Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 894/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 lutego 2020r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

SSO Karol Troć

Protokolant:

st. sekr. sądowy Paulina Jarczak

przy udziale prokuratora Renaty Duszczyk

po rozpoznaniu w dniu 18 lutego 2020 r.

sprawy K. E.

oskarżonej z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 286 § 1 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez oskarżyciela publicznego

od wyroku Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim

z dnia 16 października 2019 r. sygn. akt II K 318/19

I.  zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

II.  stwierdza, że wydatki postępowania odwoławczego ponosi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 894/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 16 października 2019 r. w sprawie II K 318/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Obrazy przepisów prawa karnego procesowego, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 4 kpk, 7 kpk i art. 410 kpk, polegającej na dokonaniu oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób jednostronny, dowolny, wybiórczy, z przekroczeniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, dokonanej z przekroczeniem przez Sąd granic swobodnej oceny dowodów, przeprowadzonej tylko i wyłącznie na korzyść oskarżonej K. E. poprzez bezkrytyczne, jednostronne i nieuwzględniające okoliczności wskazujących na niekorzyść oskarżonej, co doprowadziło do uniewinnienia oskarżonej od popełnienia zarzucanego jej czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut apelacji sprowadzał się do zakwestionowania dokonanej przez Sąd I instancji oceny wyjaśnień oskarżonej w zakresie tego, że nie była ona świadoma przestępczego celu działania osoby, której udostępniła dane dotyczące swego konta bankowego, w tym umożliwiające dokonanie wypłaty przelanych na nie środków pieniężnych, czym niewątpliwie pomogła jej w dokonaniu przestępstwa oszustwa. Słusznie zauważa skarżący, że pomocnictwo do przestępstwa może być dokonane jedynie umyślnie, nie tylko z zamiarem bezpośrednim, ale też ewentualnym. Taka sama konstatacja wynika również z pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku. Słusznie jednak zauważa Sąd, że umyślność w obu postaciach zamiaru wymagałaby wykazania, że oskarżona udostępniając nieustalonej osobie te dane wiedziała (choćby przypuszczająco), że osoba ta zamierza wykorzystać je do popełnienia przestępstwa, ale co więcej – by co najmniej okoliczność taką, chcąc osiągnąć inny cel (np. własny zysk), akceptowała. By uznać winę oskarżonej, która zarówno świadomość, jak i zgodę konsekwentnie kwestionowała, należałoby dysponować dowodami, które pozwoliłyby jej wyjaśnienia uznać za nieprawdziwe. Jedynym dowodem, którego wartość dowodowa nie jest przy tym przez oskarżyciela publicznego kwestionowana, a który pozwala na obiektywną ocenę stanu świadomości i zamiaru oskarżonej, są zapisy jej korespondencji z nieustalonym sprawcą oszustwa. Skarżący w apelacji podkreślił fakt, że oskarżona podejmując współpracę ujawniła kilkakrotnie wątpliwości co do jej legalności, nie wskazał jednak żadnych elementów, z których wynikałoby, że jej wątpliwości nie zostały rozwiane, ale wręcz przeciwnie – że odpowiedzi utwierdziły ją w podejrzeniu, że planowana operacja jest nielegalna, ale mimo to zgodziła się na pomoc w popełnieniu przestępstwa, powodowana chęcią zysku. Nieprecyzyjnie wskazuje skarżący, że oskarżona winna zwrócić uwagę na polskobrzmiące dane „obywateli” Stanów Zjednoczonych – w korespondencji mowa jest bowiem o „ludziach” ze Stanów Zjednoczonych, bez wzmianki o ich obywatelstwie czy tym bardziej narodowości. Nadto należało zwrócić też uwagę na wynikającą ze wskazanej korespondencji presję czasową, która znacząco mogła wpływać na możliwość zauważenia i powzięcia nowych wątpliwości w związku z polskobrzmiącym nazwiskiem osoby dokonującej przelewu. Wracając jednak do treści korespondencji, słusznie Sąd Rejonowy stwierdził, że nie wynika z niej świadomość i zgoda oskarżonej na pomocniczy udział w popełnieniu przestępstwa. Oskarżona na wstępie zapytała o legalność przedsięwzięcia i otrzymała dość obszerne informacje, zagmatwane mało zrozumiałymi sformułowaniami o kryptowalutach czy znacznikach pieniądza. Gdy dodatkowo zapytała, po co firmie potrzebne są nowe osoby do prostych i generujących znaczny zysk działań, dostała logiczną odpowiedź o limitach wypłat i czasowo nadmiernej ilości zleceń. Nawet jeśli wyjaśnienia takie nie byłyby wystarczające dla osoby przezornej, a nawet średnio przezornej, nie oznacza to jednak, że wywołały one u oskarżonej przekonanie o przestępczym charakterze przedsięwzięcia, a tym bardziej, że zaakceptowała ona swój świadomy udział w takim czynie zabronionym. Wręcz przeciwnie, dociekliwość oskarżonej i jej brak gotowości do współpracy w godzinach nocnych (gdy deklarowała, że może pozostać przy komputerze niezbyt długo po północy) słusznie zdaniem Sądu Rejonowego wskazały na brak po jej stronie takiej akceptacji. Wszak gdyby to akceptowała, nie dopytywałaby się o żadne szczegóły, dbając jedynie o swój zysk (a nie wyrażając zaufanie do sprawcy, że wypłacając środki z jej konta bez jej kontroli, pozostawi na tym koncie obiecaną kwotę prowizji). Niezależnie od stopnia braku przezorności czy wręcz naiwności, słusznie Sąd Rejonowy stwierdził, że żaden dowód nie daje podstaw do przypisania oskarżonej umyślności działania i godzenia się na udział w przestępstwie, a jej wyjaśnienia w tym aspekcie, w głównej mierze w konfrontacji z niekwestionowaną treścią korespondencji, ocenił wbrew zarzutom apelacji kompleksowo, obiektywnie, zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, biorąc przy tym pod uwagę wszystkie okoliczności z tego dowodu wynikające, również te potencjalnie dla oskarżonej niekorzystne.

Wniosek

O uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadność zarzutu sprawia, że wyrok należało ocenić jako prawidłowy, wobec czego nie było podstaw do jego uchylenia.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość wyroku

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Niezasadność zarzutu i brak okoliczności, podlegających uwzględnieniu z urzędu

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Art. 632 § 1 kpk wskazuje w przypadku nieuwzględnienia wyłącznej apelacji oskarżyciela publicznego, że koszty postępowania odwoławczego (w tym wypadku jedynie wydatki) ponosi Skarb Państwa.

7.  PODPIS