Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 1998/18

UZASADNIENIE

J. W. wniósł przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w Ł. o zapłatę kwoty 7.898,63 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 17 października 2017 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Powód jako nabywca wierzytelności od poszkodowanego zdarzeniem drogowym dochodzi od ubezpieczyciela sprawcy szkody zapłaty kwoty 7448,63 zł tytułem pozostałej kwoty odszkodowania ustalonej zgodnie z kalkulacją rzeczoznawcy, pomniejszoną o kwotę dotychczas wypłaconego odszkodowania w kwocie 2.225,82zł, a nadto kwoty 450 zł tytułem kalkulacji naprawy zleconej rzeczoznawcy P. O..

Nakazem zapłaty z dnia 28 września 2018 roku Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

(...) Spółka Akcyjna w Ł. wniosła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Zakwestionowała koszty naprawy w przedłożonej przez powoda kalkulacji, która jest znacznie zawyżona i nie uwzględnia przy naprawie części zamiennych, a jedynie części oryginalne. Zakwestionowała wskazany w fakturze koszt tytułem sporządzenia prywatnej kalkulacji.

W toku postepowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 13 czerwca 2017 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki A. (...) należący do A. G.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wykupioną w (...) Spółce Akcyjnej w Ł.. Poszkodowany dokonał zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy, który wszczął postępowanie likwidacyjne i przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady, ustalając i wypłacając w dniu 10 lipca 2017 roku poszkodowanemu odszkodowanie w wysokości 2.225,82 zł.

Bezsporne, a nadto dowód:

- dokumentacja w aktach szkody k. 90-125;

- kosztorys U. k. 12-13,

- protokół szkody k. 14-14v,

- potwierdzenie przelewu k. 15;

Nie zgadzając się ze stanowiskiem ubezpieczyciela, dnia 2 sierpnia 2017 roku A. G. zawarł z J. W. umowę cesji wierzytelności, na podstawie której zbył na rzecz J. W. wierzytelność przysługującą mu z tytułu szkody z dnia 13 czerwca 2017 roku w stosunku do pozwanego towarzystwa.

J. W. zwrócił się do rzeczoznawcy P. O. w celu sporządzenia kalkulacji naprawy uszkodzonego pojazdu. W sporządzonej przez P. O. kalkulacji naprawy z dnia 2 sierpnia 2017 roku ustalono koszt naprawy ww. pojazdu na kwotę 9.674,45 zł brutto. W tym samym dniu P. O. wystawił na rzecz powoda J. W. fakturę VAT na kwotę 450 zł tytułem sporządzonej kalkulacji naprawy.

Dowód:

- umowa cesji wierzytelności z dnia 2 sierpnia 2017 roku k. 16-17;

- kalkulacja naprawy z dnia 2 sierpnia 2017 roku k. 18-20;

- faktura VAT k. 24.

Pismem z dnia 8 września 2017 roku J. W. wezwał (...) Spółkę Akcyjną w Ł. do zapłaty w terminie 30 dni kwoty 7.898,63 zł, na którą składały się kwota 7448,63 zł stanowiąca różnicę pomiędzy kosztem naprawy wskazanym w kosztorysie pozwanej a kwotą dotychczas przyznanego odszkodowania oraz kwota 450 zł tytułem sporządzonej kalkulacji.

Decyzją z dnia 16 października 2017 r. Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w Ł. odmówiła przyznania powodowi odszkodowania, wskazując na konieczność udokumentowania faktycznie poniesionych kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu.

Bezsporne, a nadto dowód:

- wezwanie do zapłaty wraz z dowodem nadania i doręczenia k. 21-22;

- decyzja ubezpieczyciela z dnia 16 października 2017 roku k. 23-23v.

Hipotetyczny koszt naprawy uszkodzonego samochodu w zakresie uszkodzeń będących wynikiem zdarzenia z dnia 13 czerwca 2017 roku przy użyciu do naprawy wyłącznie nowych, oryginalnych części zamiennych sygnowanych logo producenta pojazdu (grupa O), wynosiłby 10.530,18 zł brutto.

Hipotetyczny koszt naprawy uszkodzonego samochodu w zakresie uszkodzeń będących wynikiem zdarzenia z dnia 13 czerwca 2017 roku przy użyciu do naprawy oryginalnych części zamiennych o jakości (...), gdyż tylko takie gwarantowały restytucję pojazdu do stanu poprzedniego, a części alternatywne z grupy PC i PT nie były dostępne, wynosił 7.217,07 zł.

