Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 maja 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 21 maja 2019 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w O.

przeciwko J. Ł. (1)

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach

z dnia 25 kwietnia 2018 r. sygn. akt VII GC 157/17

1. oddala apelację;

2. zasądza od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 4.050 zł (cztery tysiące pięćdziesiąt złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Paweł Rygiel SSA Grzegorz Krężołek SSO (del.) Izabella Dyka

Sygn. akt I AGa 380/18

UZASADNIENIE

W pozwie skierowanym przeciwko J. Ł. (1)spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) w O. , domagała się zasądzenia kwoty 105.041,63 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 10 czerwca 2017 r i kwoty 14.760 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu. Wniosła również o przyznanie na swoją rzecz kosztów procesu

W uzasadnieniu wskazała, że prowadziła inwestycję budowlaną polegającą na wybudowaniu w miejscowości C. hali przemysłowej.

Jednym z elementów procesu inwestycyjnego było wykonanie zbiornika przeciwpożarowego o pojemności ok. 260 m ³, składającego się z 18 sztuk zbiorników żelbetowych o poj. 14,35 m ³ każdy, a wybranym przez powódkę jego wykonawcą został pozwany.

Spółka zapłaciła pozwanemu , tytułem wynagrodzenia, kwotę 105.041,93 zł.

J. Ł. (1) wystawił i przekazał spółce 20 grudnia 2016 roku dokument gwarancji jakości wykonanego zbiornika , w którym zapewnił o prawidłowym i zgodnym z założeniami technicznymi jego działaniu .Dokument potwierdzał również, że przedmiot zamówienia nie ma wad.

Wstępna próba szczelności została przeprowadzona w grudniu 2016 roku poprzez zalanie wodą części składowych zbiornika w 75%. Wówczas nie wykazywał przecieków.

Na początku kwietnia 2017 roku po zalaniu wszystkich elementów w 100% stwierdzono liczne przecieki ścian zbiorników, występujące na różnych wysokościach od 30 cm do 50 cm poniżej wierzchu pokryw.

Niezwłocznie po ich stwierdzeniu powódka, pismem z dnia 7 kwietnia 2017 roku, złożyła reklamację, żądając usunięcia wady poprzez naprawę dostarczonych zbiorników.

J. Ł. (1) w dniu 12 kwietnia 2017 roku spotkał się z przedstawicielami zamawiającej spółki. Dokonano oględzin. Następnie, za pośrednictwem korespondencji e-mailowej , pozwany przedstawił swoje stanowisko, w którym przyjął, że przecieki nie powstały z winy wykonawcy , a nieszczelności w strukturze betonowych ścian zbiorników pochodzą od ekspansywnego działania lodu w niskich temperaturach.

W związku z czym odmówił ich naprawy.

Przecieki - wbrew twierdzeniom pozwanego - nie były tylko na jednym poziomie, nie powstały też żadne podłużne rysy, mogące wskazywać na działanie mrozu.

Miały one charakter punktowy, na różnych wysokościach i były spowodowane umieszczeniem metalowych prętów w strukturze betonu ,co świadczy o wadliwej technologii wykonania przedmiotu zamówienia przez pozwanego.

Po demontażu formy ,w której elementy zbiornika były formowane , pręty powinny zostać usunięte , a otwory pozostałe po nich należało wypełnić masą wodoszczelną. Wszystkie stwierdzone przecieki to przepływ wody po prętach.

Pismem z dnia 9 maja 2017 roku powódka ponownie wezwała J. Ł. (1) do usunięcia stwierdzonej wady, co nie nastąpiło.

Wobec tego (...), pismem z dnia 24 maja 2017 roku złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy, wzywając jednocześnie wykonawcę do demontażu i odbioru wadliwego zbiornika.

Demontaż ten był niezbędny do dalszego wykonywania przez prac budowlanych.

Pozwany nie zdemontował zbiornika, w związku z tym powódka zleciła jego demontaż specjalistycznej firmie, która wykonała zlecenie w dniach 12-14 czerwca 2017r .

