Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 905/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 lutego 2020 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

sędzia Magdalena Łukaszewicz

Protokolant:

starszy sekretarz sądowy Anita Topa

po rozpoznaniu w dniu 23 stycznia 2020 r. w Piszu

sprawy z powództwa G. S., K. S.

przeciwko R. K.

o zapłatę

o r z e k a :

I.  Zasądza od pozwanego R. K. na rzecz powodów G. S., K. S. kwotę 23808,85 zł (dwadzieścia trzy tysiące osiemset osiem złotych 85/100 groszy) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 30.11.2018r. do dnia zapłaty.

II.  Zasądza od pozwanego R. K. na rzecz powodów G. S., K. S. kwotę 5800 zł (pięć tysięcy osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

III.  Nakazuje zwrócić pozwanemu R. K. kwotę 486,09 zł (czterysta osiemdziesiąt sześć złotych 09/100 groszy) tytułem niewykorzystanej w sprawie zaliczki zapisanej pod poz. (...).

IV.  Nakazuje zwrócić powodowi G. S. kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem niewykorzystanej w sprawie zaliczki zapisanej pod poz. (...).

UZASADNIENIE

K. S. oraz G. S. wytoczyli powództwo przeciwko R. K. o zapłatę kwoty 23 808,85 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, że strony łączyła umowa z dnia 28 maja 2018 roku o wykonanie prac polegających na ułożeniu kostki brukowej zgodnie ze sztuką budowlaną, która to określała zakres prac, termin oraz cenę.

Prace zostały zakończone pod nieobecność powoda, który z powodu wykonywanego zawodu przebywał poza granicami kraju.

Z uwagi na to, iż kostka została ułożona w odmienny sposób, niż strony to uzgodniły, powód próbował porozumieć się z pozwanym w sprawie dokonania poprawy przeprowadzonych prac.

Na prośbę wystawienia faktury za wykonane prace, pozwany wystawił fakturę na umówioną przez strony kwotę, doliczając do niej podatek VAT. Powodowie niezwłocznie wezwali pozwanego do korekty faktury, wskazując, iż kwota na którą strony się umówiły, była kwotą brutto.

Powodowie zaznaczyli, iż do momentu zażądania faktury pozwany nie zgłaszał żadnych roszczeń, uznając, iż po zapłaceniu przez powodów kwoty 12 500 złotych strony są rozliczone.

Powodowie, wobec odmowy ugodowego rozwiązania sporu, zlecili niezależnemu ekspertowi ocenę jakości i poprawności wykonanych przez pozwanego prac. A. C. (1) wykonał opinię techniczną, na podstawie której stwierdził uchybienia dotyczące źle wykonanego podłoża w postaci nieusunięcia warstwy czarnoziemu –humusu, który powinien stanowić warstwę mrozoochronną konstrukcji nawierzchni w ciągu pieszo-jezdnym. Warstwa ta nie została zagęszczona, co naraziło tę część gruntu na zmiany objętości pod wpływem czynników atmosferycznych. Wystawienie tej części gruntu na działanie wskazanych czynników mogło doprowadzić do jego uplastycznienia, co może mieć wpływ na jego właściwości geotechniczne.

Jednocześnie powodowie podkreślali, że kostka została ułożona w sposób nieestetyczny i niezgodny ze wskazaniami właścicieli, w znaczeniu, że ułożenie nie było równoległe z granicą działki, co było niezbędne w celu wykonania kolejnych prac polegających na montażu budynku gospodarczego, zamówionego wcześniej przez powodów.

Zgodnie z opinią techniczną należało rozebrać warstwę ścieralną kostki brukowej, warstwę podsypki cementowo-piaskowej, podbudowy z pospółki, usunąć warstwę humusu zalegającą na gruncie nośnym, wykonać prawidłowe korytowanie terenu przeznaczone pod nawierzchnię kostki brukowej, wykonać warstwę mrozoochroną z pospółki – zagęścić, wykonać warstwę podbudowy z kruszywa łamanego stabilizowanego mechanicznie, wykonać warstwę podsypki cementowo-piaskowej oraz wykonać warstwę ścieralną z kostki brukowej, zgodnie ze wskazaniami właścicieli w sposób równoległy do granicy działki. Z uwagi na zbliżającą się zimę, aby uniknąć zniszczenia materiału, prace poprawkowe należało wykonać jak najszybciej. Wskazali, że prace poprawkowe byłby niemożliwe do przeprowadzenia po montażu budynku gospodarczego.