Uszkodzony pojazd w dacie szkody był 12-letni, istotnie wyeksploatowany - o znacznym przebiegu (odczytano 277.452 km) i poddawany był wcześniejszym naprawom blacharsko – lakierniczym wraz z zastosowaniem części używanych. Uzasadnione jest użycie do naprawy części alternatywnych z grupy (...). Części oznaczone jako (...) są tożsame z O, gdyż wykonane z tych samych materiałów, w tej samej technologii co części O, ale nie posiadają logo producenta. Użycie zamiennika z grupy Q przywróci pojazd do stanu sprzed szkody, zważywszy że producent reflektora na pierwszy montaż do fabryki jest ten sam, co oryginalnej części z grupy Q przeznaczonej do obrotu na runku wtórnym. Jakość tych reflektorów jest tożsama.

Hipotetyczny koszt naprawy uszkodzonego samochodu w zakresie uszkodzeń będących wynikiem zdarzenia z dnia 13 czerwca 2017 roku przy użyciu do naprawy oryginalnych części używanych sygnowanych logo producenta byłby na zbliżonym poziomie jak koszt naprawy z użyciem oryginalnego reflektora z grupy (...).

Dowód:

- opinia biegłego sądowego W. S. k. 167-188, 210-211.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie w zakresie, w jakim nie był on bezsporny, został oparty o przedłożone dokumenty, których autentyczności strony nie kwestionowały, wyciągając jedynie odmienne wnioski. Wyliczając wartość kosztów naprawy pojazdu, Sąd oparł się na opinii biegłego sądowego, zważywszy że strony oszacowały wartość szkody na podstawie kalkulacji, stanowiących dokumenty prywatne (art. 245 k.p.c.). Zwraca uwagę, że prywatne kosztorysy stron różnią się m.in. rodzajem użytych części zamiennych oraz stawkami za roboczogodzinę, przy czym pozwana zaniżyła koszty robocizny dla wszystkich prac uwzględniając nierealną stawkę w wysokości 51 zł netto, nie uwzględniła tarczy koła do wymiany, ani 2% normaliów, uwzględniła tylko 55% kosztów i najtańsze zamienniki. Biegły sporządził opinię wariantową, a ustosunkowując się do zarzutów powoda w sposób logiczny i przekonywający wyjaśnił zasadność oszacowania kosztów naprawy przy użyciu dostępnych części zamiennych klasy Q. Metodologia przyjęta przez biegłego nie może budzić zastrzeżeń, dlatego sąd uznał opinię za w pełni wartościowy materiał dowodowy.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się w przeważającej części zasadne.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi art. 822 § 1 i 2 k.c.

Legitymacja powoda do dochodzenia roszczeń na własną rzecz nie była kwestionowana przez pozwanego i wynika z przedłożonej przez niego umowy cesji oraz z art. 509 k.c. Sąd w niniejszej sprawie nie dopatrzył się nieważności umowy przelewu z uwagi na normę wynikającą z art. 510 § 2 k.c. Sąd odnośnie legitymacji czynnej powoda wynikającej z umowy przelewu w pełni podziela argumentację prawną wyrażoną w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy z dnia 23 maja 2019 r., sygnatura akt VIII Ga 94/19.

Nie była przy tym kwestionowana odpowiedzialność sprawcy zdarzenia drogowego, którego pojazd był ubezpieczony od OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Nie było to również przedmiotem sporu w toku likwidacji szkody, albowiem ubezpieczyciel sprawcy wypłacił na rzecz poszkodowanego kwotę 2225,82 zł, uznając, że taka kwota pozwoli na przeprowadzenie naprawy przywracającej stan pojazdu do stanu sprzed zdarzenia.

Przedmiotem sporu była wysokość odszkodowania – powód skalkulował je jako hipotetyczny koszt naprawy. Zdaniem powoda wartość naprawy szkody ustalona w oparciu o prywatną opinię wynosiła 9.674,45 zł, inaczej niż przyjął to ubezpieczyciel poszkodowanego. W tym miejscu należy odnotować najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r., sygn. II CNP 43/17, LEX nr 2490615 i przywołane tam inne orzeczenia SN), zgodnie z którym powstanie roszczenia w stosunku do ubezpieczyciela o zapłacenie odszkodowania, a tym samym jego zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Innymi słowy, niezależnie od tego, czy poszkodowany dokonał już odpowiedniej naprawy samochodu, to "sam obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela pojawił się już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał go naprawić" (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018 r., sygn. II CNP 32/17, LEX nr 2497991). Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r , sygn. II CNP 41/17, LEX nr 2481973). Podobnie wyraził się Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 7 grudnia 2018 r. o sygn. akt III CZP 51/18, 64/18, 72-74/18 publikowanych na (...) Powyższe stanowisko zaaprobował Sąd Okręgowy w Szczecinie, czemu dał wyraz w wyroku z dnia 15 czerwca 2018 r., sygn. akt VII Ga 278/18 (niepublikowany), w którym wyjaśnił, że wysokość odszkodowania powinna być ustalona na podstawie hipotetycznych kosztów naprawy pojazdu ustalonych niezależnie od poniesionych przez poszkodowanego kosztów naprawy. Stanowisko Sądu Najwyższego w tym zakresie jest już utrwalone (tak postanowienie SN z dnia 11 kwietnia 2019 r. , III CZP 102/18) i doprowadziło do utrwalonego kierunku wykładni wskazanych przepisów. W orzecznictwie SN wyjaśniono również, że dla powstania roszczenia o naprawienie szkody nie mają znaczenia późniejsze zdarzenia m.in. w postaci sprzedaży uszkodzonego lub już naprawionego pojazdu (tak postanowienie SN z dnia 20 lutego 2019 r., III CZP 91/18 publ. tamże).

