Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 30 pa ździernika 2018 roku

Powód M. B. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) sp. z o. o. z siedzibą w W. kwoty 400 euro wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, liczonymi od dnia 1 listopada 2017 r. do dnia zapłaty, a także kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że na podstawie rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. dochodzi od pozwanego zryczałtowanego odszkodowania za opóźniony lot. Wyjaśnił, że w dniu 23 września 2017 r. podróżował z K. do B. lotem (...), a lot ten uległ opóźnieniu o 3 godziny i 40 minut (pozew, k. 2-3v).

W dniu 30 marca 2018 r. Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy w Warszawie w I Wydziale Cywilnym, wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie o sygn. akt I Nc 1779/18, w którym nakazał pozwanemu (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. zapłacić na rzecz powoda kwotę 400 euro wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 listopada 2017 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 625 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (nakaz zapłaty, k. 11).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu podnosząc, iż rozporządzenie 261/2004 nie ma zastosowania do pasażerów podróżujących bezpłatnie. Ponadto pozwana podniosła zarzut braku legitymacji czynnej powoda podnosząc m. in., że nie wykazał on, iż posiadał rezerwacje na lot oraz stawił się w odpowiednim czasie na odprawę pasażerów lotu (sprzeciw, k.17-22).

S ąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. B. w ramach wykupionej usługi turystycznej realizowanej przez biuro (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. miał odbyć w dniu 23 września 2017 r. lot z K. do B. (dowód: zgłoszenie - rezerwacja nr (...), k. 25).

Pismem z dnia 22 października 2017 r. M. B. dokonał zgłoszenia reklamacyjnego z tytułu opóźnionego lotu w dniu 23 września 2017 r. lot z K. do B. lotem nr (...) (dowód: reklamacja wraz z potwierdzeniem nadania przesyłki, k. 6-8v).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wskazanych dowodów z dokumentów, których autentyczność i zgodność z rzeczywistym stanem rzeczy nie budziła wątpliwości oraz na podstawie twierdzeń przyznanych wprost i niezaprzeczonych przez strony, na podstawie art. 229 k.p.c. i 230 k.p.c.

Postanowieniem z dnia 30 października 2018 r. Sąd dopuścił dowody z dokumentów dołączonych do akt w postaci potwierdzonej rezerwacji na okoliczność posiadania przez powoda rezerwacji na lot (...) oraz odpłatności za wycieczkę; oświadczenia powoda na okoliczność posiadania rezerwacji na lot (...); pisemnej reklamacji na okoliczność dążenia powoda do pozasądowego rozwiązania sporu. Ponadto Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z:

- potwierdzonej rezerwacji na lot (...) na okoliczność podróżowania lotem, gdyż rezerwacja nie jest dowodem udziału w locie,

- karty pokładowej lotu (...) z dnia 30 września 2018 r. na okoliczność podróżowania lotem (...) w dniu 23 września 2017 r., gdyż z załączonej karty pokładowej wynika, że powódka stawiła się do oprawy lotu (...), a nie lotu (...),

- oświadczenia powódki na okoliczność podróżowania lotem (...) w dniu 23 września 2017 r., gdyż oświadczenie to znaczy tylko tyle, że powódka złożyła oświadczenie danej treści,

- pisemnej reklamacji na okoliczność daty pozostawania w opóźnieniu, gdyż wobec braku legitymacji czynnej pozwany nie popadł w opóźnienie

(postanowienie, k. 38).

Ponadto Sąd oddalił wnioski dowodowe wskazane w rubryce nr 8 pkt 2- 4 pozwu, albowiem okoliczności na które dowody te miały zostać przeprowadzone nie były w ramach niniejszego postępowania kwestionowane.

S ąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu.

Na wstępie rozważań należy zaznaczyć, że Sąd rozpoznał niniejszą sprawę na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 1481 § 1 k.p.c., zgodnie z którym Sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, sąd uzna - mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych - że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne.

Z uwagi na zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy, który w ocenie Sądu należy uznać za wystarczający oraz okoliczność, że żadna ze stron nie złożyła w pierwszym piśmie procesowym wniosku o przeprowadzenie rozprawy Sąd, mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych, uznał, że przeprowadzenie rozprawy w niniejszej sprawie nie jest konieczne.

Powód oparł swoje roszczenie na regulacji zawartej w Rozporządzeniu (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającym wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającym rozporządzenie (EWG) nr 295/91 (Dz.U. UE L 2004/46/1).

W pierwszej kolejności zauważyć należy, że zgodnie z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przepisowi temu odpowiada treść art. 232 k.p.c., według którego strony obowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Oznacza to, iż w niniejszej sprawie na powódce spoczywał ciężar udowodnienia istnienia po jej stronie zasadności dochodzonego roszczenia, w tym przedstawienia dowodu na potwierdzenie istnienia (z racji sformułowanego zarzutu) legitymacji czynnej i obligował ją do wykazania okoliczności, że jest ona osobą uprawnioną do dochodzenia roszczenia odszkodowawczego w niniejszej sprawie.

