Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 220/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 marca 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Zbigniew Kapiński

Sędziowie SA - Anna Zdziarska (spr.)

SO (del.) – Przemysław Filipkowski

Protokolant: sekr. sąd. – Aleksandra Cichocka

przy udziale prokuratora Michała Machniaka oraz oskarżycieli posiłkowych - (...) sp. z o.o.

po rozpoznaniu w dniu 5 marca 2020 r.

sprawy: D. J. (1), urodz. (...) w Z., syna K. i K. z domu M.

oskarżonego o czyny z art. 4 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k., art. 4 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., art. 4 § 1 k.k. w zw. z art. 190 § 1 k.k. (x2)

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 21 stycznia 2019 r., sygn. akt XVIII K 279/16

1.  zmienia zaskarżony wyrok wobec oskarżonego D. J. (1) w ten sposób, że eliminuje z podstawy wymiaru kar jednostkowych oraz kary łącznej art. 4 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 01 lipca 2015r.;

2.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty

sądowe za postępowanie odwoławcze, w tym 400 (czterysta) złotych tytułem opłaty za II instancję.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 220/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 21 stycznia 2019r., sygn. akt XVIII K 279/16, którym za czyn z punktu I aktu oskarżenia, na podst. art. 286 § 1 k.k. wymierzono D. J. (1) karę 8 miesięcy pozbawienia wolności. Za czyn z punktu II aktu oskarżenia, na podst. art. 286 § 1 k.k. w zw. z art.294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. wymierzono karę 2 lat pozbawienia wolności. Za czyn z punktu III i IV aktu oskarżenia kary po 3 miesiące pozbawienia wolności. Na podst. art. 85 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. orzeczono karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, a nadto obowiązek naprawienia szkody na rzecz spółki (...) spółka z o.o. oraz zadośćuczynienie w kwocie 3 tyś. złotych na rzecz S. S. (1). Ponadto orzeczono o dowodach rzeczowych i kosztach postępowania.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu, mająca polegać na tym, że Sąd ustalił znamiona przestępstwa przywłaszczenia pieniędzy w kwocie 58 tyś. złotych, a nie oszustwa oraz obraza prawa materialnego co do czynu IV z art. 190 § 1 k.k., ponieważ sąd ustalił, że czyn ten miał miejsce w okresie od 3 do 15 lutego w rozmowie telefonicznej, w sytuacji gdy sąd stwierdził, że rozmowa miała miejsce w dniu 6 lutego.

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

W zakresie czynu z punktu I a.o. obrazę art. 7 i 410 k.p.k., poprzez:

- dowolną ocenę zeznań N. A. i wyjaśnień D. J. (1) i przyjęcie, że brak zapłaty kwoty 150 tyś. złotych, wynikającej z umowy zlecenia skutkował brakiem zawarcia umowy przyrzeczonej, a tymczasem to N. A. znajdował się w zwłoce, nie zapłacił kwoty wynikającej z umowy zlecenia i to było przyczyną niezawarcia umowy przyrzeczonej,

- pominięcie dowodu w postaci pełnomocnictwa udzielonego w dniu 29 stycznia 2015r. do zawarcia umowy sprzedaży udziałów, co świadczy o braku zamiaru oszustwa,

- pominięcie treści § 7 ust. 2, że nie ziścił się warunek zawarcia umowy przyrzeczonej,

- pominięcie dowodu z zeznań E. M. co do czasowego wyjazdu oskarżonego do Australii oraz dowodu w postaci wiadomości email z dnia 3 lutego 2015r. wysłanego przez S. J. do radców prawnych związanego z podejmowaniem przez A. C. (1) działań bez wiedzy oskarżonego i jego żony.

W zakresie czynu z punktu II a.o. obrazę art. 7 i 410 k.p.k., poprzez:

- pominięcie wiadomości email wysłanej przez S. S. (1) do A. K. z dnia 3.11.2014r. na dowód tego, że to S. S. (1) nalegał na zawarcie transakcji za pośrednictwem (...) spółka z o.o., pomimo, że była faktyczna i prawna podstawa zawarcia transakcji poprzez (...) spółka z o.o.,

- dowolną ocenę wyjaśnień D. J. (1), polegającą na uznaniu, że to D. J. (1) miał zakupić jeansy M., w sytuacji gdy to S. S. (1) wypłacił prowizję D. G., a tym samym osobą, która dokonała transakcji był S. S. (1),

- pominięcie przy ocenie dowodów maili z dnia 21 listopada 2014r i z dnia 27 grudnia 2014r., świadczących o tym, że towar był kupowany pod konkretnego klienta, który się wycofał, a faktury pro forma miały na celu neutralne podatkowo wprowadzenie środków do spółki,

- brak dokonania merytorycznej oceny faktury VAT nr (...) na kwotę 90.421,61 złotych.

