Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 listopada 2019 r.

Sąd Rejonowy w Puławach IV Wydział Pracy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Magdalena Gałkowska

Ławnicy: Bożena Mizak, Elżbieta Juśko

Protokolant st.sekr.sąd. Agnieszka Wójciak

po rozpoznaniu w dniu 12 listopada 2019 r. w Puławach

sprawy z powództwa M. B.

przeciwko M. P.

o odszkodowanie za nieuzasadnione wypowiedzenie umowy o pracę i wynagrodzenie

1.  Oddala powództwo o odszkodowanie za nieuzasadnione wypowiedzenie umowy o pracę;

2.  Zasądza od pozwanej M. P. na rzecz powódki M. B. kwotę 276 zł (dwieście siedemdziesiąt sześć złotych);

3.  Wyrokowi w pkt 2 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności;

4.  Zasądza od powódki M. B. na rzecz pozwanej M. P. kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 14 stycznia 2019r. powódka M. B. wnosiła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanej M. P. kwoty 6750 zł tytułem odszkodowania za nieuzasadnione wypowiedzenie jej umowy o pracę oraz kwoty 276 zł tytułem niezapłaconych jej godzin przepracowanych w soboty w miesiącach styczeń i luty 2018r. W piśmie procesowym z dnia 21 stycznia 2019r. powódka sprecyzowała swoje żądanie odnośnie kwoty 276 zł, wskazując, że domaga się tej kwoty tytułem niezapłaconych jej godzin przepracowanych w soboty w miesiącach styczeń i luty roku 2017.

Pozwana M. P. powództwa w zakresie odszkodowania za nieuzasadnione wypowiedzenie powódce umowy o pracę nie uznawała i wnosiła o jego oddalenie; uznała natomiast żądanie powódki zasądzenia na jej rzecz kwoty 276 zł tytułem wynagrodzenia za pracę w soboty w miesiącach styczeń i luty 2017r.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) P. w P. przy ul. (...) prowadzi min. serwis samochodowy, stację diagnostyczną, serwis blacharsko – lakierniczy, sklep motoryzacyjny, rowerowy i firma pozwanej (...) w P. mieści się w tym samym miejscu.

Pozwana M. P. w ramach prowadzonej przez siebie działalności prowadzi min. sprawy ubezpieczeń komunikacyjnych oraz innych i zawarła z dniem 12 stycznia 2015r. z powódką, która wcześniej działała już na rynku ubezpieczeniowym, umowę zlecenia w zakresie obsługi przez powódkę ubezpieczeń komunikacyjnych, majątkowych i te umowy zlecenia trwały do 15 września 2015r. ( akta osobowe). Następnie powódka M. B. zawarła w dniu 16 września 2015r. umowę o pracę z pozwaną M. P. na stanowisko specjalisty ds. ubezpieczeń, na czas nieokreślony, a jako miejsce wykonywania pracy ustalono (...) P. M. P. w P. ul.(...) ( k.5, akta osobowe). W dniu 16 września 2015r. strony też zawarły umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy ( akta osobowe).

Powódka od początku wykonywania pracy na rzecz pozwanej miała umiejscowione swoje stanowisko pracy w pobliżu kasy firmy (...), do której przychodzili klienci z serwisu samochodowego, stacji diagnostycznej, sklepu motoryzacyjnego i innych działów (...) P., z tym że na początku było miejsce tuż obok kasy, a potem trochę dalej ( bezsporne). Powódka mogła korzystać z bazy klientów uiszczających kasie opłaty za dokonane przeglądy rejestracyjne, naprawy samochodów, drukowane były dla powódki listy dot. klientów którym zbliżał się termin wykonania przeglądów ( zeznania świadków: D. L. k.54v-55, A. K. k.55, M. S. (1) k.55-55v).

Po maju 2018 tj. po wejściu w życie ustawy o (...), powódka nadal dysponowała danymi dot. pozyskanych klientów ( zeznania pozwanej słuchanej w trybie art. 299 kpc k.202-202v). Powódka, na początku swojej pracy była aktywna tj. podchodziła o klientów serwisujących swoje samochody w serwisie samochodowym, czy na stacji diagnostycznej, oferowała im możliwość zawierania umów ubezpieczeniowych, ale z czasem przestała wychodzić do klientów serwisu czy sklepu ( zeznania świadków: D. L., M. S. (1)).