Powodowie wezwali pozwanego do wykonania poprawy niewłaściwie wykonanych prac. Pozwany w odpowiedzi wskazał, iż to nie na nim ciążył obowiązek prawidłowego wykonania prac. Podkreślił, że powodowie nie mieli projektu, który wskazywałby na wykonanie prac polegających na ułożeniu kostki brukowej, według zaleceń opinii technicznej przedłożonej pozwanemu oraz, że na posesjach prywatnych nie stosuje się technik wskazanych przez rzeczoznawcę. Nie poinformował o tym wcześniej powodów, którzy w całości polegali na wiedzy i doświadczeniu pozwanego wykonawcy.

Pozwany odmówił wykonania poprawek, w związku z czym powodowie zlecili poprawę przedmiotowych prac innemu wykonawcy, który niezwłocznie przystąpił do ich wykonywania, zgodnie ze wskazaniami opinii technicznej, sztuką budowlaną i właściwymi normami. Koszt wszystkich materiałów i robocizny wyniósł 23 808,85 złotych.

Powodowie domagają się całej kwoty niezbędnej do poprawienia prac wykonanych przez pozwanego niezgodnie ze sztuką budowlaną, albowiem na skutek konieczności rozebrania niewłaściwie ułożonej kostki brukowej, wcześniej użyte materiały oprócz warstwy ścieralnej kostki, nie mogły zostać użyte po raz kolejny, w związku z czym musieli dwukrotnie ponieść koszty związane z ułożeniem kostki, dodatkowo koszt rozbiórki prac niewłaściwie wykonanych przez pozwanego.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa wniesionego przez powoda G. S. z powodu braku legitymacji czynnej po jego stronie oraz oddalenie powództwa wniesionego przez powódkę K. S. w całości.

W uzasadnieniu zakwestionował zasadność wywiedzionego powództwa, co do samej zasady. Wskazał, iż po stronie powodowej odnośnie do G. S. brak jest legitymacji czynnej, co powinno skutkować oddaleniem powództwa w całości i zasądzeniem od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu. Podkreślił, iż to powódkę z pozwanym łączyła umowa z dnia 28 maja 2018 roku, a jej stroną nie był powód.

Pozwany wskazał, iż powództwo wywiedzione przez powódkę K. S. jest niezasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.

Przyznał, że strony zawarły umowę dotyczącą ułożenia na posesji powodów kostki brukowej. Umowa została podpisana z powódką i to z nią dokonywane były ustalenia w tym zakresie. Powódka odebrała przeprowadzone przez pozwanego prace bez zastrzeżeń, a kostka została ułożona zgodnie z zwartą umową. Pozwany podkreślił, iż przekazał powódce informacje o użytych materiałach i korytowaniu gruntu do 30 cm. Powódka przystała na zaoferowaną cenę i zakres prac, nie wnosząc żadnych uwag na tym etapie prac, jak też w momencie ich odbioru. Powódka przy odbiorze wręczyła wynagrodzenia za wykonane prace.

Pozwany wskazał, iż dopiero po dwóch miesiącach pojawiły się zarzuty do wykonywanej pracy ze strony męża powódki, który nie był stroną umowy. Po spotkaniu wyjaśniającym powód przeprowadził ekspertyzę oraz prace mające na celu poprawę rzekomo źle i nieestetycznie ułożonej kostki, uniemożliwiając pozwanemu zajęcie stanowiska.

Pozwany zakwestionował opinię prywatną, załączoną jako dowód do pozwu. Wskazał, iż została ona sporządzona na zlecenie powoda, który nie posiada legitymacji czynnej do wystąpienia z przedmiotowym powództwem.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 28 maja 2018 roku K. S. oraz G. S. zwarli umowę z R. K. o wykonanie usług remontowych. Na podstawie wskazanej umowy R. K. zobowiązał się wykonać na posesji położonej w P., przy ulicy (...) prace remontowe w postaci ułożenia około 100 m 2 kostki brukowej.

