Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2017 r.

Sąd Rejonowy w Otwocku – III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący: SSR Paweł Witan

Protokolant: sekr.sądowy Karina Olszanka

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2017 r. w Otwocku

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniej J. J. reprezentowanej przez przedstawiciela ustawowego A. K.

przeciwko P. J.

o alimenty

1.  zasądza od pozwanego P. J. tytułem alimentów na rzecz małoletniej córki J. J. ur. (...) w W., kwotę po 600 (sześćset) złotych miesięcznie, płatną poczynając od dnia 17.08.2017 r. do rąk matki małoletniej A. K. do dnia 10 każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  wyrokowi w pkt 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;

4.  nakazuje ściągnąć od pozwanego P. J. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Otwocku kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem opłaty sądowej należnej od uwzględnionej części powództwa, pozostałe nieuiszczone koszty sądowe przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt III RC 215/17

UZASADNIENIE

A. K. – przedstawicielka ustawowa małoletniej J. J. pozwem z 17 sierpnia 2017 roku wniosła o zasądzenie alimentów na rzecz małoletniej córki od pozwanego - ojca dziecka P. J. w kwocie po 900 zł miesięcznie.

(pozew k. 1 akt)

Pozwany uznał powództwo do kwoty po 400 zł miesięcznie, wnosząc jednocześnie o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie.

(stanowisko pełnomocnika pozwanego k. 50 akt)

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci: dowodu z przesłuchania stron (przedstawicielki ustawowej powódki - k. 50v-51 akt oraz pozwanego – k. 51-52 akt), a także załączonych przez strony dokumentów (k. 2, 9-37, 39-49) Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. J. jest córką A. K. i P. J. pochodzącym z ich nieformalnego związku (d. akt urodzenia k. 2 akt). Rodzice małoletniej od 3 lat nie tworzą wspólnego gospodarstwa domowego i nie pozostają ze sobą w związku (okoliczność bezsporna).

Obecnie A. K. zamieszkuje wraz z małoletnią córką J. J. (l. 8) i dwójką starszych (13 - letnich) dzieci pochodzących z innego związku w stanowiącym jej własność domu położonej w O. przy ul. (...) o pow. 160m2. Dodatkowo w lokalu tym pomieszkuje aktualny partner A. K.. Na koszty utrzymania wspólnego gospodarstwa domowego składają się: opłaty za prąd (ok. 160 zł miesięcznie), opłaty za wodę (ok. 128 zł miesięcznie), koszt gazu (ok. 500 zł miesięcznie), koszt wywozu śmieci (100 zł miesięcznie), zakup drzewa do kominka (350 zł rocznie), koszt telewizji (ok. 80 zł miesięcznie). Na koszty utrzymania małoletniej J. J. (oprócz udziału małoletniej w kosztach utrzymania domu, w którym zamieszkuje) składają się: koszt wyżywienia małoletniej (ok. 400 zł miesięcznie), odzieży (ok. 120 – 150 zł miesięcznie), telefonu małoletniej (20 zł miesięcznie), koszt zakupu środków higienicznych i czystości (ok. 40 zł miesięcznie), wycieczek szkolnych (ok. 30 zł miesięcznie), zajęć dodatkowych z tańca (70 zł miesięcznie), koszt zakupu witamin (ok. 25 zł miesięcznie) oraz leczenia, w tym leków (ok. 50 zł miesięcznie), a także transportu małoletniej na urodziny i inne spotkania u koleżanek (ok. 20 zł miesięcznie).

Ponadto na wypoczynek letni i zimowy dla małoletniej (kolonie i półkolonie wraz z kieszonkowym) potrzeba ok. 1200 zł rocznie, zaś na dodatkową opiekę nad małoletnią w okresie wakacji ok. 400 zł rocznie. Na wyprawkę, składki klasowe, ubezpieczenie i świetlicę dla małoletniej potrzeba zaś ok. 510 zł rocznie.

(d. przesłuchanie przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki k. 50-51)

A. K. ma lat 33, w chwili obecnej wykonuje zawód fryzjerki mobilnej z wynagrodzeniem w granicach 1400-1700 zł netto miesięcznie (formalnie zarejestrowana jest na umowę o pracę z wynagrodzeniem w kwocie 500 zł miesięcznie brutto). Wcześniej prowadziła własną działalność – z tego tytułu posiada jeszcze zaległości w ZUS, ale prowadzona działalność była nieopłacalna. Przedstawicielka ustawowa małoletniej powódki korzysta z pomocy finansowej swojego ojca. Ponadto na dwójkę starszych małoletnich dzieci ma przyznane alimenty w kwocie po 500 zł miesięcznie na każdego z małoletnich.