W roku 2017 pozwana M. P. zawarła umowę z firmą ubezpieczeniową (...), która jest jednym z największych pośredników ubezpieczeniowych w Polsce i jest partnerem niemal wszystkich Towarzystw (...). Firma ta współpracuje z pośrednikami działającymi w systemie partnerskim i takim podmiotem jest firma pozwanej. (...) posiad koordynatorów regionalnych zajmujących się wspieraniem na danym terenie agentów, czyli osób które bezpośrednio sprzedają w imieniu (...) ubezpieczenia i od listopada 2017r. takim koordynatorem dla pozwanej oraz powódki, jako bezpośrednio sprzedającej ubezpieczenia była M. W. ( zeznania świadka M. W. k.55v-56v). (...) opracowywało dla biur sprzedających ubezpieczenia pod szyldem (...)plan twojego bezpiecznego rozwoju”, który ustalał plan średniego rozwoju w kolejnych latach działania biura, ustalony na podstawie średnich wyników, po to aby biura osiągały odpowiedni przypis miesięczny, czyli sumę składek od klientów, zaś z biurami, które nie osiągały wymaganych przypisów, umowy mogły być przez (...) rozwiązane (zeznania świadka M. W.). W roku 2016 biuro w którym pracowała powódka osiągnęło przypis roczny – 178 947,21 zł i wystawiło 658 polis, w 2017 osiągnęło przypis roczny – 90 454 zł i wystawiło 932 polisy, w 2018 osiągnęło przypis roczny –286 836 zł i wystawiło 975 polis ( zestawienie k.64). Według (...), w tym i koordynator M. W., wyniki tj. przypisy miesięczne wypracowane przez powódkę w roku 2018 nie były zadowalające, odbiegały od wymagań zawartych w planie twojego bezpiecznego rozwoju i M. W. razem z właścicielem biura - pozwaną zastanawiały się jakie należy podjąć działania zaradcze ( zeznania świadka M. W., zeznania pozwanej słuchanej w trybie art. 299 kpc).

W dniu 16 maja 2018r. odbyło się spotkanie pozwanej i koordynatora ze strony (...) M. W. z powódką w związku z niską sprzedażą ubezpieczeń w firmie (...) tj. około 30 000 zł przypisu miesięcznego, podczas gdy plan rozwoju (...) zakłada 60.000 zł przypisu miesięcznego i biorący udział w tym spotkaniu sporządzili plan naprawczy, który podpisała też powódka, polegający na tym iż z dniem 16 maja 2018r. powódka: 1. codziennie przez 1 godzinę będzie roznosić ulotki na okolicznych osiedlach, 2. Codziennie będzie przeprowadzała ankiety z klientami na terenie firmy w ilości minimum 5 sztuk dziennie, 3. Ustalono, że do końca sierpnia 2018r. będzie przez powódkę osiągnięty poziom przypisu miesięcznego 40 000-50 000 zł (k.20, akta osobowe, zeznania świadka M. W., zeznania stron słuchanych w trybie art. 299 kpc).

W trakcie pracy u pozwanej ukazało sią w internecie ogłoszenie Stowarzyszenia (...) zachęcające do kontaktu z powódką w celu uzyskania informacji na temat polis (k.46). Stowarzyszenie (...) jest także, podobnie jak (...), pośrednikiem ubezpieczeniowym ( zeznania świadka M. W.).

W czerwcu 2018 M. W., gdy otrzymała informację z centrali (...), iż powódka ma aktywną rejestrację także jako agent (...), zwróciła się do powódki o wyjaśnienia i ich nie otrzymała; M. W. poprosiła też męża pozwanej M. P. (2) o wyjaśnienie tej sprawy ( korespondencja mailowa k.48-49). Powódka w dniu 25 lipca 2018r. złożyła oświadczenie, że zakończyła współpracę z firmą (...) i innymi firmami konkurencyjnymi w zakresie oferowania i sprzedaży ubezpieczeń ( k.21, akta osobowe).

W grudniu 2018r odbyło się kolejne spotkanie M. P. oraz jej męża M. P. (2) z powódką na temat zwiększenia sprzedaży polis ubezpieczeniowych, pracodawca nadal wymagał od powódki większej aktywności w pozyskiwaniu klientów na zakup polis, a powódka nadal tłumaczyła, że ustawa o (...) przeszkadza jej w pozyskiwaniu nowych klientów. Na koniec spotkania powódka powiedziała, żeby ją zwolnić ( notatka służbowa podpisana przez strony k.45, akta osobowe).

