Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II W 514/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 27 stycznia 2020 r.

Sąd Rejonowy w Jeleniej Górze - Wydział II Karny

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Beata Chojnacka Kucharska

Protokolant Grzegorz Kosowski

po rozpoznaniu dniach: 13.06.2019r., 10.09.2019r, 29.10.2019r., 12.12.2019r. i 13.01.2020r.

sprawy przeciwko S. G.

synowi S., Z. zd. Owsiana

urodzonego dnia (...) w J.

obwinionemu o to, że:

dniu 16 maja 2018 r. około godz. 14:25 w J. przy ulicy (...) kierując pojazdem marki P. o nr rej (...) nie zachował należytej ostrożności podczas wykonywania manewru cofania z miejsca parkingowego, w wyniku czego doprowadził do zderzenia z pojazdem marki V. (...) o nr rej. (...), który również wykonywał manewr cofania z miejsca parkingowego, czym stworzył zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym dla A. K., P. P. i J. G.

tj. o czyn z art. 86 § 1 k.w.

I.  obwinionego S. G. uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu opisanego w części wstępnej wyroku, z tym że ustala, iż zdarzenie miało miejsce na ulicy (...) tj. na drodze publicznej, tj. wykroczenia z art. 86 § 1 k.w. i za to, na mocy art. 86 § 1 k.w., wymierza mu karę grzywny w wysokości 300 (trzysta) złotych;

II.  na mocy art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 121 § 1 k.p.o.w. zwalnia obwinionego S. G. od ponoszenia kosztów postępowania w niniejszej sprawie, obciążając nimi Skarb Państwa.

Sygn. akt II W 514/19

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu okoliczności ujawnionych w trakcie przewodu sądowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 16 maja 2018 roku po godzinie 14-tej obwiniony S. G. kierował samochodem marki P. o numerze rejestracyjnym (...). W samochodzie znajdowała się pasażerka J. G.. Obwiniony wykonywał manewr cofania spod ogrodzenia przedszkola na ulicy (...) w J.. Jadąc tyłem, po przejechaniu chodnika i będąc mniej więcej w połowie jedzeni zderzył się z wykonującym w tym samym czasie manewr cofania A. K. kierującym samochodem marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...). W samochodzie tym znajdowała się pasażerka P. P..

Na miejsce zdarzenia został wezwana Policja. Obaj kierujący byli trzeźwi.

Dowód:

- częściowo wyjaśnienia obwinionego S. G. k. 21, k. 108-108v.,

- zeznania świadka P. P. k. 24v.-25, k. 109-109v.,

- zeznania świadka A. K. k. 28, k. 109v.-110v.,

- dokumentacja fotograficzna k. 10-11, k. 23, k. 104-107, k. 155-160, k. 171,

- opinia biegłego k. 120-127,

- skala k. 12,

- notatka urzędowa k. 9,

- protokół oględzin k. 16-17, k. 18-19,

- protokoły badania stanu trzeźwości w wydychanym powietrzu k. 14, k. 15.

W wyniku przeprowadzonych oględzin w samochodzie marki P. o nr rej. (...) stwierdzono uszkodzenia w postaci zarysowania powierzchni lakierniczej zderzaka tylnego, pokrywy bagażnika oraz tylnej lewej lampy zespolonej i tablicy rejestracyjnej, zaś w samochodzie marki V. (...) o nr rej. (...) stwierdzono uszkodzenia w postaci zarysowanego tylnego lewego narożnika zderzaka tylnego oraz tylnej lewej lampy zespolonej.

Dowód:

- protokół oględzin k. 16-17, k. 18-19.

Obwiniony S. G. nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. W wyjaśnieniach wskazywał na miejsce zetknięcia się samochodów oraz okoliczności poprzedzające zderzenie obu pojazdów. Zaprzeczył, by wykonywał jednocześnie z kierującym V. (...) manewr cofania wskazując, że on pierwszy rozpoczął wykonywanie manewru cofania i widząc gwałtowne manewry kierującego Golfem zatrzymał się. Wówczas doszło o uderzenia w jego samochód.

Sąd zważył, co następuje:

Zebrany w sprawie materiał dowodowy i jego ocena wskazują na to, iż obwiniony S. G. dopuścił się popełnienia wykroczenia drogowego przypisanego wyrokiem.

