Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Nowym Sączu, Wydział III Cywilny Odwoławczy w składzie

następującym:

po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2014r. w Nowym Sączu

na rozprawie sprawy

z powództwa P. O.

przeciwko C. W., B. W., R. W.

o eksmisję z lokalu mieszkalnego

na skutek apelacji pozwanych: B. W. i R. W. oraz C. W.

od wyroku Sądu Rejonowego w Zakopanem

z dnia 11 października 2013 r., sygn. akt I C 60/12

1.  oddala apelacje;

2.  zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 60 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt III Ca 33/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 11.10.2013 r. Sąd Rejonowy w Zakopanem w sprawie z powództwa P. O.przeciwko C. W., B. W., R. W.o eksmisję, nakazał pozwanym aby opuścili, opróżnili z rzeczy i wydali powodowi wszystkie pomieszczenia w budynku mieszkalnym nr (...), położonym w Z.przy ul. (...), usytuowanym na dz. ewid. nr (...)obręb (...), objętej Kw nr (...)(pkt I sentencji), przyznał pozwanym uprawnienie do otrzymania lokalu socjalnego (pkt II sentencji), nakazał wstrzymanie wykonania obowiązku opuszczenia i opróżnienia budynku mieszkalnego, do czasu złożenia przez Gminę M. Z.ofert zawarcia z pozwanymi umowy najmu lokalu socjalnego (pkt III sentencji), zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adwokata P. Z.kwotę 442,80 zł brutto, tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną pozwanym z urzędu (pkt IV sentencji), nie obciążył pozwanych kosztami procesu (pkt V sentencji).

Sąd Rejonowy ustalił, że powód P. O.jest właścicielem nieruchomości położonej w Z.przy ul. (...), utworzonej z dz. ew. nr (...)obręb (...)o powierzchni 230 m ², objętej Kw nr (...). Nieruchomość ta zabudowana jest budynkiem mieszkalnym w zabudowie bliźniaczej wybudowanym w drugiej połowie lat 60-tych ub. wieku przez wuja powoda L. K.. Z uwagi na panujące w ówczesnym ustroju społeczno – politycznym ograniczenia prywatnej własności, udział w dz. ewid. nr (...)na podstawie umowy darowizny z dnia 11.11.1971 r., Rep. A. (...), L. K.formalnie przekazał na rzecz swojej siostry M. D., która w tym samym dniu udzieliła mu pełnomocnictwa niegasnącego z chwilą jej śmierci Rep. A. (...), obejmującego m.in. prawo do zniesienia współwłasności tej nieruchomości, a także jej zbycia tytułem darmym lub odpłatnym.

W dniu 27.01.1999 r. L. K., działając imieniem własnym oraz w imieniu i na rzecz swojej siostry M. D., przeniósł z powrotem na swoją rzecz udział w prawie własności dz. ewid. nr (...), a następnie wystąpił z wnioskiem o zniesienie współwłasności tej nieruchomości i postanowieniem z dnia 23.03.2006r. sygn. akt I Ns 11/05 , tamt. Sąd zniósł jej współwłasność w ten sposób, że dz. ewid. nr (...)podzielił na dz. ewid. nr (...)i (...), i przyznał na wyłączną własność L. K.dz. ewid. nr (...), zabudowaną budynkiem nr (...). M. D.nadal mieszkała w przedmiotowym lokalu nie świadcząc bratu żadnego czynszu. Za jego przyzwoleniem prowadziła wynajem pokoi w przedmiotowym budynku i część zysku przeznaczana była na utrzymanie budynku, a część przekazywana była L. K., z tym, że jeżeli pokoje wynajmowały firmy, to te należności z tego tytułu przekazywane były bezpośrednio L. K.. Pozwana C. W.– córka M. D.zamieszkała w przedmiotowym budynku jako domownik M. D., gdy matka skończyła 80 lat. Z kolei pozwani B. W.– córka C. W.i jej syn R. W.wprowadzili się również jako domownicy M. D.do przedmiotowego budynku w 2009r. W dniu 2.01.2000 r. L. K.spisał z siostrą M. D.umowę najmu przedmiotowego budynku. W dniu 2.01.2002 r. umowa została przedłużona do 31.12.2002 r., a następnie z dniem 2.01.2003 r. strony spisały umowę użyczenia przedmiotowego budynku z terminem obowiązywania do dnia 31.12.2003 r. Pisemne umowy użyczenia na kolejny okres nie były zawierane. Wolą L. K.było jednak, aby M. D.mieszkała w tym budynku do swojej śmierci. L. K.zmarł w dniu 2.08.2008r., a spadek po nim nabył w całości powód P. O.. M. D.zmarła w dniu 6.12.2010 r., a po jej śmierci pozwani C. W., B. W.i R. W.utracili tytuł prawny do zajmowania przedmiotowego budynku. Ani M. D., ani pozwani nie płacili L. K., ani powodowi żadnych pieniędzy z tytułu zajmowania budynku.

