Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

G., dnia 23 sierpnia 2017 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku X Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Adrianna Kłosowska

Protokolant: Mateusz Patelczyk

bez udziału Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Pruszczu Gdańskim

po rozpoznaniu w dniu 10 sierpnia 2017 roku na rozprawie

sprawy M. (...) , syna M. i M. z domu T., ur. (...) w M., PESEL (...)

oskarżonego o to, że :

w dniu 24 maja 2016r. w miejscowości P. dokonał zaboru w celu przywłaszczenia mienia ruchomego w postaci środków ochrony roślin Kendo 50 EW w ilości 1 litra, Kendo 50EW 0,5 litra, T. 250SC w ilości 5 litrów, R. 125SC w ilości 5 litrów, R. 125SC w ilości 2 litrów, C. 250EC w ilości 1 litra, w ten sposób, że jako przedstawiciel handlowy firmy (...) pobrał z magazynu środki ochrony roślin po czym oddalił się ze skradzionym mieniem w nieznanym kierunku w wyniku czego spowodował straty w wysokości 2.158,00 złotych czym działał na szkodę J. J. (1),

tj. o czyn z art. 278 § 1 k.k.

orzeka:

I.  oskarżonego M. O. w ramach zarzucanego mu czynu uznaje za winnego tego, że w dniu 24 maja 2016r. w miejscowości P. dokonał przywłaszczenia powierzonych mu rzeczy ruchomych w postaci środków ochrony roślin: Kendo 50 EW w ilości 1 litra, Kendo 50EW 0,5 litra, T. 250SC w ilości 5 litrów, R. 125SC w ilości 5 litrów, R. 125SC w ilości 2 litrów, C. 250EC w ilości 1 litra, w ten sposób, że jako przedstawiciel handlowy firmy (...) pobrał z magazynu w/w środki ochrony roślin i nie rozliczył się z tego tytułu, w wyniku czego spowodował straty w wysokości 2.158,00 złotych czym działał na szkodę J. J. (1), tak opisany czyn kwalifikuje z art. 284 § 2 k.k. i skazując go za ten występek, na mocy art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 37a k.k. w zw. z art. 34 § 1 i 1a pkt 1 k.k., art. 35 § 1 k.k. skazuje go na karę 8 (ośmiu) miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu wskazanej przez sąd nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin w stosunku miesięcznym;

II.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązuje oskarżonego do naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego J. J. (1) kwoty 2.158 zł (dwa tysiące sto pięćdziesiąt osiem złotych);

III.  na mocy art. 626 § 1 k.p.k., 627 k.p.k. w zw. z art. 616 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 1, art. 2 ust. 1 pkt 2 i ust. 2, art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity Dz. U. z 1983 r. nr 49 poz. 223 z późn. zm.) zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty procesu, tj. wydatki w kwocie 100 zł (sto złotych) oraz obciąża go opłatą w kwocie 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych).

Sygn. akt: X K 1108/16

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. O. był zatrudniony przez J. J. (1) prowadzącego działalność gospodarcza pod firmą (...) w P. od 20 kwietnia 2016 roku, w ramach umowy o pracę na okres próbny, w charakterze przedstawiciela handlowego. Do obowiązków M. O. należała obsługa klientów w postaci doradzania im i dostaw towarów. Przedsiębiorstwo (...) handlowało środkami chemicznymi stosowanymi w rolnictwie.

W dniu 24 maja 2016 roku M. O. pobrał z magazynu towar w postaci środków ochrony roślin Kendo 50 EW w ilości 1 litra, Kendo 50EW 0,5 litra, T. 250SC w ilości 5 litrów, R. 125SC w ilości 5 litrów, R. 125SC w ilości 2 litrów, C. 250EC w ilości 1 litra, podając, że zamówiła go pozyskana przez niego klientka – M. T.. Towar wydał magazynier A. W. (1) potwierdzając ten fakt na dokumencie nr (...) z dnia 24 maja 2016 roku. W związku z pobraniem przez M. O. wskazanych produktów na M. T. wystawiona została też faktura nr (...) opiewająca na kwotę 2.158 zł.