W dniu 27 grudnia 2018r. powódka otrzymała oświadczenie woli pozwanej o wypowiedzeniu jej umowy o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, a jako przyczynę tej decyzji wskazano: wykonywanie powierzonych obowiązków w sposób nienależyty z oczekiwanymi wynikami zakładanymi planami ścieżki rozwoju firmy (...). Wielokrotne rozmowy, w tym również z przedstawicielami (...), przeprowadzane na temat aktywności pozyskiwania nowych klientów, rozbudowania bazy klientów nie przyniosły efektu w postaci aktywniejszego udziału w wykonywaniu obowiązków i nie wpłynęły na znaczny wzrost ilości zawieranych umów, co wiąże się z ekonomicznym wynikiem pracy powódki. Dalej pracodawca napisał, że założeniach rozwoju ubezpieczeń miał być widoczny ich progres, natomiast aktywność powódki doprowadziła do regresu ubezpieczeń, jeśli porównać ostatnie lata. W piśmie tym znajduje się też zdanie „Przechylając się do Pani prośby o zwolnienie z wykonywanych obowiązków rozwiązuję umowę o pracę” (k.4, akta osobowe).

W dniu 9 kwietnia 2019r. powódka przyszła do firmy pozwanej celem odebrania wynagrodzenia, kasjerka M. S. (1) omyłkowo nie wypłaciła jej także kwoty 276 zł tytułem niezapłaconych jej godzin przepracowanych w soboty w miesiącach styczeń i luty 2017r, zadzwoniła więc do powódki z prośbą o powrót i gdy powódka ponownie przyszła i zobaczyła dowód KW na kwotę 276 zł, to odmówiła przyjęcia tej kwoty jako, że na dowodzie tym wpisany był błędny rok 2018 zamiast 2017 ( notatka służbowa k.43,zeznania świadka M. S. (1)).

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o akta osobowe powódki i dokumenty oraz zestawienia złożone do akt sprawy przez pozwaną spółkę, w szczególności „plan twojego bezpiecznego rozwoju” i zestawienie wysokości osiągniętych przez powódkę przypisów i zawartych polis, których prawdziwość nie była kwestionowana przez powódkę, a więc sąd uznał złożone do akt sprawy dokumenty i zestawienia za wiarygodne. Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka M. W., bo jej zeznania są zgodne z dokumentami złożonymi do akt sprawy, w szczególności z „planem twojego bezpiecznego rozwoju”, zestawieniem wysokości osiągniętych przez powódkę przypisów i zawartych polis.

Zeznania świadków: D. L., A. K. i M. S. (1) są zgodne ze sobą, jednakowo opisują stan faktyczny, a nadto sąd, mając możliwość bezpośredniego kontaktu z tym świadkami uznał, że są one szczere. Zatem te zeznania należy obdarzyć wiarą w całości. Zeznania w/w świadków są całkowicie zgodne z zeznaniami pozwanej M. P. słuchanej w trybie art. 299 kpc, której zeznania sąd obdarzył wiarą w całości. Zeznania powódki słuchane w trybie art. 299 kpc - co do opisu stanu faktycznego zasadniczo nie różnią się z opisem dokonanym przez pozwaną, czy przesłuchanych w sprawie świadków; natomiast inna jest jej ocena przyczyn zawierania przez nią mniejszych ilości polis niż oczekiwano.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Żądanie powódki zasądzenia na jej rzecz od pozwanej odszkodowania w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia za nieuzasadnione wypowiedzenie jej umowy o pracę, nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie podnieść należy, iż rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem jest zwykłym sposobem rozwiązania umowy i wobec tego ocena zasadności wypowiedzenia umowy o pracę, w ramach art. 45 kp powinna być dokonana z uwzględnieniem słusznych interesów zakładu pracy oraz przymiotów pracownika związanych ze stosunkiem pracy. Zgodnie z art. 30 § 4kp, w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony powinna być wskazana uzasadniona przyczyna wypowiedzenia i ma to być przyczyna prawdziwa, zrozumiała dla pracownika, jasna i konkretna. Przyczyna takiego sposobu rozwiązania umowy o pracę nie musi mieć szczególnej wagi czy nadzwyczajnej doniosłości, skoro wypowiedzenie jest zwykłym sposobem rozwiązania bezterminowego stosunku pracy.