W zakresie czynu z punku III a.o. – obrazę art. 410 k.p.k., przez pominięcie przy ocenie materiału dowodowego wyjaśnień oskarżonego, który wskazał, że pod wpływem alkoholu wypowiedział pewne słowa, ale nie mogą z uwagi na treść potraktowane zostać jako groźba karalna.

W zakresie czynu z punktu IV a.o. obrazę art. 410 i 5 § 2 k.p.k. polegającą na odmówieniu wiarygodności oskarżonemu, który stwierdził, że nigdy nie groził A. C. (1).

Nadto skarżący zarzucił obrazę prawa procesowego związaną z oddaleniem wniosków dowodowych.

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia.

Błąd w ustaleniach faktycznych dotyczących czynu z punktu I a.o., będący skutkiem naruszenia przepisów prawa procesowego opisanych we wcześniej rubryce.

W odniesieniu do czynu z punktu II a.o. błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że:

- transakcja zakupu szalików C. miała charakter rzeczywisty,

- przyjęciu, że to oskarżony miał zakupić jeansy M.,

- przyjęciu, że to oskarżony działał z zamiarem oszustwa w sytuacji, gdy sprzedaż szalików C. była czynnością pozorną mającą na celu wprowadzenie pieniędzy do (...) na zakup jeansów M., które okazały się wadliwej jakości, następnie wycofanie się rosyjskiego kontrahenta M. (...) i F. w grudniu 2014r, a następczo kradzież towaru z magazynów (...) uniemożliwiło rozliczenie się z transferów pieniężnych na podstawie faktur pro forma przez D. J. (1),

- przyjęciu, że oskarżony działał z zamiarem oszustwa w sytuacji, gdy wyjazd oskarżonego do Australii nastąpił zanim nadszedł termin płatności faktur za towar A. (odpowiednio 19 lutego 2015, 16 kwietnia 2016r.) oraz faktury VAT z dnia 3.12.2014r, na kwotę 4349,28 złotych, a brak zapłaty za towar był wynikiem utraty towary z magazynów (...), a nie uprzedniego niewywiązania się z transakcji,

- przyjęciu, że oskarżony działał z zamiarem oszustwa, podczas gdy oskarżony miał jedynie odebrać pieniądze od K. D., a otrzymaną kwotę przekazał A. C. (1)

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana i uniewinnienie.

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Żaden z zarzutów nie okazał się zasadny.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wniosek

Za niezasadne uznano wnioski dowodowe, zgłoszone w postępowaniu odwoławczym, jak też wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzuconych mu czynów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Dowody przeprowadzone przez Sąd I instancji zostały w prawidłowy sposób ocenione przez sąd meriti, zostały wyprowadzone trafne wnioski, co do tego, że wyjaśnienia D. J. (1) stanowiły linię obrony. A zatem wniosek o uniewinnienie nie był trafny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Nie stwierdzono istnienia okoliczności podlegających z urzędu.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 21 stycznia 2019r., sygn. akt XVIII K 279/16, którym za czyn z punktu I aktu oskarżenia, na podst. art. 286 § 1 k.k. wymierzono D. J. karę 8 miesięcy pozbawienia wolności.Za czyn z punktu II aktu oskarżenia, na podst. art. 286 § 1 k.k. w zw. z art.294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. wymierzono karę 2 lat pozbawienia wolności. Za czyn z punktu III i IV aktu oskarżenia na kary po 3 miesiące pozbawienia wolności. Na podst. art. 55 § 1 k.k. i art. 86 § 1 k.k. orzeczono karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, a nadto obowiązek naprawienia szkody na rzecz spółki (...) oraz zadośćuczynienie w kwocie 3 tyś. złotych na rzecz S. S. (1). Ponadto orzeczono o dowodach rzeczowych i kosztach postępowania.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd odwoławczy za prawidłowe uznał ustalenia Sądu I instancji w zakresie braku zamiaru przekazania udziałów spółki (...), zaś apelacja nie podważyła trafności ustaleń Sądu Okręgowego.

Żadne dowody osobowe, ani dokumentarne nie potwierdzają tezy apelacji, że strony uzgodniły chęć nabycia spółki (...) za kwotę 350 tyś. złotych, zaś N. A. mógł udokumentować posiadanie wyłącznie kwoty 50 tyś. zł. i taka została wskazana jako cena nabycia akcji (500 udziałów po 100 złotych każda). Nie mającym racji bytu jest odwoływanie się do wysokości kapitału zakładowego (...). Wskazany w apelacji kapitał zakładowy nie ma wiele wspólnego z osiąganym zyskiem, który jest uzależniony od wyników ekonomicznych dokładnie tej firmy i tej branży.