Wbrew informacjom przekazanym przez M. O. M. T. nigdy nie złożyła zamówienia na wskazane w fakturze nr (...) środki, on sam zaś nie dostarczył ich do gospodarstwa klientki lecz przywłaszczył dla siebie.

Powyższa okoliczność została ujawniona w momencie, gdy wobec nieuregulowania przez M. T. w dniu 03 sierpnia 2016 roku udał się do niej pracownik J. K. K. i ustalił, że osoba ta nie składała zamówienia, które rzekomo realizował M. O.. W tym czasie M. O. nie pracował już w przedsiębiorstwie (...), w związku z czym K. K. (2) starał się skontaktować z nim telefonicznie, aby wyjaśnić zaistniałą sytuację. M. O. nie odbierał jednak telefonu. K. K. (2) udał się zatem do jego miejsca zamieszkania i w bezpośredniej rozmowie usłyszał od niego, że skoro klientka twierdzi, że nie otrzymała towaru, pewnie tak było, ale nikt mu nic nie udowodni, ponieważ na dokumencie pobrania towaru nie widnieje jego podpis.

Dowody: zeznania świadków: J. J. (1) k. 9, 90-91v.; A. W. (2) k. 13v.-14, 91v.-92; M. T. k. 16v., 92v.; K. K. (2) k. 19v.-20, 93-94v.; kopia faktury nr (...) k. 3-3v.; potwierdzenie wydania z magazynu k. 4; oświadczenie M. T. k. 5.

W dniu 24 maja 2016r. M. O. zgłosił się do lekarza w związku z rwą kulszową. Natomiast o godzinie 11.45 wysłał wiadomość mailową z komputera stacjonarnego w domu.

Dowody: zaświadczenie lekarskie i dokumentacja medyczna k. 84-86, kopie wiadomości mailowych k. 87-88, częściowo wyjaśnienia oskarżonego k. 33v-34, 90

Słuchany w charakterze podejrzanego M. O. oświadczył, iż rozumie treść stawianych mu zarzutów i odmówił składania wyjaśnień.

Słuchany w roku rozprawy głównej w charakterze oskarżonego M. O. oświadczył, iż rozumie treść stawianych mu zarzutów i nie przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu, stwierdzając, że we wskazanej oskarżeniem dacie przebywał na zwolnieniu lekarskim.

Z uwagi na wymóg zwięzłości uzasadnienia wynikający z art. 424 § 1 k.p.k. odstąpiono od cytowania całości wyjaśnień odstępując do wskazanych poniżej kart akt postępowania.

Vide: wyjaśnienia oskarżonego M. O. k. 33v-34, 90.

M. O. ma wykształcenie wyższe. Jest żonaty i ma dwoje dzieci pozostających na jego utrzymaniu. Pracuje w charakterze przedstawiciela handlowego osiągając z tego tytułu dochód w wysokości 2.000 zł. Nie był leczony psychiatrycznie, neurologicznie, ni odwykowo. Był uprzednio jednokrotnie karany za występek z art. 178a § 1 k.k.

Dowody: dane osobopoznawcze k. 33-33v., karta karna k. 73-74.

Sąd zważył, co następuje:

W świetle wszystkich przeprowadzonych i ujawnionych w toku postępowania dowodów należało przyjąć, iż sprawstwo oskarżonego M. O. odnośnie przypisanego mu czynu nie budzi wątpliwości. Do powyższego przekonania doszedł Sąd głownie w oparciu o zeznania świadków oraz zebrane w sprawie dokumenty.

Za polegające na prawdzie uznał Sąd zeznania pokrzywdzonego J. J. (1), który odniósł się rzeczowo do okoliczności nawiązania współpracy przez jego firmę z oskarzonym oraz opisał sposób ujawnienia popełnionego na jego szkodę występku. Dokładnie określił też rozmiar poniesionej na skutek przestępstwa szkody, jego zeznania korespondowały zaś w tym względzie z treścią przedłożonych do sprawy dokumentów.