Pozwany pracodawca w piśmie wypowiadającym powódce stosunek pracy jako przyczynę swojej decyzji o wypowiedzeniu jej stosunku pracy wskazał wykonywanie przez nią powierzonych obowiązków w sposób nienależyty z oczekiwanymi wynikami zakładanymi planami ścieżki rozwoju firmy (...). Wielokrotne rozmowy, w tym również z przedstawicielami (...), przeprowadzane na temat aktywności pozyskiwania nowych klientów, rozbudowania bazy klientów nie przyniosły efektu w postaci aktywniejszego udziału w wykonywaniu obowiązków i nie wpłynęły na znaczny wzrost ilości zawieranych umów, co wiąże się z ekonomicznym wynikiem pracy powódki.

Zatem przyczyną podjęcia przez pracodawcę przedmiotowej decyzji wobec powódki było niezadowolenie pracodawcy z pracy powódki, z efektów sprzedażowych w zakresie zawieranych polis ubezpieczeniowych jakie osiągała, a które to wyniki rozmijały się zasadniczo z oczekiwaniami pozwanego pracodawcy, ale też i (...). Pozwana M. P. w treści oświadczenia woli o wypowiedzeniu powódce umowy o pracę wskazała konkretnie o jakie oczekiwania jej chodziło i w czym się przejawiały - chodziło o to, że w założeniach rozwoju ubezpieczeń prowadzonych pod szyldem (...) miał być widoczny progres liczby zawieranych polis, a tym samym wysokości osiąganych przypisów, natomiast brak aktywności powódki doprowadził do regresu ubezpieczeń.

W ocenie sądu, zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwalał pracodawcy na podjęcie wobec powódki decyzji o wypowiedzeniu jej umowy o pracę z przyczyn wskazanych w treści wypowiedzenia. Oczywiście umowa o pracę jest umową starannego działania, a nie umową rezultatu. Jednakże- w świetle utrwalonego już orzecznictwa Sądu Najwyższego, pracodawca ma prawo zasadnie wypowiedzieć umowę o pracę pracownikowi zajmującemu samodzielne stanowisko w sytuacji, w której, chociażby z przyczyn niezawinionych, nie osiąga on oczekiwanych wyników pracy. Pracodawca, któremu przysługuje prawo doboru pracowników w sposób zapewniający najlepsze wykonywanie zadań, może zasadnie zakładać, że zatrudnienie innego pracownika pozwoli na osiągnięcie lepszych efektów pracy. Pracownicy na stanowiskach samodzielnych odpowiadają za rezultaty swojej pracy, a brak odpowiednich wyników może uzasadniać wypowiedzenie im umowy o pracę (np. wyroki SN wydane w sprawach: II PK 116/13, I PRN 125/76, III PZP 10/85). Zwłaszcza w przypadku samodzielnych pracowników, którzy mają dużą swobodę w zakresie metod realizacji planów sprzedażowych, to właśnie wykonanie przez nich planów stanowi, uzasadniony sposób oceny wykonywania przez nich obowiązków pracowniczych. Odnotowując nierealizowanie planów w dłuższym okresie, a także zauważając, że przeprowadzone wcześniej zalecenia nie przyniosły odpowiedniego (pozytywnego) efektu, pracodawca ma podstawy do przyjęcia, iż dalsza współpraca z pracownikiem nie pozwoli na osiągnięcie zakładanych celów i wypowiedzenia mu umowy. Pracodawca jest bowiem uprawniony do zmiany stanu osobowego pracowników przez zwalnianie tych nieefektywnych dla osiągnięcia poprawy niesatysfakcjonujących wyników.

