Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 716/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

23 stycznia 2020 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze Wydział II Karny w składzie:

Przewodniczący sędzia Aleksandra Grzelak - Kula

Protokolant Żaneta Ruczkowska

po rozpoznaniu na rozprawie 24 października 2019 r. i 13 stycznia 2020 r.

s p r a w y I. S.

PESEL: (...)

oskarżonego o to, że:

1.  w okresie od 2016 roku do marca 2019 roku w S., woj. (...), znęcał się psychicznie i fizycznie nad swoją byłą żoną M. S. (1), z którą wspólnie zamieszkuje, poprzez wyzywanie jej słowami uznanymi za obelżywe, poniżanie, szarpanie, kopanie i uderzanie,

to jest o czyn z art. 207 § 1 k.k.

2.  w okresie od dnia 2 lutego 2019 roku do 17 marca 2019 roku w S., woj. (...), przy ul. (...) wielokrotnie, w krótkich odstępach czasu kierował wobec M. S. (1) groźby pozbawienia jej życia, które wzbudziły w zagrożonej uzasadnioną obawę spełnienia,

to jest o czyn z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k.

I.  oskarżonego I. S. uznaje za winnego tego, że w okresie od 2016 r. do marca 2019 r. w S. znęcał się psychicznie i fizycznie nad byłą żoną M. S. (1) w ten sposób, że wyzywał ją wulgarnymi słowami, popychał, uderzył pięścią w twarz, kopnął w krocze, poniżał, tj. występku z art. 207 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 207 § 1 k.k. wymierza mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  oskarżonego I. S. uznaje za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt 2 części wstępnej wyroku, tj. występku z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. i za to, na podstawie art. 190 § 1 k.k., wymierza mu karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

III.  na podstawie art. 85 § 1 i § 2 k.k. i art. 86 § 1 k.k. łączy kary pozbawienia wolności orzeczone w pkt I i II i wymierza oskarżonemu I. S. karę łączną 8 miesięcy pozbawienia wolności;

IV.  na podstawie art. 69 § 1 i § 2 k.k. i art. 70 § 1 k.k. wykonanie kary łącznej pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata;

V.  na podstawie art. 73 § 1 k.k. oddaje oskarżonego I. S. w okresie próby pod dozór kuratora;

VI.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 5 k.k. zobowiązuje oskarżonego I. S. do powstrzymywania się od nadużywania alkoholu;

VII.  na podstawie art. 41a § 1, § 4 i § 5 k.k. orzeka wobec oskarżonego I. S. na okres 2 lat środek karny w postaci:

- zakazu kontaktowania się z pokrzywdzoną M. S. (1) w jakikolwiek sposób i zbliżania się do niej na odległość mniejszą niż 50 m

- nakazu opuszczenia w terminie miesiąca od uprawomocnienia się wyroku zajmowanego wspólnie z nią mieszkania;

VIII.  na podstawie art. 63 § 3 k.k. na poczet orzeczonego w pkt VII środka karnego zalicza oskarżonemu I. S. okres wykonywania środka zapobiegawczego w postaci zakazu kontaktowania się z pokrzywdzoną i zbliżania się do niej oraz nakazu opuszczenia mieszkania od 9 czerwca 2019 r. do 23 stycznia 2020 r.;

IX.  na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 616 § 1 pkt 2 k.p.k. zasądza od oskarżonego I. S. na rzecz oskarżycielki posiłkowej M. S. (1) kwotę 1368 zł tytułem zwrotu wydatków związanych z ustanowieniem przez nią pełnomocnika;

X.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. M. K. kwotę 841,32 zł tytułem kosztów obrony udzielonej z urzędu, w tym 157,32 zł tytułem podatku od towarów i usług;

XI.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia oskarżonego I. S. od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 716/19

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

I. S.

w okresie od 2016 r. do marca 2019 r. w S. znęcał się psychicznie i fizycznie nad byłą żoną M. S. (1) w ten sposób, że wyzywał ją wulgarnymi słowami, popychał, uderzył pięścią w twarz, kopnął w krocze, poniżał

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Wspólne zamieszkiwanie po rozwodzie z M. S. (1) w mieszkaniu będącym własnością M. S. (1) w S. przy ul. (...).

wyjaśnienia I. S.

103-104, 114-115, 217v-218

zeznania M. S. (1)

1-4, 27-29, 42-44, 97-98, 218-219

odpis księgi wieczystej

243-258

I. S. nadużywa alkoholu. Po jego wypiciu staje się agresywny, napastliwy. W okresie od 2016 r. do marca 2019 r. wyzywał wulgarnie M. S. (1), popychał ją, poniżał, raz uderzył ją pięścią w twarz i kopnął w krocze.

zeznania M. S. (1)

1-4, 27-29, 42-44, 97-98, 218-219

zeznania M. S. (2)

18-21, 219

zeznania K. S.

