Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 381/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 września 2019 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny:
Przewodniczący: SSR Tadeusz Kotuk
Protokolant: st. sekr. sąd. Anna Szymańska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 września 2019 r. w G. sprawy z powództwa Gminy M. G. przeciwko Z. K. i J. K.

o eksmisję

I.  nakazuje pozwanym Z. K. i J. K., aby opróżnili z wszystkich rzeczy, opuścili i wydali powodowi Gminie M. G. lokal mieszkalny numer (...) położony w budynku przy ul. (...) w G.;

II.  ustala, że pozwanym Z. K. i J. K. przysługuje prawo do lokalu socjalnego i wstrzymuje wykonanie punktu I. niniejszego wyroku do czasu złożenia im przez Gminę M. G. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego;

III.  nie obciąża pozwanych kosztami procesu;

IV.  zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni na rzecz radcy prawnego R. P. (wykonującej zawód w G.) kwotę 147,60 zł (sto czterdzieści siedem złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem nieopłaconych kosztów pomocy prawnej świadczonej z urzędu pozwanej Z. K..

Sygn. akt I C 381/19

UZASADNIENIE

Stan faktyczny

Gmina M. G. jest właścicielem lokalu mieszkalnego numer (...) przy ul. (...) w G..

Okoliczność bezsporna

W przeszłości najemcą lokalu był J. G. (zm. 20 grudnia 2010 r., u którego przed jego śmiercią zamieszkała i pozostawała do jego śmierci we wspólnym pożyciu Z. K..

Dowód: wyrok SR w Gdyni, k. 11

Aneksem z dnia 26 maja 2017 r. (obowiązującym od 29 grudnia 2010 r.) uznano Z. K. jako najemcę.

Dowód: aneks, k. 10

Następnie w lokalu zamieszkał wraz z Z. K. J. K. za jej wyraźną zgodą – w październiku 2016 r. Obecnie osoby te są małżeństwem i prowadzą wspólnie gospodarstwo domowe.

Z. K. wymaga codziennej opieki z uwagi na bardzo zły stan zdrowia (utrata umiejętności czytania, niesprawność dłoni, istotne problemy z funkcją mówienia, poważne ograniczenia w samodzielnym poruszaniu się, utraty równowagi itp. – zmiany pourazowe po wypadku). Może ona zostać pozostawiona sama w mieszkaniu tylko najdłużej na kilka godzin. Opiekuje się nią codziennie i stale mąż – J. K..

Z. K. utrzymuje emeryturę w wysokości 514 zł. J. K. zarabia miesięcznie 600-700 zł.

Oboje nie mają możliwości zamieszkania w innym lokalu.

Dowód: zeznania pozwanej, k. 58

zeznania pozwanego, k. 57v

W całym roku 2018 r. pozwani nie uiszczali w ogóle czynszu ani opłat eksploatacyjnych związanych z korzystaniem z w/w lokalu.

Dowód: dane o płatnościach i wysokości czynszu za 2018 r., k. 20

Z. K. została wezwana pismem z dnia 8 maja 2018 r. do uregulowania zaległości, znacznie przekraczających 3-miesięczny czynsz, w dodatkowym terminie miesięcznym pod rygorem rozwiązania umowy najmu. Wobec bezskuteczności wezwania umowa została wypowiedziana pismem z dnia 18 września 2018 r.

Dowód: wezwanie z zpo, k. 13-14

wypowiedzenie z dowodem awizowania, k. 18-19

Ocena dowodów

Sąd dał wiarę zeznaniom pozwanych. Biorąc pod uwagę dostrzegalne bezpośrednio przez sąd problemy pozwanej z poruszaniem się, mówieniem, niewątpliwym jest, że opisane w zeznaniach pozwanych fakty związane z koniecznością niemal stałej osobistej opieki nad pozwaną są w pełni przekonujące. Logicznym jest więc, że pozwany może pracować jedynie w wyraźnie ograniczonym zakresie czasowym, stąd jego niski dochód ma przekonujące wyjaśnienie. Pozwana poruszając się z trudem musi być niemal cały czas przytrzymywana, aby nie przewróciła się. Wyraźne zaburzenia motoryczne kończyn wskazują, że niewątpliwie nie byłaby w stanie sobie przygotować posiłków. Także pozostałe fragmenty zeznań pozwanych nie budzą wątpliwości. Pozwany ostatecznie wyraźnie przyznał, że w 2018 r. nie dokonywano żadnych płatności czynszowych/eksploatacyjnych. Biorąc pod uwagę bardzo niski łączny dochód pozwanych przedstawiane przez pozwanego wytłumaczenie braku płatności jest więc z subiektywnego punktu widzenia usprawiedliwione – z pewnością pozwanym nie można przypisać złej woli, gdyż znajdowali się w stanie ewidentnego ubóstwa.

Pozostałe ustalenia są oparte na dokumentach przedstawionych przez powoda, które nie były kwestionowane.

Kwalifikacja prawna

Powództwo eksmisyjne jest zasadne, gdyż na skutek zaległości płatniczych powód dokonał rozwiązania umowy w sposób zgodny z treścią art. 11 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.

