Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 października 2018 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XIV Wydział Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 15 października 2018 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania M. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K.

o zasiłek pogrzebowy

na skutek apelacji pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K.

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Żoliborza w W. VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 16 lutego 2018 r., sygn. akt VII U 566/16

oddala apelację;

SSO Magdalena Gulbinowicz SSO Bożenna Pietrzyk SSO Anna Szkandera (spr.)

Sygn. akt XIV Ua 20/18

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 16 lutego 2018 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy-Żoliborza w W. VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, rozpoznając sprawę z odwołania M. W., zmienił zaskarżoną decyzje przyznając M. W. zasiek pogrzebowy w łącznej wysokość 4.000 zł.

Z ustaleń Sądu Rejonowego wynika, że w dniu 19 maja 2015 r. w M. w K. zmarł L. K. (akta zasiłkowe k. 6 - akt zgonu), który miał ustalone prawo do emerytury (bezsporne). Organizacją pogrzebu w K. zajął się jego kuzyn M. W., który w 2015 r. poniósł następujące wydatki, potwierdzone rachunkami i fakturami: usługa pogrzebowa - 572,40 zł (k.8 a.z.), tabliczka na grób - 80 zł (k.9a.z.), wieniec - 330 zł (k.10 a.z.), usługa pogrzebowa - 900 zł (k.12 a.z.), nekrolog w (...) - 528,90 zł (k.15, 25 a.z.), nekrolog w Gazecie (...) - 426,20 zł (k.16, 23, 24 a.z.), dobrowolna opłata z tytułu pochówku - 3000 zł (k.17 a.z.). Rok później w dniu 5 kwietnia 2016 r. M. W. uiścił zaliczkę na nagrobek L. K. w wysokości 5000 zł (k.11 a.z.). W dniu 22 kwietnia 2016 r. M. W. wniósł o przyznanie zasiłku pogrzebowego (k.2 a.z.).

W ocenie Sądu I instancji odwołanie zasługiwało na uwzględnienie. Jak wskazał Sąd Rejonowy, zgodnie z art. 77 ust. 1 pkt 2 ustawy, zasiłek pogrzebowy przysługuje w razie śmierci osoby pobierającej emeryturę, a art. 78 ust. 1 ustawy stanowi, że zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która pokryła koszty pogrzebu.

Art. 80 ustawy stanowi, że zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości 4000 zł, aczkolwiek zgodnie z art. 79 ust 1 ustawy, w razie poniesienia kosztów pogrzebu przez inną osobę niż członkowie najbliższej rodziny, zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, nie wyższej jednak niż określona w art. 80.

Z powyższych przepisów wynika, że M. W. jako kuzyn zmarłego miał prawo do zasiłku pogrzebowego w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, ale nie więcej niż 4.000 zł. W ocenie Sądu do tych kosztów należy zaliczyć także opłatę z tytułu pochówku w wysokości 3.000 zł, wniesioną przez odwołującego na rachunek bankowy (...). Wobec powyższego, Sąd na podstawie art. 477 ^{( 14)} § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję, przyznając M. W. zasiłek pogrzebowy w łącznej wysokości 4.000 zł.

Apelację od powyższego wyroku wniósł Zakład Ubezpieczeń Społecznych w K. wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania od decyzji z 8 czerwca 2016 r. Organ rentowy zarzucił zaskarżonemu wyrokowi naruszenie art. 78 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j.Dz. U. z 2017r., poz. 1383 ze zm.) poprzez jego błędne zastosowanie; art. 81 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j.Dz. U. z 2017r., poz. 1383 ze zm.) poprzez jego błędne zastosowanie, które to uchybienia miały istotny wpływ na wynik sprawy. W uzasadnieniu organ rentowy podniósł, że decyzją z 8 czerwca 2016 r. przyznał M. W. prawo do zasiłku pogrzebowego po zmarłym 19 maja 2015 r. L. K. do wysokości poniesionych kosztów uznanych przez organ rentowy 1882,40 zł. W wyniku wniesionego odwołania i przedłożenia nowych dokumentów, organ rentowy uznał dalsze koszty pochówku w wysokości 955,10 zł. Wyrokiem z 16 lutego 2018r. Sąd Rejonowy zmienił decyzję z 8 czerwca 2016 r. w ten sposób, że przyznał M. W. prawo do zasiłku pogrzebowego po zmarłym L. K. w wysokości 4.000 zł. Sąd uznał, że kosztem pochówku jest także opłata za udostępnienie grobu na cmentarzu wyznaniowym (...)w K., poniesiona dobrowolnie w kwocie 3.000 zł. Z ustaleń faktycznych wynika, że opłata ta została wniesiona w dniu 18 maja 2016 r., a więc rok po dokonaniu pochówku. Należy więc uznać, że nie były to koszty pochówku. Zdaniem organu rentowego opłatę taką należy zakwalifikować jako rodzaj opłaty okresowej za użytkowanie (udostępnienie) grobu, a nie koszty bezpośrednio związane z pochówkiem.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje:

Apelacja jest niezasadna.

