Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 października 2019 roku

Sąd Rejonowy w Nysie, Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Bartłomiej Madejczyk

Protokolant: Ewelina Pasławska

Prokurator Prokuratury Rejonowej w Nysie J. P.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 25 czerwca, 8 sierpnia, 12 września oraz 19 września 2019 roku sprawy karnej

K. B. (1) (B.) s. G. i G. z domu G.

ur. (...) w N.

oskarżonego o to, że:

w dniu 12 grudnia 2018 r. na skrzyżowaniu ulic (...), w N. woj. (...), prowadząc samochód osobowy marki O. (...) o nr rej. (...) umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że nie zachował szczególnej ostrożności i na oznakowanym znakami poziomymi i pionowymi skrzyżowaniu, podjął manewr wyprzedzania skręcającego w prawo w ulicę (...) samochodu osobowego marki F. (...) o nr rej. (...), którego kierującym był M. B. (1), w wyniku czego potrącił kierującego rowerem marki M. – S. K. (1) – wyjeżdzającego z drogi podporządkowanej ulicy (...) i skręcającego w lewo w kierunku B., powodując u niego wielonarządowe obrażenia wewnętrzne, uraz głowy i miednicy, w następstwie których S. K. (1) zmarł w dniu 12 grudnia 2018 r. w szpitalu w N.,

tj. o przestępstwo z art. 177 § 2 k.k.

1.  uznaje oskarżonego K. B. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w części wstępnej wyroku, to jest występku z art. 177 § 2 k.k. i za to na podstawie tego przepisu wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności,

2.  na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza oskarżonemu K. B. (1) na okres próby lat 2 (dwóch),

3.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 k.k. zobowiązuje oskarżonego K. B. (1) do informowania sądu o przebiegu okresu próby na piśmie co 6 (sześć) miesięcy,

4.  na podstawie art. 627 k.p.k. zasądza od oskarżonego K. B. (1) na rzecz oskarżycielki posiłkowej I. K. kwotę (...) (tysiąca dziewięćdziesięciu dwóch) złotych tytułem zwrotu wydatków,

5.  na podstawie art. 627 k.p.k. zasądza od oskarżonego K. B. (1) na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w wysokości (...) (czterech tysięcy pięciuset sześćdziesięciu pięciu) złotych i 92 groszy, w tym opłatę w wysokości 180 (stu osiemdziesięciu) złotych.

UZASADNIENIE

W oparciu o dowody przeprowadzone w toku przewodu sądowego, sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Oskarżony K. B. (1) 12 grudnia 2018 r. kierował samochodem osobowym O. (...) o nr rej. (...). Jechał on od strony B. w kierunku N.. Przed nim jechał F. (...) kierowany przez M. B. (1). Następnie oba pojazdy jadąc ul. (...) zbliżały się do skrzyżowania z ul. (...), które było oznaczone znakami poziomymi i pionowymi. Ul. (...) była drogą z pierwszeństwem przejazdu. W tym czasie ul. (...) do skrzyżowania dojeżdżał rowerem pokrzywdzony S. K. (1).

/ dowód: zeznania B. P. – k.165; M. B. – k.180; szkic miejsca zdarzenia – k.4; protokół oględzin – k.5; dokumentacja fotograficzna – k.11-15; opinia biegłego – k.87,174/

Oskarżony jadąc za F. (...) nie widział rowerzysty.

/ dowód: wyjaśnienia oskarżonego – k.163v; opinia biegłego – k.87,174/

Pokrzywdzony przed wjazdem na drogę główną zatrzymał się przed znakiem (...).
M. B. włączył prawy kierunkowskaz, czym zasygnalizował zamiar skrętu w prawo w ul. (...) i zaczął stopniowo zwalniać. Wtedy rowerzysta ruszył, skręcając w lewo w ul. (...) – w kierunku B.. W tym samym czasie widząc, że poprzedzający go pojazd skręca w prawo, oskarżony podjął manewr wyprzedzania F. (...) na skrzyżowaniu. Do zderzenia O. (...) z rowerzystą doszło na skrzyżowaniu - w okolicy osi jezdni. Samochód oskarżonego poruszał się z dozwoloną prędkością.