23-25, 219v-220

zeznania K. K.

88-91, 220-221

zeznania H. K.

76-80, 262

zeznania M. G.

82-86, 262

zeznania B. G.

259v

zeznania E. K.

260

częściowo zeznania A. P.

261

zeznania M. P.

261v-262

notatki urzędowe

8, 11, 12, 17, 41

niebieska karta i notatka

13-16, 61

zaświadczenie lekarskie

30-31

1.1.2.

I. S.

w okresie od dnia 2 lutego 2019 roku do 17 marca 2019 roku w S., woj. (...), przy ul. (...) wielokrotnie, w krótkich odstępach czasu kierował wobec M. S. (1) groźby pozbawienia jej życia, które wzbudziły w zagrożonej uzasadnioną obawę spełnienia

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

W okresie od 2 lutego do 17 marca 2019 r. I. S. kilkukrotnie w krótkich odstępach czasu groził M. S. (1) pozbawieniem życia, przy czym 3 lutego 2019 r. groził jej trzymając w ręce nóż.

zeznania M. S. (1)

1-4, 27-29, 42-44, 97-98, 218-219

zeznania M. S. (2)

18-21, 219

zeznania K. S.

23-25, 219v-220

notatka urzędowa

8

I. S. nie miał w czasie popełnienia zarzucanych czynów zniesionej ani w znacznym stopniu ograniczonej zdolności rozpoznania ich znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem. Jest uzależniony od alkoholu.

opinia psychiatryczna

130-131

dotychczasowa niekaralność I. S.

dane o karalności

99

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

OCena DOWOdów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

wyjaśnienia I. S.

Są wiarygodne co do tego, że mieszkał z byłą żoną w jej mieszkaniu i że dochodziło do awantur oraz że nadużywa alkoholu. Sąd jednak nie przyjął za oskarżonym, że nie znęcał się nad żoną. Wyjaśnienia oskarżonego co do zasadniczych kwestii są sprzeczne z relacją pokrzywdzonej i zeznaniami ich dzieci, w związku z czym sąd poszukiwał poparcia dla wersji jednej i drugiej strony w dowodach obiektywnych. Ponieważ to zeznania pokrzywdzonej znajdują potwierdzenie w notatkach urzędowych, w fakcie wzywania Policji w czasie awantur oraz w zaświadczeniu lekarskim (co do kopnięcia w krocze) i niebieskiej karcie, sąd przyjął, że nieprawdziwe są twierdzenie oskarżonego, w których przeczył wyzywaniu, biciu i kopaniu oraz grożeniu M. S. (1).

Sąd wziął również pod uwagę, że w pierwszych wyjaśnieniach w postępowaniu przygotowawczym I. S. uzależnił przyznanie się do popełnienia zarzucanych mu czynów od postawy żony - jeśli "się dogadają" i zawrą ugodę. Oznacza to, że jego nieprzyznanie się nie wynikało z faktu niepopełnienia przestępstw, tylko z aktualnych stosunków z byłą żoną.

Skoro zeznania pokrzywdzonej, które są sprzeczne z wyjaśnieniami oskarżonego, znajdują poparcie w zeznaniach M. S. (2), K. S., K. K., H. K. i M. G. oraz w dokumentach w postaci notatek urzędowych i niebieskiej karty, a także w zaświadczeniu lekarskim, oznacza to, że są prawdziwe, natomiast wyjaśnienia I. S. należy traktować z dużą ostrożnością.

zeznania M. S. (1)

Są konsekwentne i poparte innymi dowodami. Większość zdarzeń miała miejsce tylko w obecności stron, zatem konieczne było poszukiwanie innych dowodów na poparcie którejś z relacji. Zeznania M. S. (1) potwierdzili M. S. (2), K. S., K. K., H. K. i M. G., przy czym niektóre z tych osób były świadkami bezpośrednimi (dzieci stron, K. K.). Znajdują również potwierdzenie w dokumentach.

zeznania M. S. (2), K. S.

Są dziećmi oskarżonego i pokrzywdzonej. M. S. (2) bezpośrednio uczestniczyła w niektórych kłótniach rodziców, przy czym przedstawiała ojca jako napastnika. Nie sposób uznać, aby relacje tych świadków wynikały z negatywnego nastawienia do oskarżonego. Przyznali lojalnie, że nie mają kontaktu z ojcem, a o niektórych zdarzeniach wiedzą od matki. Nie wspierali za wszelką cenę relacji pokrzywdzonej, lecz obiektywnie przedstawiali to, co widzieli sami lub słyszeli od matki.

zeznania K. K., H. K., M. G.