Pozwana C. W. ma 74 lata i jest emerytką. Posiada orzeczenie
o niepełnosprawności w stopniu znacznym. Utrzymuje się z emerytury w wysokości 1 707 zł. Nie posiada żadnego majątku. Znaczny stopnień niepełnosprawności posiadają również pozwani B. W. i R. W.. Oboje chorują na nowotwór złośliwy trzustki. Utrzymują się z rent. B. W. pobiera świadczenie w wysokości 780 zł, zaś R. W. w wysokości 600 zł wraz z dodatkiem pielęgnacyjnym w wysokości 150 zł. R. W. otrzymuje ponadto alimenty. Korzystają z zasiłku celowego z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Nie posiadają żadnego majątku

W tym stanie rzeczy uznał Sąd Rejonowy, że powód mógł skutecznie domagać się eksmisji pozwanych, którzy nie posiadają tytułu prawnego do zajmowania przedmiotowej nieruchomości, gdyż ich uprawnienie do zamieszkiwania w spornym budynku wygasło z chwilą śmierci M. D., siostry poprzednika prawnego powoda i powództwo uwzględnił.

Sąd Rejonowy uznał, że mając na względzie treść Księgi wieczystej prowadzonej dla przedmiotowej nieruchomości, brak było podstaw do uwzględnienia wniosku o zawieszenie postępowania do czasu zakończenia postępowania w sprawie o sygn. akt IC 546/11, gdyż nawet w hipotetycznej sytuacji, gdyby pozwanym w przyszłości udało się uzyskać prawo własności przedmiotowej nieruchomości, będą mogli domagać się pozbawienia wykonalności przedmiotowego wyroku, przy czym w przypadku uwzględnienia ich powództwa w sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym w Nowym Sączu sygn. I C 546/11 i tak będzie zachodziła konieczność przeprowadzenia - z uwagi na treść Księgi Wieczystej kolejnego postępowania.

Mając na względzie sytuację majątkową i zdrowotną pozwanych, na podstawie ustawy z dnia 21.06.2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, Sąd orzekł o przyznaniu im lokalu socjalnego i wstrzymał wykonanie opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez Gminę oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c.

Powyższy wyrok zaskarżyli apelacjami pozwani B. W. wraz z R. W. oraz C. W..

Pozwani B. W. i R. W. wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku przez oddalenie powództwa ewentualnie zawieszenie postępowania do czasu rozpoznania sprawy toczącej się przez Sądem Okręgowym w Nowym Sączu do sygn. akt IC 546/11 - o unieważnienie czynności prawnej.