R. K. wykonał przedmiotowe prace, a K. S. odebrała je nie wnosząc zastrzeżeń. G. S. nie był obecny przy odbiorze prac ze względu na charakter pracy. Po powrocie G. S. zauważył, iż kostka jest położona krzywo, niezgodnie z ustaleniami. Nadto zauważył, iż jedna z kostek pod naciskiem samochodu ugięła się. Kontaktował się z R. K., aby ten poprawił kostkę brukową, jednak R. K. odmówił.

W dniu 23 sierpnia 2018 roku G. S. zwrócił się do R. K. o wystawienie faktury rozliczającej wykonanie inwestycji zakończonej w dniu 25 lipca 2018 roku i opłaconej gotówką w wysokości 12 500 złotych. R. K. 24 sierpnia 2018 roku wystawił fakturę na kwotę 15 375 złotych brutto. Pismem z 28 sierpnia 2018 roku K. S. zwróciła się o wystawienie faktury korygującej wskazując jako przyczynę błędną cenę jednostkową usługi ułożenia kostki niezgodną z umową o wykonanie prac remontowych z dnia 28 maja 2018 roku.

(bezsporne; dowód: umowa o wykonanie usług remontowych k.6; ustalenia dokonywane między R. K., a G. K. za pośrednictwem sms k.69-77; zeznania powódki K. S. k. 143v; zeznania powoda G. S. k. 143v-144, zeznania pozwanego R. K. k.145; pismo powodów z dnia 23.08.2018r. wraz z potwierdzeniem odbioru k.14-14v; pismo powodów z dnia 28.08.2018r. wraz z potwierdzeniami odbioru k. 15-15v; faktura nr (...) z dnia 24.08.2018r. k.16;)

W związku z tym, iż R. K. odmówił dokonania poprawy kostki brukowej G. S. zwrócił się do A. C. (2), który posiada uprawnienia budowlane do sprawowania kontroli technicznej utrzymania obiektów budowlanych Nr (...), o sporządzenie opinii technicznej dotyczącej obiektu – nawierzchni z kostki brukowej wykonanej przez R. K.. A. C. (1) przeprowadził oględziny na działce nr geod. (...), położonej w miejscowości P., przy ulicy (...) oraz dokonał niezbędnych odkrywek. W opinii technicznej stwierdzono, iż przeprowadzone prace budowalne polegające na ułożeniu kostki brukowej zostały wykonane nieprawidłowo. Nieprawidłowość ta polegała na nieusunięciu humusu. Zgodnie z normą PN-S-02205:1998 „Drogi samochodowe. Roboty ziemne. Wymagania i badania” Humus i darnina powinien być wybrany w całości.

Zakres prac konieczny do wykonania naprawy nawierzchni z kostki brukowej w ciągu pieszo-jezdnym na posesji powodów powinien polegać na rozebraniu warstwy ścieralnej z kostki brukowej betonowej, podsypki cementowo-piaskowej wraz z wywozem i utylizacją gruzu, warstwy podbudowy z pospółki na odkład, usunięciu warstwy zalegającego humusu do gruntu nośnego wraz z wywozem urobku, wyrównaniu koryta wykopu pod wymianę gruntu, wymiany gruntu z pospółki lub piasku 0-4 mm zagęszczonego warstwami; wymianie gruntu z pospółki gr. 20 cm zagęszczonej, ponownym ułożeniu warstwy ścieralnej z kostki brukowej betonowej na podsypce cementowo-piaskowej o grubości około 5 cm.

K. i G. małżonkowie S. pismem z 12 września 2018 roku, doręczonym 13 września 2018 roku, wezwali R. K. do poprawienia wykonania prac związanych z ułożeniem kostki brukowej, zgodnie ze wskazaniami opinii technicznej, sztuką budowlaną i właściwymi normami. Pismem tym również wezwano ponownie R. K. do skorygowania faktury VAT nr (...) z dnia 24 sierpnia 2018 roku.

R. K. odmówił naprawy posesji znajdującej się przy ulicy (...) w P., należącej do państwa S..

Następnie K. S. zwróciła się do A. P. o wykonanie rozbiórki kostki brukowej oraz ponowne jej ułożenie. Łączny koszt robocizny i materiałów wyniósł 23 808,85 złotych.