Przechodząc do omówienia zeznań A. W. (2) – magazyniera w przedsiębiorstwie (...) w P., Sąd zważył, iż zasadniczo brak było podstaw, aby podważyć ich wiarygodność. Świadek w sposób kategoryczny oświadczył, iż towar wskazany w dokumencie nr (...) z dnia 24 maja 2016 roku został wydany właśnie M. O.. Dodatkowo świadek racjonalnie uzasadnił z jakich względów wizyta oskarżonego w magazynie zapadła mu w pamięć – M. O. w maju 2016 roku był nowym pracownikiem i dodatkowo świadek rzadko widywał go w zakładzie pracy, tym bardziej zapamiętał spotkania z nim, zaś pobranie przez oskarżonego wskazanych środków było zarazem jego ostatnią wizytą w firmie.

Za miarodajny dowód w sprawie uznane zostały również zeznania K. K. (2) – pracownika firmy pokrzywdzonego, któremu zlecono ustalenie przyczyny nieuregulowania należności przez M. T.. Opisał on dokładnie, co skłoniło go do powzięcia przypuszczeń, iż towar został przywłaszczony przez oskarżonego. Opisał również reakcję M. O. na wieść, że jest podejrzewany o popełnienie przestępstwa na szkodę byłego pracodawcy. Wskazał, że oskarżony nie zaprzeczał, aby przywłaszczył środki ochrony roślin zamiast tego stwierdzając, że przestępstwa tego nie można mu udowodnić. Co istotne świadek podał również, że to M. O. wskazał dane M. T., jako pozyskanego przez siebie klienta, co korespondowało z treścią zeznań M. T., z których wynikało, iż nigdy wcześniej nie korzystała ona z usług firmy (...). Oceniając wiarygodność wskazanych zeznań Sąd stwierdził jednocześnie, że w toku postępowania nie ujawniono żadnych okoliczności, które przemawiałyby za uznaniem, iż świadek miał interes w tym, aby wbrew prawdzie obciążać oskarżonego. W konsekwencji Sąd dokonał ustaleń również w oparciu o treść omawianych depozycji.

Co zaś tyczy się zeznań M. T. Sąd zważył, iż wprost podała ona, że zna oskarżonego, jednocześnie wskazując dane podmiotu, który dostarcza jej wszystkich używanych przez jej gospodarstwo środków. Sąd, biorąc pod uwagę, że wiarygodność wskazań świadka nie została zakwestionowana przez strony postępowania, doszedł do przekonania, iż w całości należy dać im wiarę uznając, że świadek miała związek ze sprawą wyłącznie w zakresie wykorzystania jej danych przy przywłaszczaniu wskazanego oskarżeniem towaru.

Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania autentyczności dokumentów w postaci: danych osobopoznawczych, danych o karalności, pokwitowań odbiorów towaru oraz faktur VAT. Brak w sprawie innych dokumentów, które mogłyby podważyć autentyczność wymienionych, bądź też zakwestionować ich autorstwo i treści w nich zawarte. Mając ponadto na uwadze zgodność danych wynikających z powyższych dokumentów z treścią zeznań świadków oraz wyjaśnień oskarżonego, w części w jakiej zostały one uznane za wiarygodne, brak było podstaw do zakwestionowania wiarygodności wskazanych dowodów. Dowody te mają szczególny charakter, gdyż stanowią jedną z podstaw do ustalenia sprawstwa oskarżonego w zakresie zarzucanego mu oskarżeniem czynu.