Za te prace spółka zapłaciła 14.760 zł brutto, której, obok świadczenia zwrotnego z tytułu wypłaconej ceny za wykonawstwo rzeczy ,która okazała się wadliwa, dochodzi od pozwanego tytułem odszkodowania.

Odpowiadając na pozew J. Ł. (1) domagał się oddalenia powództwa oraz obciążenia przeciwniczki kosztami procesu.

Twierdził , że powództwo jest całkowicie nieuzasadnione.

W dalszym ciągu (...) zalega wobec niego z zapłatą całości wynagrodzenia.

Wbrew twierdzeniom spółki wszystkie prace przy zbiorniku zostały wykonane prawidłowo , przy użyciu właściwych materiałów, posiadających stosowne certyfikaty, a także na podstawie projektu wykonanego przez uprawnionego projektanta.

Przedmiot zamówienia został przez powódkę odebrany bez zastrzeżeń jakościowych . Jak podnosił pozwany, uszkodzenia zbiornika wynikają z jego niezabezpieczenia w okresie zimowym mimo przekazywanych spółce przez niego ostrzeżeń i informacji co do sposobu takiego zabezpieczenia przed niskimi temperaturami.

Wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2018r , Sąd Okręgowy w Kielcach :

- zasądził od J. Ł. (1) na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w O., kwotę 117.041,93 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 21 lipca 2017 r. do dnia zapłaty[ pkt I],

- oddalił powództwo w pozostałej części[pkt II],

- zasądził od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 13.608 zł , tytułem kosztów procesu[ pkt III] oraz

- nakazał pobrać od J. Ł. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Kielcach 348,14 zł , tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych [pkt IV sentencji wyroku].

Sad I instancji ustalił na stepujące fakty istotne dla rozstrzygnięcia:

Powódka , (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. zamówiła u pozwanego J. Ł. (1), na podstawie jego oferty z 2 sierpnia 2016 r , wykonanie zbiornika przeciwpożarowego o pojemności ok. 260 m ³ składającego się z zespołu 18 sztuk prefabrykowanych zbiorników żelbetowych o poj. 14,35 m ³ każdy, ,który wykonawca miał dostarczyć oraz zamontować w miejscu prowadzonej przez zamawiającą budowy hali w C..

Pozwany wystawił wobec zamawiającej faktury VAT, obejmujące uzgodnione wynagrodzenie .Były to dokumenty :

- nr (...) z 31 sierpnia 2016 roku z tytułu zaliczki, na 56.309,40 zł, zapłacone przez powoda przelewem 4 sierpnia 2016 r.,

- (...) z 24 października 2016 r. za wykonanie i dostawę zbiorników na 24.132,53 zł (po odjęciu zaliczki) zapłacone przez powoda przelewem 24 stycznia 2017 r.,

- (...) z 6 grudnia 2016 r. z tytułu zaliczki na montaż zbiorników na kwotę 24.600,00 zł, zapłaconą przez powoda przelewem 6 grudnia 2016 r.

Łącznie z tego tytułu powódka przekazała J.I Ł. (1) kwotę 105.041,93 zł.

W dniu 20 grudnia 2016 roku wykonawca wystawił powodowi dokument gwarancji jakości na zbiornik przeciwpożarowy o poj. 258,30 m ³ na okres 5 lat od dnia jego odbioru. Gwarancja objęła jakość wykonania zgodnie z normami przedstawionymi w deklaracjach zgodności oraz zapewnienie jego prawidłowego , zgodnego z założeniami technicznymi działania jako zbiornika przeciwpożarowego.

Został on zamontowany w grudniu 2016 r. i wówczas wykonano wstępną próbę szczelności jego elementów, poprzez zalanie ich wodą w 75%pojemnościelementów składowych.

Zostały one jedynie częściowo obsypane ziemią. Nieszczelności wówczas nie stwierdzono.