Legitymacja czynna powoda nie budzi wątpliwości, gdyż jest wynajmującym oraz właścicielem lokalu.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w punkcie I. sentencji na mocy art. 222 § 1 k.c.

Jeżeli chodzi o ustalenia w przedmiocie prawa do lokalu socjalnego, po pierwsze pozwani prowadząc wspólnie jedno gospodarstwo domowe (jako małżonkowie) uzyskują łącznie dochód w wysokości 1.214 zł, czyli w przeliczeniu na mieszkańca – 607 zł. Obecnie najniższa emerytura wynosi 1.100 zł (brutto). 75% z tej sumy to 825 zł. Dochód gospodarstwa domowego pozwanych w przeliczeniu na mieszkańca po ubruttowieniu to 767 zł, a więc niżej niż 75% najniższej emerytury. W tym stanie rzeczy pozwanym przysługuje prawo do lokalu socjalnego na mocy art. 14 ust. 4 pkt 6 ustawy o ochronie praw lokatorów […] w zw. z § 5 ust. 3 Uchwały Rady Miasta G. nr XIII/255/15 z dnia 28 października 2015 r. w sprawie zasad wynajmowania lokali mieszkalnych wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy M. G. (Dz.U. Woj. (...) z dnia 27 listopada 2015 r., poz. 3608). Niezależnie od tego, z uwagi na ewidentną niepełnosprawność pozwanej oraz konieczność zapewnienia jej osobistej opieki osoby trzeciej zachodzi zdaniem Sądu kumulatywnie przesłanka z art. 14 ust. 4 pkt 2 ustawy o ochronie praw lokatorów […]. Zdaniem Sądu stylizacja tego punktu 2 ustępu 4 w/w przepisu nie wymaga, aby osoba niepełnosprawna musiała każdorazowo wykazać się na potrzeby postępowania eksmisyjnego aktualnym orzeczeniem o niepełnosprawności wydanym przez uprawniony organ administracji. Należy zauważyć, że np. w przypadku bezrobotnego wymagany jest „status” osoby bezrobotnej – w tym przypadku należy przyjąć, że ów „status” musi być urzędowo potwierdzony. W przypadku osób niepełnosprawnych, których niepełnosprawność jest ewidentnie dostrzegalna (i które z uwagi na swoje ułomności nie potrafią zadbać o uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności) wymóg wyłącznego dowodzenia niepełnosprawności odpowiednim orzeczeniem byłby nieracjonalny, a w niektórych wypadkach niehumanitarny (pozwana nie potrafi obecnie czytać ani pisać). Jeżeli z kolei przeanalizować legalną definicję niepełnosprawności z art. 2 pkt 10 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych („ oznacza to trwałą lub okresową niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodującą niezdolność do pracy”), to jasnym jest, że pozwana nie może pracować ani aktywnie wypełniać jakichkolwiek ról społecznych. Ponieważ pozwany jest osobą nawet prawnie zobowiązaną do opieki nad małżonką, niewątpliwym jest, że jako opiekun jest także objęty ochroną z art. 14 ust. 4 pkt 2 ustawy o ochronie praw lokatorów […].

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w punkcie II. sentencji na mocy art. 14 ust. 4 pkt 6 ustawy o ochronie praw lokatorów […] w zw. z § 5 ust. 3 Uchwały Rady Miasta G. nr XIII/255/15 z dnia 28 października 2015 r. w sprawie zasad wynajmowania lokali mieszkalnych wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy M. G. (Dz.U. Woj. (...) z dnia 27 listopada 2015 r., poz. 3608) i – kumulatywnie – art. 14 ust. 4 pkt 2 ustawy o ochronie praw lokatorów […].

Ponieważ pozew w niniejszej sprawie został wniesiony 19 kwietnia 2019 r., stosowano ustawę o ochronie praw lokatorów […] w brzmieniu sprzed wejścia w życie ostatniej nowelizacji (obowiązującej od 21 kwietnia 2019 r.).

Zdaniem Sądu nie doszło do zajęcia lokalu przez pozwanego bez tytułu prawnego. Pozwany zamieszkał w lokalu za zgodą najemczyni, co należy potraktować jako umowę użyczenia (lub inną umowę nienazwaną o zbliżonym charakterze). Co ważne, z punktu widzenia stanu prawnego z chwili zamknięcia rozprawy byłoby czymś wewnętrznie sprzecznym traktowanie pozwanego jako osoby nielegalnie zajmującej lokal, skoro obecnie jest on w gronie osób (jako małżonek pozwanej) uprawnionych do wstąpienia w stosunek najmu w rozumieniu art. 691 k.c.

Koszty

Z uwagi na bardzo złą sytuacją życiową, zdrowotną i majątkową pozwanych, nie obciążono ich kosztami procesu na mocy art. 102 k.p.c. ( punkt III. sentencji).

W punkcie IV. zasądzono koszty pomocy prawnej z urzędu świadczonej pozwanej (z podatkiem VAT) na mocy § 4 ust. 1, ust. 3 i § 13 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu.