Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25 lutego 2014 roku T. W. złożył drogą elektroniczną ze swego komputera domowego poprzez stronę internetową (...) wniosek o udzielenie pożyczki gotówkowej w wys. 600 zł do (...) sp. z o.o. w S..

Do wniosku dołączył kopię dowodu tożsamości oraz dokumenty potwierdzające zatrudnienie w firmie (...) w O. przy ul. (...) za wynagrodzeniem 2.650 zł netto miesięcznie.

Po weryfikacji klienta, jeszcze tego samego dnia doszło do zawarcia umowy pożyczki, wedle której pożyczkodawca (...) sp. z o.o. udziela pożyczkobiorcy T. W. pożyczkę pieniężną w wysokości 600 zł, która w jednej racie w wys. 780 zł miała zostać spłacona do dnia 30 marca 2014r..

W dniu 27 lutego 2014 roku T. W. otrzymał na swe konto pieniądze z tytułu udzielonej mu pożyczki w wysokości 600 zł.

W wyznaczonym dniu tj. 30 marca 2014r., ani też później pożyczka nie została spłacona. Próby kontaktu telefonicznego z dłużnikiem nie przyniosły rezultatu, podobnie jak i pisemne wezwania do zapłaty. Dłużnik nie odesłał też do pożyczkodawcy otrzymanej w celu podpisu umowy pożyczki.

(...) sp. z o.o. wystąpił na drogę sądową, uzyskując tytuł egzekucyjny, który po nadaniu klauzuli wykonalności został skierowany do komornika. Egzekucja okazała się jednak bezskuteczna.

Do chwili obecnej szkoda nie została naprawiona.

W maju 2018 roku (...) sp. z o.o. złożył zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z jednoczesnym wnioskiem o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody w trybie art. 46 § 1 Kk.

Dowody:

⚫

zawiadomienie o przestępstwie – k. 2-3,

⚫

wniosek kredytowy – k. 4,

⚫

umowa pożyczki z 25.02.2014r. – k. 5-7,

⚫

harmonogram spłaty pożyczki – k. 8,

⚫

formularz informacyjny – k. 9-12,

⚫

potwierdzenie przelewu środków – k. 13,

⚫

kopia dokumentów stan. zał. do wniosku kredytowego – k. 14-18,

⚫

zeznania świadka K. K. – k. 26-28, 72,

⚫

wyjaśnienia oskarżonego T. W. – k. 42-43, 71,

*******************

T. W. ma 33 lata, jest kawalerem, nie ma dzieci. Posiada wykształcenie średnie, z zawodu jest mechanikiem. Nie jest nigdzie zatrudniony, deklaruje utrzymanie z oszczędności. Nie posiada istotnego majątku.

Był uprzednio karany sądownie z art. 107 § 1 Kks w 2015 roku na karę grzywny.

Dowody:

⚫

dane o oskarżonym - k. 50,

⚫

dane o karalności z K. - k. 47-49, 67-68,

*******************

T. W. przyznał się w całej rozciągłości do popełnienia zarzucanego mu przestępstwa i skorzystał z prawa odmowy składania wyjaśnień.

/ k. 42-43, 71 /

Sąd zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego nie mogło budzić wątpliwości zarówno sprawstwo, jak i wina oskarżonego T. W. w odniesieniu do przypisanego mu sentencją wyroku przestępstwa, które Sąd zakwalifikował jako wypadek mniejszej wagi z art. 286 § 1 Kk w zw. z art. 286 § 3 Kk.

Dokonując ustaleń faktycznych Sąd oparł się zarówno na dowodach osobowych, jak i na dowodach z dokumentów. Podstawą ustaleń faktycznych stanowiły zeznania świadka K. K. – pracownika pokrzywdzonej firmy pożyczkowej, która w swych zeznaniach podała znane sobie okoliczności dot. zawarcia umowy pożyczki, kwestii niewywiązania się z zobowiązania, a także podejmowanych przez pokrzywdzonego prób nawiązania kontaktu z oskarżonym, odzyskania należności, w tym na drodze sądowej i egzekucyjnej. Potwierdzeniem dowodów osobowych były dowody z dokumentów, w tym zwłaszcza dokumentacja związana z zaciągnięciem umowy pożyczki i brakiem jej spłaty pomimo istnienia takiej możliwości wynikającej z wysokości osiąganych przez oskarżonego dochodów, co obrazowało brak zamiaru ze strony oskarżonego co do wywiązania się z zobowiązania już na etapie jego zaciągania. Dopełnieniem powyższych dowodów były wyjaśnienia samego oskarżonego, który przyznał się w całej rozciągłości do popełnienia zarzucanego mu przestępstwa, wyrażając przy tym żal i skruchę. W zakresie właściwości osobistych i dotychczasowego sposobu życia Sąd oparł się na danych osobopoznawczych i o karalności oskarżonego.