Nie bez znaczenia dla oceny realiów tej sprawy jest fakt, że początkowo to S. S. (1) zainteresował się nabyciem spółki (...) i wykorzystaniem jej kontaktów handlowych w działalności prowadzonej przez siebie spółki (...). Początkowo planowano, że nabywcą udziałów zostanie żona S. S. (1). Wyłącznie z powodu sytuacji osobistej doszło do zawarcia przedwstępnej umowy notarialnej nabycia udziałów z osobą, w stosunku do której zaufanie miał S. S. (1)- kuzynem N. A.. Umowa przedwstępna została zawarta w dniu 10.10.2014r. Zaznaczono w niej termin zawarcia umowy właściwej na dzień 15.11.2014r. Wbrew interpretacji skarżącego zawarcie umowy właściwej nie zostało obwarowane koniecznością zapłaty kwoty wynikającej z umowy zlecenia zawartej z S. J., a dotyczącą przekazania wykazów teleadresowych partnerów biznesowych, przekazania bazy danych i inne. Nie zawiera racjonalnych argumentów apelacja w zakresie w jakim obrońca wykazuje, że wartość (...) spółki (...) była znacznie wyższa niż 50 tyś. zł. Aktualnie od wielu lat o wartości rynkowej decyduje prawo podaży i popytu. Kwotę sprzedaży ponadto kształtuje wola stron umowy. W tym przypadku nabywca płacił za nazwę firmy i ewentualne kontakty handlowe, bo nawet nie środki trwałe, które miały zostać zlikwidowane przed ostatecznym przeniesieniem własności.

Z przywoływanego przez skarżącego § 7 ust. 2 umowy nie wynikają żadne korzystne dla oskarżonego fakty. Zbywający zobowiązał się z mocy tego uregulowania do wyprowadzenia ze spółki wszelkich pozostałych aktywów oraz zakończenia umów z zewnętrznymi usługodawcami do dnia zawarcia właściwej umowy sprzedaży udziałów, czyli do dnia 15 listopada 2014r. Obowiązek ten spoczywał na zbywającym, a nie nabywcy, a zatem nie jest znana przyczyna dla której obrońca oskarżonego uważa, że roszczenie o zapłatę kwoty 150 tyś. złotych było roszczeniem natychmiast wymagalnym, gdyż przekazanie kontaktów nastąpiło niezwłocznie, a roszczenie o zawarcie umowy przyrzeczonej stałoby się wymagalne po realizacji § 7 ust. 2 umowy, a przecież ten warunek na dzień wyjazdu oskarżonego do Australii nie był spełniony. Posługując się zasadami logicznego rozumowania zasadnie Sąd Okręgowy uznał, że umożliwienie kontaktów handlowych S. S. (1) służyło realizacji celów (...), a nie K. (...). Oskarżony i jego żona zmienili zdanie, po otrzymaniu zasilenia finansowego od S. S. (1) reprezentującego K. (...). Wiarygodność pokrzywdzonych potwierdza logiczny ciąg następujących po sobie zdarzeń. D. J. (1) wyjaśnił, że na przenośnym nośniku danych przedstawił wszystkie kontakty, tymczasem nie bez znaczenia jest to, że on i jego żona aktywnie uczestniczyli w spotkaniach z potencjalnymi kontrahentami, budzili zaufanie, kontaktując się nie tylko w sprawach zawodowych. S. S. zeznał, że otrzymał wstępną propozycję zawarcia pomiędzy N. A., a S. i D. J. (1) umowy i przeniesienie udziałów spółki w proporcji 50/50%. Zeznania świadka wspierają relacje K. M., która opisała współpracę w zakresie zakupu towarów przez K. (...), dostarczania ich do magazynów (...), tworzenie skrzynek mailowych z rozszerzeniem „m.” dla niej i S. S., utworzenie platformy na dropboxie, co miało umożliwić podgląd stanów magazynowych. K. M. prowadziła rozmowy z biurem rachunkowym, które miało przejąć sprawy księgowe (...). W konsekwencji z inicjatywy oskarżonego, a bez wiedzy świadka i pokrzywdzonych zatrudniona została inna firma rachunkowa. Były też problemy z odzyskaniem dokumentacji księgowej. Planowano podział obowiązków pomiędzy nią, a S. J.. Argumentem na brak zamiaru oszustwa ze strony oskarżonego nie jest eksponowany w apelacji fakt, że pokrzywdzeni wiedzieli o wyjeździe D. J. (1) i S. J. do Australii. Rzeczywiście fakt taki był im znany, bo między innymi chęć rozwinięcia innej firmy w Australii miała być powodem sprzedaży (...) oraz kłopoty finansowe. Nie można jednak pominąć milczeniem, że pomiędzy zawarciem przedwstępnej umowy sprzedaży, a wyjazdem do Australii zaistniało kilka zdarzeń gospodarczych z udziałem oskarżonego, a faktyczna data wyjazdu niewątpliwie stanowiła zaskoczenie dla pokrzywdzonych w sytuacji, gdy wyjazd miał miejsce pod koniec stycznia 2015r. i został zakończony pożegnaniem z pracownikami. Pokrzywdzeni nie zostali natomiast poinformowani o powyższym, byli umówieni na spotkanie na dzień 2 lutego 2015r. w G. oraz później na spotkanie na targach. Na marginesie zauważyć jedynie należy, że do tego momentu żadne formalności nie zostały zakończone. Gdyby uznać, tak jak obrońca, że powodem nie zawarcia umowy był brak zapłaty kwoty wynikającej z umowy zlecenia, to łącznie kwota 50 tyś. złotych i 150 tyś. złotych daje sumę 200 tyś. złotych, a nie 350 tyś. złotych , jak twierdzi oskarżony co do ostatecznej ceny udziałów. Poza tym spółka (...) dysponowała już pieniędzmi S. S. (1) chociażby z tytułu nabycia szalików marki C. przez K. (...) w kwocie ponad miliona złotych. Nie doszło jednak ani do zawarcia umowy, ani zwrotu pieniędzy, jak też wydania towaru przez okres ponad 5 lat. Po wyjeździe stopniowo oskarżony zmniejszał kontakty, po czym ich zaprzestał.

