Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2016 roku

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 25 marca 2016 roku w Suwałkach

na rozprawie

sprawy z powództwa J. B.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W.

o zapłatę zadośćuczynienia, odszkodowania oraz o ustalenie odpowiedzialności

1.  Zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powódki J. B. kwotę 34.000 zł (trzydzieści cztery tysiące złotych) tytułem zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 listopada 2014 roku do dnia zapłaty.

2.  W pozostałym zakresie powództwo o zapłatę zadośćuczynienia oddala.

3.  Zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powódki J. B. 3780 zł (trzy tysiące siedemset osiemdziesiąt złotych) tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 2 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty.

4.  W pozostałym zakresie powództwo o zapłatę odszkodowania oddala.

5.  Oddala powództwo o ustalenie odpowiedzialności pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na przyszłość za szkody na zdrowiu powódki J. B..

SSO Joanna Walczuk

I C 237/15 UZASADNIENIE

Powódka J. B. w pozwie skierowanym przeciwko Towarzystwu (...) S A. domagała się zasądzenia na swoją rzecz :

- 144000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę , jakiej doznała na skutek zdarzenia komunikacyjnego w dniu 7 września 2014r. , przy czym od 64000 zł odsetek ustawowych za opóźnienie domagała się od dnia 12 listopada 2014r. ( dzień po wydaniu decyzji odmownej przez towarzystwo ubezpieczeniowe), zaś od 30000 zł od dnia 22 stycznia 2015r. do dnia zapłaty, a od 50000 zł od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu do dnia zapłaty,

- 1583,89 zł tytułem odszkodowania za koszty przejazdu do placówek medycznych z ustawowymi odsetkami od dnia 22 stycznia 2015r. do dnia zapłaty,

- 8100 zł tytułem odszkodowania za koszty opieki nad powódką przy przyjęciu 90 dni koniecznej opieki po 6 godzin dziennie i stawce za godzinę opieki – 15 zł. Od 8100 zł powódka domagała się zasądzenia odsetek ustawowych od dnia doręczenia stronie pozwanej odpisu pozwu do dnia zapłaty.

Ponadto powódka domagała się ustalenia, iż pozwany będzie w przyszłości odpowiedzialny za dalsze szkody na zdrowiu J. B., które mogą się ujawnić jako następstwa kolizji drogowej.

W uzasadnieniu żądania podała, iż w dniu 7 września 2014r. uczestniczyła w kolizji drogowej jako pasażer samochodu. Sprawcą kolizji był B. S.- kierujący pojazdem marki V. (...) o nr rej. (...) korzystający z ochrony ubezpieczeniowej pozwanego towarzystwa. W toku postępowania przygotowawczego błędnie ustalono, iż obrażenia ciała powódki ( głównie szyi) naruszają czynności jej narządów na okres poniżej 7 dni. Po wstępnym rozpoznaniu u powódki podwichnięcia w stawie szczytowo – obrotowym dokonano pogłębionej diagnostyki, w wyniku której stwierdzono skręcenie kręgosłupa na odcinku szyjnym , niewielką deformację krążka miedzykręgowego na tym odcinku i uraz więzadłowy kręgosłupa szyjnego. Na skutek urazu powódka przeszła kilkutygodniowe unieruchomienie w gorsecie M., obcięcie długich włosów, kilkumiesięczne kształcenie indywidualne , musiała zrezygnować z dotychczas uprawianej aktywności fizycznej, cierpiała i cierpi na skutek dolegliwości bólowych- głównie głowy. Wypadek spowodował trwałe zmiany w osobowości powódki , miał negatywny wpływ na jej psychikę.

Pozwane towarzystwo uznało swoją odpowiedzialność i wypłaciło powódce 6000 zł tytułem zadośćuczynienia, w części także uwzględniło roszczenia odszkodowawcze powódki. Zdaniem powódki z uwagi na intensywność jej cierpień i koszty poniesione w procesie leczenia i rehabilitacji pozwany winien jednak wypłacić świadczenia wyszczególnione w pozwie .

W odpowiedzi na pozew pozwane towarzystwo wniosło o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. ( odpowiedź na pozew-k. 42-47 akt sprawy).