W świetle powyższych rozważań należało poddać w wątpliwość wiarygodność wyjaśnień złożonych przez oskarżonego. Utrzymywał on, że w dniu 24 maja 2016 roku był chory, co miała potwierdzać przedłożona przez niego dokumentacja medyczna. W zakresie tych okoliczności Sąd dal wiarę wyjaśnieniom oskarżonego, jednak nie miało to znaczenia dla przypisania oskarżonemu sprawstwa przedmiotowego czynu. Z dokumentacji medycznej wynika bowiem, że we wskazanej dacie oskarżony doznał ataku rwy kulszowej. Dolegliwość ta ma jednak charakter nagły, zatem fakt, że wystąpiła u M. O. 24 maja 2016 roku nie przekreślał okoliczności, iż przed wystąpieniem dolegliwości bólowych oskarżony był w firmie i pobrał towar z magazynu. Tym bardziej, iż z zaświadczenia lekarskiego ani dokumentacji lekarskiej nie wynika godzina, o której oskarżony został przyjęty przez lekarza. Podobnie ocenić należy fakt, iż oskarżony w dniu 24 maja 2016 roku wysłał wiadomość mailową z komputera stacjonarnego. Nie wyklucza to, iż był w magazynie firmy pokrzywdzonego wcześniej lub później. Jednocześnie podkreślenia wymaga, iż wskazane przez oskarżonego okoliczności nie mogą na gruncie niniejszej sprawy prowadzić do zastosowania zasady ujętej w art. 5 § 2 k.p.k. Z treści wskazanego unormowania wynika, iż „wątpliwości”, o jakich w nim mowa mają być wątpliwościami, „których nie usunięto w postępowaniu dowodowym". Oznacza to, że sąd może sięgnąć do zasady in dubio pro reo dopiero w sytuacji, gdy przeprowadzone zostanie postępowanie dowodowe – zgodnie z zasadami określonymi w art. 167 § 1 k.p.k. w postępowaniu sądowym, które zostało wszczęte z inicjatywy strony – a następnie zostanie przeprowadzona zgodnie z regułami określonymi w art. 7 k.p.k. gruntowna analiza zgromadzonego w sprawie i przeprowadzonego zgodnie z art. 167 § 1 k.p.k. materiału dowodowego. Tymczasem Sąd dysponował wiarygodnym dowodem przemawiającym za uznaniem, iż w dniu 24 maja 2016 roku oskarżony wszedł w posiadanie wyszczególnionych w fakturze nr (...) środków – zeznaniami A. W. (2). Wobec powyższego Sąd uznał wskazania oskarżonego i zaprzeczenie swojemu sprawstwu za podniesione wyłącznie w ramach przyjętej przez niego linii obrony i w rzeczywistości nie polegające na prawdzie. Tym bardziej, iż wersja oskarżonego była oczywiście sprzeczna z pozostałym ocenionym powyżej wiarygodnym materiałem dowodowym.

Na podstawie przedstawionej powyżej oceny materiału dowodowego, zdaniem Sądu nie ulega wątpliwości, iż oskarżony M. O. wypełnił swoim zachowaniem znamiona czynu zabronionego z art. 284 § 2 k.k. Stosownie do treści art. 399 § 1 k.p.k. Sąd pouczył strony o możliwości zmiany kwalifikacji prawnej czynu zarzucanego oskarżonemu z art. 278 § 1 k.k. na art. 284 § 2 k.k.

W myśl tego przepisu art. 284 § 2 k.k. karze podlega ten, kto przywłaszcza sobie powierzoną mu rzecz ruchomą. W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie ulega wątpliwości, iż oskarżony w dniu 24 maja 2016 roku świadcząc pracę na rzecz pokrzywdzonego wszedł legalnie w posiadanie środków ochrony roślin: Kendo 50 EW w ilości 1 litra, Kendo 50EW 0,5 litra, T. 250SC w ilości 5 litrów, R. 125SC w ilości 5 litrów, R. 125SC w ilości 2 litrów, C. 250EC w ilości 1 litra, stanowiących własność J. J. (2), zostały mu one bowiem powierzone, jako towar przeznaczony do dostarczenia klientowi. Następnie towar ten zabrał dla siebie.

Rozważając kwestię kary dla M. O. za tak opisany czyn, Sąd miał na względzie przesłanki określone w dyrektywach jej wymiaru ujętych w art. 53 k.k.

Sąd wziął również pod uwagę zawartą w art. 58 § 1 k.k. zasadę prymatu kar nieizolacyjnych, zgodnie z którą jeżeli ustawa przewiduje możliwość wyboru rodzaju kary, a przestępstwo jest zagrożone karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 5 lat, sąd orzeka karę pozbawienia wolności tylko wtedy, gdy inna kara lub środek karny nie może spełnić celów kary. W związku z powyższym Sąd wymierzył M. O. na mocy art. 284 § 2 k.k. w zw. z art. 37a k.k. w zw. z art. 34 § 1 i 1a pkt 1 k.k., art. 35 § 1 k.k. karę 8 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu wskazanej przez sąd nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym.