K. K. był świadkiem jednej z sytuacji, w której oskarżony wulgarnie wyzywał pokrzywdzoną i ją popychał. W pozostałym zakresie z rozmów z pokrzywdzoną dowiedział się, co dzieje między nią a byłym mężem. Z kolei H. K. i M. G. miały kontakt z pokrzywdzoną, która im się zwierzała, widziały u niej siniaki, oceniały ją jako zdenerwowaną, przestraszoną.

zeznania B. G., E. K., A. P., M. P.

Zeznania tych świadków zostały uznane za wiarygodne z wyjątkiem części zeznań A. P. (o czym niżej), choć nie miały kluczowego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Siostra oskarżonego i jego sąsiedzi nie mieli wiedzy o wzajemnych relacjach oskarżonego i pokrzywdzonej podczas wspólnego zamieszkiwania. Fakt, że widywali oskarżonego przesiadującego na ławce czy pod drzwiami, gdy była żona nie chciała go wpuścić do domu, nie mogą rzutować na ustalenia sądu opisane w części 1.1.1 i 1.1.2, ponieważ osoby te nie były bezpośrednimi świadkami awantur. Poza tym że mieszkanie jest własnością pokrzywdzonej, a zatem można uznać, że w konfliktowej sytuacji nie chciała przyjąć byłego męża (mimo że miała taki obowiązek na podstawie wyroku rozwodowego). Część sąsiadów nie była nawet świadoma, że strony są rozwiedzione, co potwierdza, że nie były dobrze zorientowane w ich sytuacji. Awantury odbywały się w mieszkaniu, stąd E. K. wskazywała tylko na dochodzące odgłosy, powtarzane przez oskarżonego pytanie "M., dlaczego mi to robisz?".

Zdaniem sądu A. P. starał się w nad wyraz dobrym świetle przedstawić oskarżonego, który jest jego sąsiadem i kolegą. Trudno uwierzyć, żeby nie pamiętał sytuacji, o której wspomniała M. G., a polegającej na rozdzielaniu oskarżonego i pokrzywdzonej, kiedy to rzucił się do jej bicia. Wyjątkowość takiego zajścia uzasadnia twierdzenie, że każdy rozsądny człowiek by ją zapamiętał.

1.1.2

wyjaśnienia I. S., zeznania M. S. (1), zeznania M. S. (2), K. S.

uwagi poczynione powyżej co do wyjaśnień oskarżonego i zeznań wymienionych świadków zachowują aktualność także w zakresie drugiego z czynów przypisanych oskarżonemu.

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

1.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I

I. S.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Zachowaniami podjętymi od 2016 r., czyli od rozwodu, do marca 2019 r., polegającymi na wyzywaniu, popychaniu, uderzeniu pięścią w twarz i kopnięciu byłej żony, a także poniżaniu jej I. S. wypełnił znamiona występku z art. 207 § 1 k.k. Sąd zmienił nieco opis czynu przypisanego oskarżonemu, aby w pełni odzwierciedlał konkretne zachowania oskarżonego. Sąd przypisał mu tylko jedno kopnięcie pokrzywdzonej, ponieważ wcześniejsze, co wynika z zeznań M. S. (1), miały miejsce przed 2016 r., w czasie, gdy dzieci były jeszcze małe, a zatem nie były objęte zarzutem. Pozostałe zachowania wynikają z zeznań M. S. (1).

1.2.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

II

I. S.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Poprzez wypowiadanie wobec M. S. (1) słów o zabiciu jej, "ścięciu jej łba", w tym podczas trzymania noża w ręce, oskarżony wypełnił znamiona przestępstwa z art. 190 § 1 k.k. Ponieważ oskarżony podejmował takie działania kilkukrotnie, a odstępy czasu między nimi nie były długie, sąd zakwalifikował to działanie w zw. z art. 12 § 1 k.k.

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

1.4.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

1.5.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

1.6.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

I. S.

I

I

Społeczna szkodliwość tego czynu jest znaczna. Oskarżony podejmował niedozwolone działania przeciw byłej żonie przez okres ponad 3 lat, ich natężenie było duże, pokrzywdzona uciekała przed oskarżonym z domu, byleby nie narażać się na kolejne awantury. W czasie, gdy to miało miejsce, strony były już po rozwodzie, a więc oskarżony nie mógł czynić M. S. (1) wyrzutów z powodu tego, że spotyka się z innym mężczyzną. I. S. stosował dwa rodzaje przemocy, tj. fizyczną i psychiczną.