(d. przesłuchanie przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki k. 50-51, zaświadczenie o zatrudnieniu i zarobkach k. 39 akt).

Oprócz domu, w którym zamieszkuje wraz z dziećmi, A. K. jest również właścicielką domu o pow. ok. 120-130m2 położonego w O. – W.. Oba domy (podobnie jak samochód marki O. (...)) A. K. otrzymała w darowiźnie od swojego ojca (zamieszkującego aktualnie w w/w domu położonym w W.).

A. K. ma problemy zdrowotne z uwagi na komplikacje, jakie pojawiły się po operacji plastycznej, jaką przeszła 5 lat temu (koszt operacji w wysokości 16.000 zł pokrył jej ojciec).

(d. przesłuchanie przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki k. 50-51 akt)

Pozwany P. J. (l. 31) od kilku lat wykonuje zawód elektromechanika w W. (wcześniej pracował zaś jako mechanik samochodowy). Obecnie (od listopada 2016 r.) pozostaje w związku małżeńskim z A. J., z którego to związku w dniu (...) urodził się mu syn S..

(d. odpisu aktu urodzenia i aktu małżeństwa k. 48-49 akt)

P. J. wraz z żoną, synem i teściową zamieszkuje w mieszkaniu o pow. ok. 37 m2, położonym w O. przy ul. (...) (stanowiącym własność teściowej pozwanego). Na koszty utrzymania wspólnego gospodarstwa domowego składają się: opłaty za prąd (ok. 100 zł miesięcznie), koszt gazu (ok. 260 zł miesięcznie), czynsz (ok. 420 zł miesięcznie), jak również opłaty za telewizję (75 zł miesięcznie) i ubezpieczenie lokalu (257 zł rocznie). Powyższe opłaty (z wyjątkiem rachunków za prąd, które w całości opłaca pozwany i jego żona) dzielone są na 3 dorosłe osoby mieszkające w w/w lokalu.

(d. przesłuchanie pozwanego k. 51-52, zawiadomienie o wysokości czynszu k. 14, potwierdzenia wpłaty k. 15-16, polisa k. 9-13 akt)

Na utrzymanie małoletniego syna pozwanego potrzeba ok. 600-700 zł miesięcznie.

(d. przesłuchanie pozwanego k. 51-52 akt)

Na swoje wyżywienie pozwany potrzebuje co najmniej 300 zł miesięcznie, zaś na ubranie ok. 150 zł miesięcznie. Nadto na opłacenie swojego telefonu pozwany wydaje ok. 75 zł miesięcznie.

(d. przesłuchanie pozwanego k. 51-52 akt)

Pozwany jest aktualnie właścicielem samochodu osobowego marki A. (...) z 2000 r. o poj. silnika 2, 5 litra. Na koszt utrzymania tego samochodu składa się ubezpieczenie – jego koszt to 1100 zł rocznie oraz koszt zakupu paliwa – ok. 300 zł miesięcznie (pozwany do pracy dojeżdża samochodem, czasem autobusem).

(d. przesłuchanie pozwanego k. 51-52, dowód wpłaty k. 18 akt)

P. J. posiada także zobowiązania finansowe – w 2015 r. zaciągnął w E. pożyczkę na kwotę prawie 40 000 zł (z czego jednak bank przekazał pożyczkodawcy kwotę ok. 23 000 zł, albowiem pozostała część pożyczki została przeznaczona na składki ubezpieczeniowe, prowizję bankową i opłatę przygotowawczą), której część (niecałe 6000 zł) została przeznaczona na spłatę istniejącego zadłużenia, zaś pozostałą część P. J. przeznaczył na zakup samochodu marki A. (...) – aktualna miesięczna rata tej pożyczki wynosi 582 zł (pożyczka została zaciągnięta na okres 8 lat). Nadto P. J. spłaca również pożyczkę w wysokości 1000 zł, zaciągniętą na wyprawkę dla dziecka – miesięczna rata tej pożyczki wynosi 63 zł.

(d. umowa pożyczki i harmonogramy spłat k. 24-28 akt)

P. J. z tytułu pracy w charakterze elektromechanika samochodowego osiąga wynagrodzenie w wysokości pensji minimalnej (ok. 1465 zł netto miesięcznie). Od czasu, gdy urodził mu się syn pozwany nie dorabia dodatkowo – wcześniej, w czasie zamieszkiwania z aktualną żoną pozwany z tytułu pracy dodatkowej osiągał dochód w wysokości 100-200 zł miesięcznie.