Na początku kwietnia 2017 r, po zalaniu wszystkich elementów składowych zbiornika wodą w 100% ich pojemności, powódka stwierdziła przecieki ścian zbiorników i 7 kwietnia 2017 roku wystosowała do pozwanego reklamację, żądając usunięcia wady poprzez naprawę .

Przyczyną ich występowania są wady wykonawcze, polegające na nie przestrzeganiu wymagań normowych dotyczących otuliny zbrojenia (rozpórki), niedostatecznego uplastycznienia i zawibrowania betonu (o czym świadczą tzw „ raki” w jego strukturze ). Pręty zbrojenia nie mogą wystawać na zewnątrz. Istotne znaczenie ma również brak wykonania odpowiedniej do występujących warunków wodno-gruntowych izolacji zbiorników. Nie stwierdzono natomiast uszkodzeń, charakterystycznych dla następstw działania mrozu

Jak ustala w dalszym ciągu Sąd Instancji , zbiornik przeciwpożarowy o poj. 252 m ³ jako całość został wykonany bez dokumentacji techniczno-budowlanej. Ta, którą dysponował pozwany , dotyczy tylko stanowiących jego części składowe 18 zbiorników o poj. ok 14 m ³, odpowiadających zbiornikom żelbetonowym na przydomowe szambo.

Wobec stwierdzonych ,po całkowitym napełnieniu zbiornika wodą ,nieprawidłowości w zakresie szczelności pismem z 9 maja 2017 r. powodowa spółka wezwała pozwanego do naprawy zbiorników, w terminie 2 tygodni od otrzymania wezwania.

J. Ł. (1) nie przystąpił do naprawy, mimo uprzedniego dokonania, w dniu 12 kwietnia 2017roględzin zbiorników i potwierdzenia tej nieprawidłowości w następującej po nich korespondencji elektronicznej pomiędzy stronami.

Wobec tego zaniechania wykonawcy strona powodowa , pismem z dnia 24 maja 2017 roku, doręczonym pozwanemu 31 maja 2017 r., złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy, łączącej strony, wzywając J. Ł. (1) do demontażu i odbioru wadliwego zbiornika w terminie 7 dni roboczych

Pozwany demontażu nie dokonał i powódka zleciła go PHU (...), za co zapłaciła kwotę brutto 14 760 zł [ netto12 000 złotych] , na podstawie faktury VAT nr (...) z 4 lipca 2017 r.

W ramach rozważań prawnych , uznając roszczenia powódki za w przeważającym zakresie za usprawiedliwione ,Sąd I instancji , odwołując się do norm art. 655 §1 w zw.z art 638 §1 kc oraz 556 ¹ i art 560§1 kc jak również 494 §1 kc uznał, że powódka dowiodła w postępowaniu faktów potwierdzających to, że mogła skutecznie odstąpić od umowy zawartej z pozwanym ,skoro wykonany przez niego zbiornik przeciwpożarowy był nieszczelny , a zatem miał istotną wadę.

Odstąpienie było uzasadnione dlatego ,iż wykonawca wady tej nie usunął w wyznaczonym na ten cel; przez zamawiającą terminie

.Podkreślił przy tym ,że nawet brak takiego wezwania ,w obecnym stanie prawnym, nie pozbawiałoby spółki (...) możliwości skorzystanie z tego uprawnienia.

Ponieważ strona powodowa skutecznie odstąpiła od umowy ,była uprawnioną wobec J. Ł. (1) do domagania się od niego zwrotu świadczenia które , tytułem wynagrodzenia , dotąd wobec niego spełniła. Była to suma łączna 105 041,93zł ,której obecnie, zdaniem Sądu I instancji skutecznie, od wykonawcy dochodzi w rozstrzyganej sprawie.

Ponieważ pomimo wezwania do usunięcia wadliwego zbiornika , pozwany nie uczynił tego, strona powodowa mogła , w ocenie Sądu Okręgowego, zlecić to innej firmie, a kwota, którą z tego tytułu została obciążona stanowi jej szkodę za której wyrównanie odpowiedzialny jest wykonawca –pozwany.