O tym jakie były oczekiwania (...) co do wyników punktu zawierania ubezpieczeń prowadzonego przez pozwaną, a bezpośrednio przez pracownika pozwanej – powódkę, świadczy „plan twojego bezpiecznego rozwoju”, który to plan, ustalający na podstawie średnich wyników plan średniego rozwoju w kolejnych latach działania biura, (...) jak wynika z zeznań świadka M. W., opracowało dla biur sprzedających ubezpieczenia pod jej szyldem , po to aby biura osiągały odpowiedni przypis miesięczny, czyli sumę składek od klientów, po to aby dany punkt był rentowny ekonomicznie. Wyniki zaś osiągane w punkcie prowadzonym przez powódkę – co wynika z porównania liczb, odbiegały na niekorzyść od zakładanych planów, bo plan rozwoju (...) zakładał osiąganie w 2018r. w tym punkcie 60.000 zł przypisu miesięcznego, potem w dniu 16 maja 2018r. decyzją M. W., pozwanej i powódki ten przypis został obniżony do 40 000-50 000 zł. Z wykazu wysokości przypisu rocznego osiągniętego przez powódkę za rok 2018 wynika, iż wypracowała ona o wiele mniejszy przypis roczny niż zakładał plan, bo wypracowała 286 836 zł, a plan zakładał 555 000 zł, a nawet ten przypis był mniejszy niż wypracowany przez nią w poprzednim roku. Zatem liczby same wskazują na to, że powódka, mimo opracowania planu naprawczego, nie wypracowała średnich celów ustalonych przez (...). Jak już wyżej podniesiono, w ocenie sądu, który podziela w tym zakresie orzecznictwo SN, ze względu na charakter pracy powódki zatrudnionej na samodzielnym stanowisku, pracodawca mógł ją „rozliczać” właśnie ze względu na realizację przyjętych planów sprzedaży, a więc w tym zakresie pracodawca mógł oceniać wykonywanie przez nią powierzonych jej obowiązków, ponieważ brak realizacji planów sprzedażowych był dostrzegalny. Pozwany pracodawca właśnie negatywnie oceniał zaangażowanie powódki w pozyskaniu nowych klientów, uznając że było ono za małe, w szczególności powódka nie podejmowała żadnych widocznych działań, aby polepszyć niezadawalające wyniki. Tymczasem zarówno pracodawca, jak i M. W. proponowały, aby powódka sama wychodziła do klienta, który zgłaszał się do serwisu, stacji diagnostycznej czy sklepu i aby próbowała tam pozyskać klienta. Jak zgodnie zeznali świadkowie: D. L. i M. S., powódka w początkowym okresie swojej pracy przychodziła do kasy firmy (...) i próbowała tam pozyskać klienta, a z czasem tego nie robiła. Nie jest też tak, że powódka nie miała wsparcia pracodawcy w pozyskiwaniu klienta, bo na początku swojej pracy otrzymała dane klientów serwisu (...) i mogła więc następnie w ramach posiadanych danych je uaktualniać, pozostając w kontakcie z tymi osobami. Faktem jest, co przyznała pozwana, że w 2018r. powódka utraciła możliwość pozyskania danych klientów z nowej bazy prowadzonej w firmie (...); jednakże stało się to wtedy, gdy pozwana powzięła informację, iż powódka figuruje także jako agent ubezpieczeniowy w innych towarzystwach ubezpieczeniowych. Okoliczność ta tj. fakt figurowania przez powódkę w tym samym czasie, gdy była pracownikiem pozwanej zajmującym się ubezpieczeniami, jako agent w innych towarzystwach ubezpieczeniowych, mógł stanowić podstawę utraty zaufania do powódki przez pracodawcę, ale też oczywiście może świadczyć o coraz gorszej współpracy pomiędzy powódką a pozwaną.

Zatem, w ocenie sądu, utrzymujący się brak realizacji przez powódkę planów sprzedaży w roku 2018, przy braku wystarczających ze strony powódki działań, uzasadniał podjęcie przez pozwaną decyzji o zakończeniu stosunku pracy za wypowiedzeniem, tym bardziej, że jak wynika choćby z treści notatki służbowej z grudnia 2018r., podpisanej przez powódkę, ona sama zwracała się do pozwanej o zwolnienie jej z pracy. Pracodawca ma prawo doboru pracowników, a zatem skoro uznał – a miał ku temu podstawy, iż dalsza praca powódki nie pozwoli na osiągnięcie zakładanych celów sprzedażowych w przyszłości, to miał prawo rozwiązać umowę o pracę za wypowiedzeniem.

Wobec tego i na podstawie art. 45§1 kp sąd orzekł jak w sentencji.

Pozwana uznała powództwo co do żądania zasądzenia na jej rzecz kwoty 276 zł tytułem wynagrodzenia za pracę w soboty w miesiącach styczeń i luty 2017r. W świetle art. 213 §2 kpc sąd jest związany uznaniem powództwa a zatem wnikanie sądu w merytoryczną zasadność tego roszczenia nie jest konieczne. Nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności w tym zakresie uzasadnia przepis art. 333§1 pkt 2 kpc.

O kosztach Sąd orzekł w oparciu o art. 98 kpc przy uwzględnieniu §9 ust 1 pkt 1 i § 15 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz.U. z 2016r, poz. 1800 ze zm.).