(d. przesłuchanie pozwanego k. 51-52, zaświadczenie o zarobkach k. 22)

P. J. utrzymuje kontakt z małoletnią powódką (przez okres 12 miesięcy powódka spędziła z ojcem ok. 2 miesiące), przy czym kontakty te są nieregularne, od czasu zamieszkania z aktualną żoną pozwany coraz mniej czasu spędza z córką (ostatnio widział się z powódką w sierpniu 2017 r). W 2014 r. pozwany zawarł z matką powódki ugodę na podstawie której zobowiązał się do łożenia na utrzymanie małoletniej córki tytułem alimentów kwotę po 500 zł miesięcznie. Z ugody tej pozwany do bieżącego roku wywiązywał się, a nadto przekazywał również powódce dodatkowe środki pieniężne na wyprawkę szkolną, kupował ubrania, buty. W 2017 r. zaczął przekazywać tytułem alimentów na rzecz córki kwotę 400 zł miesięcznie; w bieżącym roku nie przekazał żadnej kwoty tytułem udziału w wyprawce małoletniej, przekazał natomiast córce 100 zł na urodziny oraz niewielką kwotę na ubranka i wyjazd wakacyjny.

(d. ugoda k. 41, potwierdzenia wpłat k. 42-47, przesłuchanie A. K. k. 50-51, przesłuchanie pozwanego k. 51-52)

W czasie zamieszkiwania z A. K. pozwany osiągał w sumie duże wyższe dochody (co najmniej 800 zł tygodniowo) – w tym czasie pozwany utrzymywał zarówno siebie, jak i A. K. oraz córkę J..

(d. przesłuchanie A. K. – k. 51-52)

Żona pozwanego przebywa obecnie na zasiłku macierzyńskim w wysokości 1465 zł netto miesięcznie.

(d. zaświadczenie o zarobkach k.37)

Sąd dokonał następującej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Sąd uznał za wiarygodne wszystkie dokumenty przedstawione przez strony i załączone do akt sprawy, przy czym jeśli chodzi o paragony, to Sąd uznał, iż stanowią one jedynie dowód tego, że dane produkty zostały zakupione, nie zaś tego, na zaspokojenie czyich potrzeb produkty te zostały przeznaczone.

Sąd co do zasady uznał za wiarygodne także zeznania stron, albowiem były one spójne i zbieżne z przedstawionymi przez strony dokumentami.

Sąd odmówił jedynie waloru wiarygodności zeznaniom A. K. w zakresie, w jakim wynika z nich, że na wyżywienie małoletniej powódki potrzeba ok. 700 zł miesięcznie, na słodycze – ok. 150 zł miesięcznie, na ubranie – ok. 300 zł miesięcznie, leki – ok. 100 zł miesięcznie, na witaminy – ok. 50 zł miesięcznie, na środki higieny ok. 70 zł miesięcznie, zaś na paliwo – ok. 50 zł miesięcznie. W ocenie Sądu, mając na uwadze fakt, iż małoletnia J. obiady je w szkole, zaś koszt tych obiadów (w związku z posiadaniem przez A. K. karty 3 +) to 1 zł miesięcznie, jak również zważywszy na fakt, iż małoletnia do szkoły chodzi na pieszo (jest odwożona samochodem tylko na urodziny i inne spotkania u kolegów i koleżanek), a także mając na uwadze wskazane przez A. K. koszty zakupu tranu dla małoletniej, doświadczenie życiowe wskazuje, iż wskazane powyżej koszty utrzymania małoletniej J. J. są zawyżone. W ocenie Sądu faktyczne, usprawiedliwione koszty zaspokojenia wskazanych powyżej potrzeb powódki wynoszą – wyżywienie (wraz z ewentualnymi słodyczami – których ilość winna być niewielka) - ok. 400 zł miesięcznie (podnieść przy tym należy, iż w wieku, w którym znajduje się powódka wysoka jakość pożywienia jest szczególnie ważna), ubranie – ok. 120 - 150 zł miesięcznie, leki – ok. 50 zł miesięcznie, witaminy – ok. 25 zł miesięcznie, środki higieny ok. 40 zł miesięcznie, paliwo – ok. 20 zł miesięcznie.

Sąd nie dał również wiary zeznaniom A. K., jakoby na Internet wydawała on 68 zł miesięcznie, albowiem pozwany zaprzeczył, jakoby A. K. posiadała w domu Internet, zaś przedstawicielka ustawowa powódki nie przedstawiła żadnego dokumentu potwierdzającego fakt dokonywania stosownych opłat.