W/w skarżący zarzucili;

- naruszenie przepisów postępowania, przez pominięcie przez sąd zgłaszanych przez nich wniosków dowodowych,

- naruszenie art. 253 k.p.c. przez uznanie prawdziwości przedłożonych przez powoda umów użyczenia oraz aneksu do umowy pomimo iż pozostają one w sprzeczności z innymi dowodami,

- naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. przez brak wskazania w uzasadnieniu wyroku przyczyn, dla których Sąd nie uwzględnił dowodów przedstawionych przez pozwanych i odmówił im wiarygodności i mocy dowodowej,

- naruszenie art. 5 k.c. przez udzielenie ochrony prawnej powodowi w oparciu o art. 222 § 1 k.c. wobec osób dotkniętych kalectwem, nie posiadających majątku ani środków finansowych co godzi w zasady współżycia społecznego,

- naruszenie art. 6 k.c. w zw. z art. 3 k.p.c. i w zw. z art. 253 k.p.c. przez uznanie faktów i okoliczności w istocie nieudowodnionych za udowodnione, zwłaszcza w przedmiocie umów użyczenia, któremu przeczą inne dowody w tym dowód z dokumentów w postaci księgi wieczystej, pełnomocnictwa udzielonego L. K., zawiadomienia o przestępstwie w Prokuraturze Rejonowej, protokołu przesłuchania M. D.z postępowania prokuratorskiego o sygn. akt Ds. (...),

- naruszenie art. 233 k.p.c. przez dowolną i tendencyjną ocenę materiału dowodowego,

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia wynikający z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów i niepełności postępowania dowodowego, przez oparcie się na faktach w istocie nie udowodnionych, zlekceważeniu innych dowodów, zaniechaniu prowadzenia postępowania dowodowego, daniu wiary dowodom nieprzekonywującym,

- naruszenie art. 299 k.p.c. przez zbędne przesłuchanie stron na okoliczność faktów, którym przeczą lub dowodzą inne środki dowodowe, w tym dowody z dokumentów,

- naruszenie art. 3 ust 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece przez pominięcie okoliczności, że domniemanie w nim zawarte ma charakter wzruszalny, a oni domniemanie to obalili,

- pominięcie okoliczności, że pełnomocnictwo udzielone przez M. D. było zbyt szerokie i udzielone sprzecznie z zasadami współżycia społecznego oraz art. 101 § 2 k.c., a w konsekwencji błędne uznanie, że czynność prawna dokonana przez L. K. z samym sobą, jest ważna.

Zdaniem skarżących Sąd Rejonowy niezasadnie nie uwzględnił że, postępowanie w sprawie do sygn. akt IC 546/11 ma charakter prejudycjalny w stosunku do przedmiotowej sprawy.

Wskazując na powyższe zarzuty apelujący wnosili o zmianę zaskarżonego wyroku przez oddalenie powództwa, a przypadku nieuwzględnienia tego wniosku o nie obciążanie ich kosztami postępowania apelacyjnego, względnie zawieszenie postępowania do czasu rozstrzygnięcia sprawy toczącej się przed Sądem Okręgowym w Nowym Sączu do sygn. akt IC 546/11.

Analogiczne zarzuty podniosła w apelacji C. W., wnosząc o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, ewentualnie jego zmianę przez oddalenie powództwa w całości, nadto nieobciążanie jej kosztami apelacyjnymi.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Obie apelacje okazały się niezasadne.

Wyrok Sądu Rejonowego jest prawidłowy.

Nie zachodzą w sprawie zarzuty powołane w apelacji, ani też uchybienia, które Sąd Okręgowy bierze pod rozwagę z urzędu – art. 378 § 1 k.p.c.

Sąd Okręgowy podziela w całości ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego oraz wnioski prawne wyciągnięte na ich podstawie i przyjmuje je za własne.

