Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 28 maja 2019 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie II Wydział Cywilny - Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 28 maja 2019 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi Kancelarii (...) sp. z o.o. w K.

przy uczestnictwie Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórza w Krakowie

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w postępowaniu toczącym się przed Sądem Rejonowym dla Krakowa-Podgórza w Krakowie do sygnatury akt I Nc 5263/18/P

postanawia

1.  stwierdzić, że w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym dla Krakowa-Podgórza w Krakowie pod sygnaturą akt I Nc 5263/18/P nastąpiła przewlekłość postępowania;

2.  zasądzić na rzecz Kancelarii (...) sp. z o.o. w K. od Skarbu Państwa – dla Krakowa-Podgórza w Krakowie kwotę 2 000 zł (dwa tysiące złotych);

3.  zlecić Sądowi Rejonowemu dla Krakowa-Podgórza w Krakowie niezwłoczne, w terminie nieprzekraczającym 3 dni, rozpoznanie wniosku strony powodowej z dnia 18 lutego 2019 r. o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty;

4.  oddalić skargę w pozostałym zakresie;

5.  polecić Skarbowi Państwa - Sądowi Rejonowemu dla Krakowa-Podgórza w Krakowie zwrot na rzecz strony skarżącej kwoty 200 zł (dwieście złotych) tytułem uiszczonej opłaty od skargi.

SSO Krystyna Dobrowolska SSO Krzysztof Wąsik SSO Paweł Szewczyk

UZASADNIENIE

Kancelaria (...) sp. z o.o. w K. wniosła - w trybie ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki - o stwierdzenie przewlekłości postępowania w sprawie o sygn. akt I Nc 5263/18/P toczącej się przed Sądem Rejonowym dla Krakowa-Podgórza w Krakowie, o przyznanie na jej rzecz kwoty 3 000 zł oraz o polecenie Sądowi niezwłocznego wydania w sprawie stosownego postanowienia. W uzasadnieniu wskazała, że w dniu 20 lutego 2019 r. wniosła o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty wydanemu w postepowaniu nakazowym na podstawie weksla, a do dnia wniesienia skargi klauzula nakazowi nie została nadana..

W odpowiedzi na skargę Skarb Państwa - Prezes Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórza w Krakowie zgłosił swój udział w sprawie i wniósł o jej oddalenie, przedstawiając czynności podejmowane przez Sąd w sprawie oraz akcentując, że przyczyną niepodjęcia decyzji w przedmiocie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności było procedowanie w przedmiocie zarzutów wniesionych przez pozwanego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Skarga co do zasady zasługiwała na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie zmierzające do wydania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne dla wyjaśnienia istotnych okoliczności faktycznych i prawnych. Dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie. Dokonując tej oceny, uwzględnia się łączny dotychczasowy czas postępowania od jego wszczęcia do chwili rozpoznania skargi, niezależnie od tego, na jakim etapie skarga została wniesiona, a także charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

Ocena, czy w konkretnej sprawie doszło do przewlekłości postępowania, nie powinna ograniczać się wyłącznie do upływu czasu i subiektywnych odczuć skarżącego, lecz być wypadkową czynników obiektywnych, z uwzględnieniem czasu niezbędnego do podejmowania działań zgodnych z obowiązującymi przepisami, przewidującymi zachowanie określonych procedur. Nie każda przy tym zwłoka może być przyczyną stwierdzenia przewlekłości, lecz jedynie zwłoka nieuzasadniona. Jak już wskazano powyżej, ocena, czy postępowanie trwa dłużej niż to konieczne, dokonywana musi być zawsze na podstawie zarówno analizy charakteru dokonywanych czynności, jak i stanu faktycznego sprawy.

Sąd Okręgowy poddał analizie terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez Sąd Rejonowy. W ocenie Sądu Okręgowego analiza ta prowadzi do stwierdzenia, że zasadny był zgłoszony w skardze zarzut przewlekłości postępowania w przedstawionym wyżej rozumieniu.