Dla oceny zamiaru oskarżonego istotne jest nie tylko to, że nie poinformował o dacie swego wyjazdu, ale także to, że nie poinformował o tym, że funkcję prezesa powierzył A. C. (1). Fakt ten przeczy dobrym intencjom D. J. (1), niezależnie od tego, że terminy opłaty faktur w dniu wyjazdu nie w każdym przypadku stały się wymagalne, oraz że wyjazd łączył się z narodzinami dziecka, na co wskazują zeznania E. M.. Ważne jest to, że oskarżony wrócił do Polski po złożeniu zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa.

Treść apelacji sprawia jednoznaczne wrażenie, że obrońca w sposób wybiórczy potraktował materiał dowodowy, bazując na treści wyjaśnień D. J. (1), wyłącznie korzystnych mailach, czy też na treści pełnomocnictwa udzielonego kancelarii prawnej. Generalnie skarżący próbuje wykazać, że to oskarżony został pokrzywdzony działaniami, szczególnie S. S.. Co prawda prawnicy reprezentujący oskarżonego otrzymali szerokie pełnomocnictwo, ale tylko pozornie. Mogli pod nieobecność mocodawcy rozwiązać umowę przedwstępną sprzedaży udziałów, wezwać N. A. do zawarcia umowy przyrzeczonej, rozwiązania umowy zlecenia, działania na rzecz mocodawców przy zbyciu części, lub wszystkich udziałów. Jednocześnie treść tego pełnomocnictwa nie tłumaczy przyczyny, która stała na przeszkodzie osobistemu doprowadzeniu sprawy do pomyślnego zakończenia, pomimo upływu terminu, przed wyjazdem do Australii.

Ponadto stwierdzić należy, że wartość tego pełnomocnictwa była nieznacząca, zwłaszcza jeśli weźmie się pod uwagę fakt, że pokrzywdzeni nie zdołali się porozumieć z kancelarią, jej działania zostały zablokowane drogą internetową przez udzielających pełnomocnictwa. Z kolei działania pokrzywdzonego oparte na niejasnym sformułowaniu umowy, dającej możliwość odmiennej interpretacji prawnej zapisów umowy zostały potraktowane przez oskarżonego i jego obrońcę jako próbę bezprawnego przejęcia firmy, przy pomocy A. C. (1), do którego pracy odnoszą się cytowane w apelacji maile kierowane przez S. J. do radcy prawnego M. N..

Zdaniem Sądu odwoławczego, gdyby oskarżony doprowadził do zawarcia ostatecznej umowy, w określonym wcześniej terminie, po przyjęciu całej kwoty, co wynika z dokumentu sporządzonego przez notariusza, pokrzywdzony nie musiałby uciekać się do wprowadzenia zmian wpisu w KRS.