W przypadku gdy sąd odwoławczy uważa ustalenia Sądu I instancji za prawidłowe, nie ma potrzeby, by je powielał, wystarczy, że stwierdzi w uzasadnieniu, że ustalenia i wnioski Sądu I instancji aprobuje i przyjmuje za swoje (postanowienie Sądu Najwyższego z 10 listopada 1998 r., sygn. akt III CKN 792/98).

Odnosząc powyższe do realiów niniejszej sprawy trzeba więc wskazać, iż Sąd II instancji uznał poczynione przez Sąd I instancji ustalenia za prawidłowe, wobec czego przyjął je za własne.

Sąd I instancji poczynił ustalenia faktyczne, które pozwalały na ocenę, czy organ rentowy prawidłowo określił wobec M. W. wysokość zasiłku pogrzebowego. W tym zakresie Sąd II instancji ustalił, że Ł. K. był pochowany na cmentarzu w(...), w oddzielnym grobie wykupionym przez M. W.. Wówczas uzgodnił z administratorem cmentarza, jak będzie stawiany nagrobek, ustalą wielkość opłaty, który został wykonany w 2016 r. Sporna kwota 3.000 zł stanowiła opłatę za wykupienie miejsca pochówku.

Sąd II instancji miał na uwadze, iż zasiłek pogrzebowy jest świadczeniem przyznawanym w celu zrekompensowania, przynajmniej częściowo kosztów pogrzebu. Ustawa nie precyzuje, co należy rozumieć przez koszty pogrzebu, ale są to wydatki odpowiadające zwyczajom panującym w środowisku, do którego zmarły należał. Do wydatków tych zalicza się: koszty przewiezienia zwłok do miejsca ich pochowania, nabycia i urządzenia grobu, wystawienia nagrobka odpowiadającego zwyczajom. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 stycznia 1982 r., II CR 556/81 (LEX nr 8388) stwierdził, że obowiązek zwrotu kosztów pogrzebu na podstawie art. 446 § 1 k.c. obejmuje zwrot kosztów bezpośrednio z pogrzebem związanych (przewóz zwłok, nabycie trumny, zakup miejsca na cmentarzu itp.), jak również zwrot wydatków odpowiadających zwyczajom danego środowiska. Do tych wydatków zalicza się koszt postawienia nagrobka (w granicach kosztów przeciętnych, jeżeli nawet koszty rzeczywiste były znacznie wyższe), wydatki na wieńce, kwiaty, zakup odzieży żałobnej, poczęstunek osób biorących udział w pogrzebie, przy uwzględnieniu okoliczności konkretnego przypadku. Zob. również wyrok SN z dnia 9 marca 2007 r., V CSK 459/06, LEX nr 277273. Zatem Sąd II instancji nie znalazł podstaw, aby inaczej definiować pojęcie kosztów pogrzebu, niż wskazane w powyższym wyroku Sądu Najwyższego. Skoro M. W. uiścił kwotę 3.000 zł, która stanowiła opłatę za wykupienie miejsca pochówku, należało uwzględnić ją w wysokości zasiłku pogrzebowego.

Organ rentowy kwestionował także, iż sporna kwota została wniesiona w dniu 18 maja 2016 r., a więc rok po dokonaniu pochówku. Sąd II instancji miał na uwadze, że termin 12 miesięcy ma istotne znaczenie przy ustaleniu prawa do zasiłku pogrzebowego, gdzie osoba uprawniona może zgłosić żądanie jego wypłaty. Natomiast niniejsza sprawa dotyczyła uwzględniania prawidłowej wysokości zasiłku pogrzebowego. Ponadto Sąd II instancji także miął na uwadze, iż Sąd Apelacyjny w Gdańsku przy okazji rozpoznawania sprawy III AUa 621/01 wskazywał, iż nie śmierć, ale moment z jakim stało się możliwe dokonanie czynności pogrzebowych otwiera drogę do dochodzenia przez wnioskodawcę zasiłku pogrzebowego. Zatem fakt, iż M. W. dokonał opłaty 3.000 zł po roku od śmierci zmarłego nie miał istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Reasumując, Sąd Okręgowy stwierdził, iż zarzuty odwołującego zawarte w apelacji nie zasługują na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy uznał, iż zaskarżone orzeczenie Sądu Rejonowego jest prawidłowe, prawidłowe są poprzedzające je ustalenia, jak również prawidłowe jest uzasadnienie zaskarżonego orzeczenia (z powołaniem właściwych uregulowań prawnych dla celów rozstrzygnięcia).

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł o oddaleniu apelacji w całości.

SSO Magdalena Gulbinowicz SSO Bożenna Pietrzyk SSO Anna Szkandera (spr.)