Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 09 czerwca 2017r.

Sąd Rejonowy w Kościerzynie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Ewa Bork - Aponowicz

Protokolant st. sekr. sądowy Alicja Zaborowska

po rozpoznaniu w dniu 26 maja 2017r. w Kościerzynie

na rozprawie

sprawy z powództwa K. S.

przeciwko (...) Bank (...) S.A. w W.

o pozbawienie wykonalności tytuły wykonawczego

I. Pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego z dnia 13.08.2012 roku, nr (...), wystawionego przez bank (...) S.A. w W., opatrzonego klauzulą wykonalności nadaną postanowieniem Sądu Rejonowego w Kościerzynie z dnia 06.06.2016 roku w sprawie I Co 990/12.

II. Zasądza od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Kościerzynie na rzecz adwokata D. M. kwotę 4.800 złotych oraz należny od tej kwoty podatek VAT z tytułu wynagrodzenia za reprezentowanie powoda w niniejszej sprawie z urzędu.

III. Zasądza od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Kościerzynie kwotę 4.800 złotych i należnego od niej podatku VAT tytułem zwrotu kosztów tymczasowo wyłożonych przez Skarb Państwa oraz kwotę 1.000 złotych tytułem nieuiszczonej opłaty od pozwu.

/-/ Ewa Bork - Aponowicz

Sygn. akt I C 68/16

UZASADNIENIE

Powód K. S. wystąpił przeciwko (...) Bank (...) w W. z pozwem o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego z dnia 13 sierpnia 2012 r. nr (...) opatrzonego sądową klauzulą wykonalności nadaną przez Sąd Rejonowy w Kościerzynie w dniu 12.12.2012 r. w sprawie sygn.. akt I Co 990/12. Ponadto wniósł o zabezpieczenie sprawy, poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego

W uzasadnieniu wskazano, że powód w dniu 18 stycznia 2008 roku zawarł z (...) SA umowę pożyczki nr (...). Następnie w dniu 30 sierpnia 2008 roku zawarł z Bankiem (...) umowę konsolidacyjną, której celem była spłata w całości należności wynikającej z zwartej z bankiem (...) umowy pożyczki. (...) dokonał przelewu kwoty 20.000 złotych na rzecz banku (...) SA w tytułem przelewu podając w nazwie przelewu "spłata kredytu". Powód ustnie - "przy okienku" poinformował o zamiarze wcześniejszej spłaty pożyczki, albowiem przepisy ustawowe nie przewidują szczególnej formy zgłoszenia zamiaru wcześniej spłaty pożyczki. Dopiero po trzech latach powód otrzymał od Banku (...) pisma, z których wynikało istnienie dalszego zadłużenia. Ponadto wydanie bankowego tytułu egzekucyjnego narusza Konstytucję. W związku z powyższym tytuł wykonawczy uzyskany przez wierzyciela w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) nie ma waloru tytułu egzekucyjnego.

(pozew k. 2-4)

Powód złożył wniosek o zwolnienie go od kosztów ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Sąd ustanowił powodowi pełnomocnika z urzędu oraz zwolnił go od opłaty od pozwu.

(postanowienie k. 15, k. 16-17)

Postanowieniem z dnia 16 maja 2016 roku Sąd Rejonowy w Kościerzynie zabezpieczył w drodze zarządzenia tymczasowego na czas trwania w sprawie roszczenie powoda przez zawieszenie postępowania egzekucyjnego, prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Sopocie w sprawie Km 1916/15.

(postanowienie z dnia 16 maja 2016 r. k. 28).

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) SA w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu pozwany podniósł, iż zgodnie z §8 łączącej strony umowy pożyczkobiorca jest zobowiązany pisemnie poinformować (...) o zamiarze wcześniejszej spłaty. Powód nie wywiązał się należycie z obowiązku wynikającego z umowy, gdyż nie poinformował pisemnie pozwanego o zamiarze wcześniejszej spłaty w terminie 3 dni przed jej dokonaniem. Zatem pozwany zasadnie nie uwzględnił tej spłaty wobec braku pisemnej dyspozycji powoda. Ponadto bankowy tytuł egzekucyjny oraz postanowienie o nadaniu klauzuli, zostały wydane przed datą uchylenia przepisów, na podstawie których zostały wydane. Powyższe oznacza, że przepisy te należy stosować i bankowy tytułem egzekucyjny opatrzony klauzulą wykonalności stanowi podstawę egzekucji.

(odpowiedź na pozew k. 35-36v).

Na rozprawie w dniu 1 lipca 20016 roku pełnomocnik powoda sprecyzował żądanie pozwu i wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego z dnia 12.08.2012r. nr (...) wydanego przez pozwanego przeciwko powodowi zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem SR w Kościerzynie w sprawie I Co 990/12 i pozostałe żądania pozostawił bez zmian. Ponadto wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego z urzędu.