Odnosząc się do żądania zadośćuczynienia, pozwane towarzystwo wskazało, iż wypłacona przez nie kwota 6000 zł w pełni wyczerpuje roszczenia powódki. Skręcenie kręgosłupa szyjnego z uszkodzeniem więzadeł na odcinku C1-C2 nie spowodowało bowiem ograniczenia ruchów kręgosłupa szyjnego powódki, brak było w opinii neurologa i ortopedy powołanych w toku postępowania likwidacyjnego napięcia mięśniowego, bólu wyrostków kolczystych, objawu szczytowego. Chód powódki był wydolny, ruchomość kończyn górnych zachowana. Co więcej , u powódki stwierdzono początki choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa, co rodzi uzasadnione podejrzenie, iż niektóre objawy są wynikiem choroby samoistnej powódki, a odwodnienie krążków międzykręgowych istniało już przed kolizją drogową.

Uzasadniając swoje stanowisko w zakresie oddalenia żądań odszkodowawczych pozwane towarzystwo podało, iż przyznało już powódce odszkodowanie z tytułu dojazdu do placówek medycznych w kwocie 454,34 zł ( przyjmując liczbę przejechanych kilometrów- 1180,10 km, średnie spalanie na poziomie 7 l. na 100 km i średnią cenę paliwa na poziomie 5,50 zł/l). Nie uwzględniono przy tym zgłaszanych przez powódkę codziennych przejazdów w odwiedziny podczas hospitalizacji w dniach od 17 września 2014r. do 23 września 2014r. jako nie mających uzasadnienia ekonomicznego. Odnośnie kosztów opieki strona pozwana argumentowała, że powódka wymagała opieki przez 70 dni, po trzy godziny dziennie, co przy przyjęciu stawki 6 zł za godzinę daje 1260 zł, które zostało powódce wypłacone na mocy decyzji towarzystwa z dnia 4 grudnia 2014r.

Podstawą zajętego przez stronę pozwaną stanowiska o oddalenie powództwa o ustalenie odpowiedzialności na przyszłość był brak interesu prawnego po stronie powódki. Tu pozwany powołał się na stanowisko Sądu Apelacyjnego w Białymstoku zawarte w wyrokach z dnia 14 maja 2008r. sygn. akt I ACa 192/08 oraz z dnia 31 lipca 2014r. sygn. akt I ACa 242/14. Zdaniem pozwanego w niniejszej sprawie nie ma wątpliwości co do istnienia bądź nieistnienia stosunku prawnego, tym samym wyrok ustalający nie ma racji bytu. Pozwany z ostrożności procesowej wskazał także, iż żądanie ewentualnych odsetek mogłoby być zasadne od daty wyrokowania.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 7 września 2014r. około godz. 17.00 kierujący samochodem marki V. (...) o nr rej (...) B. S. na prostym odcinku drogi na trasie S. B.- P. nie zachował bezpiecznej odległości od poprzedzającego go samochodu marki f. (...) o nr rej. (...) , w wyniku czego najechał na tył pojazdu ( okoliczności bezsporne). J. B. siedziała obok kierowcy i miała zapięte pasy bezpieczeństwa. Podczas uderzenia poczuła silne szarpnięcie i odniosła wrażenie, że siedzenie, na którym siedzi wbija jej się w klatkę piersiową i brzuch. Miała trudności z oddychaniem, poruszaniem, czuła ból klatki piersiowej i szyi. Została wyniesiona z samochodu, a jeden ze świadków – ratownik medyczny- unieruchomił jej głowę rękami . W szoku , z bólu , leżąc na trawie machała bowiem głową w każdą stronę ( zeznania powódki- k. 241-243 akt sprawy). Wtedy powódka zaczęła odczuwać także silny ból barków i tułowia.

W szpitalu w P., gdzie powódka została przewieziona, po podaniu ketonalu i leku uspokajającego, zbagatelizowano jej dolegliwości. Około godz. 23.30 wypisano do domu z zaleceniem używania miękkiego kołnierza ortopedycznego. W rozpoznaniu w szpitalnym oddziale ratunkowym, po wykonaniu zdjęć rtg stwierdzono” skręcenie i naderwanie stawów i więzadeł oraz innych nieokreślonych części szyi” ( karta informacyjna leczenia szpitalnego- k. 31 akt sprawy).