Tym samym – zdaniem Sądu – wyżej opisane zachowanie oskarżonego nosiło cechy oszustwa określonego w art. 286 § 1 k.k., które z uwagi na ogół okoliczności podmiotowych i przedmiotowych, a także niewielką społeczną szkodliwość czynu Sąd zakwalifikował jako wypadek mniejszej wagi z art. 286 § 1 i 3 Kk.

Zgodnie z art. 286 § 1 k.k. odpowiedzialność karną na podstawie tego przepisu ponosi ten, kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania.

Przestępstwo oszustwa jest przestępstwem powszechnym, co oznacza, że może być popełnione przez każdy podmiot zdolny do ponoszenia odpowiedzialności karnej.

Zachowanie karalne sprawcy czynu opisanego treścią art. 286 § 1 k.k. polega na doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem, za pomocą wprowadzenia jej w błąd. Wprowadzenie w błąd oznacza zachowanie prowadzące do wywołania u innej osoby fałszywego odzwierciedlenia rzeczywistości w świadomości tej osoby. Wprowadzenie w błąd może zostać osiągnięte także poprzez przemilczenie, tzn. zaniechanie poinformowania o faktycznym, prawdziwym stanie rzeczy.

Przedmiotem wykonawczym oszustwa jest mienie w szerokim znaczeniu, obejmującym zarówno uszczerbek majątkowy, jak i utracone korzyści, jeżeli są następstwem niekorzystnego rozporządzania mieniem. Mienie w rozumieniu art. 286 k.k. obejmuje zatem wszelkie prawa majątkowe i obligacyjne, w tym także usługi i świadczenia. Korzyść jako znamię oszustwa należy pojmować szeroko, gdyż polegać ona może na uzyskaniu zysku (zwiększeniu aktywów) albo na zmniejszeniu pasywów. Dążenie sprawcy oszustwa może obejmować zarówno korzyść własną, jak i korzyści dla kogoś innego.

Przestępstwo oszustwa ma charakter materialny, tzn., że dla jego bytu niezbędne jest wystąpienie skutku w postaci niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez pokrzywdzonego.

Czyn stypizowany w artykule 286 § 1 k.k. należy do kategorii przestępstw umyślnych, wymagających dla swej realizacji szczególnej postaci zamiaru bezpośredniego – zamiaru szczególnie zabarwionego (dolus directus coloratus). Wyraz temu dał Sąd Najwyższy, który w wyroku z dnia 11.02.2009 r., III KK 245/08, stwierdził, że: „określone w art. 286 k.k. przestępstwo oszustwa jest przestępstwem umyślnym, zaliczanym do tzw. celowościowej odmiany przestępstw kierunkowych. Ustawa wymaga, aby zachowanie sprawcy było ukierunkowane na określony cel, którym w przypadku oszustwa jest osiągnięcie korzyści majątkowej. Sprawca podejmując działanie, musi mieć wyobrażenie pożądanej dla niego sytuacji, która stanowić ma rezultat jego zachowania. Powyższe ujęcie znamion strony podmiotowej wyklucza możliwość popełnienia oszustwa z zamiarem ewentualnym, zamiar bezpośredni winien obejmować zarówno cel, jak i sam sposób działania zmierzający do zrealizowania tego celu. Sprawca musi chcieć takiego właśnie sposobu działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i cel ten musi stanowić punkt odniesienia każdego ze znamion przedmiotowych przestępstwa. Przypisując sprawcy popełnienie przestępstwa określonego w art. 286 § 1 k.k., należy wykazać, że obejmował on swoją świadomością i zamiarem bezpośrednim (kierunkowym) nie tylko to, że wprowadza w błąd inną osobę (względnie wyzyskuje błąd), ale także i to, że doprowadza ją w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem - i jednocześnie chce wypełnienia tych znamion”. Tym samym elementy przedmiotowe oszustwa muszą mieścić się w świadomości sprawcy i muszą być objęte jego wolą. Sprawca nie tylko musi chcieć uzyskać korzyść majątkową, lecz musi także chcieć w tym celu użyć określonego sposobu działania lub zaniechania. Nie można bowiem uznać za wypełnienie znamion strony podmiotowej oszustwa sytuacji, w której chociażby jeden z wymienionych wyżej elementów nie jest objęty świadomością sprawcy. Brak jest również realizacji znamion strony podmiotowej w przypadku, gdy sprawca chociażby jednego z wymienionych elementów nie obejmuje chęcią, lecz tylko się godzi. Oszustwo zatem z punktu widzenia znamion strony podmiotowej może być popełnione wyłącznie z zamiarem bezpośrednim, szczególnie zabarwionym, obejmującym zarówno cel jak i sposób działania sprawcy (zob. wyrok SN z dnia 22.11.1973 r., III KR 278/73).