Jak wskazał w motywach prawnych rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy, zakres tej odpowiedzialności nie obejmuje jednak całej sumy dochodzonej z tego tytułu przez spółkę z O. .

Musi ona zostać pomniejszona o kwotę podatku VAT stwierdzonej fakturą wystawioną przez PHU (...) ,który dokonał demontażu.

Strona powodowa, jako podatnik VAT miała bowiem prawo do obniżenia należnego podatku o kwotę podatku naliczonego. Zatem jego suma nie stanowi jej szkody.

Apelację od tego orzeczenia złożył pozwany i zaskarżając to rozstrzygniecie w całości, we wniosku środka odwoławczego postulował , w pierwszej kolejności jego zmianę przez Sąd Apelacyjny w ten sposób ,że powództwo zostanie oddalone , a spółka (...) obciążona kosztami postępowania za obydwie instancje.

Jako wniosek ewentualny sformułowała żądanie wydania przez Sąd II instancji orzeczenia kasatoryjnego i przekazania sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Środek odwoławczy został oparty na następujących zarzutach :

- naruszenia prawa procesowego , w sposób mający dla treści zakatarzonego wyroku istotne znaczenie ,a to art.233 §1kpc wobec przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów i zastąpienia jej oceną dowolną .

Konsekwencją tej nieprawidłowości było ,zdaniem skarżącego, nietrafne uznanie przez Sąd I instancji, że zbiornik, który miał wykonać apelujący miał być w pełni szczelny ,chociaż to nie wynikało z umowy ,którą strony zawarły.

Nie określiły w niej bowiem w jakie parametry [ cechy] ma mieć przedmiot zamówienia. Co więcej, kwestia szczelności zbiornika nie miała dla uznania ,że pozwany wykonał swoje zobowiązanie właściwie doniosłego znaczenia skoro został on umieszczony w gruncie przesiąkniętym wodą ,a wobec tego nie miało dla jego funkcjonalności istotnego znaczenia to, czy tę szczelność zachowuje.

Wady tej skarżący upatrywał również w nietrafnym nieprzyjęciu przez Sąd Okręgowy ,że zarzucana wada przedmiotu zamówienia ma inne źródło aniżeli oddziaływanie warunków atmosferycznych ,

- błędu w ustaleniach faktycznych wobec ustalenia, iż zbiornik był nieszczelny skoro biegły i na jego wnioskach opierający się Sąd I instancji przyjęli to bez wykonania próby szczelności przez eksperta,

-naruszenia prawa materialnego poprzez:

a/ niewłaściwe zastosowanie art. 556 ^{( 1)} §1kc i sformułowanie nieprawnego wniosku prawnego ,że sposób wykonania zbiornika przez J. Ł. (1)było niezgodne z umową, mimo ,że umowa nie precyzowała jakie wymagania powinno spełniać świadczenie wykonawcy,

b/ art. 560§1 kc, wobec jego niezastosowania i nie wzięcia przez Sąd pod uwagę, przy ocenie roszczeń dochodzonych pozwem, iż zamawiająca nie dała skarżącemu możliwości usunięcia wad zbiornika, [a nadto zostały one stwierdzone dopiero w postępowaniu sadowym opinią biegłego],

c/art. 561 §1 kc poprzez niewłaściwe zastosowanie tego przepisu uznanie ,iż wykonanie przedmiotu zamówienia przez apelującego było wadliwe ,mimo ,że umowa nie określała jakie cechy jakościowe ma mieć zbiornik ,

d/art. 561 ^{( 2)}§1 kc wobec niepoprawne zastosowanie tej normy i stwierdzenie przez Sąd I instancji ,iż powódka dostarczyła wykonawcy przedmiot umowy mimo ,że do takiego wydania niedoszło, nawet na terenie nieruchomości spółki (...) ,

e/art. 494 § 1 kc wobec jego niezastosowania i w następstwie tego błędu , nie zawarcia w kwestionowanym wyroku stwierdzenia , że zwrot świadczenia na rzecz powódki jest uzależniony od jednoczesnego wydania przez nią na rzecz J. Ł. (1) wszystkich elementów , składających się na zbiornik.

