Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka L. M. domagała się przywrócenia poprzednich warunków pracy w pozwanej (...) w W.. Powódka wniosła nadto o zasądzenie od pozwanej, na swoją rzecz, kosztów procesu według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu swego stanowiska powódka wskazała, iż w dniu 28 lutego 2019 r. została poinformowana przez przełożonego, że od 1 marca 2019 r. będzie wykonywać pracę w Biurze Kontroli Wewnętrznej i że otrzyma nowy zakres obowiązków. W ocenie powódki pracodawca dokonał wypowiedzenia zmieniającego mimo braku okoliczności uzasadniających zmianę rodzaju wykonywanej przez nią dotychczas pracy.

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki, na swoją rzecz, kosztów procesu według norm prawem przepisanych.

Strona pozwana zaprzeczyła, by w ogóle doszło do dokonania wypowiedzenia zmieniającego, skoro powódce wręczono jedynie informację o skierowaniu do nowej komórki, a pismo to nie zawierało oświadczenia o wypowiedzeniu dotychczasowych warunków pracy, okresu wypowiedzenia, pouczenia o prawie odmowy przyjęcia nowych warunków, czy terminie złożenia odwołania do sądu.

W toku procesu strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka L. M. została zatrudniona w (...) (dalej: (...)) od 16 grudnia 2002 r. Od dnia 15 września 2008 r. pracowała na samodzielnym stanowisku pracy do spraw bezpieczeństwa w (...) Oddziale (...) w S..

Bezsporne, a nadto dowód: umowy o pracę – k. 7, 8, pismo z dnia 9 września 2008 r. – k. 9, pismo z dnia 190 grudnia 2008 r. – k. 10;

W 2016 r. doszło do połączenia Biura Kontroli Wewnętrznej (...) Oddziału (...) z samodzielnymi stanowiskami do spraw bezpieczeństwa tego oddziału – w wyniku czego utworzone zostało Biuro Kontroli i Bezpieczeństwa. Zakres obowiązków powódki nie uległ zmianie. Od 2018 r. w Biurze Kontroli i Bezpieczeństwa były zatrudnione 4 osoby – powódka oraz A. N. na stanowiskach do spraw bezpieczeństwa oraz A. M. (1) i A. R. na stanowiskach do spraw kontroli. Biurem kierowała A. B..

Bezsporne, a nadto dowód: zakres obowiązków z dnia 14 czerwca 2016 r. – k. 31-33, przesłuchanie powódki na rozprawie w dniu 26 lutego 2020 r. (protokół skrócony – k. 112-114);

W związku z wejściem w życie zarządzenia nr (...) Prezesa (...) z dnia 13 lutego 2019 r. doszło do zmiany struktury organizacyjnej (...) polegającej na ponownym rozdzieleniu Biura Kontroli Wewnętrznej od samodzielnych stanowisk do spraw bezpieczeństwa.

W dniu 28 lutego 2019 r. powódka dowiedziała się od A. B. i kadrowej A. P., że od 1 marca 2019 r. będzie pracować w Biurze Kontroli Wewnętrznej.

Powódka otrzymała pismo z dnia 28 lutego 2019 r., podpisane przez E. N., z którego wynikało, że z dniem 1 marca 2019 r. jej komórką organizacyjną staje się Biuro Kontroli Wewnętrznej. Do Biura Kontroli Wewnętrznej przeniesiono też A. N.. Samodzielne stanowisko do spraw bezpieczeństwa objął A. R.. A. M. (1) przebywała w tym okresie na zwolnieniu lekarskim, a po powrocie do pracy została skierowana do zupełnie innej komórki.

A. B. oraz A. M. (2) nie wiedziały, dlaczego powódka została skierowana do pracy w Biurze Kontroli Wewnętrznej. A. B. oświadczyła, że powódka ma zakończyć wszystkie sprawy z zakresu bezpieczeństwa. Na pytanie powódki, co się stanie, jeżeli nie zgodzi się na przejście do Biura Kontroli Bezpieczeństwa, A. B. odparła, że przeniesienie nie wymaga jej zgody.

Od 1 marca 2019 r. powódka nie wykonywała żadnych zadań z zakresu bezpieczeństwa. Odebrano jej uprawnienia do ich wykonywania, dostęp do sytemu. Od 1 marca powódka wykonywała obowiązki w Biurze Kontroli Bezpieczeństwa.

