Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 390/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 04 lutego 2020 r.

Sąd Rejonowy w Giżycku w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący – SSR Tomasz Zieliński

Protokolant – sekr. Anna Rogojsza

w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej w G.- -----------

po rozpoznaniu w dniu 05.12.2019 r., 04.02.2020 r. sprawy

M. S. (1)

urodz. (...) w G.

syna Z. i G. zd. R.

oskarżonego o to, że:

W okresie od 26 sierpnia 2016 r. do dnia 31 października 2017 r. oraz od dnia 01 czerwca 2018 r. do dnia 26 czerwca 2019 r. w G. uchylał się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego na rzecz F. W. określonego co do wysokości ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Giżycku z dnia 26 czerwca 2014 r. sygn. akt III RC 321/14 w kwocie 300 zł miesięcznie oraz na rzecz córki R. S. określonego co do wysokości wyrokiem Sądu Rejonowego w Giżycku sygn. akt III RC 57/16 po 450 zł miesięcznie przy czym łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości przekroczyła trzykrotność świadczeń okresowych

tj. o czyn z art. 209§1 kk

1.  Oskarżonego M. S. (1) odnośnie zarzucanego mu czynu uznaje za winnego tego, że:

a)  w okresie od września 2016 r. do 14 maja 2018 r. w G. uchylał się, przy czym do 31 maja 2017 r. uporczywie od wykonywania obowiązku alimentacyjnego na rzecz syna F. W. określonego co do wysokości ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Giżycku w dniu 26 czerwca 2014 r. w sprawie sygn. akt III RC 321/14 w kwocie 300 zł miesięcznie oraz na rzecz córki R. S. określonego co do wysokości wyrokiem Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 07 kwietnia 2016 r. w sprawie sygn. akt III RC 57/16 w kwocie 450 zł miesięcznie, przy czym łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości przekroczyła trzykrotność świadczeń okresowych, czym naraził pokrzywdzonych na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych i tym samym działał na ich szkodę tj. występku z art. 209§1a kk;

b)  w okresie od grudnia 2018 r. do czerwca 2019 r. w G. uchylał się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego na rzecz syna F. W. określonego co do wysokości ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Giżycku w dniu 26 czerwca 2014 r. w sprawie sygn. akt III RC 321/14 w kwocie 300 zł miesięcznie oraz na rzecz córki R. S. określonego co do wysokości wyrokiem Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 07 kwietnia 2016 r. w sprawie sygn. akt III RC 57/16 w kwocie 450 zł miesięcznie, przy czym łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości przekroczyła trzykrotność świadczeń okresowych, czym naraził pokrzywdzonych na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych i tym samym działał na ich szkodę tj. występku z art. 209§1a kk

oraz ustalając, że czynów powyższych dopuścił się w warunkach ciągu przestępstw określonego w art. 91§1 kk skazując za nie orzeka na podstawie art. 209§1a kk w zw. z art. 91§1 kk karę 1 (jeden) rok ograniczenia wolności zobowiązując do wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 (trzydzieści) godzin w stosunku miesięcznym oraz do wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie swoich dzieci R. S. i F. W..

