Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

P., dnia 27 listopada 2017 roku

Sąd Rejonowy Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Alina Geremek

Protokolant: Antoni Noskiewicz

po rozpoznaniu w dniu 27 listopada 2017 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa G. K.

przeciwko (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda G. K. kwotę 100 zł (sto złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 14 marca 2017 r. do dnia zapłaty;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  kosztami postępowania obciąża obie strony stosunkowo w ten sposób, że powoda w 93%, a pozwanego w 7 % i z tego tytułu zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5,25 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nadaje wyrokowi w p. 1 i 3 rygor natychmiastowej wykonalności.

/-/ SSR Alina Geremek

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 14 marca 2017 w elektronicznym postępowaniu upominawczym do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie roku G. K. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. kwoty 1.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenie zwrotu kosztów procesu w kwocie 30 zł. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że od kilku miesięcy otrzymuje niezamówione informacje handlowe od pozwanego w postaci wiadomości email. Podkreślił, że w okresie od 9 lutego do 6 marca 2017 r. otrzymał co najmniej 48 wiadomości e-mail stanowiących niezamówioną informację handlową. Powód oświadczył również, że nigdy nie wyrażał zgody na przesyłanie informacji handlowej. Wskazał, że w dniu 21 stycznia 2017 r. wystosował do pozwanego wiadomość email z zapytaniem o podstawę prawną przetwarzania jego danych w celu przesyłania mu informacji handlowej. W związku z brakiem odpowiedzi pozwanego na powyższą wiadomość powód wysłał do pozwanego wiadomość email, w której zażądał wypłaty zadośćuczynienia na jego rachunek bankowy w terminie 5 dni od otrzymania wiadomości. Pozwany również nie udzielił odpowiedzi na tę wiadomość, nie uregulował też żądanej należności. Zdaniem powoda przesyłanie niezamówionej informacji handlowej na adres jego skrzynki pocztowej stanowi naruszenie jego dóbr osobistych tj. prawa do prywatności i prawa do spokoju, natomiast skala i rodzaj naruszeń uzasadnia przyznanie zadośćuczynienia w wysokości wskazanej w pozwie.

Postanowieniem z 31 marca 2017 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie przekazał sprawę do Sądu Okręgowego w Poznaniu z uwagi na brak podstaw do wydania nakazu zapłaty.

Pismem z dnia 3 maja 2017r. powód rozszerzył powództwo do kwoty 1.500 zł i podtrzymał żądanie pozwu, a nadto wskazał, że przesyłane informacje stanowią informację handlową, gdyż służą bezpośrednio promowaniu towarów i usług. Sprecyzował też, że uciążliwość naruszeń polegała na konieczności sortowania skrzynki pocztowej poprzez wyodrębnianie i usuwanie lub przenoszenie wiadomości do odrębnego folderu i konieczności sprawdzania treści wiadomości po każdym powiadomieniu wysłanym przez komputer lub telefon. Przesyłanie informacji spowodowało, że założona przez powoda skrzynka email wykorzystana została niezgodnie z jego intencjami.

Postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 13 maja 2017 r. niniejsza sprawa została przekazana do tutejszego Sądu.

Pozwany nie złożył odpowiedzi na pozew i nie zajął stanowiska w sprawie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W okresie od 9 lutego do 6 marca 2017 r. powód otrzymywał na swój adres mailowy (...) wiadomości elektroniczne zawierające informacje handlową tj. informacje dotyczące promowania określonych towarów i usług. W okresie tym otrzymał co najmniej 48 takich wiadomości. Nadawcą wszystkich wiadomości email otrzymanych w wyżej wskazanym okresie była pozwana spółka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.. Wszystkie wiadomości były wysyłane z serwera o nazwie okazik.pl.

Powód nigdy nie wyraził zgody na przesyłanie mu informacji handlowej od pozwanego, ani też nie udostępnił mu w tym celu adresu email.

Przesyłane wiadomości absorbowały powoda, który nie będąc nimi zainteresowany zmuszony był usuwać je z folderu wiadomości odebranych lub przenosić do innego folderu. Na komputer lub telefon komórkowy otrzymywał powiadomienia o przychodzących od pozwanego wiadomościach, co zakłócało mu spokój i zmuszało do sprawdzania treści wiadomości.

W dniu 21 stycznia 2017 r. powód zwrócił się do pozwanego drogą mailową o wyjaśnienie na jakiej podstawie prawnej uzyskał on pozwolenie na przesyłanie mu informacji handlowych, jednak nie uzyskał od pozwanego żadnej odpowiedzi. Powód w dniu 5 marca 2017 r. skierował do pozwanego kolejną wiadomość email w której oświadczył, że w związku z brakiem odpowiedzi na wiadomość z dnia 21 stycznia 2017 r. przyjmuje, że nie ma podstawy prawnej, aby wysyłać mu informacje marketingowe. Powód wezwał również pozwanego do wypłaty mu kwoty 1.000 tytułem zadośćuczynienia za naruszenie jego dóbr osobistych w terminie 5 dni od otrzymania wiadomości na podany rachunek bankowy.