W domu powódka mimo przyjęcia pozycji leżącej i założonego kołnierza miękkiego odczuwała coraz większe dolegliwości bólowe, zawroty głowy. J. B. po wypadku wciąż płakała, leżała na wznak, skarżyła się na koszmary nocne związane z wypadkiem, przebywała w swoim pokoju, przy zaciągniętych żaluzjach, z nikim nie chciała się spotykać ( zeznania świadka M. P.- k. 169-170 akt sprawy) Wobec tego, już w dniu 10 września 2014r. wraz z matką udała się na wizytę do lekarza ortopedy, który natychmiast zlecił kołnierz półsztywny i badanie TK.( historia choroby powódki z poradni chirurgii urazowo- ortopedycznej w E.-k. 81-82 akt sprawy ). W dniach od 10 września 2014r. do 11 września 2014r. powódka przebywała w szpitalu (...) w E. , gdzie w wyniku badania TK rozpoznano podwichnięcie stawu szczytowo- obrotowego po stronie lewej kręgosłupa szyjnego, zalecono kołnierz półsztywny na okres sześciu tygodni, zwolnienie z w-f na okres do 31 października 2014r.. paracetamol jeden raz dziennie i doraźnie w miarę potrzeby. Powódka przebywała w szpitalu na oddziale chirurgii tylko dlatego, że w przeciwnym razie wykonanie badania TK byłoby możliwe w listopadzie 2014r. Pomimo kołnierza półsztywnego, ból nie ustępował, nasilał się, a dodatkowo wystąpiły drętwienia kończyn dolnych i górnych. Powódka ponownie udała się do ortopedy, który skierował ją do neurologa . Ten z kolei zalecił pilne badanie rezonansem magnetycznym w dniu 17 września 2014., stwierdzając u powódki pourazowe bóle i zawroty głowy , pourazowy zespół bólowy kręgosłupa szyjnego w wyniku urazu skrętnego kręgosłupa ( historia choroby powódki z poradni neurologicznej -k. 32 akt sprawy, zeznania powódki, zeznania B. B.). Powódka przez ortopedę została skierowana do (...) w B..

W dniach od 17 września 2014r. do 23 września 2014r. J. B. przebywała na oddziale ortopedii Uniwersyteckiego (...) Szpitala (...) w B. , gdzie rozpoznano skręcenie kręgosłupa szyjnego z uszkodzeniem więzadłowym na wysokości C1/C2 . Pacjentka trafiła do kliniki z powodu dolegliwości bólowych kręgosłupa szyjnego i drętwienia rąk i przedramion. Przy przyjęciu do szpitala powódka skarżyła się dodatkowo na okresowe zawroty głowy i osłabienie. Podczas rozmowy z lekarzem w szpitalu (...) dowiedziała się w obecności swojej matki, że uraz kręgosłupa był na tyle poważny, że powinna cieszyć się, że żyje. Bardzo przeżyła tę rozmowę ( zeznania powódki- k. 242 akt sprawy). Po konsultacji neurochirurgicznej i wykonaniu koniecznych badań, powódce w dniu 22 września 2014r. założono na okres pięciu tygodni gorset M., określając datę ponownego przyjęcia do kliniki na dzień 27 października 2014r. ( karta informacyjna leczenia szpitalnego- k. 27 akt sprawy ) Skręcenie kręgosłupa szyjnego z urazem więzadłowym wykazało badanie rezonansem magnetycznym ( wynik badania MR-k. 33 akt sprawy) Wynik badania TK wskazywał na podwichnięcie stawu szczytowo- obrotowego po stronie lewej i pogrubiałe więzadło ( wynik badania TK-_k. 34 akt sprawy). Założenie gorsetu M. polegało na założeniu gipsu na głowę i cały tułów powódki . Wymagało to ścięcia włosów i pozostawienia jedynie niewielkiego otworu na czubku głowy. Ciężki gipsowy gorset utrudniał poruszanie się .Powódka ciężko przeżyła obcięcie włosów sięgających do pasa, z których była dumna i uważała za swój główny atut kobiecy ( zeznania powódki, zeznania B. B.). Ścięcie włosów nastąpiło w siedemnaste urodziny powódki. Powódka w gorsecie M. przez pięć tygodni miała podparta żuchwę, nie mogła samodzielnie jeść , dbać o higienę, cierpiała na świąd skóry, spała w wymuszonej pozycji , była całkowicie zależna od otoczenia. Na skutek unieruchomienia piła przez słomkę, straciła apetyt , przy niewielkim wzroście i posturze schudła minimum 4 kg ( zeznania powódki, zeznania B. B. ). Cały czas przebywał z nią ktoś z rodziny ( zeznania świadka M. P.- k. 169-170 akt sprawy, zeznania świadka B. B.-k. 170-171 akt sprawy) Powódka w dalszym ciągu nie chciała się z nikim spotykać i wobec tego w dniu 10 października 2014r. skorzystała z konsultacji psychologicznej. Psycholog E. C. stwierdziła u powódki ostrą reakcję na stres i zaburzenia adaptacyjne ( zaświadczenie-k. 26 akt sprawy).