2.  Zwalnia oskarżonego od uiszczenia opłaty i ponoszenia kosztów sądowych w pozostałym zakresie.

3.  WZÓR FORMULARZA UZASADNIENIA WYROKU SĄDU PIERWSZEJ INSTANCJI,

4.  TYM WYROKU NAKAZOWEGO (UK 1)

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

IIK 390/19

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1. USTALENIE FAKTÓW

1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

-----

-------

--------------------

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

-----------------------

-------------

---------------

1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

--------------

-------------------

-----------------

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

----------

--------------

----------

2. OCENA DOWODÓW

2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

-------------

--------------

-----------------------

2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów

(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia

dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt

1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

-----------

-------------

------------------------

3. PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia

z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna

skazania albo warunkowego

umorzenia postępowania

zgodna z zarzutem

1 pkt.a

1 pkt.b

M. S. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Dla pociągnięcia do odpowiedzialności karnej za przestęstwo niealimentacji konieczne jest stwierdzenie, że sprawca był zobowiązany do wykonania obowiazku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed Sądem albo innym organem, albo inną umową. Przepis art. 209§1 kk przewiduje typ podstawowy uchylania się od obowiązku alimentacyjnego, zaś przepis art. 209§1 a kk typ kwalifikowany poprzez spowodowanie niemożności zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Poza uchylaniem się od obowiązku alimentacyjnego, dla bytu przestępstwa niealimentacji w typie podstawowym konieczne jest aby łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowiła równowartość co najmniej trzech świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosiło co najmniej 3 miesiące. Ustawą o zmianie ustawy- kodeks karny oraz ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów z dnia 23 marca 2017 roku ( Dz. U z 2017r., poz. 952), która weszła w życie 31 maja 2017 roku ustawodawca zmieniając przepis art. 209 kk zrezygnował w typie podstawowym z dotychczasowych znamion " uporczywości" i " niemożności zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych" na rzecz wymiernego kryterium jakim jest określona wysokość zaległości alimentacyjnych. Przestępstwo niealimentacji w typie kwalifikowanym wiąże się natomiast z narażeniem przez sprawcę, który wyczerpał znamiona art. 209§1 kk- tak więc typu podstawowego- osoby uprawnionej na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Jest to zatem przestępstwo skutkowe z zaniechania. Kwestią, która nasuwa wątpliwości jest problem wpływu pozbawienia wolności sprawcy na ocenę znamion art. 209 kk, w szczególności, czy fakt ten i związana z tym często niemożność zarobkowania oznacza uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego. Oceniając tę kwestę w orzecznictwie słusznie przyjmuje się, że w wypadku zaistnienia obiektywnej niemożności łożenia na utrzymanie, z oczywistego powodu wyłączone będzie przypisanie sprawcy umyślności stanowiącej konieczny warunek odpowiedzialnosci karnej za występki z art. 209§1 i 1 a kk ( patrz m.in. wyrok SN z 3.07.2007r. , III KK 144/07).

Przenosząc powyższe uwagi na grunt niniejszej sprawy, w szczególnosci uwzględniając to, że oskarżony zarzucanego mu czynu dopuścił się w okresie od września 2016r. do czerwca 2019r. oraz, że w okresie od 15.05.2018r. do 11.11.2018r. odbywał karę 6 miesięcy pozbawienia wolności w sprawie IIK109/17 SR w Giżycku ( odpis wyroku z obliczeniem kary k. 83, odpis postanowieinia w sprawie IIKo 1579/17 k. 81) Sąd uznał go za winnego dwóch odrębnych przestępstw z art. 209§1a kk w podanym wyżej rozumieniu polegających na tym, że:

a) w okresie od września 2016 r. do 14 maja 2018 r. w G. uchylał się, przy czym do 31 maja 2017 r. uporczywie od wykonywania obowiązku alimentacyjnego na rzecz syna F. W. określonego co do wysokości ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Giżycku w dniu 26 czerwca 2014 r. w sprawie sygn. akt III RC 321/14 w kwocie 300 zł miesięcznie oraz na rzecz córki R. S. określonego co do wysokości wyrokiem Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 07 kwietnia 2016 r. w sprawie sygn. akt III RC 57/16 w kwocie 450 zł miesięcznie, przy czym łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości przekroczyła trzykrotność świadczeń okresowych, czym naraził pokrzywdzonych na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych i tym samym działał na ich szkodę

b) w okresie od grudnia 2018 r. do czerwca 2019 r. w G. uchylał się od wykonywania obowiązku alimentacyjnego na rzecz syna F. W. określonego co do wysokości ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Giżycku w dniu 26 czerwca 2014 r. w sprawie sygn. akt III RC 321/14 w kwocie 300 zł miesięcznie oraz na rzecz córki R. S. określonego co do wysokości wyrokiem Sądu Rejonowego w Giżycku z dnia 07 kwietnia 2016 r. w sprawie sygn. akt III RC 57/16 w kwocie 450 zł miesięcznie, przy czym łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości przekroczyła trzykrotność świadczeń okresowych, czym naraził pokrzywdzonych na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych i tym samym działał na ich szkodę.

