Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2017 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi w Wydziale XVIII Cywilnym w składzie:

Przewodniczący: SSR Artur Piotr Wewióra

protokolant: Beata Kowalska

rozpoznawszy w dniu: 13 grudnia 2017 roku

w Ł. na rozprawie

sprawę z powództwa: (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G.

przeciwko: M. K.

o: zapłatę

(1)  zasądza od pozwanego M. K. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. 1.788 zł (jeden tysiąc siedemset osiemdziesiąt osiem złotych), z maksymalnymi odsetkami za opóźnienie od 4 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty;

(2)  oddala powództwo w pozostałej części;

(3)  zasądza od pozwanego M. K. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G. 77 zł (siedemdziesiąt siedem złotych) tytułem stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu.

XVIII C 3142/17

UZASADNIENIE

I.  Stanowiska stron.

Pozwem wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym 4 kwietnia 2017 roku powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G., reprezentowany przez pracownika, domagał się zasądzenia od pozwanego M. K. 2.685 zł i 27,81 zł z odsetkami szczegółowo opisanymi w pozwie, nadto kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazano, że dochodzone roszczenie to nienależycie spłacona przez pozwanego pożyczka z 21 września 2016 roku. (k. 2 – 5)

Nakazem zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym z 30 maja 2017 roku w sprawie VI Nc-e (...) orzeczono zgodnie z żądaniem i rozstrzygnięto o kosztach procesu. (k. 5)

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany zaskarżył nakaz w całości i wniósł o oddalenie powództwa w całości. (k. 6)

Do zamknięcia rozprawy 13 grudnia 2017 roku strony nie zmieniły swoich stanowisk odnośnie przedmiotu sporu. (k. 36)

II.  Ustalenia faktyczne i ocena dowodów.

M. K. zawarł 21 września 2016 roku z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w G. umowę pożyczki. W dokumencie umowy zapisano, że całkowita kwota pożyczki to 3.222 zł. Prowizja miała wynieść 1.722 zł; pożyczka nie miała być oprocentowana. Prowizja miała być zapłacona przy wypłacie środków pożyczki, zaś 3.222 zł zwrócone w dwunastu miesięcznych ratach po 268,50 zł. Umówiono się o odsetki za opóźnienie w wysokości maksymalnych odsetek za opóźnienie.

(umowa, k. 16)

Tego samego dnia zawarto aneks do umowy pożyczki, zgodnie treścią którego M. K. miał złożyć wniosek o sfinansowanie prowizji z całkowitej kwoty pożyczki. Dokonano potrącenia i wypłacono ostatecznie M. K. 1.500 zł.

(aneks, k. 17)

M. K. w ramach spłaty zaciągniętego zobowiązania, zapłacił łącznie 537 zł w okresie poprzedzającym wytoczenie powództwa.

(bezsporne)

Okoliczności faktyczne w istocie nie były sporne – pozwany wprawdzie wniósł sprzeciw, ale w żaden sposób nie odniósł się do twierdzeń powoda o faktach. Niemniej z racji wniesienia sprzeciwu, przeprowadzono postępowanie dowodowe w zakresie wyżej wskazanym.

III.  Ocena roszczenia.

(A)  Zasada odpowiedzialności.

Strony zawarły umowę pożyczki.

Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości (art. 720 k.c.). Strony mogą umówić się o prowizję (art. 353 ¹ k.c.).

Żadna umowa nie może prowadzić jednak do obejścia ustawy. Czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy (art. 58 § 1 k.c.), przy czym jeżeli nieważnością jest dotknięta tylko część czynności prawnej, czynność pozostaje w mocy co do pozostałych części, chyba że z okoliczności wynika, iż bez postanowień dotkniętych nieważnością czynność nie zostałaby dokonana (art. 58 § 2 k.c.).