Odpowiadając na apelację powódka domagała się jej oddalenia, jako pozbawionej usprawiedliwionych podstaw oraz przyznania na jej rzecz od skarżącego kosztów postępowania apelacyjnego.

Rozpoznając apelację , Sąd Apelacyjny rozważył :

Środek odwoławczy pozwanego nie jest uzasadniony i podlega oddaleniu.

Na wstępie należy zwrócić uwagę, iż jego zakresem J. Ł. (1) objął całość rozstrzygnięcia Sądu I instancji w warunkach , gdy w części powództwo spółki (...) zostało oddalone.

W odmienieniu do tej części rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego nie dysponuje on gravaminis do jej instancyjnego kwestionowania.

Nie ma racji pozwany, podnosząc zarzut wadliwe dokonanej przez Sąd Okręgowy oceny zgromadzonych w sprawie dowodów.

Dokonując jego oceny przypomnieć należy , odwołując się do utrwalonego i podzielanego przez skład Sądu Apelacyjnego rozstrzygającego sprawę , stanowiska Sądu Najwyższego , wypracowanego na tle wykładni art. 233 §1 kpc , iż jego skuteczne postawienie wymaga od strony wykazania na czym , w odniesieniu do zindywidualizowanych dowodów polegała nieprawidłowość postępowania Sądu, w zakresie ich oceny i poczynionych na jej podstawie ustaleń.

W szczególności strona ma wykazać dlaczego obdarzenie jednych dowodów wiarygodnością czy uznanie, w odróżnieniu od innych, szczególnego ich znaczenia dla dokonanych ustaleń , nie da się pogodzić z regułami doświadczenia życiowego i [lub] zasadami logicznego rozumowania , czy też przewidzianymi przez procedurę regułami dowodzenia.

Nie oparcie stawianego zarzutu na tych zasadach , wyklucza uznanie go za usprawiedliwiony, przy uznaniu , iż służy on jedynie dowolnej , nie doniosłej z tego punktu widzenia polemice z oceną i ustaleniami Sądu niższej instancji.

/ por. w tej materii , wyrażające podobne stanowisko , powołane tylko przykładowo, orzeczenia Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2001, sygn. IV CKN 970/00 i z 6 lipca 2005 , sygn. III CK 3/05 , obydwa powołane za zbiorem Lex/

Ponadto nie można tracić z pola widzenia również , że swobodna ocena dowodów stanowi jeden z podstawowych elementów składających się na jurysdykcyjną kompetencję Sądu , który dowody bezpośrednio przeprowadza.

Ma to m. in. i takie następstwo , że nawet w sytuacji w której z treści dowodów można , w zakresie ustaleń , wyprowadzić równie logiczne , chociaż przeciwne do przyjętych przez Sąd I instancji wnioski , to zarzut naruszenia normy art. 233 §1 kpc , pomimo to , nie zostanie uznany za usprawiedliwiony.

Dopóty , dopóki ocena przeprowadzona przez Sąd ocena mieści się w granicach wyznaczonych przez tę normę procesową i nie doznały naruszenia wskazane tam jej kryteria , Sąd Odwoławczy obowiązany jest ocenę tę , a co za tym idzie także wnioski z niej wynikające dla ustalań faktycznych , aprobować .

To, w jaki sposób pozwany motywuje ten zarzut wyklucza jego uwzględnienie.

W miejsce rzeczowej ,opartej na wskazanych wyżej zasadach krytyki dokonanej przez Sąd oceny odniesionej do zindywidualizowanych dowodów oraz wynikających z jej wniosków ustaleń faktycznych ,J. Ł. (1) poprzestaje na przeciwstawieniu jej oraz ustaleniom własnej ich wersji, jego zdaniem poprawnej, dostrzegając nieprawidłowości postępowania Sądu w tym , że jego ocena i ustalenia nie odpowiadają temu, co skarżący uważa za ocenę właściwą, a ustalenia za zgodne z rzeczywistością.