W dniu 1 października 2014r. (...) Pedagogiczna w E. działając na podstawie ustawy o systemie oświaty wydała orzeczenie o potrzebie kształcenia indywidualnego J. B. w pierwszym semestrze roku szkolnego 2014/2015, wskazując, iż powódka na skutek skręcenia kręgosłupa szyjnego jest unieruchomiona w gorsecie M., przebywa w pozycji leżącej, nie może się przemieszczać, wymaga pomocy i opieki osoby drugiej, cierpi na świąd skóry. Jej stan zdrowotny i emocjonalny wymaga indywidualnego nauczania i pomocy psychologiczno – pedagogicznej, wsparcia ze strony środowiska szkolnego ( orzeczenie-k. 24-25 akt sprawy). Powódka bardzo źle znosiła okres kształcenia indywidualnego z uwagi na dolegliwości bólowe i stan towarzyszący unieruchomieniu gipsowemu ( zeznania powódki- k. 243 akt sprawy). Nie była w stanie efektywnie się uczyć, obawiała się o swoją przyszłość w szkole.

W chwili obecnej w badaniu przedmiotowym stwierdza się u powódki bolesność palpacyjną kręgosłupa szyjnego na odcinku C2/C5, wzmożone napięcie mięśni karku po obu stronach ze stwierdzeniem spłycenia lordozy szyjnej, ograniczenie ruchomości kręgosłupa w ruchu rotacyjnym w prawo o 30 stopni, w lewo o 20 stopni, dodatni objaw szczytowy. W zakresie kręgosłupa szyjnego na odcinku piersiowym i lędźwiowym zmian nie stwierdzono, podobnie nie stwierdzono zmian w zakresie ruchomości i siły mięśniowej kończyn dolnych i górnych. Obecny zespół bólowy kręgosłupa i ograniczenie jego ruchomości jest wynikiem urazu z dnia 7 września 2014r., wymaga leczenia rehabilitacyjnego, a uraz więzadłowy kręgosłupa z przemieszczeniem mas kręgów C1/C2 względem siebie, co wykazały badania obrazowe rodzi możliwość wystąpienia w przyszłości z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością wcześniejszych zmian zwyrodnieniowych na tym poziomie ( opinia biegłego z zakresu ortopedii-k. 66-68 akt sprawy, opinia uzupełniająca biegłego z zakresu ortopedii-k. 148 akt sprawy). Leczenie gorsetem M. było w przypadku powódki rozwiązaniem optymalnym z uwagi na ryzyko powstania przewlekłej niestabilności kręgosłupa. Różnica w stanie zdrowia powódki pomiędzy wynikiem badania biegłego ortopedy w postępowaniu likwidacyjnym , a wynikiem badania ortopedycznego przed Sądem może wynikać z pogorszenia stanu zdrowia powódki ( opinia uzupełniająca biegłego z zakresu ortopedii-k. 147 akt sprawy ). W badaniu neurologicznym potwierdzono ograniczenie ruchomości kręgosłupa ku przodowi oraz dodatni objaw szczytowy kręgosłupa( opinia biegłej z zakresu neurologii-k. 191-194 akt sprawy, uzupełniająca opinia biegłej z zakresu neurologii-k. 222 akt sprawy). Neurologicznych schorzeń nie stwierdzono. W dniu 9 października 2015r. powódka korzystała z pomocy lekarza neurologa , który skierował ją do poradni rehabilitacyjnej i zlecił badanie MR głowy z kontrastem ( historia zdrowia i choroby-k. 238 akt sprawy). W okresie od 23 maja 2015r. do 28 sierpnia 2015r. J. B. korzystała z zabiegów rehabilitacyjnych o charakterze fizjoterapeutycznym w Szpitalu (...) w E. ( karta rehabilitacyjna- k. 236-237 akt sprawy). Do chwili obecnej przyjmuje leki zalecone przez neurologa oraz w razie bólu leki przeciwbólowe.