Decyzję o przeniesieniu powódki do Biura Kontroli Bezpieczeństwa podjęła dyrektor Oddziału E. N.. Uznała, że praca w Biurze Kontroli Bezpieczeństwa wymaga odpowiednich kompetencji i wiedzy merytorycznej, a warunki te spełnia powódka. E. N. nie informowała powódki, ani żadnej innej osoby, dlaczego podjęła decyzję, że powódka – dotychczas zatrudniona na stanowisku specjalisty do spraw bezpieczeństwa, ma od 1 marca 2019 r. zająć się kontrolą. E. N. uznała, że nie musi tego nikomu wyjaśniać.

W dniu 5 marca 2019 r. powódka otrzymała od A. B. datowany na 1 marca 2019 r. nowy zakres obowiązków. W zakresie tym jako komórkę organizacyjną powódki wskazano Biuro Kontroli Wewnętrznej, jako stanowisko – główny specjalista – stanowisko pracy do spraw kontroli wewnętrznej. Zakres ten nie był przez nikogo podpisany. Powódka odmówiła złożenia podpisu pod tym dokumentem bez wcześniejszego podpisu dyrektora oddziału. Ostatecznie nowy zakres obowiązków podpisała 3 kwietnia 2019 r. po powrocie do pracy ze zwolnienia lekarskiego, z którego korzystała od 17 marca do 1 kwietnia 2019 r. Gdyby powódka nie podpisała nowego zakresu obowiązków, otrzymałaby wypowiedzenie umowy o pracę.

W dniu 6 marca 2019 r. powódka otrzymała polecenie służbowe do przeprowadzenia szkolenia A. R. i M. R., które miało polegać na przekazaniu ww. osobom informacji związanych z polityką bezpieczeństwa.

Dowód: zarządzenie nr (...) Prezesa (...) z dnia 13 lutego 2019 r. wraz z załącznikami – k. 50-74, pismo z dnia 28 lutego 2019 r. – k. 29, zakres obowiązków z dnia 1 marca 2019 r. – k. 27-28, polecenie służbowe z dnia 6 marca 2019 r., zakres obowiązków podpisany 3 kwietnia 2019 r. – k. 49, przesłuchanie powódki na rozprawie w dniu 26 lutego 2020 r. (protokół skrócony – k. 112-114), zeznania świadka A. B. na rozprawie w dniu 18 grudnia 2019 r. (protokół skrócony – k. 94-98), zeznania świadka E. N. na rozprawie w dniu 18 grudnia 2019 r. (protokół skrócony – k. 94-98);

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo, oparte na treści art. 45 §1 kodeksu pracy (dalej: k.p.) w zw. z art. 42 §1 k.p., okazało się nieuzasadnione.

Poczynione powyżej ustalenia faktyczne Sąd oparł na dowodach z dokumentów przedłożonych przez strony (a szczegółowo wskazanych w pierwszej części uzasadnienia), których prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała, a także w oparciu o korespondujące ze sobą – w istotnym dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy zakresie – zeznania powódki oraz przesłuchanych w sprawie świadków.

Zgodnie z treścią art. 45 §1 k.p. w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Przepis ten znajduje zastosowanie także w razie wypowiedzenia zmieniającego, albowiem w myśl art. 42 §1 k.p. przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę stosuje się odpowiednio do wypowiedzenia wynikających z umowy warunków pracy i płacy.

Wobec niespornych okoliczności faktycznych (w zakresie powyżej przedstawionym) spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do oceny, czy faktycznie doszło do wypowiedzenia zmieniającego, czemu strona pozwana od początku konsekwentnie zaprzeczała. Nie ulega przy tym wątpliwości, że tylko uznanie, iż doszło do takiego wypowiedzenia, może uzasadniać przywrócenie powódki do pracy na poprzednich warunkach. Brak takiego wypowiedzenia skutkuje bowiem brakiem roszczenia z art. 45 §1 k.p.c w zw. z art. 42 §1 k.p., który przewiduje m.in. żądanie przywrócenia do pracy (czy odpowiednio: żądanie przywrócenia poprzednich warunków pracy) jedynie w razie dokonania wypowiedzenia umowy o pracę (odpowiednio: dokonania wypowiedzenia zmieniającego).