Już zatem z podanych przyczyn odpierając stawiany zarzut procesowy oraz ściśle z nim związany zarzut błędu ustaleń, dodatkowo jedynie zauważyć należy ,że nie ma racji apelujący twierdząc ,iż strony nie określiły w umowie, jakie parametry ma mieć wykonywany przez niego zbiornik, a w szczególności ,że ma być w pełni szczelny.

Skoro potrzebą gospodarczą spółki (...) było posiadanie zbiornika przeciwpożarowego na wodę, a to zapotrzebowanie odpowiedział pozwany , składając ofertę jego wykonania ,to jest oczywistym ze zbiornik o takim przeznaczeniu musi być zbiornikiem w pełni szczelnym ,gdyż w przeciwnym wypadku nie spełniłby swojej podstawowej funkcji, będąc dla zamawiającej przedmiotem zapełnienie nie przydatnym.

To przeznaczanie zbiornika determinowało konieczność zapewnienia jego szczelności, wobec tego pozwany nie może skutecznie odwoływać się do tego ,iż nie określone zostały bliżej parametry przedmiotu zamówienia.

Skarżący pomija także to, że w dokumencie gwarancji jakości z 20 grudnia 2016r /por. k. 26 ak/, zapewnił powódkę o tym, że wykonany zbiornik, odpowiada obowiązującym normom, a przede wszystkim, że będzie on działał zgodnie z przeznaczeniem, właśnie jako zbiornik przeciwpożarowy.

Nietrafną jest również argumentacja J. Ł. (1), wspierająca zarzut błędu w ustaleniach faktycznych.

Rzeczywiście, Sad I instancji ustalił ,że zbiornik był nieszczelny, a biegły P. R. nie przeprowadzał, w ramach swojego opracowania eksperckiego próby jego szczelności.

Nie miał takiej potrzeby albowiem sformułowanie wniosków opinii nie wymagało tego.

Fakt nieszczelności nie był pomiędzy stronami przedmiotem kontrowersji ,a spierały się one jedynie co do tego , jakie były jej przyczyny i dla ich określenia Sąd I instancji zasięgnął opinii biegłego.

Wyrażając na etapie postępowania odwoławczego inne stanowisko wykonawca nie zwraca uwagi [co trafnie wytyka zamawiająca w odpowiedzi na apelację] ,że w relacjach ze spółką (...) pozwany nie negował tej wady zbiornika.

Wystarczy przypomnieć jego informację e- mailową do spółki z 12 kwietnia 2017r /k. 30akt/, w której stwierdza , iż na podstawie przeprowadzonych przezeń oględzin potwierdza jego nieszczelność uznając ,że przyczyną takiego stanu rzeczy [która go nie obciąża] jest działanie niskich temperatur na strukturę materiału z którego przedmiot zamówienia jest wykonany.

Niema też racji skarżący , gdy realizacji zarzutu przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów upatruje w nie ustaleniu przez Sąd ,iż to właśnie mróz i jego działanie zwodował uszkodzenia prowadzące do nieszczelności.

Przeprowadzona w sprawie opinia biegłego wykluczyła tę przyczynę powstania przecieków wody. Zatem o ile pozwany uważał wnioski te za chybione, obowiązany był wnioskować przeprowadzenie opinii kolejnej ,innego autorstwa albowiem stwierdzenie przyczyny powstania zarzucanej nieszczelności, w warunkach sporu stron na tym tle, wymagało wiadomości specjalnych, podobnie jak w odniesieniu np. do ustalenia jakości betonu ,której biegły R. także miał poprawnie, według apelującego , nie weryfikować .

Takich postulatów dowodowych J.Ł. (1) nie formułował.