/ dowód: zeznania B. P. – k.165; M. B. – k.180; opinia biegłego – k. 87,174/

W wyniku zderzenia S. K. doznał wielonarządowych obrażeń wewnętrznych, urazu głowy i miednicy, w następstwie których zmarł w dniu 12 grudnia 2018 r. w szpitalu w N.. W chwili zdarzenia pokrzywdzony znajdował się w stanie po użyciu alkoholu.

/ dowód: opinia biegłego – k.102/

Oskarżony ma 25 lat, posiada wykształcenie średnie, z zawodu jest technikiem rolnikiem, jest stanu wolnego, prowadzi własne gospodarstwo rolne. Oskarżony nie był karany sądownie.

/ dowód: dane osobowe – k.137; dane o karalności – k.136; informacja – k.138; wywiad środowiskowy – k.172/

Ustalając stan faktyczny sąd oparł się na zeznaniach B. P. i M. B. (1), które były spójne i korespondowały ze sobą. Świadkowie ci w ocenie sądu szczerze opisali przebieg zdarzenia.

Szczere były również zeznania M. K., przy czym świadek ten nie miał wiedzy na temat istotnych okoliczności zdarzenia.

Nadto sąd oparł się na dowodach z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy,
w tym opiniach biegłych, które nie były kwestionowane przez strony, a ich prawdziwość i autentyczność nie budziły wątpliwości.

Natomiast sąd nie dał wiary zeznaniom S. P., gdyż były one rozbieżne w istotnych kwestiach. Co więcej nawet oskarżony w swoich pierwotnych, obszernych wyjaśnieniach nie wspominał o tym, że zjechanie na przeciwległy pas ruchu było nagłe i miało na celu uniknięcie zderzenia z poprzedzającym pojazdem, który niespodziewanie zwolnił. Taka wersja wydarzeń nie znalazła potwierdzenia w innych dowodach przeprowadzonych w sprawie. Przede wszystkim sprzeczna była z wiarygodnymi zeznaniami wskazanych wcześniej świadków, którzy nie mieli żadnego interesu w tym by zeznawać na niekorzyść oskarżonego.

Oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśnienia. Sąd dał wiarę wyjaśnieniom złożonym przez oskarżonego w śledztwie. Wynikało z nich, że pojazd poprzedzający zwolnił przed skrętem w prawo, a widząc to oskarżony przystąpił do wyprzedzania. Wersja ta zgodna była z zeznaniami B. P. i M. B.. Jednocześnie za wiarygodne uznano twierdzenie oskarżonego, że nie widział rowerzysty, gdyż wersję tę jako prawdopodobną wskazał również biegły. Natomiast na rozprawie oskarżony zmienił swoje wcześniejsze wyjaśnienia i wskazał, że F. (...) nagle skręcił w prawo, a on by uniknąć kolizji odbił w lewo, co było przyczyną wjechania na przeciwny pas ruchu. Sąd nie dał wiary tym wyjaśnieniom, gdyż sprzeczne były z konsekwentnymi zeznaniami wskazanych wcześniej świadków. Jednocześnie zmiana dokonana w treści wyjaśnień wskazywała, że oskarżony starał się w ten sposób uzyskać korzystniejszą sytuację procesową, a tym samym stanowiły one wyłącznie linię obrony i nie opisywały faktów.

Sąd zważył, co następuje:

K. B. został oskarżony o popełnienie czynu zabronionego z art. 177 § 2 k.k.

Czyn z art. 177 § 1 k.k. popełnia ten kto naruszając, chociażby nieumyślnie, zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym powoduje nieumyślnie wypadek, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała określone w art. 157 § 1 k.k. Natomiast surowszej odpowiedzialności z § 2 podlega sprawca, jeżeli następstwem wypadku jest śmierć innej osoby albo ciężki uszczerbek na jej zdrowiu.