Sąd Rejonowy dokładnie przeprowadził postępowanie dowodowe i dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych. Sąd Okręgowy w całości akceptuje te ustalenia, albowiem jednoznacznie wynikają z zebranego w sprawie materiału dowodowego. Również ocena prawna stanu faktycznego sprawy w pełni zasługuje na aprobatę. Należy podkreślić, że ustalenia faktyczne Sądu I instancji są konsekwencją dokonanej przez ten Sąd oceny dowodów, która nie należy do stron, ale do wyłącznej kompetencji sądu orzekającego. Ocena wiarygodności i mocy dowodów przeprowadzonych w sprawie wyraża istotę sądzenia w części dotyczącej ustalenia faktów, ponieważ obejmuje rozstrzygnięcie o przeciwstawnych twierdzeniach stron na podstawie własnego przekonania sędziego powziętego w wyniku bezpośredniego zetknięcia się ze świadkami, dokumentami i innymi środkami dowodowymi. Jeżeli z materiału dowodowego sprawy Sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi zostać zaakceptowana. Ocena dowodów dokonana przez Sąd Rejonowy uwzględnia całokształt materiału dowodowego sprawy, jest szczegółowa, logiczna, i zgodna z doświadczeniem życiowym i jako taka nie może być zakwestionowana.

Zarzuty apelacji o błędnych ustaleniach faktycznych i błędnej ocenie dowodów nie zasługują na uwzględnienie, albowiem w istocie nie zostały wykazane. Apelacja w całości stanowi polemikę z ustaleniami faktycznymi i oceną dowodów Sądu Rejonowego, która nie może odnieść zamierzonego skutku. Apelujący w zakresie tych zarzutów, kwestionują ustalenia prawne dotyczące skutków zawartej przez L. K. czynności prawnej na podstawie udzielonego przez M. D. pełnomocnictwa oraz postanowienia dotyczącego zniesienia współwłasności nieruchomości.

Okoliczności te ustalone zostały na podstawie znajdujących się w aktach księgi wieczystej nr (...)dokumentów tj. wypisu z aktu notarialnego nr Rep. A.(...)z dnia 11.11.1971r, wypisu z aktu notarialnego z dnia 27.01.1999r. Rep. A. (...). Jedynie pośrednio ustalenia te potwierdzone zostały na podstawie protokołu przesłuchania M. D.w sprawie I Cps 1/10. Zatem brak jest podstaw aby ustalenia te mogły zostać skutecznie podważone na podstawie twierdzeń apelujących, że zeznania złożone przez M. D.nie są wiarygodne z uwagi na jej stan zdrowia i brak możliwości swobodnego wyrażenia woli.

Zaznaczyć należy, że zarówno w/w umowa jak i pełnomocnictwo, które posłużyło L. K.do przeniesienia na swoją rzecz udziału w dz. ewid. nr (...), miały formę aktu notarialnego. Zgodnie z art. 2 § 2 ustawy z 14.02.1991r. prawo o notariacie czynności notarialne dokonane przez notariusza zgodnie z prawem mają charakter dokumentu urzędowego. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28.06.2000r. IV CKN 1083/00, LEX nr 52529).

Akt notarialny korzysta zatem z domniemania nie tylko autentyczności, ale także domniemania zgodności z prawdą tego co, zostało w nim urzędowo stwierdzone. Zgodnie z treścią art. 244 § 1 k.p.c. stanowi on dowód tego, co zostało w nim urzędowo zaświadczone.

W konsekwencji zatem strona, która zaprzecza prawdziwości dokumentu urzędowego albo twierdzi, że zawarte w nim oświadczenia organu, od którego dokument ten pochodzi są niezgodne z prawdą, powinna okoliczności te udowodnić (art. 252 k.p.c.)

Apelujący nie obalił domniemania zgodności z prawdą tych dokumentów urzędowych. Zarówno w postępowaniu przed Sądem I instancji jak i w apelacji nie wykazali żadnych okoliczności, które dawały by podstawę do przyjęcia, że dokumenty te są niewiarygodne.