Jako wiarygodne Sąd ocenił wyjaśnienia obwinionego, w których wskazał na kierowanie przez niego samochodem marki P. o nr rej (...) oraz zderzenie się obu pojazdów – P. i V. (...). Pozostały materiał dowodowy w pełni koresponduje z tą częścią wyjaśnień obwinionego. Sąd zakwestionował natomiast wiarygodność relacji obwinionego dotyczącą opuszczenia samochodu V. (...) przez pasażerkę tegoż – P. J.. Jej zeznania, jak i zeznania świadka A. K. są w tym zakresie zbieżne, wzajemnie się uzupełniają. Nadto pozostają w zgodzie z zasadami doświadczania życiowego i logiki. Skoro w/w poszukiwali miejsca do zaparkowania samochodu, którym przyjechali w pobliże swego miejsca zamieszania, to nie zaistniał żaden racjonalny powód, by świadek P. J. miała pozostawać poza samochodem, jak wyjaśnił obwiniony. Zauważyć także należy, że obwiniony, jak wyjaśnił (k. 108v.) początkowo podał przybyłemu na miejsce patrolowi Policji inne okoliczności zdarzenia rzutujące na kwestę jego odpowiedzialności za zaistniałe zdarzenie, mianowicie, że oba pojazdy w momencie ich zderzenia były w ruchu. Następnie wersję tę zmienił, gdy okazała się dla niego niekorzystna. Zmienność wyjaśnień obwinionego zauważyć także należy w zakresie, w jakim wyjaśnienia dotyczyły wskazania miejsca, gdzie doszło do zderzenia się obu pojazdów. Obwiniony miejsca te opisywał i wskazywał kilkukrotnie, także podczas składania opinii przez biegłego, i co charakterystyczne, wersje te zmieniał, przesuwał położenie auta w zależności od treści oświadczeń biegłego w taki sposób, by wyjaśniania były dla niego korzystne, zwalniające go z odpowiedzialności za zdarzenie drogowe. Ta zmienność wyjaśnień obwinionego i sprzeczność z relacją wskazanych powyżej świadków powoduje, że w oparciu o nie, nie można czynić kategorycznych ustaleń co do przebiegu zdarzenia. Sąd w sposób kategoryczny ustalił, że oba pojazdy były w ruchu w momencie cofania w oparciu o zeznania świadka A. K.. Zeznał on bowiem, że gdy wykonywał manewr cofania, żaden inny pojazd tego manewru nie wykonywał. Skoro więc za chwilę doszło do zderzenia się obu pojazdów, to samochód obwinionego musiał być w ruchu, w trakcie manewru cofania. Nie da się bowiem logicznie inaczej wytłumaczyć owej sytuacji. Także opinie biegłego sądowego z zakresu ruchu drogowego są w tej mierze jednoznaczne i kategoryczne, a przy tym odpowiadają na wszystkie pytania w sposób logiczny, wnioski biegłego poparte są wiedzą i doświadczeniem zawodowym biegłego w tego typu sprawach. Stąd też opinie te zostały ocenione za rzetelne. Zeznania pasażerek obu samochodów z racji faktu, że obie nie były skupione na sposobie jazdy kierowców, nie były przydatne do czynienia ustaleń w zakresie momentu tyczącego się zderzenia pojazdów.

Dokonując oceny dokumentów w postaci notatek urzędowych, protokołu oględzin pojazdu, protokołów badania trzeźwości, to wszystkie dokumenty zostały sporządzone przez uprawnione do tego osoby, w formie przewidzianej prawem i nie ma podstaw do podważenia walorów dowodowych dokumentów.