Sąd odmówił również waloru wiarygodności zeznaniom P. J. w zakresie, w jakim wynika z nich, że w czasie zamieszkiwania wspólnie z A. K. zarabiał on (wraz z pracami dodatkowymi) jedynie niewiele więcej niż pensja minimalna, albowiem A. K. zeznała, iż pozwany zarabiał wówczas znacznie więcej, zaś mając na uwadze, iż z zarówno z zeznań przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki jak i z zeznań pozwanego wynika, że w tym okresie to pozwany ze swoich dochodów utrzymywał zarówno siebie jak i ówczesną partnerkę oraz córkę J., za wiarygodne w zakresie ówczesnych dochodów pozwanego należy uznać zeznania A. K..

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika pozwanego o przesłuchanie A. J. na okoliczność kosztów utrzymania pozwanego, wydatków na ich wspólne dziecko oraz dochodów pozwanego (tj. na okoliczność tego, czy pozwany ma prace dodatkowe), albowiem Sąd uznał za udowodnione, iż wydatki na małoletniego S. wynoszą tyle, ile twierdzi pozwany, jak również, że koszty utrzymania domu pozwanego oraz samego pozwanego wynoszą tyle, ile wskazał pozwany (zauważyć należy, iż co do kosztów utrzymania mieszkania pozwany przedstawił stosowne rachunki, które Sąd uznał za wiarygodne). Sąd nadto uznał za udowodnione, ze pozwany obecnie nie podejmuje prac dodatkowych. Powyższe, w połączeniu z okolicznością, iż uwzględnienie wniosku dowodowego pełnomocnika pozwanego skutkowałoby zwłoką w rozpoznaniu sprawy, skutkowało oddaleniem przez Sąd powyższego wniosku.

Sąd zważył co następuje:

W myśl art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są doświadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, iż powódka nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Sam pozwany nie kwestionował zresztą tego, iż ciąży na nim obowiązek alimentacyjny wobec córki, a sporny był jedynie zakres tego obowiązku.

Zgodnie z treścią art. 135 § 1 kro, zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać także, w całości lub części, na osobistych staraniach o jego utrzymanie i wychowanie.

Zgodnie z utrwalonymi w doktrynie poglądami przez usprawiedliwione potrzeby rozumieć należy te potrzeby, które zapewniają uprawnionemu prawidłowy rozwój fizyczny, duchowy, możliwości zdobywania wiedzy i kwalifikacji zawodowych. Potrzeby te dotyczącą zarówno środków utrzymania, jak również środków wychowania. Dostarczenie uprawnionemu środków utrzymania to przede wszystkim zapewnienie mu mieszkania, wyżywienia, ubrania czy opieki w leczeniu. Zaspokojenie potrzeb w zakresie wychowania obejmuje oprócz środków finansowych, także osobistą troskę o rozwój fizyczny i umysłowy oraz przygotowanie do samodzielnego utrzymania się uprawnionego. W doktrynie podkreśla się jednocześnie, że pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od różnych okoliczności natury społecznej i gospodarczej w których osoba uprawniona znajduje się. Zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego. Dopiero na tym tle można określić potrzeby życiowe, materialne i intelektualne uprawnionego (uzasadnienie do tezy IV uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16.12.1987r., II CZP 91/86). Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można też odrywać od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego, przy czym w doktrynie przyjmuje się, że dziecko ma prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, którzy obowiązani są podzielić się z nim nawet małymi dochodami.

Na usprawiedliwione wydatki powódki składają się niewątpliwie koszty zapewnienia jej odpowiednich warunków zamieszkania, koszty transportu małoletniej, koszty jej odpowiedniego wyżywienia, ubrania, zakupu środków higienicznych, a także koszty edukacji, zajęć dodatkowych, leczenia, koszty zapewnienia małoletniej opieki, a także koszty jej wyjazdów wakacyjnych. Mając na uwadze ustalony w toku postępowania stan faktyczny w ocenie Sądu koszty te wynoszą ok. 1150 – 1200 zł miesięcznie.

W ocenie Sądu, biorąc po uwagę wiek (31 lat), wykształcenie, a także doświadczenie zawodowe pozwanego uznać należy, iż możliwości zarobkowe pozwanego, rozumiane jako środki pieniężne, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, stosownie do swych sił umysłowych i fizycznych (tak np. uchwała pełnego składu (...) – Izby Cywilnej i Administracyjnej z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42, wyrok SN z dnia 22 czerwca 2007 r., II UK 229/06, LEX nr 422753), są zdecydowanie wyższe od pensji, za jaką aktualnie zgodnie z zawartą umową pozwany pracuje (a więc od pensji minimalnej) i wynoszą ok. 2500-3000 zł netto miesięcznie. Zauważyć bowiem należy, iż pozwany z jednej strony jest osobą jeszcze dość młodą, z drugiej zaś strony posiada już znaczne doświadczenie zawodowe w aktualnie wykonywanym zawodzie, a jak wynika z doświadczenia życiowego osoby takie są szczególnie poszukiwane przez pracodawców. Nadto pozwany pracuje na terenie W., gdzie bezrobocie jest bardzo niskie, a wynagrodzenia przekraczają średnie wynagrodzenia w kraju.