Zdarzenie z dnia 7 września 2014r. spowodowało u powódki stres pourazowy związany z doświadczeniem bólu , zależności od innych w związku z unieruchomieniem w gorsecie M. oraz zetknięcia z niebezpieczeństwem śmierci : zarówno swojej , jak i innych. U powódki nastąpiły zaburzenia adaptacyjne przejawiające się w stanach wzmożonego napięcia, zaburzeniach snu, psychogennych bólach np. w okolicy serca. Powódka występujące u niej dolegliwości bólowe w postaci ucisku i kłucia diagnozowała kardiologicznie ( historia choroby powódki wraz z wynikami badań z kardiologicznej poradni dziecięcej-k. 105-107 akt sprawy).Osobowość powódki nie uległa trwałej zmianie, jednak występujące zaburzenia należy zakwalifikować jako zaburzenia nerwicowe : u powódki wystąpiły bowiem wtórne zaburzenia nerwicowe i lękowe nastawienie. W chwili obecnej w dalszym ciągu utrudniają one powódce codzienne funkcjonowanie, skutkują długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu psychicznym na poziomie 5 % ( opinia biegłej z zakresu psychologii-k. 72-78 akt sprawy, opinia uzupełniająca biegłej z zakresu psychologii-k. 131-132 akt sprawy). Zaburzenia adaptacyjne powódki z upływem czasu mają coraz mniejsze nasilenie , wynikają z przebytego wypadku , przekroczyły okres sześciu miesięcy od zdarzenia i spowodowały długotrwały pięcioprocentowy uszczerbek na zdrowiu powódki ( opinia biegłego psychiatry-k. 115-124 akt sprawy). Powódka wymaga psychoterapii . W dniu 17 września 2015r. powódka jednorazowo skorzystała z pomocy biegłego lekarza psychiatry ( zaświadczenie-k. 230 akt sprawy).

Po wypadku powódka zrezygnowała z aktywności fizycznej w postaci sztuk walki, nie ćwiczy na zajęciach wychowania fizycznego, obawiając się przypadkowego urazu i pogłębienia dolegliwości bólowych, które wciąż odczuwa.

W dniu 28 października 2014r. powódka skierowała wobec pozwanego ostateczne wezwanie sądowe do zapłaty na jej rzecz kwoty 70000 zł tytułem zadośćuczynienia ( wezwanie do zapłaty –k. 22 akt sprawy ). Pozwane towarzystwo prócz zapłaty 6000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz łącznie 1714, 34 zł tytułem odszkodowania przed wezwaniem do zapłaty, nie zaspokoiło pozostałych roszczeń powódki ( okoliczność bezsporna).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawało, iż pozwany – co do zasady – ponosi względem powoda odpowiedzialność za skutki kolizji drogowej z dnia 7 września 2014 r., czego pozwany nie kwestionował. W tym stanie rzeczy jedynie porządkująco wskazać należy, iż odpowiedzialność ta znajduje swe źródło w treści art. 34 i 35 ustawy z dnia 22 maja 2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz. 1152 z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych, w zw. z art. 436 § 2 zdanie drugie kc w zw. z art. 436 § 1 kc i art. 435 § 1 kc oraz art. 415 kc.