Ocena materiału dowodowego pozwoliła na ustalenie, że obwiniony S. G. w dniu 16 maja 2018 r. około godziny 14.25, w J. przy ul. (...), kierując pojazdem marki P. o nr rej. (...) nie zachował należytej ostrożności podczas wykonywania manewru cofania z miejsca parkingowego, w wyniku czego doprowadził do zderzenia z pojazdem marki G. o nr rej. (...), który również wykonywał manewr cofania z miejsca parkingowego, czym stworzył zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym dla A. K., P. J. i J. G. i wypełnił znamiona wykroczenia z art. 86 § 1 k.w. Zgodnie z art. 86 § 1 k.w. odpowiedzialności za wykroczenie podlega ten, kto na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, nie zachowując należytej ostrożności, powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. W art. 86 § k.w. mowa jest o niezachowaniu należytej ostrożności przez kierującego pojazdem. Pojęcie takie nie występuje w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym. Znane są natomiast określenia „ostrożność” i „szczególna ostrożność”. Art. 3 Ustawy prawo o ruchu drogowym stanowi, że uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani zachować ostrożność albo gdy ustawa tego wymaga - szczególną ostrożność, unikać wszelkiego działania, które mogłoby spowodować zagrożenie bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego, ruch ten utrudnić albo w związku z ruchem zakłócić spokój lub porządek publiczny oraz narazić kogokolwiek na szkodę. Pojęcie szczególnej ostrożności jest zdefiniowane w art. 2 pkt 22 cyt. pow. ustawy. Jest to ostrożność polegająca na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania uczestnika ruchu do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze, w stopniu, który umożliwia odpowiednio szybkie reagowanie. Należytą ostrożność powinno się utożsamiać z występującą w prawie o ruchu drogowym ostrożnością. Należyta ostrożność będzie zachowana, jeżeli podjęte zostaną w konkretnej sytuacji te wszystkie działania, które zgodnie ze sztuką prowadzenia pojazdów są obiektywnie niezbędne dla osiągnięcia celu, to jest bezpieczeństwa ruchu. Koniecznym warunkiem osiągnięcia tego celu jest ścisłe przestrzeganie wszystkich przepisów o ruchu pojazdów mechanicznych (stanowisko takie było prezentowane w orzecznictwie SN już w latach pięćdziesiątych XX wieku i jest konsekwentnie podtrzymywane: dla przykładu: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 grudnia 1959 r., I K 598/59, OSNPG 1960, nr 3, poz. 43). Należyta ostrożność występuje wtedy, gdy uwzględnia występujące w czasie prowadzenia pojazdu warunki ruchu poza drogą publiczną, dotyczące rodzaju nawierzchni, widoczności, właściwości pojazdu, a przy tym nakazuje przewidywanie możliwości pojawienia się w danym miejscu ludzi. Należyta ostrożność obejmuje przestrzeganie zasad ruchu drogowego określonych w prawie o ruchu drogowym, ale także przezorność w znaczeniu potocznym, która wymagana jest od każdego, kto podejmuje określone czynności, gdyż kierujący porusza się samochodem poza drogą publiczną, strefą zamieszkania, strefą ruchu. Przepisy prawa o ruchu drogowym regulują zachowania kierującego wykonującego manewr cofania. Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 3 p.r.d. kierujący pojazdem jest obowiązany przy cofaniu ustąpić pierwszeństwa innemu pojazdowi lub uczestnikowi ruchu i zachować szczególną ostrożność. W szczególności kierujący powinien sprawdzić, czy wykonywany manewr nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub jego utrudnienia (art. 23 ust. 1 pkt 3 lit. a) p.r.d.) oraz upewnić się, czy za pojazdem nie znajduje się przeszkoda, a w razie trudności w osobistym upewnieniu się co do braku takiej przeszkody kierujący obowiązany jest zapewnić sobie pomoc innej osoby (art. 23 ust. 1 pkt 3 lit b) p.r.d.). Obwiniony wykonując manewr włączania się do ruchu poprzez cofanie, winien upewnić się, jakie manewry ma zamiar wykonać inny kierujący, w tym kierujący samochodem V. (...). Obwiniony widział bowiem, jak samochód ten wjechał w pobliże obwinionego, po czym zatrzymał się w miejscu nieprzeznaczonym na postój, nie wyłączając silnika. Powinien upewnić się, że manewr cofania może wykonać bezpiecznie wobec także bliskości położenia obu pojazdów. Niezachowanie należytej ostrożności przy wykonywaniu manewru cofania spowodowało zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym dla A. K., P. J. i J. G..

Stopień społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez obwinionego był umiarkowany, gdyż pojazd poruszał się z niewielką prędkością i doszło do zagrożenia zdrowia trzech osób. Podobnie ocenić należy stopień winy umyślnej obwinionego działającego z zamiarem ewentualnym. Wymierzając karę Sąd miał na uwadze stopień społecznej szkodliwości i winy obwinionego oraz uprzednią niekaralność obwinionego za wykroczenia przeciwko przepisom ruchu drogowego i za przestępstwa. Z tych też względów Sąd wymierzył obwinionemu karę grzywny w wysokości 300 złotych. W ocenie Sądu kara ta jest odpowiednia do wagi naruszonych przez obwinionego zasad i następstw jego działania. Taki wymiar grzywny będzie stanowić dla niego dolegliwość odczuwalną, która powinna skłonić obwinionego do powstrzymania się przed ponownymi naruszeniami prawa w przyszłości oraz powinna wywołać przekonanie, że w przypadku tychże naruszeń kara i obowiązek zadośćuczynienia społecznemu poczuciu sprawiedliwości są nieuchronne.

W zakresie orzeczenia w przedmiocie kosztów postępowania co do zasady koszty te obciążają obwinionego w przypadku uznania go za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu. Sąd orzekając w tym przedmiocie miał na uwadze poprzednio zapadłe rozstrzygnięcie, a także fakt wniesienia apelacji na korzyść obwinionego. Sąd uznał, że w niniejszej sprawie zachodzą przesłanki zwolnienia obwinionego od ponoszenia kosztów postępowania.