Jednocześnie zdaniem Sądu czynów tych dopuścił się w warunkach ciągu przestępstw tj. w krótkich odstępach czasu, z wykorzystaniem takiej samej sposobności, zanim zapadł pierwszy wyrok , chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw.

3.2. Podstawa prawna

skazania albo warunkowego

umorzenia postępowania

niezgodna z zarzutem

--------------

----------

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

---------------------

3.3. Warunkowe umorzenie
postępowania

-----------------

----------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

-------------------------

3.4. Umorzenie postępowania

--------------------

----------------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

     

3.5. Uniewinnienie

---------------

-----------------------

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

----------------------

4. KARY, ŚRODKI KARNE, PRZEPADEK, ŚRODKI KOMPENSACYJNE
I ŚRODKI ZWIĄZANE Z PODDANIEM SPRAWCY PRÓBIE

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

M. S. (2)

1 pkt.a

1 pkt. b

1 pkt. a

1 pkt. b

Uznając M. S. (1) za winnego popełnienia tak przpisanych mu czynów sąd na podstawie art. 209§1 a kk w zw. z art. 91§1 kk skazał go na karę roku ograniczenia wolności zobowiązując do wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym oraz do wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie swoich dzieci R. S. i F. W.. W podstawie prawnej skazania w wyniku przeoczenia nie wskazano przepisów art. 34§1, 1 a pkt 1 i § 3 kk w zw. z art. 72§1 pkt 3 kki art. 35§1 kk. Wymierzając powyższą karę sąd miał na uwadze jako okoliczności obciążające wysoki stopień zawinienia oskarżonego wynikający z popełnienia obu przypisanych mu czynów z winy umyślnej oraz społecznej szkodliwości wyrażającej się w rodzaju i charakterze naruszonych dóbr jakimi są rodzina i obowiązek opieki, długości okresu niealimentacji, wysokości wyrządzonej i grożącej szkody oraz sposobie i okolicznościach popełnienia tych czynów. Na niekorzyść oskarżonego sąd uwzględnił również jego dotychczasową karalność (karta karna k. 60-61).

Jako jedyna okoliczność przemawiająca na korzyść oskarżonego sąd uwzględnił jego przyznanie się do popełnienia zarzucanego mu czynu.

Zdaniem sądu tak wymierzona kara roku ograniczenia wolności oraz nałożone w jej ramach obowiązki są współmierne do stopnia zawinienia oskarżonego, społecznej szkodliwości czynów, których dopuścił się, a nadto winny przyczynić się do osiągnięcia celów w zakresie wychowawczego i zapobiegawczego oddziaływania na jego osobę jako sprawcy.

5. INNE ROZSTRZYGNIĘCIA ZAWARTE W WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku
odnoszący się
do przypisanego
czynu

Przytoczyć okoliczności

-------

---------

-----------

-------------

6. INNE ZAGADNIENIA

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia, a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

---------------------------------

7. KOSZTY PROCESU

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Mając na uwadze ustalenia dotyczące sytacji rodzinnej oskarżonego, w szczególności ciążący na nim obowiązek alimentacyjny na dwoje dzieci, majątkowej ( nie posiada żadnego majątku) i wysokość osiąganych dochodów, sąd na podstawie art. 624§1 kpk zwolnił go w całości z obowiązku zapłaty na rzecz Skabu Państwa kosztów sądowych uznając, iż uiszczenie ich byłolby dla niego zbyt uciążliwe.

8. PODPIS