W art. 177 k.k. stypizowany został tzw. wypadek w komunikacji. Przestępstwo to ma charakter skutkowy i polega na nieumyślnym spowodowania wypadku, na skutek naruszenia, chociażby nieumyślnie, zasad bezpieczeństwa w ruchu, w którym inna osoba doznała średnich lub ciężkich obrażeń ciała bądź też poniosła śmierć.

Przestępstwo to ma zawsze charakter nieumyślny, niezależnie od tego czy sprawca naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu umyślnie czy też nieumyślnie, co oznacza,
iż sposób naruszenia tych zasad wpływa na zawartość bezprawia, ale nie na stronę podmiotową czynu.

Jedną ze sfer ruchu lądowego jest ruch drogowy. Z ruchem drogowym mamy
do czynienia nie we wszystkich miejscach, gdzie odbywa się ruch pojazdów, ale w takich, które są przeznaczone do tego ruchu. Miejscem takim są w szczególności drogi publiczne.

Istotą przestępstwa z art. 177 k.k. od strony przedmiotowej, jest naruszenie zgeneralizowanych reguł ostrożnego postępowania – zasad bezpieczeństwa, w skutek czego dochodzi do następstw przewidzianych w przepisie § 1 lub 2 tegoż artykułu.

Naruszenie zasad bezpieczeństwa nie jest jednoznaczne z wyczerpaniem znamion czynu z art. 177 k.k., gdyż konieczne jest zaistnienie związku przyczynowego pomiędzy stwierdzonym naruszeniem, a konkretnym wypadkiem drogowym oraz skutkiem w postaci obrażeń ciała innej osoby.

Występek z art. 177 § 2 k.k. jest zagrożony karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy
do 8 lat.

Zgodnie z regulacją zawartą w art. 24 Prawa o ruchu drogowym zabrania się wyprzedzania pojazdu silnikowego jadącego po jezdni na skrzyżowaniu (z wyjątkiem skrzyżowania o ruchu okrężnym lub na którym ruch jest kierowany). Przy czym wyjątkowo dopuszcza się wyprzedzanie na skrzyżowaniu, pojazdu sygnalizującego zamiar skręcenia, jednakże pod warunkiem że kierujący nie wjeżdża na część jezdni przeznaczoną do ruchu w kierunku przeciwnym. Nadto przepis art. 25 ust. 1 wskazanej ustawy stanowi m.in. że kierujący pojazdem, zbliżając się do skrzyżowania, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność.

Jak wynika z rozporządzenia Ministra Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie znaków i sygnałów drogowych znak B-20 (...) oznacza m.in. obowiązek ustąpienia pierwszeństwa kierującym poruszającym się drogą z pierwszeństwem.

Mając na uwadze powyższe oraz poczynione w niniejszej sprawie ustalenia faktyczne sąd stwierdził, że oskarżony w dniu 12 grudnia 2018 r. w N., na skrzyżowaniu ulic (...) kierując samochodem marki O. (...) o nr rej. (...), umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że nie zachował szczególnej ostrożności i na oznakowanym znakami poziomymi i pionowymi skrzyżowaniu podjął manewr wyprzedzania skręcającego w prawo w ulicę (...) samochodu F. (...), w wyniku czego potrącił kierującego rowerem S. K. – wyjeżdzającego z drogi podporządkowanej i skręcającego w lewo w kierunku B., powodując u niego wielonarządowe obrażenia wewnętrzne, uraz głowy i miednicy, w następstwie których zmarł w dniu 12 grudnia 2018 r. w szpitalu w N., a tym samym, iż swoim zachowaniem wyczerpał znamiona czynu zabronionego z art. 177 § 2 k.k.

W ocenie sądu nie budziło wątpliwości, że oskarżony zbliżając się do skrzyżowania nie zachował szczególnej ostrożności i podjął świadomie manewr wyprzedzania na skrzyżowaniu pomimo ustawowego zakazu, na skutek czego wjechał na część jezdni przeznaczoną do ruchu w kierunku przeciwnym. Tam doszło do zderzenia z rowerem kierowanym przez S. K.. Sąd nie miał wątpliwości, że gdyby oskarżony zastosował się do zakazu wyprzedzania na skrzyżowaniu to do wypadku by nie doszło.