Odnośnie zarzutów apelujących co do prawdziwości aneksu do umowy najmu i umowy użyczenia również wskazać należy, że pozwani nie wykazali żadnych dowodów na podstawie, których możliwe byłoby zakwestionowanie w/w umów. W ocenie Sądu Okręgowego, umowy te zostały sporządzone po to, by wykazać tytuł prawny M. D.do zamieszkania w przedmiotowym budynku, po tym jak własność udziału w dz. ewid. nr (...) została powrotnie przeniesiona na L. K.. W gruncie rzeczy dla samego L. K.i M. D.umowy te nie miały większego znaczenia. Zgodnie z treścią art. 6 k.c. to na pozwanych spoczywał ciężar udowodnienia, że umowy te nie były sporządzone przez osoby je podpisujące, czego nie dokonały. W ocenie Sądu Okręgowego nie ma też powodu do zbytniego przywiązywania znaczenia tym umowom, gdyż nie miały one przesądzającego wpływu na treść rozstrzygnięcia.

Nie można również kwestionować skutecznie ustaleń faktycznych dokonanych w oparciu o dowód z zeznań stron oraz samego faktu przeprowadzenia dowodu z przesłuchania stron. Stosownie do treści art. 299 k.p.c. jeżeli po wyczerpaniu środków dowodowych lub w ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, sąd dla wyjaśnienia tych faktów może dopuścić dowód z przesłuchania stron. Z uwagi na szereg zarzutów ze strony pozwanych nadto w zw. z wnioskiem powoda o przyznanie pozwanym lokalu socjalnego, Sąd był obowiązany, a nie tylko uprawniony do przeprowadzenia tego dowodu. Ponadto po przeprowadzeniu tego dowodu, pozwani reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika, nie składali zastrzeżenia do protokołu na podstawie art. 162 k.p.c., a zatem gdyby nawet uznać, że było to naruszenie przepisu, aczkolwiek nie było, to brak zastrzeżenia do protokołu, wyłącza możliwość powoływania się na nie w apelacji. W konsekwencji brak było podstaw do uwzględnienia zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c.

Bezzasadny jest również zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd I instancji przedstawił fakty, które uznał za udowodnione, wskazał dowody, na których się oparł, dokonał oceny wszystkich dowodów zgromadzonych w sprawie oraz wyjaśnił podstawę prawną wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Uznając, iż niezasadne są zarzuty naruszenia prawa procesowego, uznał także Sąd Okręgowy, iż brak podstaw do uznania za zasadne zarzutów naruszenia prawa materialnego. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego, który został dopuszczony i przeprowadzony przez Sąd Rejonowy, jednoznacznie wynika, iż powód jest właścicielem przedmiotowej nieruchomości oraz, że pozwani bez tytułu prawnego nieruchomość tą zajmują.

Sąd ustalając osobę będącą właścicielem nieruchomości oparł się o aktualną treść księgi wieczystej i domniemanie z art. 3 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Zaznaczyć należy, że stan prawny nieruchomości ustala się na podstawie aktualnych wpisów w księdze wieczystej. Brak jest zatem podstaw aby podzielić zarzuty apelujących, że Sąd Rejonowy nie wziął pod uwagę stanu ksiąg wieczystych z okresu gdy jako współwłaścicielka nieruchomości ujawniona była M. D..

Zgodnie z treścią art. 3 ustawy o księgach wieczystych i hipotece domniemywa się, że prawo jawne z księgi wieczystej jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym. Domniemania te są domniemaniami iuris tantum i jako takie mogą być obalone przez przeciwstawienie im dowodu przeciwnego albo w procesie o uzgodnienie stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, albo w każdym innym postępowaniu, w którym ocena prawidłowości wpisu ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Przy obalaniu tego domniemania można korzystać z wszelkich środków dowodowych (por. wyrok SN z dnia 5.04.2006 r., IV CSK 177/05, LEX nr 301835).

Okoliczność, że domniemanie wynikające z art. 3 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, może być obalone w toku postępowania o eksmisję, jest w zasadzie bezsporna, ale w tym postępowaniu pozwani domniemania tego nie obalili.