W związku z tym brak jest podstaw do stwierdzenia ,że przyjęcie przez Sąd I instancji, innej przyczyny wad zbiornika aniżeli czynniki atmosferyczne, świadczy o wadzie oceny zgromadzonych dowodów.

Wobec tego chybione są także te argumenty pozwanego który odwołuje się do niezabezpieczenia zbiornika przed działaniem niskiej temperatury , co miało obciążać powódkę.

Skoro ,zgodnie z wnioskami opracowania biegłego, wady wykonawcze, w postaci niewystarczającego zawibrowania betonu i pozostawienia w otulinie zbiornika prętów , doprowadziło do powstania przecieków, bez znaczenia dla oceny odpowiedzialności pozwanego pozostaje także i to to ,że ekspert dostrzegł nieprawidłowości także w sposobie izolacji części składowych zbiornika ,która była wykonywana przy aprobacie dla przyjętej technologii , przez inspektora nadzoru ze strony zamawiającej.

Odparcie zarzutów procesowego oraz dotyczącego błędu ustaleń, ma to następstwo, iż ustalenia te , jako poprawne i kompletne Sąd II instancji przyjmuje za własne.

Nie ma racji J. Ł. (1) także podnosząc zarzuty naruszenia prawa materialnego.

Nieuzasadniony jest zarzut naruszenia art 556 ¹ §1 kc .

Jak już wskazano wyżej wykonanie nieszczelnego zbiornika przeciwpożarowego powodujące, nie jest on przydatny do realizowania swojej funkcji /przeznaczenia /jest niezgodne z umową stron ,powodując ,że przedmiot zamówienia obarczony był wadą istotną.

Chybiony jest zarzut naruszenia art. 561 §1kc, którego realizacji skarżący upatruje w niepopapranym uznaniu przez Sąd Okręgowy , że roboty które wykonał były wadliwe.

Nawet gdyby przyjąć za trafne stwierdzenie wykonawcy,, iż umowa stron nie była szczegółowa, w tym w odniesieniu do cech rodzajowych i jakościowych ,które przedmiot zamówienia powinien był reprezentować , to jest oczywistym ,że powinny się one składać na to, że zbiornik jako całość i jego poszczególne elementy składowe powinny zapewnić zamawiającej możliwość wykorzystywania go godnie z jego przeznaczeniem, a to, wobec nieszczelności, nie było możliwe.

Co więcej ,mimo obecnie podnoszonej argumentacji co do braku szczegółowości umowy stron w tym zakresie J. Ł. (1) po wykonaniu zbiornika, zapewnił spółkę (...) o tym, iż jego jakość jest właściwą ,wymagania norm są spełnione a wykonany obiekt spełnia swoją zakładaną funkcje jako zbiornik przeciwpożarowy.

Zapewnienie to okazało się niezgodne z rzeczywistością , by nawiązując do poprzednio sformułowanych uwag, jedynie dodatkowo wskazać, że , jak wynika z opinii biegłego, wykonawca posłużył się w zakresie projektu założeniami przyjmowanymi dla zbiornika przydomowego na szambo, nie dysponując opracowaniem projektowym zbiornika jako całości o zupełnie innych rozmiarach, wewnętrznej konstrukcji oraz praznaczeniu.

Odeprzeć należy zarzut naruszenia art. 561 §1 kc, wobec nieuwzględnienia rzez Sąd Okręgowy, iż powódka nie dała wykonawcy możliwości usunięcia wad zbiornika przed złożeniem oświadczenia o odstąpieniu od umowy ,a taką możliwość wykonawca powinien mieć , tym bardziej, iż wada wykonawcza została potwierdzona dopiero opinią biegłego, przeprowadzoną w postępowaniu rozpoznawczym.

Wbrew stanowisku skarżącego zamawiająca nie była zobowiązana do tego, aby przed złożeniem oświadczenia o odstąpieniu od umowy, wzywać wykonawcę do usunięcia wady w zakreślonym na ten cel, odrębnym terminie.

To pozwany, aby uniknąć skutku wynikającego z tego, prawo kształtującego oświadczenia zamawiającej , powinien był zaoferować niezwłoczne usuniecie nieszczelności zbiornika.

