądania, stąd pozwanego należało obciążyć kosztami procesu w całości.

Na zasądzone na rzecz powodów solidarnie koszty procesu w wysokości 4.122,00 zł składają się następujące składniki:

- opłata sądowa od pozwu (505,00 zł opłata od pozwu pierwotnego k. 49),

- koszt zastępstwa procesowego w wysokości (3.600,00 zł)

- opłatę skarbową od pełnomocnictwa (17,00 zł, k. 7 ).

W punkcie czwartym orzeczenia na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tj.Dz.U.2019.785) w zw. z 100 zd. 2 k.p.c. nakazano pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Kaliszu kwotę 1.952,92 zł tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych, które stanowią sumę następujących kwot (por. sprostowanie dokonane postanowieniem z 17.06.2019 r.):

- tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa wydatków na wynagrodzenie biegłego sądowego sporządzającego opinię w niniejszej sprawie tj. kwota 1.812,92 zł (kwota 2.073,12 zł za podstawową opinię k. 133 oraz kwota 239,80 zł za uzupełniającą opinię k.161 minus 500 zł zaliczki uiszczonej przez pozwanego w dniu 10.09.2018 r.),

- opłaty sądowej od rozszerzonego powództwa w wysokości 140 zł (5% z 2.784 zł).

SSR Katarzyna Porada-Łaska