Treść żądania zgłoszonego przez powódkę wskazywała, iż w związku z kolizją przypisuje ona pozwanemu odpowiedzialność w zakresie roszczenia o zadośćuczynienie przewyższającego dokonaną przez pozwanego wypłatę z tego tytułu. Rzeczą Sądu stało się rozstrzygnięcie, czy żądanie to zasługuje na uwzględnienie, a jeżeli tak – to w jakiej części.

Zadośćuczynienie, o jakim mowa w art. 445 kc, ma przede wszystkim na celu naprawienie krzywd wyrządzonych deliktem oraz złagodzenie cierpień fizycznych i psychicznych – zarówno tych już doznanych, jak też tych mogących wystąpić w przyszłości. Nie tylko trwałe przy tym, lecz także przemijające zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu mogą usprawiedliwiać przyznanie zadośćuczynienia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 2000r. w sprawie V CKN 909/00, LEX nr 56027). Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności opinie biegłych z zakresu ortopedii, psychiatrii i psychologii wskazują, iż właśnie z takimi długotrwałymi zaburzeniami w funkcjonowaniu organizmu mamy do czynienia po stronie powódki.

Natomiast wysokość zadośćuczynienia, z uwagi na jego kompensacyjny charakter, powinna być adekwatna do doznanej krzywdy oraz uwzględniać wszystkie zachodzące okoliczności, takie jak nasilenie cierpień – zarówno fizycznych jak i psychicznych, długotrwałość choroby, rozmiar kalectwa czy trwałe następstwa zdarzenia. Rozmiar zadośćuczynienia musi przy tym przedstawiać dla pokrzywdzonego ekonomicznie odczuwalną wartość. Jednocześnie określenie wysokości zadośćuczynienia powinno się opierać na obiektywnych i sprawdzalnych kryteriach, przy uwzględnieniu jednak indywidualnej sytuacji stron (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 września 2002r. w sprawie IV CKN 1266/00, LEX nr 80272).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, należy zauważyć, że J. B. w wieku siedemnastu lat nie tylko zetknęła się z niebezpieczeństwem śmierci, ale także na skutek wypadku przedwcześnie doświadczyła dolegliwości, które towarzyszą człowiekowi w wieku dojrzałym, bądź nawet podeszłym.

Z opinii biegłych sądowych z zakresu ortopedii i traumatologii oraz z zakresu neurologii sporządzonych na potrzeby niniejszego postępowania (które to opinie Sąd oceniał jako w pełni wiarygodne, logiczne i odznaczające się wysokim poziomem fachowości) wynika jednoznacznie, iż w związku z wypadkiem z dnia 7 września 2014r. powódka doznała urazu kręgosłupa. Stan zdrowia powódki po ww. wypadku szczegółowo opisany został w części ustaleniowej uzasadnienia, stąd zbędnym jest jego ponowne przytaczane. Należy jedynie przypomnieć, że uszkodzenia ciała powódki zlokalizowane były w miejscu znacząco utrudniających normalne funkcjonowanie w życiu codziennym (kręgosłup), a odczuwane od momentu wypadku dolegliwości bólowe pogarszały stan psychiczny. Leczenie skutków było przy tym:

- po pierwsze, długotrwałe i nadal się nie zakończyło ( powódka wymaga rehabilitacji, psychoterapii, leczenia farmakologicznego ),

-po drugie, bardzo uciążliwe w pięciotygodniowym okresie unieruchomienia w gorsecie M..

Po trzecie wreszcie należy podkreślić , że dolegliwosci bólowe ze strony kręgosłupa w odcinku szyjnym nadal w przypadku powódki nie ustąpiły. Zaznaczenia wymaga też, że leczenie nie przywróciło zdrowia i pełnej sprawności. U powódki nadal występują ograniczenia ruchomości kregosłupa. Zaburzenia adaptacyjne w dalszym ciągu utrudniają powódce normalne funkcjonowanie, a z prawodpodobieństwem graniczącym z pewnością należy przyjąć, że wystąpi także przyśpieszony rozwój zmian zwyrodnieniowych w obrębie kręgów szyjnych na poziomie C1/C2. Długotrwały uszczerbek na zdrowiu w związku z urazem kręgosłupa powódki w związku z wypadkiem wynosi co do schorzeń ortopedycznych 5%, a w odniesieniu do zdrowia psychicznego i kondycji psychologicznej kolejne 5% w rozumieniu regulacji wynikających z załącznika do Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. sprawie szczegółowych zasad orzekania o stałym lub długotrwałym uszczerbku na zdrowiu, trybu postępowania przy ustalaniu tego uszczerbku oraz postępowania o wypłatę jednorazowego odszkodowania.