Powyższy stan faktyczny oparty został, na podstawie art. 339 § 2 k.p.c., na twierdzeniach powoda o okolicznościach faktycznych wskazanych w pozwie i pismach procesowych.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się częściowo zasadne.

Jako że pozwany nie zajął stanowiska w sprawie Sąd w oparciu o art. 339 § 1 k.p.c. wydał wyrok zaoczny.

Powód domagał się zapłaty zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę wywołaną naruszeniem jego dóbr osobistych poprzez przesyłanie na jego adres mailowy niezamówionej informacji handlowej. Podstawę prawną jego żądania stanowi art. 448 k.c. który mówi, że w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. (…). Powód argumentował, że wskutek przesyłania na jego adres mailowy niezamówionej informacji handlowej naruszone zostały jego dobra osobiste tj. prawo do prywatności i prawo do spokoju.

Sąd uznając przytoczone przez powoda okoliczności za prawdziwe przyjął, że pozwany przesyłał w okresie objętym pozwem niezamówioną informację handlową na adres poczty elektronicznej powoda. W świetle brzmienia art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. 144 poz. 1204) informację handlową uważa się za zamówioną, jeżeli odbiorca wyraził zgodę na otrzymywanie takiej informacji, w szczególności udostępnił w tym celu identyfikujący go adres elektroniczny. Powód wskazywał, że nie wyrażał zgody na otrzymywanie informacji handlowych od pozwanego. Zgodnie z treścią art. 10 ust. 1 powołanej ustawy zakazane jest przesyłanie niezamówionej informacji handlowej skierowanej do oznaczonego odbiorcy będącego osobą fizyczną za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej. Tym samym przyjąć należało, że działanie pozwanego polegające na przesyłaniu informacji handlowej, na które to działanie powód nie wyraził zgody, było działaniem sprzecznym z prawem, bezprawnym.

Powód argumentował, że działanie to naruszało jego dobra osobiste – prawo do prywatności, spokoju. Wskazane przez niego prawa, rozumiane łącznie jako prawo do ochrony sfery życia prywatnego od nieuzasadnionej i nieuprawnionej ingerencji osób trzecich, niewątpliwie stanowią dobra osobiste w świetle art. 23 k.c., czyli powszechnie uznane w społeczeństwie wartości niemajątkowe związane ściśle z osobą człowieka i będące przejawami godności osoby ludzkiej ( tak dobra osobiste definiuje E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 8, Warszawa 2017). Prawo do prywatności jest jednym z podstawowych i niezaprzeczalnych uprawnień człowieka, chronionych konstytucyjnie (art. 47 Konstytucji RP).

W ocenie Sądu adres poczty elektronicznej jest elementem sfery prywatnej człowieka. Poczta elektroniczna stanowi w dzisiejszych czasach niewątpliwie jedno z podstawowych narzędzi komunikacji. Posiadacz poczty elektronicznej ma prawo decydowania o tym, komu adres ten udostępni bowiem wiąże się to z umożliwieniem bezpośredniego kontaktu i prezentowania określonych treści. Korzystanie z adresu cudzej poczty elektronicznej poprzez przesyłanie wiadomości stanowi wkroczenie w dziedzinę życia chronioną prawem. W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, że pozyskanie cudzego adresu poczty elektronicznej i przesyłanie na nią wiadomości, których odbiorca sobie nie życzy stanowi ingerencję w sferę życia prywatnego. Nadawca wiadomości zmusza odbiorcę do określonego działania tj. zapoznania się z wiadomością lub choćby usunięcia lub przeniesienia jej do innego folderu. Przyjąwszy takie stanowisko należało odpowiedzieć na pytanie, czy przesyłanie niezamówionych informacji handlowych na adres poczty elektronicznej godzi w sferę prywatną człowieka i czy stanowi tym samym naruszenie jego prawa do prywatności.

W ocenie Sądu Rejonowego na pytanie to należy udzielić odpowiedzi twierdzącej. Czyniąc te ocenę Sąd miał na względzie okoliczności niniejszej sprawy. W okresie od 9 lutego do 6 marca 2017 r. pozwany przesyłał na adres poczty elektronicznej powoda niezamówioną informację handlową w sposób stały i regularny (około dwa razy dziennie). Powód argumentował, że takie działanie naruszało jego prywatność i zakłócało spokój. Przesyłanie niezamówionej informacji handlowej wywołało konieczność sortowania zawartości skrzynki, wyodrębniania i przenoszenia do innego folderu przesłanych wiadomości. O otrzymaniu wiadomości powód powiadamiany był przez komputer, czy telefon, co zakłócało jego spokój. Działanie opisane w pozwie stanowi narzucanie treści w sposób natarczywy i zakłócający spokój. Należy przyjąć, że powód informacjami przesyłanymi nie był zainteresowany – skoro nie wyrażał zgody na ich przesyłanie. Podzielić należy stanowisko powoda, że jego prawo do prywatności naruszone zostało poprzez wykorzystanie skrzynki poczty elektronicznej w sposób niezgodny z intencjami, z jakimi powód ją założył. Działanie takie, biorąc pod uwagę jego częstotliwość i zakres, może niewątpliwie zakłócać spokój, wywoływać rozdrażnienie. Powód korzystając z poczty elektronicznej narażony był na konieczność zapoznania się z informacjami handlowymi, którymi nie był zainteresowany. Nie wyrażał zgody na ich przesyłanie, a więc działanie to stanowi niewątpliwie naruszenie prawa powoda do prywatności i spokoju.