(protokół z dnia 1.07.2016 r. k. 64).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu W dniu 18 stycznia 2008 roku powód K. S. i (...) SA w W. zawarli umowę pożyczki nr (...). Kwota pożyczki wyniosła łącznie 19.000 złotych. Na podstawie przedmiotowej umowy pożyczkobiorca zobowiązał się do spłaty kredytu wraz z odsetkami w 96 ratach miesięcznych, w wysokości i terminach ustalonych w planie spłaty, który stanowił integralną część umowy.

Zgodnie postanowieniem §8 umowy pożyczkobiorca był zobowiązany pisemnie poinformować (...) SA o zamiarze wcześniejsze spłaty całości albo części pożyczki, najpóźniej w terminie trzech dni przed jej dokonaniem. Spłata pożyczki była zaliczana na poczet spłaty pożyczki, po dokonaniu rozliczenia wymaganych zobowiązań i odsetek naliczonych od dnia wcześniejszej spłaty. W dniu 30 lipca 2008 roku powód z uwagi na trudną sytuację finansową, zawarł z (...) umowę konsolidacyjną, na podstawie której (...) miał dokonać przelewu na konto pozwanego w wysokości 20.000 złotych, tytułem spłaty pożyczki. Tego dnia wraz z żoną był w banku (...), gdzie poinformował ustnie pracownicę banku, która go obsługiwała o zamiarze spłaty pożyczki i zaciągnięciu na ten cel kredytu z (...) , ustalając zarazem wysokość zadłużenia. Pracownica nie poinformowała go, że musi złożyć w tej sprawie dyspozycję pisemną, ani też nie zaproponowała spisania tej dyspozycji . W dniu 6 sierpnia 2008 roku (...) dokonał przelewu na konto (...) w kwocie 20.000 złotych, w tytule przelewu wskazano "spłata kredytu", przy czym wymagalność najbliższej raty następowała w dniu 18.06.2008 r.

(dowód:- umowa pożyczki nr (...)

z pakietem ubezpieczeniowym k. 8-11, 37-38,

- wyciąg z taryfy prowizji i opłat k. 39,

- deklaracja przystąpienia do grupowego ubezpieczenia k.39v,

- wykaz przepisów określających koszty postępowania k. 40,

- wykaz spłat k. 40v - 41,

- oświadczenie konsolidacyjne k. 12,

- wyciąg z rachunku k. 13,

- zaświadczenie (...) k. 14,

- zeznania K. S. w charakterze strony k. 104

w zw. z k. 64v-65).

Pozwany nie zaliczył na poczet pożyczki wpłaconej kwoty.

Bank pobierał z konta powoda na poczet spłaty kolejnej raty kredytu należną kwotę. Po wyczerpaniu przedmiotowej kwoty wezwał powoda do spłaty pozostałych rat pożyczki.

W dniu 23 czerwca 2012 roku, Bank poinformował K. S. o wypowiedzeniu umowy w związku z brakiem spłaty zadłużenia.

Wobec dalszego braku spłaty zadłużenia Bank w dniu 13 sierpnia 2012 roku wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr (...).

Postanowieniem z dnia 12 grudnia 2012 r. referendarz w Sadzie Rejonowym w Kościerzynie w sprawie I Co 990/12 nadał klauzulę wykonalności przedmiotowemu tytułowi egzekucyjnemu.

(dowód: - zeznania K. S. w charakterze strony k. 104

w zw. z k. 64v-65,

- bankowy tytuł egzekucyjny k. 42-42v,

- postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności k. 43,

- pismo (...) z dnia 22.11.2012 r. k. 44,

- historia operacji na kontrakcie kredytowym k. 45-48

- zeznania świadka Ł. N. k. 101-103,

- zeznania świadka B. S. k. 103-104).

Ustalając powyższy stan faktyczny Sąd oparł się na zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym w postaci dokumentów prywatnych złożonych przez strony. Sąd nie znalazł z urzędu podstaw do ich podważania i uznał je za wiarygodne. Nie kwestionowała ich również żadna ze stron postępowania. Ustalając okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy Sąd dopuścił dowód z przesłuchania powoda w charakterze strony. Zeznania złożone przez K. S. Sąd ocenił, jako wiarygodne. Powód opisała okoliczności zawarcia umowy pożyczki z pozwanym, następnie okoliczności zawarcia umowy konsolidacyjnej w (...) w celu spłaty zadłużenia zaciągniętego u pozwanego, wskazał też, że dokonano spłaty zadłużenia w kwocie 20.000 złotych, o czym powiadomiła bank przed dokonaniem tej czynności.

Sąd ocenił powyższe zeznania, jako spójne i przekonujące. Zeznania powoda współgrały z dokumentami złożonymi do sprawy, zawierającymi korespondencję stron umowy i treść umów kredytu. Nie były kwestionowane przez pozwanego.