W ocenie Sądu wymierzona oskarżonemu kara jest adekwatna zarówno do stopnia jego zawinienia, jak i stopnia społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu. Zachowanie oskarżonego cechował bowiem wysoki stopień zawinienia – dopuścił się przypisanego mu przestępstwa w zamiarze bezpośrednim, kierunkowym, w konsekwencji czego jego zachowanie należy potraktować jako świadome i rażące lekceważenie obowiązujących przepisów prawa. Nie bez znaczenia pozostawało przy tym, iż przestępcze zachowanie oskarżonego ewidentnie miało charakter planowy – wymagało przemyślanego działania, podjęcia następujących po sobie czynności. Dodatkowo na niekorzyść oskarżonego przemawiała jego uprzednia karalność, nie mniej jednak analizując tą okoliczność Sąd stwierdził, że wcześniej oskarżony dopuścił się występku przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, a zatem dobru prawnemu innemu aniżeli to objęte niniejszym postępowaniem. Sad uznał zatem, iż kara pozbawienia wolności, nawet z warunkowym zawieszeniem jej wykonania będzie w okolicznościach niniejszej sprawy nadto surowa, zaś kara grzywny – zbyt łagodna. Z tego też względu za karę odpowiednią uznano właśnie karę ograniczenia wolności. Sąd decydując o zastosowaniu wobec oskarżonego tej kary miał na względzie, iż kara powinna być tak dobrana, aby nie tyle stanowić narzędzie represji, lecz jak najlepiej spełnić cele prewencyjne: uświadomić oskarżonemu, że jego postępek stanowił poważne przestępstwo, że spotkał się z konkretnymi konsekwencjami i że należy w przyszłości powstrzymać się od tego rodzaju zachowań. Tę rolę najlepiej spełni w ocenie Sądu właśnie kara ograniczenia wolności orzeczona we wskazanych wymiarach i w najniższym przewidzianym ustawą wymiarze godzinowym połączona z adekwatnym do okoliczności środkiem karnym. Ponadto, jak wynika z informacji o oskarżonym jego zachowanie będące przedmiotem niniejszego postepowania nie były dla niego typowe, w konsekwencji nie sposób uznać, aby był on osobą zdemoralizowaną i tym samym konieczne było stosowanie względem niego kar surowszych rodzajowo.

Ponadto uzasadnione było również orzeczenie na mocy art. 46 § 1 k.k. wobec oskarżonego obowiązku zapłacenia na rzecz J. J. (1) kwoty 2.158 zł. Rozstrzygając w powyższym zakresie Sąd wziął pod uwagę zarówno konieczność oddziaływania w sferze prewencji szczególnej, jak i zapewnienia realizacji jednego z głównych celów prawa karnego, jakim jest kompensowanie szkód poniesionych przez pokrzywdzonego przestępstwem.

Nadto Sąd na podstawie art. 626 § 1 k.p.k., 627 k.p.k. w zw. z art. 616 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 1, art. 2 ust. 1 pkt 2 i ust. 2, art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity Dz. U. z 1983 r. nr 49 poz. 223 z późn. zm.) zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 180 złotych tytułem opłaty i pozostałe koszty sądowe w kwocie 100 zł. Sąd uznał bowiem, iż nie ma podstaw do zwolnienia oskarżonego od obowiązku poniesienia tych kosztów. Sąd przy rozstrzyganiu tej kwestii kierował się ogólną zasadą sprawiedliwego postępowania, zgodnie z którą każdy, kto przez swoje zawinione zachowanie spowodował wszczęcie postępowania karnego, zobowiązany jest do poniesienia jego kosztów. Oskarżony osiąga stały miesięczny dochód, zaś wskazane koszty i opłaty nie są wysokie, zatem ich poniesienie nie będzie stanowiło dla niego zbytniego obciążenia.