Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Cz 1167/12

POSTANOWIENIE

Dnia 20 grudnia 2012 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie następującym:

Przewodniczący: SO Barbara Nowicka

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2012 r. w Świdnicy

na posiedzeniu niejawnym

zażalenia powoda A. S. na postanowienie Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 8 października 2012 r. sygn. akt. IC 1428/12

oddalające jego wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie przeciwko P. D. i M. D. o zapłatę kwot po 16.289 zł.

postanawia:

I.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że zwolnić powoda od kosztów sądowych częściowo a mianowicie od opłaty od pozwu w połowie.

II.  dalej idące zażalenie oddalić.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Wałbrzychu oddalił wniosek A. S. o zwolnienie od kosztów sądowych, uznając, że oświadczenie majątkowe powoda nie jest rzetelne, dokładne i pełne. W szczególności powód nie wyjaśnił dlaczego pozostając w tzw. wieku produkcyjnym nie pracuje i nie uzyskuje żadnych dochodów, lecz pozostaje na utrzymaniu żony zarabiającej 1850 zł netto miesięcznie. Okoliczność ta ma istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia wniosku , ponieważ rozpoznając wniosek o zwolnienie od kosztów sadowych bierze się pod uwagę możliwości zarobkowe i ich wykorzystanie przez osobę starającą się o taką pomoc ze strony Państwa. Ponadto ze złożonego oświadczenia wynika, iż wydatki gospodarstwa domowego przekraczają uzyskiwane przez rodzinę powoda dochody co sprawia, że złożonego oświadczenia nie można uznać za rzetelne. Wśród wydatków gospodarstwa domowego powód nie wskazał kosztów zakupu żywności, środków czystości i odzieży, które to wydatki muszą być przecież jako związane z egzystencją człowieka ponoszone. Wynika z tego, że powód, zataił jakieś dodatkowe źródło dochodów lub otrzymywanej pomocy. Wątpliwości budzi fakt ponoszenia wydatków na żłobek skoro powód nie pracuje, to wydaje się logicznym, że wraz z małżonką dążyłby do ograniczenia wydatków gospodarstwa domowego i osobiście opiekowałby się małoletnim dzieckiem. Sąd wskazał także, że spłata obciążeń kredytowych co do zasady nie może mieć pierwszeństwa przed należnościami na rzecz Skarbu Państwa.

W zażaleniu na to postanowienie powód wniósł o jego zmianę przez uwzględnienie wniosku o zwolnienie go od kosztów sądowych w całości. W uzasadnieniu wskazał, że Sąd błędnie uznał, jego oświadczenie majątkowe za nierzetelne z uwagi na fakt, iż wydatki gospodarstwa domowego przekraczają uzyskiwane przez niego dochody. Wyjaśnił, że w czerwcu 2012 r. został zwolniony z pracy, a w lipcu tego roku otworzył pozarolniczą działalność gospodarczą celem uzyskania środków na utrzymanie rodziny, jednakże w wyniku niekorzystnego dla niego zapisu w umowie z kontrahentem nie wypłacono mu wynagrodzenia i zmuszony został do zamknięcia działalności. Ponadto Powiatowy Urząd Pracy odmówił mu rejestracji jako bezrobotnego z prawem do zasiłku ze względu na brak potwierdzenia opłacenia przez jednego z pracodawców składek na Fundusz Pracy. Podniósł także, że wysyła dziecko do przedszkola aby jak najszybciej znaleźć pracę.

Zażalenie podlegało uwzględnieniu jedynie w części.

Z oświadczenia majątkowego powoda wynika, że stracił on pracę i począwszy od 6 sierpnia 2012 r. jest zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy jako bezrobotny bez prawa do zasiłku. Należy jednak zauważyć, H. D. zmarła 5 listopada 2008 r. a postanowieniem z 30 marca 2009 r. sygn.. akt. I Ns 191/09 Sąd Rejonowy w Wałbrzychu stwierdził nabycie po niej spadku na rzecz pozwanego P. D.. Od tego czasu skarżący wiedział o możliwości wystąpienia z powództwem o zachowek i jako inicjator postępowania powinien liczyć się z obowiązkiem poniesienia kosztów sądowych i w tym celu poczynić stosowne oszczędności zwłaszcza, że wówczas pracował. Koszty sądowe nie ustępują innym bieżącym wydatkom, a brak w danym momencie środków na pokrycie tych kosztów nie uzasadnia uwzględnienia wniosku o zwolnienie od kosztów.

W ocenie Sądu Okręgowego sytuacja materialna, majątkowa i rodzinna powoda pozwala mu na poniesienie części kosztów sądowych w sprawie bez uszczerbku dla utrzymania koniecznego siebie i rodziny (art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych .tj Dz. U. Nr 90 poz. 594 z 2010 z póź. zm.) a mianowicie od połowy opłaty od pozwu, które to koszty aktualnie go obciążają.

Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy zmienił zaskarżone postanowienie stosownie do treści art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzekając jak w punkcie I postanowienia. Dalej idące zażalenie oddalił z mocy art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., jako niezasadne.