Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 27 września 2018r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Piotr Wójtowicz

Sędziowie: SA Ewa Jastrzębska (spr.)

SA Lucyna Świderska- Pilis

po rozpoznaniu w dniu 27 września 2018r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Pełnomocnika Komitetu Wyborczego Wyborców Ł. K.

przy udziale Komitetu Wyborczego Wyborców M. L.

o wydanie orzeczenia w trybie art. 111 § 1 Kodeksu Wyborczego

na skutek zażalenia wnioskodawcy

na postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 25 września 2018r., sygn. akt I Ns 244/18

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSA Lucyna Świderska- Pilis SSA Piotr Wójtowicz SSA Ewa Jastrzębska

Sygn. akt I ACz 1023/18

UZASADNIENIE

Pełnomocnik Komitetu Wyborczego Wyborców Ł. P. S. wniosła o zakazanie uczestnikowi postępowania Komitetowi Wyborczemu Wyborców M. L. rozpowszechniania nieprawdziwych informacji o tym, że (...) jest „Prezydentem nowoczesnego B.". Ponadto wniosła o orzeczenie przepadku materiałów wyborczych w postaci banerów reklamowych, ulotek oraz materiałów filmowych zawierającą powyższą informację, a należących do Komitetu Wyborczego M. L.. Jako podstawę prawną wniosku wskazano art. 111 § 1 Kodeksu Wyborczego.

W uzasadnieniu wnioskodawca podniósł, że najpóźniej od 1 września 2018 r. Komitet Wyborczy Wyborców M. L. rozpowszechnia materiały wyborcze zawierające informację, że (...) jest „P. nowoczesnego B.” w formie banerów reklamowych, ulotek i materiałów filmowych. Informacja, że (...) jest „Prezydentem nowoczesnego B.” jest nieprawdziwa, bowiem aktualnym prezydentem Miasta B. jest Ł. K.. Przedmiotowa informacja wprowadza w błąd wyborców. Celem informacji jest wywołanie u odbiorców reakcji niezgodnych z rzeczywistym stanem rzeczy.

Uczestnik postępowania wniósł o oddalenie wniosku.

Zarzucił, że określenie „Prezydent nowoczesnego B.” nie jest stwierdzeniem faktu, że M. L. jest prezydentem, tylko odnosi się pro futuro do sytuacji, która może mieć miejsce po wyborach. W haśle wyborczym nie został użyty zwrot „jest”, przez co nie można zakładać, iż M. L. pełni już wskazaną funkcję. Hasło wyborcze M. L. odnosi się nie do funkcji, a do wizji miasta.

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Katowicach:

1/ wniosek oddalił;

2/ umorzył postępowanie w pozostałej części.

W uzasadnieniu wskazał, iż poza sporem pozostaje treść hasła wyborczego, którym posługuje się Komitet Wyborczy Wyborców M. L.. Hasło to brzmi: „M. L. Prezydent nowoczesnego B.”.

Zdaniem sądu pierwszej instancji wniosek jest bezzasadny. Zgodnie z treścią art. 111 § 1 Kodeksu Wyborczego wniosek o wydanie przewidzianego w treści tego przepisu orzeczenia może wnieść pełnomocnik wyborczy zainteresowanego komitetu wyborczego jeżeli rozpowszechniane materiały wyborcze zawierają informacje nieprawdziwe. W kwestionowanym przez wnioskodawcę haśle wyborczym w ocenie tego sądu nie została zawarta informacja jakoby M. L. był urzędującym prezydentem B.. Dokonana przez wnioskodawczynię wykładnia hasła wyborczego jest błędna. Wykładnia hasła wyborczego musi być dokonana w kontekście sytuacyjnym. Hasło to odnosi się w oczywisty sposób do przyszłości. Jest to typowe hasło wyborcze mające zachęcić wyborców do głosowania na kandydata, który przedstawia się jako kandydat na prezydenta miasta, a nie jako urzędujący prezydent i chce aby to miasto było nowoczesne.

Podsumowując, Sąd pierwszej instancji stwierdził, że hasło wyborcze nie zawiera informacji nieprawdziwych, dlatego brak było podstaw do uwzględnienia wniosku. Na rozprawie pełnomocnik uczestnika postępowania cofnął żądanie zawarte w punkcie drugim odpowiedzi na wniosek, a pełnomocnik wnioskodawcy nie sprzeciwił się temu, dlatego na podstawie art. 355 § 1 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. i art. 512 k.p.c. Sąd pierwszej instancji umorzył postępowanie w tej części.

Od postanowienia tego wniósł zażalenie wnioskodawca.

Zaskarżył postanowienie w całości. Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił:

I. w zakresie pkt.1 :

1)  naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 328 § 2 k.p.c. polegające na lakonicznym i ogólnikowym uzasadnieniu faktycznym zaskarżonego postanowienia,

2)  błędną ocenę dowodów w postaci materiałów wyborczych pochodzących od Komitetu Wyborczego Wyborców M. L., zawierających hasło „M. L. – Prezydent nowoczesnego B.” polegającą na przyjęciu, iż (1) hasło „M. L. – Prezydent nowoczesnego B.” nie zawiera informacji nieprawdziwych, że hasło to odnosi się w sposób oczywisty do przyszłości, jak również że (3) hasło to zawiera w sobie informację o kandydacie na prezydenta, w sytuacji, w której (1) M. L. nie jest prezydentem Miasta B., (2) przedmiotowe hasło nie dotyczy przyszłości lecz teraźniejszości oraz (3) nie zawiera wcale informacji o M. L. jako o kandydacie,

3)  naruszenie art. 111§ 1 Kodeksu Wyborczego przez jego niezastosowanie;

II. w zakresie pkt 2 :

1)  naruszenie art. 321§1 k.p.c. polegające na orzeczeniu ponad żądanie wniosku.

Powołując się na powyższe wnosił o zmianę postanowienia i wydanie orzeczenia zgodnego z żądaniem wnioskodawcy.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie, a tym samym skutku odnieść nie może. Wbrew podnoszonym przez skarżącego zarzutom zaskarżone postanowienie w części oddalającej wniosek jest trafne.

Zgodnie bowiem z art. 111 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011r. – Kodeks Wyborczy (Dz.U. z 2018r., poz. 754 ze zm.) wydania orzeczenia wymienionego w punktach 1) do 6) tegoż artykułu można skutecznie domagać się tylko w wypadku jeżeli rozpowszechniane, w tym również w prasie w rozumieniu ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe (Dz. U. poz. 24, z późn. zm.), materiały wyborcze, w szczególności plakaty, ulotki i hasła, a także wypowiedzi lub inne formy prowadzonej agitacji wyborczej, zawierają informacje nieprawdziwe, natomiast w okolicznościach niniejszej sprawy za trafne uznać należy stanowisko sądu pierwszej instancji, iż wskazywane przez wnioskodawcę hasło wyborcze informacji nieprawdziwych nie zawiera.

Chybiony jest podnoszony przez skarżącego zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. polegający na ogólnikowym i lakonicznym uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia. Uzasadnienie sądu pierwszej instancji, chociaż istotnie krótkie, zawiera wszystkie wymagane art. 328§2 k.p.c. elementy. Wskazać trzeba, że wbrew podnoszonym w zażaleniu zarzutom nie dopatrzył się Sąd Apelacyjny luki w ustaleniach faktycznych. Podkreślić należy, że ustalenia faktyczne poczynione przez sąd pierwszej instancji były w istocie niesporne. W toku kampanii wyborczej Komitet Wyborczy Wyborców M. L. kandydata na prezydenta B. posługuje się hasłem wyborczym „M. L. Prezydent nowoczesnego B.”, natomiast aktualnym prezydentem B. jest Ł. K..

Zarzuty zażalenia sprowadzają się więc w istocie do zarzutu błędnej oceny zebranego w sprawie materiału. Zdaniem skarżącego skoro M. L. nie jest aktualnym Prezydentem B., gdyż Prezydentem B. jest obecnie Ł. K., a hasło wyborcze dotyczy teraźniejszości, zatem hasło to zawiera informację nieprawdziwą.

Tymczasem w ocenie Sądu Apelacyjnego w okolicznościach niniejszej sprawy trafnie przyjął sąd pierwszej instancji, iż hasło wyborcze Komitetu Wyborczego Wyborców M. L. nie zawiera informacji nieprawdziwych. Nie podano w nim, wbrew zarzutom skarżącego, że urzędującym prezydentem Miasta B. jest M. L., hasło to zawiera bowiem informację o kandydacie na prezydenta i odnosi się do przyszłości. Rację ma sąd pierwszej instancji, iż ocena informacji zawartej w haśle wyborczym musi być dokonana w kontekście sytuacyjnym. Informacja wskazana w haśle wyborczym, podana w trakcie kampanii wyborczej w oczywisty sposób odnosi się do przyszłości i ma na celu zachęcenie potencjalnych wyborców do głosowania na kandydata, który przedstawia się jako kandydat na prezydenta chcący uczynić B. miastem nowoczesnym. Informacji tej, wbrew zarzutom zawartym w zażaleniu nie sposób odebrać jako stwierdzenia faktu, iż M. L. jest obecnie prezydentem B., odnosi się ona bowiem pro futuro do sytuacji, która może mieć miejsce jeśli wyborcy wybiorą na prezydenta B. M. L.. Hasło wyborcze kandydata na prezydenta M. L. odnosi się nie do sprawowanej przez niego aktualnie funkcji, lecz do jego wizji miasta.

Podsumowując, podzielić należy stanowisko sądu pierwszej instancji, iż wskazywane przez skarżącego hasło wyborcze nie zawiera informacji nieprawdziwych, trafnie więc sąd pierwszej instancji w punkcie 1 zaskarżonego postanowienia oddalił wniosek o wydanie orzeczenia w trybie art. 111§ 1 Kodeksu Wyborczego.

Wprawdzie rację ma skarżący, iż nie było podstaw do umorzenia postępowania w pozostałej części (punkt 2 postanowienia) albowiem w punkcie 1 orzeczono o całości wniosku, a cofnięty wniosek nie został złożony przez wnioskodawcę w trybie art. 111 Kodeksu wyborczego, jednakże nie miało to wpływu na trafność rozstrzygnięcia w punkcie 1 postanowienia.

Z tych przyczyn zażalenie wnioskodawcy należało oddalić na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c.

SSA Lucyna Świderska- Pilis SSA Piotr Wójtowicz SSA Ewa Jastrzębska