Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 lutego 2020 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 26 lutego 2020 r. w Gliwicach

sprawy K. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o podleganie ubezpieczeniom społecznym

na skutek odwołania K. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 20 września 2018 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza, że ubezpieczona K. W. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu w okresie od 4 lutego 2014 roku do 25 kwietnia 2017 roku;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na rzecz ubezpieczonej kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) sędzia (del.) Anna Capik-Pater

Sygn. akt VIII U 2882/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 września 2018 r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. działając na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 68 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, stwierdził że ubezpieczona K. W., jako osoba prowadząca pozarolniczą działalnością gospodarczą nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od 4 lutego 2014 r. do 25 kwietnia 2017 r. oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 4 lutego 2014 r. do 25 kwietnia 2017 r. W uzasadnieniu wskazano, że czynności wykonywane przez ubezpieczoną dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej od 4 lutego 2014 r. do 25 kwietnia 2017 r. były pozorne.

Z powyższą decyzją nie zgodziła się ubezpieczona. Wniosła o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez stwierdzenie, że w spornym okresie, jako osoba prowadząca działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Domagała się również zasądzenia od organu rentowego na swoją rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego. Zaznaczyła, że w spornym okresie prowadzona przez nią działalność gospodarcza miała charakter ciągły i zorganizowany, a także była nastawiona na osiągnięcie zysku.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Od 1 sierpnia 2005 r. ubezpieczona K. W. od 1 sierpnia 2005 r. prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...). Od grudnia 2013 r. głównym przedmiotem działalności była naprawa i konserwacja sprzętu telekomunikacyjnego. Początkowo działalność gospodarcza była wykonywana w B., przy ul. (...). Ubezpieczona naprawiała i sprzedawała tam telefony. Zajmowała się m.in. wymianą szybek do telefonów, naprawą gniazd czy wgraniem oprogramowania. Do wykonywania tych czynności nie były konieczne specjalne uprawnienia. Punkt był czynny w godzinach od 9:00 do 17:00. Zdarzało się, że ubezpieczona dostarczała klientom sprzęt po godzinach pracy do umówionego wcześniej miejsca.

W października 2015 r. ubezpieczona zgłosiła zmianę wykonywania działalności do miejscowości P., obecnego miejsca zamieszkania ubezpieczonej.

W dniu 27 czerwca 2016 r. ubezpieczona zawarła umowę najmu lokalu użytkowego w P. na cele prowadzonej już działalności gospodarczej (sklepu) na czas nieokreślony. Faktycznie sprzedaż w tym punkcie była prowadzona od kwietnia 2017 r., bowiem wcześniej był tam wykonywany remont.

Od 2017 r. ubezpieczona faktycznie zajmuje się sprzedażą odzieży. Od 9 sierpnia 2018 r. przeważającą działalnością gospodarczą formalnie stała się sprzedać detaliczna prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach.

W okresie od 1 stycznia do 3 lutego 2014 r. działalność gospodarcza była zawieszona.

Od 4 lutego 2014 r. ubezpieczona zgłosiła się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Za miesiąc luty 2014 r. zadeklarowała składkę w wysokości 9 365 zł, którą też opłaciła.

W dniu 5 stycznia 2014 r. ubezpieczona zawarła umowę zlecenie z J. C. na okres od 5 stycznia 2014 r. do 31 marca 2017 r. Zleceniobiorca miał wykonywać następujące czynności: obsługiwać kasę i klienta, sprzedawać towar i zabezpieczyć zaopatrzenie sklepu, usługi administracyjne. W dniu 27 kwietnia 2017 r. umową z J. C. została zawarta na czas nieokreślony.

Pismem z dnia 23 lipca 2018 r. organ rentowy zawiadomił ubezpieczoną o wszczęciu z urzędu postępowania w przedmiocie podlegania przez nią obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, jako osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą od 4 lutego 2014 r.

Pismem z dnia 11 września 2018 r. organ rentowy zawiadomił ubezpieczoną o zakończeniu ww. postępowania.

W dniu 26 lutego 2020 r. organ rentowy wydał decyzję, w której stwierdził, że ubezpieczona K. W., jako osoba prowadząca pozarolniczą działalnością gospodarczą nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu od 4 lutego 2014 r. do 25 kwietnia 2017 r. oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od 4 lutego 2014 r. do 25 kwietnia 2017 r.

Od powyższej decyzji ubezpieczona wniosła odwołanie, które zainicjowało niniejsze postępowanie.

Z dokumentacji wewnętrznej S., w tym z dokumentów PIT wynika, że w kwestionowanych okresach działalność faktycznie była prowadzona.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach organu rentowego; zeznań świadka M. O. złożonych na rozprawie w dniu 18 czerwca 2019 r. (k.46); zeznań świadka A. R. złożonych na rozprawie w dniu 25 września 2019 r. (k.68); zeznań świadka K. M. złożonych na rozprawie w dniu 13 grudnia 2019 r. (k.79); zeznań ubezpieczonej złożonych na rozprawie w dniu 13 grudnia 2019 r. (k.79-80).

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków M. O., A. R. oraz K. M.. Z ich treści jednoznacznie wynika, że prowadzona przez ubezpieczoną działalność gospodarczej nie miała charakteru pozornego. Wspomniani świadkowie byli klientami ubezpieczonej, zatem korzystali oni ze świadczonych przez ubezpieczoną usług. Zeznania te pokrywają się z zeznaniami ubezpieczonej, zatem nie podstaw do kwestionowania ich wiarygodności.