Zważyć też trzeba, że doznany przez powódkę uraz skutkował intensywnymi cierpieniami fizycznymi, szczególnie w okresie od wypadku do zdjęcia gorsetu M.. Wskutek urazu doznanego w wypadku, unieruchomienia w gorsecie gipsowym powódka z osoby całkowicie samodzielnej stała się osobą okresowo uzależnioną od pomocy osób drugich we wszystkich czynnościach życia codziennego. Biegły ortopeda powtierdził konieczność korzystania w tym okresie z opieki innych osób przez osiem godzin dziennie. Sytuacja ta zwiększała cierpienia psychiczne powstałe w związku z wypadkiem. Powódka czuła się bowiem ciężarem swojej rodziny. Ponadto przez cały pierwszy semester roku szkolnego 2014/2015 została wyłączona z życia szkolnego, kontaktów rówieśniczych. Stan zdrowia uniemożliwiał edukację w szkole, a stan psychiczny powódki powodował, że unikała ona kontaktów z rówiesnikami. Z aktywnej osoby ćwiczącej sztuki walki, udzielajacej się społecznie na rzecz innych powódka stała się osobą wymagającą opieki innych, odczuwającą codzienny ból głowy , z ograniczeniami ruchomości kręgosłupa w odcinku szyjnym, wymagająca diagnostyki lekarskiej, cierpiącą na problemy ze snem. Z zeznań powódki złożonych przed Sądem wynika, że jest ona osobą o wysokim progu wrażliwości i tak nagła, traumatyczna zmiana jej stanu zdrwoia , trybu życia w zakresie aktywnosci fizycznej, odcisnęła piętno , pozostawiając głębokie poczucie krzywdy, przedwczesny lęk o własne zdrowie i życie.

Uwzględniając wszystkie powyższe okoliczności, roszczenie powódki z tytułu zadośćuczynienia Sąd ocenił jako usprawiedliwione do kwoty 40.000,- zł, przy czym Sąd uwzględnił kwotę 6.000- zł wypłaconą przedsądowo i przyznał powódce 34000 zł tytułem zadośćuczynienia w pkt 1 wyroku. Podkreślić bowiem należy, iż zdrowie człowieka- zarówno psychiczne, jak i fizyczne, jest dobrem, które zasługuje na szczególną ochronę. Określenie zadośćuczynienia za jego naruszenie, zwłaszcza w tak młodym wieku, jak powódki na niskim poziomie prowadziłoby do jego nieuzasadnionej deprecjacji. Roszczenie o zadośćuczynienie powyżej 40000 zł Sąd uznał przy tym za wygórowane. Należy zauwazyć, że powódka nie wymagała leczenia operacyjnego, uszczerbek na zdrowiu psychicznym, jak i fizycznym ma character długotrwały, nie stały i oscyluje łącznie w granicach 10 %. Przyznanie zadośćuczynienia powyżej 40000 zł doprowadziłoby w ocenie Sądu do bezpodstawnego wzbogacenia powódki, a funkcja kompensacyjna zadośćuczynienia zostałaby przekroczona.

Przy braku sporu co do podstawy odpowiedzialności pozwanego względem powódki rzeczą Sądu było także rozstrzygnięcie, w jakim zakresie pozostaje zasadne uzupełniające roszczenie odszkodowawcze .