(dowód: opinia techniczna k.10-12; uprawnienia budowlane A. C. (2) k.13; zeznania A. C. (2) k. 130v; zeznania świadka A. P. k. 131; zeznania świadka S. K. k.132; faktura nr (...) k.16v; faktura nr (...) k.17; faktura VAT (...) k. 17v; faktura VAT (...) k. 18; faktura VAT nr (...) k.18v; faktura nr (...), faktura (...) k.19; faktura nr (...) k.19v; pismo powodów z dnia 12.09.2018r. wraz z potwierdzeniem odbioru k. 22-23, pismo pozwanego)

Pismem z 7 listopada 2018 roku K. i G. S. wezwali R. K. do zapłaty kosztów wynikających z naprawy kostki brukowej przez innego wykonawcę.

(dowód: pismo powodów z dnia 7 listopada wraz z potwierdzeniami odbioru k.25-26)

R. K. nie zajął stanowiska wobec wezwania do zapłaty.

Sąd zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, iż w ocenie Sądu stronami umowy po stronie powodowej są K. i G. S., a po stronie pozwanej R. K.. Zgodnie z art. 60 k.c. wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli). Należy wskazać, iż to powód G. S. zainicjował rozpoczęcie prac, dokonywał też ustaleń za pośrednictwem sms.

W niniejszej sprawie powodowie dochodzili należności wynikającej z umowy o dzieło uregulowanej w art. 627 k.c., zgodnie z którym przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Należy wskazać, że umowa o dzieło jest umową skutku. Taki charakter w swej zasadniczej mierze ma umowa o ułożenie kostki brukowej. Cechą konstytutywną umowy o dzieło jest osiągnięcie określonego rezultatu. Nie ma przy tym zasadniczego znaczenia sposób, czy rodzaj podejmowanej staranności w wykonaniu dzieła lecz właśnie z góry umówiony, pewny i możliwy do osiągnięcia, z uwagi na właściwości przyjmującego zlecenie, skutek. Tym samym przy umowie o dzieło możliwe jest wystąpienie wad fizycznych dzieła, co również odróżnia tą umowę od umów starannego działania.

Tak właśnie było w niniejszej sprawie. Powodowie zlecili pozwanemu wykonanie dzieła w postaci ułożenia kostki brukowej. Taki rezultat pozwany miał osiągnąć przyjmując zamówienie. Wysokość wynagrodzenia ustalona została na kwotę 100 złotych za metr kwadratowy.

W myśl art. 638 § 1 k.c. do odpowiedzialności za wady dzieła stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży. Odpowiedzialność przyjmującego zamówienie jest wyłączona, jeżeli wada dzieła powstała z przyczyny tkwiącej w materiale dostarczonym przez zamawiającego.

Stosownie do treści art. 556 k.c. sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną (rękojmia). Zgodnie z art. 556 1 pkt 1) k.c., wada fizyczna polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia.

W myśl art. 559 k.c. sprzedawca jest odpowiedzialny z tytułu rękojmi za wady fizyczne, które istniały w chwili przejścia niebezpieczeństwa na kupującego lub wynikły z przyczyny tkwiącej w rzeczy sprzedanej w tej samej chwili.

Zgodnie z art.561 1 k.c. jeżeli rzecz wadliwa została zamontowana, kupujący może żądać od sprzedawcy demontażu i ponownego zamontowania po dokonaniu wymiany na wolną od wad lub usunięciu wady. W razie niewykonania tego obowiązku przez sprzedawcę kupujący jest upoważniony do dokonania tych czynności na koszt i niebezpieczeństwo sprzedawcy.

Jeżeli sprzedawca chce się uwolnić od odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady rzeczy, to musi udowodnić, że kupujący wiedział o wadzie w chwili wskazanej w § 1 lub 2 art. 557 k.c. Dla zwolnienia sprzedawcy od odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady nie wystarczy, że kupujący mógł - przy dołożeniu należytej staranności - wadę zauważyć. Sprzedawca bowiem odpowiada także za wady jawne, jeśli nie były kupującemu znane. W art. 354 k.c. mieści się również obowiązek lojalności sprzedawcy wobec kupującego, który winien w szczególności przejawiać się w przedstawieniu drugiej stronie, niebędącej fachowcem w danej dziedzinie, rzeczywistego stanu sprzedawanej rzeczy (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 26.01.1994 r. w sprawie I ACr 640/94, Orzecznictwo Sądów w sprawach (...) 1994, nr 8, poz. 139).

Powodowie zwrócili się do specjalisty o wykonanie opinii technicznej, z której stwierdził, iż ułożenie kostki brukowej zostało wykonane wadliwie.