Odnośnie zarzutów dotyczących czynu z punktu II a.o., to i one nie zasługiwały na uwzględnienie.

Nie można zgodzić się ze skarżącym, że transakcja zakupu szalików marki C. była czynnością pozorną, mającą na celu jedynie zasilenie konta (...) przez K. (...) by umożliwić samodzielną transakcję nabycia przez S. S. jeansów M., przy pomocy (...).

Skarżący pominął część materiału dowodowego prowadzącego do przeciwnego wniosku. Faktury pro forma na zakup szalików C. były wystawione w okresie od 3 listopada 2014r. do 13 listopada 2014r. W aktach sprawy zostały zabezpieczone wiadomości mailowe i tekstowe z telefonów. Ich treść wskazuje na to, że S. S. (1) domagał się wydania towaru, bądź zwrotu pieniędzy. Sam oskarżony w jednej z wiadomości udzielił odpowiedzi, że partia szalików jest przygotowana do odbioru, a wartości tej wypowiedzi nie dyskredytuje pogląd obrońcy, że była „niedorzeczna”. Z kolei pracownica oskarżonego A. N. stwierdziła, że szaliki były, lecz nie w takiej ilości za jaką przedpłacono. W tej sytuacji uznać należy, że jeśli ktokolwiek traktował tę sprzedaż jako czynność pozorną, to tą osobą był wyłącznie oskarżony. Słusznie Sąd Okręgowy uznał, że powiązanie zakupu szalików ze spodniami nie świadczy o pozorności jednej z tych transakcji, tylko o tym że doszło do czasowego zasilenia konta (...), by możliwe było zakupienie spodni w firmie (...). Stanowiska tego nie zmienia zamieszczone w środku odwoławczym obszerne zestawienie terminów płatności rat za M. jeans, a szaliki C.. Niewątpliwie transakcją był zaineresowany S. S. (1), co uzasadnia jego aktywność w kontaktach z D. G., czy sprawdzaniem jakości spodni i podnoszona kwestia w apelacji w żaden sposób nie podważa ustaleń Sądu I instancji, który odniósł się do wątpliwości obrońcy, z tym że doszedł do odmiennego niż on wniosku.

Jeśli zaś chodzi o przywołany w apelacji mail z dnia 3 listopada 2014r., to dowód ten w postaci korespondencji pomiędzy przedstawicielem firmy (...), a S. S. (1) został uwzględniony przez Sąd Okręgowy i oceniony na tle innej korespondencji, także tej wcześniejszej. Niewątpliwie K. (...) miała problem z szybkim uzyskaniem numeru NIP, co potwierdza ta korespondencja i S. S. (1) zdecydował się włączyć w transakcję (...). Już 4.11.2014r. korespondencję z firmą (...) prowadziła S. J. (k. 575). Wszystkie inne ujawnione okoliczności przemawiają za tym, że choć S. S. (1) brał udział w zakupie spodni, to spółka (...) nie tylko użyczyła swojego NIP, ale transakcję uważała za wspólną, bo spodnie trafiły do magazynów spółki, a S. J. korespondowała mailowo z potencjalnymi nabywcami. Zresztą z zeznań S. S. wynika, że było takie założenie, że jego spółka będzie zajmowała się zakupami i dostawami towarów do Polski, a (...) sprzedażą w sklepach sieciowych takich jak A., (...), C..

Wbrew twierdzeniu obrońcy, powielającego w apelacji linię obrony swego mandanta – nie można uznać, że kolekcja jeansów marki M. była przygotowywana pod konkretnego klienta, na co miały wskazywać cytowane w apelacji maile z dnia 27 grudnia 2014r. i z dnia 21 listopada 2014r. od A. P. (1) do S. J. i do M. W. z firmy (...). Skarżący przyjął wielotorowość obrony D. J. (1): główna polegała na usiłowaniu wykazania, że do sprzedaży szalików w ogóle nie miało dojść, ale tej tezie przeczy nie tylko osobowy materiał dowodowy, ale przytoczony wcześniej materiał z wiadomości tekstowych. W drugiej kolejności obrońca próbował wykazać, że decyzja o zakupie spodni M. jeans została samodzielnie podjęta przez S. S. (1), a w trzeciej kolejności obrońca usiłował wykazać, że niepowodzenie transakcji wyniknęło z przyczyn niezależnych od oskarżonego, takich jak wadliwość nabytych egzemplarzy głównie pod względem kroju i mody. Okoliczności nabycia spodni M. jeans (o które nie został oskarżony D. J. (1)), zdaniem Sądu odwoławczego pośrednio miały doprowadzić sąd do wniosku, że oskarżony nie ponosi odpowiedzialności z tytułu sprzedaży szalików m-ki C..