Tym samym podnoszona w sprzeciwie kwestia, że w przypadku naprawy przez poszkodowanego pojazdu odszkodowanie powinno odpowiadać faktycznie poniesionym kosztom naprawy, nie ma istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Sad mając na uwadze wiek, znaczny przebieg, a tym samym wyeksploatowanie oraz wcześniejsze naprawy blacharsko-lakiernicze uszkodzonego pojazdu oraz kierując się wnioskami biegłego, że użycie dostępnych części zamiennych (reflektor) z grupy (...) o tożsamej jakości jak z grupy O w pełni powodowałoby przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, przyjął za biegłym sądowym, iż uzasadniony koszt naprawy pojazdu poszkodowanego po szkodzie z dnia 13 czerwca 2017 r. z użyciem dostępnych części zamiennych wynosił 7217,07 zł brutto. Wobec czego uwzględnieniu tytułem kosztu naprawy podlegała kwota stanowiąca różnicę, pomiędzy zasadnym kosztem naprawy ustalonym przez biegłego a wypłaconą dotychczas kwotą odszkodowania z tytułu naprawy pojazdu , tj. kwota 4991,25 zł (7217,07 zł – 2225,82 zł).

Uzasadnione okazało się również żądanie pozwu co do kwoty 450 zł tytułem sporządzonej na zlecenie powoda kalkulacji naprawy. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 maja 2019 r. sygn. III CZP 68/18, publ. OSNC 2019/10/98 wskazał, że nabywcy w drodze przelewu wierzytelności o odszkodowanie za szkodę komunikacyjną przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot uzasadnionych kosztów ekspertyzy zleconej osobie trzeciej tylko wtedy, gdy jej sporządzenie było w okolicznościach sprawy niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania. Podobnie Sąd Najwyższy wskazał w uchwale z dnia 29 maja 2019 r. (III CZP 68/18, OSNC 2019/10/98). Każdorazowo należy więc ocenić, czy w danej sprawie poniesienie tego wydatku było obiektywnie konieczne. Obowiązek wykazania takiej konieczności spoczywa na żądającym zwrotu takich kosztów (art. 6 k.c.), a więc w tym przypadku na powodzie. Sam fakt poniesienia kosztów nie przesądza automatycznie o tym, że zakład ubezpieczeń powinien je zwrócić. W niniejszej sprawie wyliczenia biegłego wykazały, że pozwany ponad trzykrotnie zaniżył zasadny koszt naprawy w swoim kosztorysie, a w takich okolicznościach wydatek na prywatną ekspertyzę był wydatkiem koniecznym i uzasadnionym.

Z tych przyczyn zasądzono kwotę 5441,25 zł, na którą składają się: kwota 4.991,25 zł, stanowiącą różnicę pomiędzy ustalonym przez Sąd odszkodowaniem za szkodę w pojeździe (to jest 7217,07 zł) a kwotą dotychczas wypłaconego odszkodowania z tego tytułu (2225,82 zł) oraz koszt prywatnej kalkulacji naprawy wynoszący 450 zł brutto.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 359 § 1 k.c. w zw. z art. 817 § 1 i 2 k.c.

Stąd orzeczono jak w pkt I sentencji.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu, o czym orzeczono w pkt II.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 100 k.p.c. Ponieważ powód wygrał sprawę w 69 %, a pozwany utrzymał się z obroną w 31 %. Na koszty poniesione przez powoda w kwocie 3510,88 zł składają się opłata od pozwu 395 złotych, od pełnomocnictwa 17 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika 1800 złotych oraz wydatek na wynagrodzenie biegłego w kwocie 1298,88 złotych, z czego 69 % daje w zaokrągleniu kwotę 2423 złotych. Koszty poniesione przez pozwaną to koszt wynagrodzenia pełnomocnika 1800 złotych i opłata od pełnomocnictwa 17 złotych, razem 1817 zł, z czego 31 % daje w zaokrągleniu kwotę 563 złotych, zaś 2423 złote – 563 złote, daje kwotę 1860 złotych.

W pkt IV sentencji sąd na podstawie art. 80 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 1 i 2 u.k.s.c. zwrócił powodowi nadpłaconą zaliczkę na poczet wynagrodzenia biegłego.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...) P. B.;

4.  (...)

4. (...)

S., dnia 2 stycznia 2020 r.