Możliwości zarobkowe matki małoletniego powoda są natomiast w ocenie Sądu niższe od możliwości pozwanego - mając na uwadze wiek, zawód i dotychczasowe doświadczenie zawodowe A. K., a także fakt, iż opiekuje się ona aktualnie 3 małoletnich dzieci (co niewątpliwie ogranicza czas, jaki może ona poświęcić na pracę zawodową) należy uznać, iż jej możliwości zarobkowe wyczerpują się w osiąganych obecnie przez nią dochodach i wynoszą ok. 1500-1700 zł netto miesięcznie.

W tej sytuacji, mając na uwadze usprawiedliwione potrzeby małoletniej J. J. oraz możliwości majątkowe i zarobkowe jej rodziców, jak również fakt, iż pozwany w pewnym zakresie także opiekuje się powódką (aczkolwiek zakres czasowy jego opieki nad małoletnią J. w bieżącym roku się zmniejszył) i od czasu do czasu przekazuje na jej rzecz ubrania oraz drobne dodatkowe kwoty poza alimentami, ale także okoliczność, że to na A. K. spoczywa przede wszystkim ciężar opieki nad małoletnią powódką, zasadnym jest w ocenie Sądu obciążenie pozwanego P. J. obowiązkiem łożenia na rzecz córki J. J. tytułem alimentów kwoty po 600 złotych miesięcznie, resztę kosztów utrzymania powódki winna ponieść natomiast jej matka.

Zdaniem Sądu powyższa kwota nie obciąża nadmiernie pozwanego (nie przekracza jego możliwości zarobkowych i majątkowych, stanowiących górną granicę świadczeń alimentacyjnych), biorąc pod uwagę, że rodzice obowiązani są podzielić się z małoletnim dzieckiem nawet małymi dochodami, jak również uwzględniwszy okoliczność, że wykazywane przez pozwanego zobowiązania kredytowe nie mogą wyprzedzać obowiązków alimentacyjnych (tak np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 26 czerwca 2014 r. sygn. I ACz 1119/14). Zauważyć przy tym należy, iż przeznaczanie przez pozwanego na samochód (tytułem spłaty kredytu zaciągniętego na auto, pokrycia kosztów ubezpieczenia (samochód pozwanego ma dużą pojemność silnika, co rzutuje na cenę ubezpieczenia) oraz kosztów paliwa) kwoty ponad 950 zł miesięcznie (a więc kwoty ponad dwukrotnie większej niż kwota alimentów, do której pozwany uznał powództwo) jest w ocenie Sądu, mając na uwadze zarobki pozwanego, nieracjonalne z ekonomicznego punktu widzenia.

Z kolei kwota żądana przez powódkę, tj. 900 zł miesięcznie, zdaniem Sądu nie uwzględnia konieczności ponoszenia także przez A. K. części kosztów utrzymania małoletniej. Nadto podkreślić trzeba, iż w 2015 r. A. K. dobrowolnie zgodziła się na uiszczania przez pozwanego alimentów w kwocie po 500 zł miesięcznie, a więc uznać należy, iż w jej ocenie takie alimenty były wówczas odpowiednie do potrzeb małoletniej córki. Od tego czasu niewątpliwie w pewnym zakresie, w związku z naturalnym rozwojem J. J., potrzeby małoletniej wzrosły, ale nie w takim rozmiarze, aby uzasadniały alimenty w kwocie żądanej w pozwie.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd zasądził od P. J. na rzecz jego córki J. J. alimenty w kwocie po 600 zł miesięcznie, płatne, począwszy od 17 sierpnia 2017 r. (a więc od dnia wniesienia powództwa), do rąk matki małoletniej do 10 – tego dnia każdego miesiąca z góry, wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek rat, zaś w pozostałym zakresie powództwo oddalił.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 333 § 1 pkt. 1 kpc, zaś na podstawie art. 113 ustęp 1 w zw. z art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obciążył pozwanego opłatą sądową od uwzględnionej części powództwa, pozostałe nieuiszczone koszty sądowe przejął natomiast na rachunek Skarbu Państwa.