Fakt jaki wynika z korespondencji A. K. z firmy (...) z S. S. (1) wskazuje na to, że decyzja o zakupie spodni M. jeans zapadła w przeciągu 2 – 3 dni, bez kilkudniowej zwłoki niezbędnej dla uzyskania przez K. (...) europejskiego identyfikatora NIP. Korespondencja elektroniczna pomiędzy S. J., a M. W. i osobami ze spółki (...) – kontrahentami (...), zawarta w aktach sprawy, rozpoczęła się w dniu 5.11.2014r., a zatem później niż zakup spodni. Przeczy to wyjaśnieniom oskarżonego, że K. (...) w krótkim czasie mogła uzyskać NIP UE, a nadto że kolekcja była kupiona pod konkretnego klienta, zwłaszcza jeśli się uwzględni ustalenia Sądu Okręgowego, że oferta była kierowana do A., C., (...), do Rosji, jeszcze w listopadzie 2014r. Nie ulega też wątpliwości, że część towaru została sprzedana. Oskarżony podał, ze 10.000 sztuk sam sprzedał do Iranu. Z dokumentów w postaci faktury VAT (...) oraz VAT (...) z dnia 9.03.2015r., wskazanych przez Sąd I instancji wynika, że (...) (...) nabyła od (...) 13.697 sztuk spodni M. jeans za kwotę 60.266,80 Euro i za nie zapłaciła oraz 20.000 sztuk szalików C. za 30.000 Euro. Tymczasem oskarżony nie rozliczył się z S. S. (1) z tych kwot, posiadając pieniądze na koncie (k. 89 i inne z załącznika nr 1 do akt sprawy) i przyczyn tego stanu rzeczy apelacja nie tłumaczy. Skarżący postawił jedynie tezę, że fikcyjna była transakcja sprzedaży szalików, bo pokrzywdzony nie domagał się wystawienia faktur końcowych, jak i wydania szalików. Ta ostatnia kwestia niczym nie została uargumentowana, nie podważono treści korespondencji pomiędzy pokrzywdzonym, a oskarżonym. Tak naprawdę drugorzędne znaczenie ma to kto i z jakich pieniędzy finansował zakup spodni M. jeans. Pierwszorzędne znaczenie dla zamiaru oskarżonego ma fakt, że oskarżony rozporządził towarem i nie rozliczył się z pokrzywdzonym w żaden sposób.

Odnośnie wprowadzenia w błąd co do zamiaru zapłaty za towar dostarczony przez K. – (...) w postaci odzieży młodzieżowej o nazwie A., bądź (...) i (...) z firmy (...) dostarczonej do magazynu (...) w P. oraz towaru pobranego przez A. N. (2) Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

W tym przypadku skarżący nie kwestionuje dostaw odzieży i konieczności zapłaty z tytułu wystawionych faktur, których termin przypadał na dzień 19 lutego i 16 kwietnia 2015r. Przyznał również, że należność nie została uregulowana, zaznaczył jednak, iż Sąd Okręgowy nie poczynił ustaleń w zakresie przyczyn nieuregulowania należności, pomijając liczne wnioski dowodowe zgłoszone przez obrońcę. Oskarżony stwierdził, że odzież młodzieżowa sprzedana przez K. (...) o nazwie A. oraz towar o zbiorczej nazwie A. trafił w dniach 2,3 i 4 lutego 2015r. do formy P. w Niemczech. Tam też trafił towar pobrany z magazynu przez A. N. (2). Nie doszło jednak do realizacji transakcji z australijskim kontrahentem, bowiem doszło do kradzieży towaru z magazynów (...) po próbie nielegalnego przejęcia spółki przez S. S. (1) i jednocześnie w czasie zablokowania magazynu.

Rację należy przyznać Sądowi Okręgowemu, że zgłoszone wnioski dowodowe zmierzały do przeprowadzenia postępowania w sprawie zaginięcia odzieży nazywanej przez skarżącego jako kradzież, a przez niemieckie organy ścigania jako sprawę należącą do właściwości sądu cywilnego. Autor apelacji zawarł w niej szereg spekulacji dotyczących tego kto pobrał towar i nie mając dostatecznej wiedzy sugerował, że może mieć to związek ze znajomym S. S. (1). Rzecz w tym, że postępowanie karne opiera się na dowodach, a nie domniemaniach. Poza tym, nie można czynić zarzutu pokrzywdzonemu, że próbował odzyskać swą własność poprzez blokowanie magazynu w celu zabezpieczenia roszczeń i nawet skarżący nie uważa, że odzież trafiła do pokrzywdzonego.