Pismem z dnia 12 września 2018r. wezwali pozwanego do natychmiastowego poprawienia wykonanych prac i wyznaczyła mu w tym celu termin do 30 września 2018r. pod rygorem powierzenia wykonania powyższych prac innej osobie na koszt pozwanego. Po bezskutecznym upływie zakreślonego terminu powodowie zlecili wykonanie poprawienia kostki brukowej innemu wykonawcy. Następnie dnia 7 listopada wezwali pozwanego do zapłaty kwoty 23 808,85 złotych tytułem kosztów poniesionych w związku z poprawą ułożenia kostki brukarskiej.

Pozwany przyznał, iż wiedział, że pod kostką brukową pozostał humus, który zgodnie ze sztuką budowlaną, powinien być całkowicie usunięty. Nadto z treści zarzutów do opinii biegłego wynika, iż pozwany notorycznie dopuszcza się zaniedbań w sztuce budowlanej i nie informuje o tym swoich klientów, wskazując, że ci odmawiają zapłaty. Przyznał, że nie poinformował obecnej na miejscu powódki o zalegającym humusie i o konieczności jego usunięcia. Dokonał korytowania jedynie na głębokość 30 cm, co okazało się nie być wystarczające.

Z opinii powołanego w niniejszej sprawie biegłego sądowego z zakresu budownictwa, J. S., wynika jednoznacznie, że prace zostały wykonane w sposób wadliwy, niezgodnie z normami przewidzianymi do tego typu prac oraz wiedzą techniczną. Humus i darnina zgodnie z normą PN-S-02205:1998 „Drogi samochodowe. Roboty ziemne. Wymagania i badania.” powinien być wybrany w całości. Pozwany natomiast nie oczyścił wykopu z gruntu nienośnego jakim jest humus i nie dokopał się do warstwy nośnej.

Biegły stwierdził, że podstawowym powodem uznania prac za wykonane wadliwie jest pozostawienie niewybranej warstwy humusu. Kierunek ułożenia kostki w tym przypadku jest nieistotny.

Na zarzuty pozwanego, biegły sporządził opinię uzupełniającą, w której wskazał jednoznacznie, że humus nie został usunięty spod wykonywanej nawierzchni. W. na głębokość 40 cm nie daje pewności, że materiał organiczny, czy nienośny został usunięty. Podkreślił, iż pozostawienie jakiejkolwiek ilości gruntu nienośnego pod nawierzchnią jest niedopuszczalne. Wskazał na niecelowość wykonywania prac niezgodnie ze sztuką budowlaną, wiedząc, że prace te będą wykonane wadliwie i będą podlegały rozbiórce.

Sąd w pełni podziela opinię biegłego, bowiem spełniała ona stawiane jej wymogi,odzwierciedlała staranność i wnikliwość w badaniu zleconego zagadnienia, odpowiadała w sposób wyczerpujący, stanowczy i zrozumiały na postawione pytania, a przytoczona na ich uzasadnienie argumentacja jest w pełni przekonująca. Zauważyć należy, iż opinia biegłego podlega, jak i inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c, lecz odróżniają je szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. W ocenie Sądu opinia biegłego J. S. sporządzona została zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą specjalną. Jest rzetelna i logiczna.

Zeznania świadków przesłuchanych w sprawie Sąd uznał za wiarygodne, bowiem są one logiczne, spójne, wzajemnie się uzupełniają i korelują z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie powołanych rozważań przepisów, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwotę 23 808,85 złotych z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wniesienia pozwu, to jest od dnia 30 listopada 2018 roku do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął w oparciu o przepis § 2 pkt 5) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokatów (Dz.U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.) oraz art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W tym przypadku jest to kwota 3 600,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, kwota 17,00 zł tytułem zwrotu opłaty od udzielonego pełnomocnictwa, kwota 1 191,00 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu oraz kwota 1 000,00 zł tytułem zwrotu zaliczki uiszczonej na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego.

Na podstawie art. 80 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2019r., poz. 785 ze zm.), Sąd zwrócił powodowi kwotę 100 złotych tytułem niewykorzystanej w sprawie zaliczki oraz na tej samej podstawie Sąd zwrócił R. K. kwotę 486,09 złotych tytułem niewykorzystanej w sprawie zaliczki.