Tak się nie stało i to mimo tego, iż (...) takie żądanie jednak wobec wykonawcy sformułowała.. Pozostało jednak bez reakcji ze strony J. Ł. (1).

Niezasadny jest argument skarżącego związany z chwilą potwierdzenia wady zbiornika.

Jego nieszczelność ,o czym była już wcześniej mowa, nie była pomiedzy stronami sporna, co najmniej od czasu dokonania oględzin przedmiotu świadczenia, odbytych z jego udziałem , w dniu 12 kwietnia 2017r. Strony nie były zgodne tylko co do tego jakie były przyczyny tej nieszczelności zbiornika.

Zarzut naruszenia art 561 ² §1 kc ,zważywszy na jego motywację jest wręcz niezrozumiały, gdy wziąć pod uwagę ,że zgodnie z niekwestionowaną przez apelującego częścią ustaleń, elementy składowe zbiornika zostały dostarczone przez pozwanego na miejsce budowy hali, i na nieruchomości powódki montowane .

Po demontażu składowe zbiornika, jak dotąd nieodebrane pomimo wezwania ze strony zamawiającej przez pozwanego, nadal tam się znajdują.

Nigdy zatem nie doszło do sytuacji, którą apelujący opisuje dla uzasadnienia stawianego zarzutu. Tym bardzie wyklucza to jego zasadność.

Jeż tylko na marginesie zauważyć należy, że sam pozwany , pośrednio, przyznaje wskazany stan rzeczy ,skoro twierdził w postępowaniu, iż powódka zalega mu część wynagrodzenia właśnie za montaż elementów zbiornika jako całości.

Nietrafny jest również zarzut naruszenia art. 494 §1 kc ,w sposób opisany przez skarżącego.

Przypomnieć należy ,że zgodnie z ustaleniami dokonanymi w sprawie, powódka oferowała J. Ł. (1) zwrot wadliwego zbiornika z którego do daty orzekania przez Sąd II instancji nie zdecydował się skorzystać .

W sytuacji, gdy strona umowy skutecznie odstąpiła od niej, domagając się zwrotu spełnionego świadczenia od byłego kontrahenta , ten nabywa roszczenie o zwrot tego co sam świadczył ,którego może dochodzić na zasadach ogólnych.

O takim wzajemnym zwrocie, Sąd może orzec także w sporze zainicjowanym przez podmiot ,który odstąpił od umowy ale tylko na wyraźne żądanie drugiej strony, wyrażone w formie zarzutu obronnego.

Brak jego sformułowania wyklucza rozstrzyganie o nim przez Sąd , podjęte z urzędu , w warunkach gdy żądanie zwrotu sformułowane przez powoda zostanie uznane za usprawiedliwione.

W rozstrzyganej sprawie takiego zarzutu pozwany nie formułował , zatem Sąd Okręgowy nie popełnił błędu, który jest wskazywany w ramach ocenianego zarzutu.

W uznaniu, iż także zarzuty materialne nie są trafne, apelacja pozwanego podlega oddaleniu, o którym Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art 385 kpc w zw z art. 556 ¹§1 kc ,560 i 561 kc oraz art. 494 §1 kc

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd II instancji orzekł na podstawie art 98 §1 i 3 kpc oraz art. 99kpc w zw z art. 108 §1 i 391 §1 kpc i wynikającej z niego zasady odpowiedzialności za wynik sprawy.

Ich kwota należna powódce od przegrywającego pozwanego, zważywszy na wartość przedmiotu zaskarżenia oraz fakt ,że reprezentował ją profesjonalny pełnomocnik będący radcą prawnym ,została ustalona na podstawie §2 pkt 6 w zw z §10 ust.1pkt 2 Rozporządzenia MS w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 [ jedn. tekst DzU z 2018 poz. 265]

SSA Paweł Rygiel SSA Grzegorz Krężołek SSO /del / Izabella Dyka