W kontekście zamiaru oszustwa powyższy fakt nie ma znaczenia, ponieważ z treści maila z dnia 21.11.2014r. wynika, że strony uzgodniły, że towar zakupiony w Niemczech nie powinien tam ponownie trafić, tylko do sieci handlowych w Polsce. Ponowne wywiezienie zatem towaru do Niemiec, pośpiesznie – na przełomie stycznia i lutego 2015r. kiedy oskarżony zerwał kontakty, świadczy ewidentnie o działaniu nacechowanym na doprowadzenie pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Zeznania przesłuchanych w sprawie świadków przemawiają za tym, że o przewiezieniu towaru do Niemiec nie decydował A. C. (1), co do którego nie złożono nawet wniosku o wpis do KRS. W związku z powyższym, pomimo „niepamięci” świadków związanych z firmą oskarżonego słusznie uznano, że wszystkim kierował udziałowiec i prezes spółki (...). Nie bez znaczenia jest to, że na rachunku prowadzonym przez bank (...) znajdowały się środki pieniężne do sierpnia 2015r. Nawet w tym czasie opłacono fakturę spółki (...). Żadna z tych kwot nie trafiła jednak do pokrzywdzonej spółki.

Odnośnie pobrania pieniędzy uzyskanych z dostarczenia odzieży K. D.:

Zauważyć należy, że D. J. (1) nie został skazany za czyn jednostkowy, tylko ciąg przestępstw na szkodę S. S. (1) i spółki (...). Zdarzenie zostało dokonane w podobnym mechanizmie oszustwa, jak i pozostałe. Nie było zatem wymagane, aby Sąd Okręgowy w szczególnie rozbudowany sposób uzasadniał zamiar oskarżonego. Zeznania S. S. (1) potwierdza chociażby mail z 28 stycznia 2015r. od K. M. do D. J. (1) dotyczący dostawy, co przemawia za tym, że oskarżony nie pełnił tylko roli posłańca, mającego odebrać zapłatę, ale że również brał udział w negocjacjach cenowych. A. C. (1) nie potwierdził tego, by przyjął jakiekolwiek pieniądze od oskarżonego. Z jego stanowiskiem w pełni koresponduje fakt, że na pytanie zadane przez S. S. „gdzie są pieniądze od K.”, oskarżony odpowiedział, że „psy zabrały”, co nie polegało na prawdzie i myliło pokrzywdzonego. Wszystkie zdarzenia, za które został skazany oskarżony miały miejsce w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru i tej samej strategii, w związku z czym trudno zgodzić się ze skarżącym, że ustalenia sądu świadczą co najwyżej o przywłaszczeniu. Wątpliwości ma tylko obrońca w zakresie przyczyny wystawienia faktury na spółkę (...). Skoro ustalono, że oskarżony brał udział w negocjacjach cenowych i zadeklarował, że odbierze pieniądze za dostarczony towar, to pokrzywdzony miał prawo sądzić (zasadnie, bądź nie), że istniała podstawa wystawienia faktury, a kwota widniejąca na fakturze (...) była zgodna z wartością towaru wyekspediowanego do K. D.. Nie wdając się w cywilistyczne dywagacje obrońcy oskarżonego na temat możliwości dochodzenia tylko wymagalnych roszczeń, stwierdzić należy, że oskarżony nie zapłacił S. S. 58 tysięcy złotych i nawet w swoich wyjaśnieniach nie wskazywał, że podejmował jakieś próby, twierdził jedynie, co uznano za nieprawdę, że czynność tę zlecił A. C..

Okoliczności wszystkich zdarzeń oceniane we wzajemnym powiązaniu przemawiają za tym, że Sąd I instancji prawidłowo ustalił znamiona przestępstw oszustwa, przypisanych D. J. (1). Sąd Okręgowy nie pominął żadnego z istotnych dla ustaleń faktów i ich ocena jest zgodna z treścią art. 7 k.p.k. Żadnych wątpliwości co do sprawstwa i winy nie miał Sąd I instancji, wyłącznie obrońca, a zatem zarzut obrazy art. 5 § 2 k.p.k. uznać należało za bezzasadny. Zaznaczyć jedynie należy, że skarżący kwestionował ustalenia faktyczne, twierdząc, że są błędne. Zastosowanie art. 5 § 2 k.p.k. jest zasadne tylko wówczas, gdy sąd dokona prawidłowych ustaleń faktycznych w oparciu o wszystkie okoliczności ujawnione w toku rozprawy głównej, a pomimo tego pozostaną nie dające się usunąć wątpliwości.