Z treści księgi wieczystej nr (...) (k.158) jednoznacznie wynika, że w dziale II tej księgi, jako właściciel przedmiotowej nieruchomości wpisany jest powód na podstawie postanowienia spadkowego po L. K.. Poza gołosłownymi twierdzeniami pozwanych, że właścicielem nieruchomości jest obecnie pozwana C. W. na zasadzie spadkobrania po swojej matce M. D., nie przedłożyli oni żadnych wiarygodnych dowodów na tą okoliczność. Zaznaczyć należy, że nie mogą podważać skutecznie tych ustaleń dowody w postaci dokumentów na zakup materiałów budowlanych przez M. D.. Dokumenty te potwierdzają jedynie, że dokonała zakupu materiałów i nie stanowią one podstawy do ustalenia, że była ona właścicielką nieruchomości.

Jak wynika z wpisów w w/w księdze wieczystej, utraciła ona współwłasność nieruchomości na podstawie umowy z dnia 27.01.1999 r. na mocy której, L. K., przeniósł z powrotem na swoją rzecz udział w prawie własności w/w nieruchomości.

Brak jest podstaw, aby kwestionować podstawę dokonania wpisu własności L. K.w księdze wieczystej. tj. umowę z dnia 27.01.1999r., przede wszystkim dlatego, że L. K.został ujawniony w w/w księdze na podstawie postanowienia tamt. Sądu z dnia 23.03.2006r o zniesieniu współwłasności nieruchomości, wydanego do sygn. akt INs 11/05, a tego postanowienia dotąd nikt skutecznie nie zakwestionował. Powoływanie się przez skarżących na nieważność umowy z dnia 27.01.1999r. wskutek dokonania jej przez nieumocowanego - ich zdaniem –pełnomocnika, także jest niezasadne. Z treści udzielonego pełnomocnictwa (k. 42 – 43 akta sprawy Ds. (...)) jednoznacznie wynika, że M. D.umocowała swojego brata m.in. do zniesienia współwłasności nieruchomości objętej KW nr (...)położonej w Z., do zbycia pod tytułem darmym lub odpłatnym udziału w w/w nieruchomości, względnie całej nieruchomości wraz z domem jeżeli przypadnie jej po zniesieniu współwłasności, osobom i na warunkach dowolnie przez pełnomocnika wybranych, przy czym zrzekła się możliwości odwołania tego pełnomocnictwa przed dniem 1.01.1982 r. oraz wyraźnie oświadczyła, że pełnomocnictwo to nie gaśnie nawet z chwilą jej śmierci.

Jednoznaczna treść pełnomocnictwa przemawia za tym, że wolą M. D. było aby L. K. na podstawie tego pełnomocnictwa mógł dokonać czynności prawnej również z samym sobą.

Brak jest podstaw aby kwestionować skuteczność tego pełnomocnictwa.

Pełnomocnictwo umocowujące pełnomocnika do czynności prawnej z samym sobą jest dopuszczalne, skuteczne, gdy wynika to z treści pełnomocnictwa albo jeżeli – ze względu na treść czynności prawnej nie zachodzi możliwość naruszenia interesów mocodawcy. Wola mocodawcy decyduje o umocowaniu pełnomocnika do czynności prawnej z samym sobą, nie tylko wtedy gdy wynika ona z wyraźnego oświadczenia woli mocodawcy, ale także wtedy gdy taki zamiar mocodawcy można stwierdzić w drodze wykładni ( por. Stanisław Rudnicki, Gerard Bieniek, Nieruchomości Problematyka Prawna, Warszawa 2009, Lexis Nexis Wydanie V str. 1180).

W przypadku, gdy z treści pełnomocnictwa jednoznacznie wynika, że pełnomocnik umocowany jest do zawarcia umowy z samym sobą, zawarta w ten sposób umowa nie narusza treści art. 108 k.c.