W konsekwencji, Sąd uznał, że zgromadzone dowody są kompletne i pozwalają na czynienie na ich podstawie ustaleń co do stanu faktycznego, a następnie na rozstrzygnięcie sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej zasługuje na uwzględnienie. Zaskarżona decyzja jest nieprawidłowa.

W rozpoznawanej sprawie kwestia sporna sprowadzała się do ustalenia, czy odwołująca w okresie od 4 lutego 2014 r. do 25 kwietnia 2017 r. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu, a także dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą. Organ rentowy zaskarżoną decyzją wyłączył bowiem odwołującą z tych ubezpieczeń podnosząc, że okoliczności sprawy wskazują, że prowadzoną przez nią działalność w rzeczonym okresie miała charakter pozorny.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym, regulują przepisy ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2017r., poz. 1778 ze zm.).

Zgodnie z art. 1 ustawy ubezpieczenia społeczne obejmują ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenia rentowe i ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt. 5 i art. 12 ust. 1 ustawy, osoby prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące podlegają (z zastrzeżeniem art. 8 i 9) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.

Zgodnie z treścią art. 13 pkt. 4 ustawy osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

W myśl art. 11 ust. 2 osoby prowadzące pozarolniczą działalność oraz osoby z nimi współpracujące, objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlegają dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu na swój wniosek.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych. Obowiązek zgłoszenia osoby prowadzącej działalność gospodarczą spoczywa na tej osobie (ust.3).

W art. 8 ust. 6 pkt 1 ustawy wskazano, iż za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się osobę prowadzącą tę działalność na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.

Art. 2 ustawy z 2 lipca 2004r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1829) definiuje działalność gospodarczą, jako zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodową, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły. Przepis jest odpowiada obecnemu art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz.U.2019.1292 t.j.)

Sąd Najwyższy w motywach wyroku z 13 września 2016r. I UK 455/15 stwierdził, że najistotniejsze znaczenie dla zakwalifikowania danej aktywności jako działalności gospodarczej, oprócz zarobkowego charakteru, ma jej ciągłość, którą postrzegać należy w dwóch aspektach. Pierwszy to powtarzalność czynności, drugi zaś aspekt to zamiar niekrótkiego prowadzenia działalności. Stan ciąży sam w sobie nie wyklucza ciągłości podjętej działalności. Cechy braku ciągłości można dopatrzyć się w przypadku, gdy od początku będzie wysoce wątpliwe rozpoczęcie i prowadzenie działalności, a tę wątpliwość wyprowadzić można ze stanu zdrowia osoby zgłaszającej się do ubezpieczeń, przede wszystkim jej świadomości co do niemożliwości prowadzenia działalności. To zaś należy do sfery faktów.

Z rozpoczęciem działalności gospodarczej ściśle łączy się obowiązek wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Wpis ma jednak charakter deklaratoryjny, a nie konstytutywny i nie kreuje bytu prawnego przedsiębiorcy. Zgłoszenie i wpis do ewidencji działalności gospodarczej stanowi wyłącznie podstawę rozpoczęcia działalności gospodarczej w rozumieniu jej legalizacji i nie jest zdarzeniem ani czynnością utożsamianą z podjęciem takiej działalności (por. m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 6 czerwca 2013 r., III AUa 1928/12, LEX nr 1339313).

W orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że obowiązek ubezpieczenia osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą wynika z faktycznego prowadzenia tej działalności (por. wyroki Sądu Najwyższego z 25 listopada 2005r. I UK 80/05, z 14 września 2007r. III UK 35/07, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 18 lutego 2016r. III AUa 1631/15 LEX nr 2023645).

W ocenie Sądu zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwala na przyjęcie, że wykonywana przez odwołującą K. W. działalność gospodarcza w spornym okresie 4 lutego 2014 r. do 25 kwietnia 2017 r. nie miała charakteru pozornego. Z przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego wynika, że ubezpieczona cały czas prowadziła działalność gospodarczą, bez względu na to, gdzie działalność była prowadzona. Potwierdzają to nie tylko jej zeznania, ale i zeznania świadków-klientów ubezpieczonej, którzy korzystali z jej usług. Nie były to sytuacje jednostkowe, co też przesądza o ciągłym charakterze prowadzonej przez nią działalności. Za tym, że ubezpieczona faktycznie prowadziła ową działalność przemawia także fakt, że ma wiedzę i umiejetności w zakresie prowadzonej przez siebie działalności, zwłaszcza w zakresie naprawy i konserwacji sprzętu telekomunikacyjnego.

Fakt, że w spornym okresie działalność gospodarcza prowadzona przez ubezpieczoną była wykonywana, wynika także z dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy, w tym z dokumentacji wewnętrznej S., np. z dokumentów PIT.

Argumenty organu rentowego dotyczące kwoty zadeklarowanej składki za luty 2014 r. są bez znaczenia, bowiem spór w niniejszej sprawie dotyczyć kwestii podlegania ubezpieczeniom. Z kwoty tej nie można wnioskować pozorności prowadzenia działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe, Sąd działając na podstawie art. 477 ¹⁴§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję, w ten sposób że stwierdził, iż ubezpieczona K. W. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu w okresie od 4 lutego 2014 r. do 25 kwietnia 2017 r.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i art. 99 k.p.c. w związku z §9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz.U. z 2015r. poz. 1800), zasądzając od organu rentowego na rzecz ubezpieczonej kwotę 180 zł.

(-) sędzia (del.) Anna Capik-Pater