Sąd dał również wiarę zeznaniom świadka B. S., która również opisała okoliczności zawarcia umowy pożyczki. Jej zeznania Sąd ocenił, jako spójne i przekonujące.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadków D. L. (k. 100-101) oraz świadka K. P. (k. 85-85v), które wskazywały, że co do zasady w przypadku, gdy klient chce spłacić kredyt i pyta o to, jaka jest wysokość do spłaty, kwota jest podawana oraz klient jest informowany, że musi złożyć dyspozycję zamknięcia kredytu w formie pisemnej w obecności pracownika banku , albowiem jako pracownicy banku przedstawili w swoich zeznaniach jak wygląda procedura, lecz nie odnosili się do konkretnych okoliczności związanych ze zgłoszeniem powoda.

Natomiast zeznania świadka Ł. N. Sąd uznał jako nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy albowiem w swoich zeznaniach świadek opisał procedurę postępowania w przypadku wyrażenia chęci przez klienta wcześniejszej spłaty kredytu w (...) oraz ustosunkował się do umowy zawartej w dniu 23 października 2009 roku, która nie wniosła istotnych okoliczności dla rozstrzygnięcia sprawy. Nie był natomiast świadkiem zawierania umowy w dniu 30 lipca 2008 roku.

Mając na uwadze powyższy stan faktyczny stwierdzić należy, iż kwestia sporna między stroną powodową a stroną pozwaną sprowadza się do odmiennej oceny, czy strona powodowa spełniła świadczenie na rzecz pozwanego w całości i prawidłowo K. S. powiadomił pozwanego o wcześniejszej spłacie pożyczki, a w konsekwencji czy powód - dłużnik - może skutecznie domagać się pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.

Zgodnie z treścią przepisu art. 840 §1 pkt 2 kpc dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

Powyższy przepis przyznaje dłużnikowi środek prawny w postaci powództwa o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego (powództwa przeciwegzekucyjnego), którego zadaniem jest umożliwienie dłużnikowi obrony przed przymusowym wykonaniem tytułu wykonawczego. Powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego jest więc środkiem zmierzającym do zwalczenia tytułu wykonawczego w całości, w części albo do jego ograniczenia tak, aby uniemożliwić prowadzenie egzekucji na podstawie takiego tytułu. Może ono być przy tym realizowane tylko pod warunkiem, że istnieje potencjalna możliwość wykonania tytułu wykonawczego. Wskazać przy tym należy, iż zasadność powództwa z art. 840 §1 pkt 2 kpc ocenia się według stanu rzeczy w chwili orzekania (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 30.03.1976r. w sprawie III CZP 18/76, OSNCP 1976/9/195).

W zawisłej sprawie powód wytoczył przeciwko pozwanemu powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego numer (...) opatrzonego sądową klauzulą wykonalności nadaną przez Sąd Rejonowy w Kościerzynie w dniu 12.12.2012 r. w sprawie I Co 990/12 wskazując, że świadczenie objęte tym tytułem zostało spełnione. Powód dowodził, że spłata zaległości z tytułu umowy kredytu z dnia 18 stycznia 2008 roku nr (...)w wysokości 20.000 złotych. Tym samym jego zadłużenie z tytułu przedmiotowej umowy zostało spłacone w całości. Ponadto informując ustnie pracownika banku o zamiarze wcześniejszej spłaty całości pożyczki dokonał tego prawidłowo.

Zdaniem Sądu, powyższe stanowisko powoda zasługuje na uwzględnienie.

Z umowy pożyczki wynikało, że pożyczkobiorca jest zobowiązany pisemnie poinformować (...) o zamiarze wcześniejszej spłaty całości albo części pożyczki w terminie trzech dni przed jej dokonaniem (§8 ust. 1 umowy).