Zawarta pożyczka podlega pod reguły określone dla umów o kredyt konsumencki. Oznacza to między innymi limitowaną możliwość uzgodnienia pozaodsetkowych kosztów kredytu. Koszty te nie mogą przekroczyć sumy: 1/4 całkowitej kwoty kredytu, rozumianej jako suma wszystkich środków pieniężnych, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt (art. 5 pkt 7 u.k.k.1), oraz kwoty stanowiącej 30 % całkowitej kwoty kredytu rocznie, proporcjonalnie do okresu, na jaki umowa została zawarta (art. 36a ust. 1 u.k.k.). Zastrzeżono przy tym, że pozaodsetkowe koszty kredytu wynikające z umowy o kredyt konsumencki nie należą się w części przekraczającej maksymalne pozaodsetkowe koszty kredytu obliczone w sposób wyżej opisany lub całkowitą kwotę kredytu (art. 36a ust. 3 u.k.k.).

(B)  Próba obejścia ustawy.

Zastosowany przez powoda mechanizm pozornego aneksu, został w istocie wymyślony i zastosowany po to, by całkowitą kwotę kredytu określić na 3.222 zł, a nie rzeczywiście wypłacone pozwanemu 1.500 zł.

Taki zabieg jest jednak nieważny i ową nieważność Sąd bierze pod uwagę z urzędu.

Z tego względu, całkowitą kwotą kredytu na potrzeby przepisów o kredycie konsumenckim jest w ramach przedmiotowej pożyczki – 1.500 zł.

(C)  Obliczenia.

Maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu obliczać należy od wypłaconych 1.500 zł (k. 17). Wynosi ona zatem: (1.500 zł × 0,25) + (1.500 zł × 0,3 × 12/12) = 375 zł + 450 zł = 825 zł. Pozwany winien spłacić zatem: 1.500 zł + 825 zł = 2.325 zł.

Skoro pozwany wpłacił przed wytoczeniem powództwa 537 zł, to pozostało: 2.325 zł – 537 zł = 1.788 zł.

(D)  Rozstrzygnięcie.

W tych okolicznościach należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda 1.788 zł z maksymalnymi odsetkami za opóźnienie od 4 kwietnia 2017 roku do dnia zapłaty.

Co do żądanych 27,81 zł powód nie sprostał wykazaniu ich zasadności o tyle, że nie przedstawił szczegółowego sposobu wyliczenia tej sumy. Należy przy tym zauważyć, że zgodnie z twierdzeniami pozwu, z jednej strony wszelkie wpłaty księgowano w kolejności przewidzianej umową, a więc w pierwszej kolejności na odsetki, a jednocześnie z tegoż samego uzasadnienia wynika, że cała wpłata 537 zł została zaliczona na poczet należności głównej (k. 3), nadto dalej (k. 3 odw.) wskazano, że „powyższa kwota [odsetek za opóźnienie] została pomniejszona o wpłaty dokonane przez Pozwanego”. Taka ilość wewnętrznych sprzeczności skutkowała oddaleniem powództwa w tej części.

W pozostałej części powództwo również oddalono, jako niezasadne. Jest ono wynikiem wadliwego przyjęcia, że całkowita kwota kredytu to 3.222 zł.

IV.  Koszty.

Pozwany przegrał sprawę w części, co skutkuje koniecznością stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu (art. 100 zd. I k.p.c.).

Na koszty powoda złożyło się 100 zł opłaty od pozwu, 34 gr opłaty manipulacyjnej od opłaty uiszczanej w elektronicznym postępowaniu upominawczym oraz 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa; łącznie 117,34 zł (art. 98 § 2 k.p.c.).

Pozwany nie wykazał kosztów podlegających zaliczeniu do kosztów procesu (art. 98 § 2 k.p.c.).

Stąd pozwany winien zwrócić powodowi: 117,34 zł × 1.788 zł ÷ 2.712,81 zł ≈ 77 zł.

1 Ustawa z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (j.t. – Dz.U. z 2014 r., poz. 1497, z późn. zm.); w wersji obowiązującej 21 września 2016 roku, to jest w dniu zawarcia przedmiotowej umowy pożyczki.