Jak wskazano już wyżej, w świetle brzmienia art. 448 k.c. Sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. W świetle przytoczonego przepisu uznawszy, że doszło do naruszenia dobra osobistego powoda należało rozważyć zadośćuczynienie pieniężne w jakiej wysokości będzie odpowiednim.

„Przy ocenie, jaka suma jest, w rozumieniu art. 448 KC, odpowiednia tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę spowodowaną naruszeniem dóbr osobistych, należy mieć na uwadze rodzaj dobra, które zostało naruszone oraz charakter, stopień nasilenia i czas trwania doznawania przez osobę, której dobro zostało naruszone, ujemnych przeżyć psychicznych spowodowanych naruszeniem. Dla oceny tej nie jest też bez znaczenia stopień winy osoby naruszającej dobra osobiste, cel, który zamierzała ona osiągnąć, podejmując działanie naruszające te dobra i korzyść majątkowa, jaką w związku z tym działaniem uzyskała lub spodziewała się uzyskać” ( tak E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Wyd. 8, Warszawa 2017).

Sąd miał na względzie, że pozwany świadomie ingerował w sferę prywatności powoda. Wiedział, że na przesyłanie informacji handlowej powód nie wyrażał zgody (powód pytał o to wprost w jednym z maili), jednak nie poczynił żadnych kroków ku temu, by usunąć skutki naruszeń np. poprzez przeproszenie powoda.

Sąd oceniając sumę zadośćuczynienia niezbędną do usunięcia skutków naruszenia miał na względzie, że naruszenie dotknęło jednego z najważniejszych, podstawowych dóbr osobistych człowieka i było nasilone (informacje handlowe przesyłane były przez cały okres objęty pozwem, dwa razy dziennie). Niewątpliwie znaczenie miała też motywacja pozwanego – działanie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Nie ulega też wątpliwości że pozwany jako przedsiębiorca działający w określonej branży miał świadomość, że działa bezprawnie i narusza sferę prywatności adresata informacji, ale liczył, że korzyści z tego działania osiągnięte będą przewyższały ewentualne sankcje z nim związane.

Z drugiej strony Sąd miał na względzie, że działanie pozwanego nie było dla powoda bardzo odczuwalne, przykre dolegliwości z nim związane nie były bardzo nasilone, nie powodowały znacznego dyskomfortu, czy cierpień psychicznych. Działanie pozwanego choć bezprawne, irytujące i naruszające spokój, nie ma istotnego znaczenia dla życia powoda, nie powodowało znacznych skutków. Postępowanie pozwanego nie naruszyło prawa powoda do prywatności w sposób głęboki i znaczny. Dlatego w ocenie Sądu wysokość żądanego w pozwie zadośćuczynienia nie przystaje do naruszenia dóbr osobistych, jakie miało miejsce na skutek działania pozwanego. Zdaniem Sądu przyznana w p. 1 wyroku kwota w pełni zrekompensuje zakres dokonanych przez pozwanego naruszeń. Przyznanie zadośćuczynienia w wyższej wysokości prowadziłoby do nieuzasadnionego wzbogacenia powoda kosztem pozwanego i nie znajdowało uzasadnienia w okolicznościach sprawy, w tym skali ingerencji w dobra osobiste powoda. Mając to na uwadze Sąd orzekł jak w p. 1 wyroku i oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

Sąd zasądził w p. 1 wyroku od przyznanego świadczenia odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 14 marca 2017 r. do dnia zapłaty, zgodnie z żądaniem powoda. Podstawę prawną tego rozstrzygnięcia stanowił art. 481 § 1 i 2 k.c. W świetle brzmienia art. 481 § 1 k.c. powód mógł domagać się odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia od dnia, w którym dłużnik pozostawał w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia. Zgodnie z treścią art. 455 k.c. jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Powód wezwał pozwanego do spełnienia świadczenia ( zapłaty zadośćuczynienia w wysokości 1.000 zł) mailem wysłanym w dniu 5 marca 2017 r. domagając się zapłaty w ciągu 5 dni od otrzymania wezwania. Tym samym uznać należało, że w dniu 14 marca 2017 r. pozwany pozostawał już w opóźnieniu w spełnieniu świadczenia.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. obciążając nimi obie strony procesu w zakresie, w jakim postępowanie przegrały. Na koszty postępowania złożyła się opłata sądowa od pozwu uiszczona w całości przez powoda.

Na podstawie art. 333 § 1 ust. 3 k.p.c. Sąd nadał wyrokowi w p. 1 i 3 rygor natychmiastowej wykonalności.

SSR Alina Geremek