Przenosząc powyższe rozważania teoretyczne na grunt niniejszej sprawy z całą pewnością stwierdzić należy, że oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona zarówno strony podmiotowej, jak i przedmiotowej oszustwa.

Zachowanie oskarżonego polegało bowiem na doprowadzeniu pracowników pokrzywdzonego, za pomocą wprowadzenia ich w błąd co do zamiaru wywiązania się z zobowiązania, w efekcie zaś do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy z umowy pożyczki.

Przedmiotem wykonawczym działania oskarżonego było przy tym mienie obejmujące uszczerbek majątkowy, będący następstwem niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

Działania oskarżonego miały przy tym charakter umyślny pod postacią zamiaru bezpośredniego obejmującego nie tylko sposób działania (wprowadzenie w błąd) ale także cel w postaci osiągnięcia korzyści majątkowej. Potwierdzeniem i wyrazem zamiaru oszustwa jest bowiem fakt, że oskarżony nie odesłał pożyczkodawcy dokumentów potwierdzających zawarcie umowy pożyczki, samej pożyczki nie zwrócił pomimo osiągania dochodów, nie odbierał telefonów, ani też nie reagował na wezwania, a do chwili obecnej szkody nie naprawił.

Tym samym w przedmiotowej sprawie nastąpił także skutek w postaci niekorzystnego rozporządzenia mieniem, albowiem poprzez działanie oskarżonego pokrzywdzony poniósł wymierną szkodę.

Reasumując oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona zarzucanego mu czynu zabronionego stypizowanego w art. 286 § 1 k.k., który Sąd zakwalifikował jako wypadek mniejszej wagi z art. 286 § 1 i 3 Kk.

Wymierzając oskarżonemu karę za dokonane przestępstwo Sąd kierował się dyrektywami zawartymi w art. 53 § 1 i 2 k.k. Uwzględniono zatem stopień społecznej szkodliwości czynu, jak i zawinienie sprawcy. Ponadto wzięto pod uwagę właściwości i warunki osobiste oskarżonego oraz jego zachowanie się po popełnieniu przestępstwa. Nie ulega wątpliwości, iż czyn przypisany oskarżonemu był bezprawny i zawiniony. Sąd nie dopatrzył się również okoliczności mogących wyłączyć lub ograniczyć winę oskarżonego. Oskarżony osiągnął bowiem określony stopień dojrzałości, a co za tym idzie powinien rozpoznać społeczne znaczenie popełnionego przez siebie czynu i tym bardziej powinien być świadomy konsekwencji, jakie może on spowodować. Nadto przy wymiarze kary Sąd wziął pod uwagę sposób życia oskarżonego przed popełnieniem przestępstwa a także jego zachowanie po popełnieniu przedmiotowego czynu. W pierwszej kolejności wskazać należy, że oskarżony jest osobą młodą i nie był dotąd karany za przestępstwa p-ko mieniu.

Sąd mając na uwadze stopień zawinienia oskarżonego i społeczną szkodliwość czynu skazał go na karę 4 miesięcy ograniczenia wolności w formie pracy społecznie użytecznej w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym, zobowiązując nadto oskarżonego do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego kwoty 600 zł.

Całokształt przedstawionych okoliczności sprawił, że Sąd orzekł jak w dyspozytywnej części wyroku uznając, że orzeczone kary, środki karne i probacyjne będą adekwatne do stopnia społecznej szkodliwości czynu, jak i zawinienia sprawcy, a wydane rozstrzygnięcie będzie skutecznym środkiem do zwalczania tego typu przestępczości, natomiast w stosunku do oskarżonego pozwoli na zrozumienie jego błędnego postępowania i uniknięcie w przyszłości podobnych czynów.

Orzeczenie w przedmiocie kosztów postępowania uzasadniały przywołane w sentencji wyroku przepisy.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji wyroku.