Co do czynów z punktów III i IV aktu oskarżenia:

Nie doszło do obrazy art. 410 k.p.k. i art. 190 k.k.

Odmówienie wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego nie daje podstaw do przyjęcia, że pominięcie jego wyjaśnień uzasadnia formułowanie zarzutu obrazy art. 410 k.p.k. Jeśli chodzi o groźby kierowane wobec S. S. (1) to zasadniczo oskarżony potwierdził kierowanie gróźb karalnych, tylko o innej treści niż pokrzywdzony, a że miał to uczynić pod wpływem alkoholu nie uwalnia go od winy. Nie można też zgodzić się ze skarżącym, że groźba nie wzbudziła uzasadnionej obawy spełnienia. Obawa spełnienia gróźb ma charakter subiektywny, z tym że subiektywnie odczuwane obawy muszą mieć obiektywnie uzasadnione podstawy. Cel gróźb był czytelny, a to że pokrzywdzony w dalszym ciągu podejmował działania zmierzające do odzyskania swych pieniędzy nie świadczy o tym, że groźba nie zbudziła w zagrożonym obawy spełnienia, wręcz mogła się potęgować w obliczu rosnącego niezadowolenia oskarżonego, który w kilka dni po tym zajściu pobił pokrzywdzonego i w konsekwencji został skazany.

W zakresie gróźb karalnych kierowanych wobec A. C. (1) skarżący zdaje się pomijać, że zeznania pokrzywdzonego choćby były jedynym dowodem w sprawie, mogą stanowić pełnowartościowy materiał dowodowy o ile nie ujawniono okoliczności dyskredytujących wiarygodność świadka. W tym przypadku nie istnieją powody do podważania wiarygodności świadka, pomimo że nie doszło do przesłuchania go podczas rozprawy głównej, nie zabezpieczono też wskazywanych przez obrońcę bilingów telefonicznych i nie przesłuchano obecnych podczas rozmowy telefonicznej M. J. i G. C.. Pomijając okoliczności kontaktu pokrzywdzonego z tymi świadkami, to racjonalnym jest, że mogliby oni słyszeć treść rozmowy telefonicznej tylko wówczas, gdyby telefon był włączony w trybie głośnomówiącym, a takiej wiedzy pokrzywdzony nie dostarczył. Nic nie wskazuje jednak na to, aby A. C. miał motywację do bezpodstawnego pomówienia M. J.. Wcześniej udzielał mu porad prawnych i pełnił rolę tymczasowego prezesa firmy. Został przesłuchany w obecności obrońcy oskarżonego, który nie kwestionował przebiegu przesłuchania.

Jeśli chodzi o datę zdarzenia popełnionego na szkodę A. C. (1), to skarżący błędnie odczytał uzasadnienie wyroku. Data 6 luty 2015r. była datą opuszczenia szpitala przez pokrzywdzonego, a nie datą zdarzenia.

Sąd I instancji dokonał prawidłowej subsumpcji czynów oskarżonego pod wskazane wyrokiem normy prawne i wymierzył kary jednostkowe oraz łączną zgodnie z art. 53 k.k. Oskarżony dopuścił się 4 czynów, w tym jednego ciągłego, w stosunku do mienia znacznej wartości. Kary orzeczono w wysokości zbliżonej do dolnej granicy ustawowego zagrożenia, a zatem łagodne, szczególnie że D. J. nie wyraził skruchy. Karę uznać należy za sprawiedliwą i adekwatną do zawinienia i społecznej szkodliwości czynów.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Wyeliminowano z podstawy wymiaru kar art. 4 § 1 k.k.

Zwięźle o powodach zmiany

Choć czyny zostały popełnione przed dniem 1 lipca 2015r. to ustawowe zagrożenie za wszystkie czyny nie uległo zmianie. Z ukształtowania natomiast kar jednostkowych nie było możliwe wymierzenie kary 20 lat pozbawienia wolności, która to kara istniała w dacie wydania wyroku.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Oskarżonego obciążono kosztami postępowania odwoławczego oraz opłatami w oparciu o art.626§ 1k.p.k., art. 627 k.p.k. i art. 2 ust. 1 pkt 5 Ustawy o opłatach w sprawach karnych z dnia 23 czerwca 1973r. z póź. zmianami.

7.  PODPIS

Zbigniew Kapiński Anna Zdziarska Przemysław Filipkowski

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana poprzez uniewinnienie