Przepis artykułu 108 k.c. wprowadza zakaz zawierania umów z samym sobą, ale od tego zakazu, przepis ten przewiduje dwa wyjątki: jeżeli dopuszczalność dokonania czynności prawnej z "samym sobą" wynika z treści pełnomocnictwa albo jeżeli ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy. Z brzmienia art. 108 k.c. jednoznacznie wynika, że oba powyższe wyjątki nie muszą zaistnieć kumulatywnie.

Stosownie do treści art. 108 k.c. przełamanie zakazu dokonywania przez pełnomocnika czynności prawnej z samym sobą, wymaga wykazania w sprawie odpowiedniej treści pełnomocnictwa albo odpowiedniej treści czynności prawnej. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22.10.2004 r., II CK 118/04, LEX 453641, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 29.06.2005 r., I ACa 1855/04 LEX nr 175172).

Ponieważ pełnomocnictwo M. D. udzielone L. K. nie było ograniczone żadnym kręgiem osób, brak jest zatem podstaw aby uznać, że naruszony został przepis art. 108 k.c.

Niezasadny jest także zarzut naruszenia art. 5 k.c. Sąd uwzględnił szczególną sytuację w jakiej znajdują się pozwani i dał temu wyraz w uzasadnieniu wyroku. Z uwagi na ich szczególną sytuację na podstawie ustawy z dnia 21.06.2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego orzekł o przysługującym im prawie do lokalu socjalnego oraz wstrzymał egzekucję wyroku do czasu złożenia przez Gminę ofert zawarcia z pozwanymi umowy najmu lokalu socjalnego. W takiej sytuacji brak jest podstaw aby uznać aby wydany wyrok sprzeciwiał się zasadom współżycia społecznego. Zaznaczyć należy, że nieuprawnione jest powoływanie się na te zasady w celu ograniczenia prawa właściciela do dysponowania swoją własnością, zwłaszcza w sytuacji, gdy strona znajduje ochronę swych praw w innej drodze.

Brak było podstaw do uwzględnienia wniosku o zawieszenie postępowania w sprawie do czasu zakończenia postępowania toczącego się przed Sądem Okręgowym w Nowym Sączu pod sygn. IC 546/11 o unieważnienie czynności prawnej – umowy z dnia 27.01.1999r. Brak jest podstaw aby uznać, że orzeczenie jakie zapadnie w w/w postępowaniu będzie miało prejudycjalny wpływ na treść rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie, w sytuacji gdy spadkodawca powoda był wpisany w księdze wieczystej na podstawie postanowienia sądowego, a nie na podstawie w/w umowy. Niezależnie od powyższego - jak ustalono - w niniejszej sprawie, pozwani podnoszą te same zarzuty, co w sprawie do sygn. akt IC 546/11, zatem Sąd jest uprawniony do ich oceny w ramach toczącego się postępowania co wyżej już podano. Ponadto zaznaczyć należy, że Sąd może zawiesić postępowanie, a nie jest do tego zobligowany. Nie bez znaczenia dla odmowy zawieszenia postępowania w niniejszej sprawie było także to, że w tamtej sprawie powódka C. W. działa na przewłokę postępowania. Nie wpuściła bowiem do domu sędziego, który został wezwany przez Sąd Okręgowy do jej przesłuchania w miejscu zamieszkania. Takie zachowanie mogło by doprowadzić do bezpodstawnego wstrzymania na czas bliżej nieokreślony orzeczenia co do istoty sprawy w niniejszej sprawie, a tym samym do szkodliwego społecznie wstrzymania wymiaru sprawiedliwości (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18.01.2012 r., sygn. akt II CSK 231/11, LEX nr 1110970).

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy oddalił obie apelacje na zasadzie art. 385 k.p.c. O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z § 10 pkt 1 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanym z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 461 tekst jednolity).

(...)