Ocenę ewentualnej przewlekłości postępowania należało dokonać przez pryzmat przepisów proceduralnych mających zastosowanie w tej konkretnej sprawie procesowej. Kluczowe znaczenie miało to, że wydany w sprawie nakaz zapłaty oparty był na wekslu. W takiej sytuacji, z mocy art. 492 § 3 k.p.c. stał się on natychmiast wykonalny po upływie terminu do zaspokojenia roszczenia, czyli po upływie dwóch tygodni od doręczenia nakazu pozwanemu. Stał się on zatem natychmiast wykonalny z dniem 9 lutego 2019 r. Z tym dniem stał się on tytułem egzekucyjnym w rozumieniu art. 777 § 1 pkt 1 k.p.c. Tytuł taki, po nadaniu mu klauzuli wykonalności przez sąd stanowi tytuł wykonawczy, czyli podstawę do wykonania zasądzonego świadczenia na drodze egzekucji sądowej (art. 776 k.p.c.). Klauzulę wykonalności Sąd w przypadku takiego tytułu nadaje na wniosek powoda, który to wniosek wpłynął do Sądu w dniu 20 lutego 2019 r. Zgodnie z art. 781 ¹ k.p.c. wniosek o nadanie klauzuli wykonalności sąd rozpoznaje niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 dni od dnia jego złożenia. W takim też instrukcyjnym terminie Sąd powinien wniosek powoda rozpoznać czego nie zrobił. Nie zrobił tego zresztą do dziś, czyli przez kolejne 3 miesiące. Zauważyć w tym miejscu koniecznie trzeba, że wniesienie zarzutów od nakazu zapłaty nie ma wpływu na wykonalność nakazu zapłaty określonego w art. 492 § 3 k.p.c. i jedynie na wniosek pozwanego, którego w niniejszej sprawie nie było, sąd może wstrzymać wykonanie nakazu zapłaty. Procedowanie w przedmiocie zarzutów pozwanego nie mogło więc mieć wpływu na wniosek strony powodowej zawarty w piśmie z 18 lutego 2019 r.

Powyższa sekwencja zdarzeń przesądza o tym, że Sąd być może nawet w pełni prawidłowo i terminowo procedując w przedmiocie zarzutów pozywanego i jego dalszych pism i wniosków, w sposób nieuzasadniony porzucił wniosek strony powodowej o nadanie klauzuli wykonalności, nie rozpoznając go przez 3 miesiące, choć rozpoznać powinien go w terminie 3 dni. Analizując aktywność Sądu w sprawie wydaje się, że nie było przeszkód, bo podejmując szereg różnych czynności procesowych podjął też tę jedną jeszcze. Jej zaniechanie nie znajduje merytorycznego uzasadnienia, tym bardziej, że skoro w ocenie Sądu istniały przeszkody do nadania klauzuli wykonalności, to wniosek z 20 lutego powinien „załatwić” odmownie, wydając postanowienie określonej treści.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, Sąd Okręgowy uznał skargę za uzasadnioną i na podstawie art. 12 ust. 2 i 4 ustawy orzekł jak w pkt. 1 pierwszym postanowienia.

W konsekwencji, na podstawie art. 12 § 4 ustawy, Sąd Okręgowy przyznał stronie skarżącej od Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórza w Krakowie kwotę 2 000 zł. Zgodnie ze wskazaną regulacją uwzględniając skargę, sąd na żądanie skarżącego przyznaje od Skarbu Państwa sumę pieniężną w wysokości od 2 000 do 20 000 złotych. Wysokość sumy pieniężnej, w granicach wskazanych w zdaniu poprzednim, wynosi nie mniej niż 500 zł za każdy rok dotychczasowego trwania postępowania, niezależnie od tego, ilu etapów postępowania dotyczy stwierdzona przewlekłość postępowania. Sąd może przyznać sumę pieniężną wyższą niż 500 złotych za każdy rok dotychczasowego trwania postępowania, jeżeli sprawa ma szczególne znaczenie dla skarżącego, który swoją postawą nie przyczynił się w sposób zawiniony do wydłużenia czasu trwania postępowania. W ocenie Sądu Okręgowe w realiach sprawy zasadnym jest zasądzenie kwoty 2 000 zł, która w stosunku do wagi uchybienia Sądu Rejonowego jest odpowiednia, uzasadniona i adekwatna. Żądana przez skarżącą kwota w wysokości 3 000 zł byłaby w ocenie Sądu zawyżona. W tym zakresie należało zatem żądanie oddalić. Z tych powodów na podstawie art. 12 ust. 1, 2 i 4 przywołanej na wstępie ustawy orzeczono, jak w sentencji.

W punkcie 3 postanowienia orzeczono na podstawie art. 12 ust. 3 ustawy uwzględniając przywołane wyżej przepisy k.p.c.

O zwrocie uiszczonych opłat od skargi orzeczono na podstawie art. 17 ust. 3 ustawy.

SSO Krystyna Dobrowolska SSO Krzysztof Wąsik SSO Paweł Szewczyk

S/proszę:

1.  odnotować postanowienie (bez środków zaskarżenia);

2.  odpis postanowienia doręczyć pełnomocnikowi skarżącej (z odpisem odpowiedzi na skargę) i Prezesowi SR;

3.  odpis postanowienia przesłać Wydziałowi Wizytacyjnemu;

4.  zwrócić Sądowi Rejonowemu akta;

5.  po dołączeniu d.d akta archiwizować.

Kraków, dnia 28 maja 2019 r.