Jednocześnie sąd miał na uwadze to, że pokrzywdzony przyczynił się swoim zachowaniem do zdarzenia i to przyczynił się w stopniu istotnym. Prowadził on rower będąc pod wpływem alkoholu oraz nie zastosował się do wynikającego ze znaku (...) obowiązku ustąpienia pierwszeństwa kierującym poruszającym się drogą z pierwszeństwem. Oznacza to, że pokrzywdzonemu nie wolno było wjechać na drogę główną dopóki nie przejadą wszystkie poruszające się nią pojazdy, w tym samochód kierowanych przez oskarżonego. Jednakże pomimo tego, bezpośrednią przyczyną zaistnienia wypadku było niewątpliwie wykonanie wyprzedzania na skrzyżowaniu przez oskarżonego.

W ocenie sądu, wina oskarżonego nie budziła wątpliwości, gdyż nie zachował on szczególnej ostrożności wymaganej w danych okolicznościach i świadomie wykonał zabroniony na skrzyżowaniu manewr wyprzedzania, chociaż miał inną możliwość, a jednocześnie nie zachodziły żadne okoliczności wyłączające winę. Przy czym mając na uwadze wspomniane wcześniej okoliczności, stopień zawinienia choć wysoki, to nie był znaczny.

Za popełnione przestępstwo sąd wymierzył oskarżonemu karę 1 roku pozbawienia wolności.

Przy wyborze rodzaju kary i jej wysokości sąd miał na uwadze wszelkie okoliczności podmiotowe i przedmiotowe, leżące w granicach cech przypisanego oskarżonemu przestępstwa, a także dotyczące osoby sprawcy, mające znaczenie dla wymiaru kary.

Przede wszystkim wybierając karę pozbawienia wolności uwzględniono istotne i świadomie naruszenie przez oskarżonego reguł ruchu drogowego. Natomiast miarkując jej wysokość wzięto pod uwagę wspomniane wcześniej przyczynienie się pokrzywdzonego do zaistnienia wypadku, jak również dotychczasowy sposób życia oskarżonego, w szczególności to, że był osobą niekaraną oraz tylko 1 raz figurował w ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego.

Duży był stopień społecznej szkodliwości czynu, gdyż pomimo, że przestępstwo miało charakter nieumyślny, to naruszenie zasad bezpieczeństwa przez oskarżonego było świadome. Skutkiem tego była śmierć pokrzywdzonego. Przy czym na zmniejszenie stopnia społecznej szkodliwości wpływ miało istotne naruszenie reguł bezpieczeństwa przez samego pokrzywdzonego, a co za tym idzie jego przyczynienie się do zaistnienia wypadku.

W ocenie sądu orzeczona kara osiągnie cele zapobiegawcze i wychowawcze w stosunku do sprawcy, który nie jest osobą zdemoralizowaną o czym świadczyła jego niekaralność oraz dotychczasowy sposób życia. Natomiast społeczeństwo otrzyma czytelny sygnał, że nieprawidłowe zachowanie się na drodze spotka się z należytą reakcją, co wpłynie pozytywnie na kształtowanie świadomości prawnej obywateli. Reasumując, kara w takim wymiarze spełni przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze w stosunku do oskarżonego, jak również w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Biorąc pod uwagę wspomniane wcześniej okoliczności łagodzące sąd uznał, że oskarżony zasługiwał na danie mu szansy i zastosowanie wobec niego dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. W ocenie sądu orzeczona kara mimo, że nie będzie efektywnie wykonywana spełni swój wychowawczy cel w stosunku do oskarżonego, w szczególności zapobiegnie ponownemu popełnieniu przestępstwa. Z tych względów wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszono na okres próby wynoszący 2 lata. Dla wzmocnienia efektu wychowawczego oskarżony został zobowiązany do informowania sądu o przebiegu okresu próby na piśmie co 6 miesięcy.

Nadto w związku ze stanowiskiem procesowym pełnomocnika oskarżycielki posiłkowej odstąpiono od orzekania środków kompensacyjnych.

Orzeczenie w przedmiocie kosztów uzasadnia treść przepisu art. 627 k.p.k.