Jak stanowi art. 42 §2 k.p. wypowiedzenie warunków pracy lub płacy uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki. W myśl zaś §3 w razie odmowy przyjęcia przez pracownika zaproponowanych warunków pracy lub płacy, umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia. Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, uważa się, że wyraził zgodę na te warunki, przy czym pismo pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie, a w razie braku takiego pouczenia, pracownik może do końca okresu wywiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków.

Z cytowanego powyżej przepisu wprost wynika, jakie warunki winno spełniać wypowiedzenie zmieniające. W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, że pismo z dnia 28 lutego 2019 r. warunków takich nie spełnia.

Wypowiedzenia zmieniającego wymaga tylko istotna zmiana warunków pracy i to tylko taka, która prowadzi do pogorszenia warunków pracy. W literaturze podkreśla się, powołując się wprost na treść art. 42 k.p., że wypowiedzenie warunków pracy winno nastąpić na piśmie, z zachowaniem przepisów o okresach i terminie wypowiedzenia oraz powinno zawierać – niezależnie od pouczenia o możliwości odmowy przyjęcia nowych warunków – pouczenie o przysługujących środkach odwoławczych. Wypowiedzenie uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowane nowe warunki. Jest to więc czynność prawna złożona z dwóch oświadczeń: wypowiedzenia warunków dotychczasowych i propozycji kontynuowania stosunku pracy na nowych warunkach (tak: Kodeks pracy. Komentarz, art. 42, pod red. Ludwika Florka). Również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 stycznia 1997 r. (sygn. I PKN 51/96) wskazał, że pisemne oświadczenie woli pracodawcy określające nowe warunki nie jest wypowiedzeniem zmieniającym, jeżeli nie zawiera oświadczenia o wypowiedzeniu dotychczasowych warunków umowy o pracę. W uzasadnieniu wyroku Sąd Najwyższy podkreślił, że jedynie zachowanie obu ww. elementów umożliwia przyjęcie, że mamy do czynienia z wypowiedzeniem zmieniającym, natomiast samo oświadczenie pracownikom, że będą inaczej wynagradzani, może być jedynie tratowane jako propozycja zmiany umowy o pracę w drodze porozumienia stron. Sąd orzekający w niniejszej sprawie zgadza się z tym stanowiskiem. Jednocześnie Sąd zwraca uwagę, że brak możliwości domagania się przywrócenia dotychczasowych warunków pracy czy odszkodowania - jako roszczeń immanentnie związanych z istnieniem wypowiedzenia zmieniającego - nie oznacza, że pracownikowi, który stoi na stanowisku, że został bezprawnie skierowany do wykonywania nowych zadań, nie przysługuje żadne roszczenie. Pracownik taki może bowiem zgłosić żądanie dopuszczenia do pracy na dotychczasowych warunkach, którego ewentualne uwzględnienie zależeć będzie od oceny okoliczności, w jakich nastąpiła zmiana zadań pracownika, i to zarówno pod kątem, czy nie doszło w tym zakresie do porozumienia stron, jak i, czy zmiana taka – z uwagi na jej istotność i pogorszenie dotychczasowych warunków pracy - wymagała wypowiedzenia zmieniającego, którego nie dokonano, co ustalono na gruncie niniejszej sprawy. Brak samego wypowiedzenia zmieniającego przesądza natomiast o braku możliwości uwzględnienia żądania przywrócenia do pracy czy odszkodowania, jak również oceny, czy przywrócenie do pracy jest możliwe i celowe (zarzut braku celowości podniósł pełnomocnik pozwanej na pierwszej rozprawie).

W konsekwencji powództwo podlegało oddaleniu, o czym orzeczono w punkcie I wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu oparto na treści art. 98 k.p.c., w myśl którego strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. W niniejszej sprawie strona pozwana była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika – radcę prawnego, którego minimalne wynagrodzenie, w związku z przedmiotem sprawy, wynosiło 180 zł (§ 9 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych) i taką też kwotę zasądzono od powódki, na rzecz pozwanej, w punkcie II wyroku.

Z.

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

(...)