W ocenie Sądu koszty opieki zostały przez pozwane towarzystwo zaniżone. Należy bowiem zauważyć, że z uwagi na stan psychiczny, dolegliwości bólowe , a następnie unieruchomienie gorsetem M. powódka od dnia wypadku tj 7 września 2014r., a nawet po zdjęciu gorsetu , wymagała ciągłej opieki członków rodziny. Opiekę zapewniała jej matka, starszy brat oraz ojciec, który specjalnie w tym celu przyjechał z pracy za granicą. O ile należy podzielić stanowisko pozwanego, że powódka wymagała opieki osób trzecich w okresie 70 dni od dnia wypadku, o tyle przyjęta stawka za godzinę takiej opieki- 6 zł oraz ilość godzin poświęcanych opiece powódki należy uznać za zaniżoną. Biegły ortopeda potwierdził np.: , że powódka w okresie unieruchomienia gorsetem M. wymagała ośmiogodzinnej opieki we wszelkich czynnościach samoobsługowych, co znajduje potwierdzenie w zeznaniach matki powódki i przyjaciółki M. P.. W ocenie Sądu należy więc przyjąć, że opieka konieczna powódce w taki rozmiarze obejmowała okres 70 dni, przy czym powódka wymagała codziennej ośmiogodzinnej opieki osób trzecich. Zważywszy na zakres tej opieki : pomoc w konsultacjach z lekarzami, dowiezieniu na badania, przygotowaniu, spożywaniu posiłków, poruszaniu się z uwagi na ciężar gorsetu, zmianie pozycji ciała , stawkę 6 zł za godz. należy uznać za zaniżoną. Mając na uwadze, iż opieka nie wymagała specjalnych kwalifikacji, Sąd po rozważeniu wszystkich wskazanych okoliczności, kierując się treścią art.322 kpc przyjął stawkę 9 zł za godzinę i przyznał na rzecz powódki uzupełniającą kwotę 3780 zł tytułem odszkodowania. W ocenie Sądu przy tym przyznane przez pozwane towarzystwo dotychczas odszkodowanie nie spełnia swojej funkcji kompensacyjnej, a okoliczność, iż opiekę nad powódką sprawowała rodzina nie niweczy jej żądania odszkodowawczego.

Jednocześnie Sąd uznał za wygórowane dalej idące żądania odszkodowawcze powódki ( pkt. 4 wyroku).Opieka nad powódką nie wymagała bowiem specjalnych kwalifikacji, nie była opieką długotrwałą, dezorganizującą funkcjonowanie rodziny. Zdaniem Sądu przyznana uzupełniająca kwota odszkodowania wraz z wypłaconymi w toku postępowania likwidacyjnego kwotami w pełni zaspokaja roszczenia odszkodowawcze powódki. O odsetkach za opóźnienie w spełnieniu świadczenia o zadośćuczynienie Sad orzekł na mocy art. 481§1 kc, zasądzając je od dnia następującego po wydaniu przez pozwane towarzystwo decyzji odmownej tj. od dnia 12 listopada 2014r. Pozwany jako profesjonalista, winien w odpowiedni sposób ocenić rozmiar krzywdy powódki i zdaniem Sądu od 12 listopada 2014r. pozostawał w zwłoce w spełnieniu świadczenia o zadośćuczynienie. W zakresie roszczenia odszkodowawczego, Sąd przyjął za datę wymagalności odsetek dzień doręczenia pozwu tj. 2 kwietnia 2014r. Dopiero bowiem w pozwie powódka sformułowała uzupełniające roszczenie odszkodowawcze.

Oddalając w pkt 5 wyroku roszczenie powódki o ustalenie na przyszłość odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać na zdrowiu powódki , Sąd podzielił w całości argumentację pozwanej zawartą w odpowiedzi na pozew i nie ma potrzeby jej ponowne przytaczanie. W sytuacji, w której w przyszłości w zdrowiu powódki pojawi się nowa szkoda związana z wypadkiem komunikacyjnym, powódka będzie mogła dochodzić jej naprawienia na drodze sądowej. Zgodnie z utrwalonym w tym zakresie stanowiskiem doktryny i orzecznictwa, gdy możliwe jest powództwo o świadczenie, powództwo o ustalenie w oparciu o art. 189kpc nie znajduje uzasadnienia prawnego. Powódka w chwili obecnej nie ma więc interesu prawnego w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego za szkody mogące powstać na jej zdrowiu w przyszłości. W tym zakresie w sytuacji prawnej powódki nie występuje niepewność wymagająca użycia instrumentu prawnego z art. 189kpc.