Jednakże w momencie podpisania umowy obowiązywała Ustawa z dnia 20 lipca 2001 roku o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2005 r. nr 157, poz. 1316), która w art. 8 ust. 1 wskazuje, iż konsument jest uprawniony do spłaty kredytu przed terminem określonym w umowie (…) natomiast zgodnie art. 8 ust. 1a, w przypadku, o którym mowa w ust. 1, konsument jest obowiązany poinformować kredytodawcę o zamiarze wcześniejszej spłaty kredytu najpóźniej w terminie 3 dni przed jej dokonaniem. Ustawodawca nie wskazał formy tego zawiadomienia. Zawiadomienie kredytodawcy może nastąpić w każdej formie, która umożliwia mu zapoznanie się z informacją. Poinformowanie to nie jest oświadczeniem woli, gdyż powoduje skutki prawne niezależnie od tego, czy były one przez konsumenta zamierzone. Na zasadzie analogii do przepisów o oświadczeniach woli należy przyjąć, że staje się ono skuteczne z chwilą, w której dotarło do kredytodawcy w taki sposób, że mógł się zapoznać z jego treścią (Komentarz do ustawy o kredycie konsumenckim R. Trzaskowski). Zapisy umowy pożyczki nr (...)dotyczące wymogu formy pisemnej zawiadomienia nie może być bardziej rygorystyczne niż wola ustawodawcy wyrażona w wyżej cytowanej ustawie. Skoro bank zawarł w treści umowy wymóg bardziej rygorystyczny niż pozwala na to ustawa, gdyż wprowadzenie wymogu formy jest zaostrzeniem w stosunku do braku takiego wymogu, winien zachować szczególną staranność w zakresie zawarcia umowy, określenie jej treści i realizacji. Wcześniejsza spłata nie leży w interesie banku, więc utrudnianie jej dokonania nie powinno mieć miejsca. Ten punkt umowy winien być zapisany w sposób świadczący o tym, że był przedmiotem rozmów z kredytobiorcą i został świadomie zaakceptowany w zapisanej umowie treści nie tylko przez podpis pod jej całą treścią . Bank też winien w przypadku zgłoszenia mu ustnie zamiaru wcześniejszej spłaty przedłożyć kredytobiorcy druk oświadczenia o wcześniejszej spłacie do wypełnienia i podpisu, tak jak czyni to w przypadku oświadczenia o poddaniu się egzekucji czy potwierdzenia zawarcia umowy przez współmałżonka kredytobiorcy, które to oświadczenia służą interesowi banku. Przy dochowaniu tych wymogów nie miałoby miejsca złamanie przepisów o kredycie konsumenckim, jednakże w analizowanej sytuacji bank dopuścił się braku należytej staranności.

Pozwany więc niezasadnie podniósł zarzut, iż powód nie zachował formy pisemnej zawiadomienia o zamiarze spłaty , przez co nie mógł dokonać wcześniejszej spłaty kredytu.

Z materiału dowodowego sprawy wynika, że pozwany bank otrzymał informację o dokonanej przez pozwanego spłacie. Powód poinformowała bank o zamiarze spłaty zadłużenia w placówce Banku "przy okienku". Następnie pożyczka została spłacona i pozwany winien był spłatę zaliczyć na poczet pożyczki w najbliższym terminie wymagalności raty.

Odnosząc się do kwestii wydanego bankowego tytułu egzekucyjnego i nadaniu mu klauzuli Sąd mając na uwadze powyższe stwierdził brak podstaw do wydania bankowego tytułu egzekucyjnego.

Wobec powyższych stwierdzeń, a także mając na uwadze, iż obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 kc), Sąd ocenił, iż powództwo przeciwegzekucyjne powoda zasługuje na uwzględnienie w całości.

Wobec powyższego, na mocy art. 840 §1 pkt 2 kpc Sąd w punkcie I wyroku pozbawił wykonalności tytuł wykonawczy w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego z dnia 13.08.2012 r. o numerze (...), wystawionego przez (...) SA z siedzibą w W. przeciwko dłużnikowi K. S., opatrzonego klauzulą wykonalności przez Sąd Rejonowy w Kościerzynie z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie I Co 990/12.

Jednocześnie przepis art. 108 § 1 kpc nakazuje Sądowi rozstrzygać o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji.

Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu- stosownie do treści przepisu art. 98 §1 kpc- strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

W niniejszej sprawie powód był zwolniony od kosztów sądowych w części tj. od opłaty stosunkowej od pozwu w całości.

W niniejszej sprawie pozwany był reprezentowany przez fachowego pełnomocnika ustanowionego z urzędu przez Sąd - adwokata, dla którego stawka minimalnego wynagrodzenia w myśl § 8 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, za prowadzenie sprawy przy wartości przedmiotu sporu powyżej 10.000 złotych do 50.000 złotych opłata maksymalna wynosi 4800 złotych.

Mając więc na uwadze powyższe Sąd w punkcie II sentencji zasądził ze Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Kościerzynie na rzecz adwokata D. M. kwotę 4.800 zł wraz z podatkiem VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.

Mając więc na uwadze, że pozwany przegrał niniejszy proces, Sąd na mocy art. 108 §1 kpc w zw. z art. 98 kpc orzekł, jak w punkcie III wyroku, zasądzając od pozwanego na rzecz Skarbu państwa kwotę 1000 złotych tytułem nieuiszczone opłaty od pozwu (od której powód był zwolniony) oraz zasądził od pozwanego na rzecz Skabu Państwa Sądu Rejonowego w Kościerzynie kwotę 4.800 złotych i należnego od niej podatku VAT tytułem zwrotu kosztów tymczasowo wyłożonych przez Skarb Państwa.

SSR Ewa Bork- Aponowicz

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

3. (...)

K., 7 lipca 2017 r.