Sąd nie dostrzegł okoliczności łagodzących ani obciążających.

Wymierzając karę sąd kierował się z jednej strony dotychczasową niekaralnością oskarżonego, z drugiej rodzajem i długotrwałością popełnionych przestępstw. Wziął pod uwagę także to, że negatywne zachowania oskarżonego ustały dopiero na skutek złożenia przez pokrzywdzoną zawiadomienia o przestępstwie, gdy oskarżony został zmuszony do wyprowadzenia się ze wspólnie zajmowanego mieszkania.

Oskarżony działał umyślnie. Chcąc dokuczyć żonie, poniżyć ją, wyzywał ją, popychał, uderzył i kopnął.

W ocenie sądu kara pozbawienia wolności w wymiarze 6 miesięcy jest karą odpowiednią do wagi tego przestępstwa. Ma powstrzymać oskarżonego przed naruszaniem prawa w przyszłości, stanowić dla niego jasny sygnał, że naruszanie porządku prawnego spotka się z reakcją.

I. S.

II

II

Stopień społecznej szkodliwości tego czynu sąd również ocenił jako znaczny. W świetle podjętych przez I. S. zachowań z użyciem przemocy oczywiste jest, że jego groźby nie były gołosłowne. Oskarżony co prawda ich nie zrealizował, lecz posunął się do popychania, uderzenia, kopnięcia pokrzywdzonej. Trzymał w ręce nóż, co musiało spotęgować u pokrzywdzonej negatywne doznania i zwiększać jej obawę o to, że pewnego razu jej były mąż te groźby zrealizuje.

Za popełnienie tego czynu sąd orzekł karę 3 miesięcy pozbawienia wolności. Taki jej wymiar również powinien oskarżonemu uzmysłowić, że występowanie przeciwko normom prawa jest nieopłacalne.

I. S.

III

III

Łączna kara 8 miesięcy pozbawienia wolności uwzględnia związek między dwoma popełnionymi przez oskarżonego przestępstwami, tożsamość pokrzywdzonej. Z drugiej strony sąd uwzglednił, że oskarżony naruszył różne dobra prawne.

I. S.

IV i V

IV i V

Dotychczasowa niekaralność I. S. pozwala postawić tezę, że mimo warunkowego zawieszenia wykonania kary oskarżony nie popełni ponownie przestępstwa. Dwuletni okres próby pozwoli zweryfikować to założenie, zaś oddanie oskarżonego w tym okresie pod dozór kuratora wzmocni oddziaływanie na niego i pozwoli na bieżąco kontrolować jego zachowanie.

I. S.

VI

VI

W związku z uzależnieniem oskarżonego od alkoholu sąd uznał za celowe zobowiązanie go do powstrzymywania się od jego nadużywania w okresie próby.

I. S.

VII

VII

W związku ze skazaniem za przestępstwo przeciwko wolności oraz z użyciem przemocy przeciwko osobie najbliższej sąd orzekł zakaz kontaktowania się z pokrzywdzoną w jakikolwiek sposób i zbliżania się do niej na odległość mniejszą niż 50 m oraz nakaz opuszczenia zajmowanego wspólnie z nią mieszkania. Jest to środek karny, który faktycznie odseparuje strony od siebie, powinien zmobilizować oskarżonego do poszukiwania dla siebie lokalu i faktycznego rozstania się z żoną, z którą od prawie 4 lat nie pozostaje już w związku małżeńskim. Ma on zagwarantować pokrzywdzonej spokój i bezpieczeństwo. Dwuletni okres jest wystarczający, aby spowodować wygaśnięcie emocji i zmobilizować oskarżonego do życia na własny rachunek, nieinteresowania się życiem osobistym byłej żony.

1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

I. S.

VIII

VIII

Zaliczenie okresu wykonywania środka zapobiegawczego na poczet orzeczonego w pkt VII środka karnego.

6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IX

Zasądzenie na rzecz oskarżycielki posiłkowej zwrotu kosztów ustanowienia przez nią pełnomocnika. Kwota ta wynika z § 11 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 3 w zw. z § 17 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

X

Na rzecz obrońcy z urzędu zasądzono kwotę kosztów obrony udzielonej z urzędu, która wynika z § 17 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 3 w zw. z § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

XI

Oskarżony nie pracuje, utrzymuje się z niewysokiej renty, a zatem zasadne było zwolnienie go od kosztów sądowych.

1Podpis