Podkreślić należy, że posiadanie przez strony legitymacji czynnej i biernej w procesie jest przesłanką zasadniczą, od której istnienia uzależniona jest możliwość uwzględnienia powództwa, a jej brak, zarówno w postaci czynnej jak i biernej, prowadzi do wydania wyroku oddalającego powództwo. Stąd też, zarzut pozwanego w przedmiocie braku legitymacji czynnej po stronie powódki należało rozstrzygnąć w pierwszej kolejności.

Legitymacja procesowa to uprawnienie do poszukiwania ochrony prawnej w konkretnej sprawie. Legitymacja czynna zawsze ściśle jest związana ze strona powodową i oznacza jej uprawnienie do wszczęcia i prowadzenia procesu. Legitymację bierną należy wiązać z osobą pozwanego w procesie. Legitymacja procesowa to zatem uprawnienie konkretnego podmiotu (legitymacja czynna) do występowania z konkretnym roszczeniem przeciwko innemu oznaczonemu podmiotowi (legitymacja bierna) wypływająca z prawa materialnego.

Sąd dokonuje oceny istnienia legitymacji procesowej strony w chwili orzekania co do istoty sprawy (art. 316 § 1 k.p.c.), a stwierdziwszy brak legitymacji procesowej (zarówno czynnej, jak i biernej), zamyka rozprawę i wydaje wyrok oddalający powództwo.

Zgodnie z art. 3 ust. 2 rozporządzenia WE nr 261/2004 odszkodowanie za opóźniony lot ma zastosowanie do osób posiadających potwierdzoną rezerwację na lot i stawiły się do odprawy.

W ocenie Sądu, powód nie wykazał w wystarczający sposób, że w dniu 23 września 2017 r. był pasażerem lotu (...) realizowanego przez pozwanego przewoźnika na trasie z K. do B.. Na wykazanie tej okoliczności M. B. złożył jedynie umowę o świadczenie usługi turystycznej oraz własne oświadczenie na piśmie. Podkreślić należy, że złożona karta pokładowa (k. 5) dotyczy innego numeru lotu, a mianowicie (...) z dnia 30 września 2018 r. Powód nie przedstawił karty pokładowej, z której wynikałoby, że stawił się do odprawy pasażerów rejsu (...) z dnia 23 września 2017 r., a tym samym, że uczestniczył w przedmiotowym locie. Należy w tym miejscu podkreślić, że pasażer legitymujący się kartą pokładową otrzymuje ją przed wejściem na pokład samolotu, po dokonaniu uprzedniej kontroli biletu pod kątem ważności rezerwacji i obecności nazwiska pasażera na liście osób mających uczestniczyć w locie. Dlatego posiadanie karty pokładowej jest wystarczającym dowodem dla wykazania uczestnictwa w danym locie. Z tych względów nie sposób przyjąć, aby powód M. B., wykazał swoją obecność na pokładzie samolotu, bowiem jak już wskazano, złożona karta pokładowa dotyczy innego numeru lotu oraz dnia, w którym był on wykonywany. Natomiast złożona umowa usługi turystycznej nie jest dowodem, na podstawie którego można ustalić, że osoba mająca wykupioną usługę uczestniczyła w danym locie. Podobnie pisemne oświadczenie powoda w tym zakresie nie jest dostatecznym dowodem, bowiem jest stworzone wyłącznie na potrzeby niniejszego postępowania, natomiast wobec zakwestionowania przez pozwanego jego legitymacji czynnej, dowód ten należy uznać za niewystarczający dla wykazania tej okoliczności, dlatego w ocenie Sądu powinny być przeprowadzone inne dowody dla ustalenia danego faktu. Strona powodowa nie wnosiła natomiast o przeprowadzenie dowodu chociażby z zeznań stron czy świadków na okoliczność wykazania uczestnictwa w przedmiotowym locie.

W powyższej kwestii niczego nie zmienia fakt, że pozwany w sprzeciwie wskazał, że powód nie załączył potwierdzonej rezerwacji na lot. Pozwany, nie reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, podniósł zarzut braku legitymacji czynnej powoda, oraz wskazał, że legitymacja ta występuje gdy spełnione są dwie przesłanki. I tak sformułowany zarzut Sąd zobowiązany był rozpoznać, zaś przeprowadzone postępowanie potwierdziło zasadność tego zarzutu.

Na uwagę zasługuje także model działania pełnomocnika powoda, który do pozwu załączył kopię dziewięciu kart pokładowych, znajdujące się na 1 kartce, przy czym pozostałe osiem kart dotyczy innych niż powód pasażerów, a ponadto większość z załączonych kart dotyczy także innego (niż powoda) lotu tj. (...), zaś karta pokładowa powódki dotyczy lotu o innym numerze. Wydaje się, że takie działanie miało na celu stworzenie przekonania, że wśród załączonych kart znajduje się także karta pokładowa powoda dotycząca kwestionowanego lotu.

Wskazać również należy, że to na powodzie, jako podmiocie inicjującym postępowanie cywilne, ciążył obowiązek przedstawienia podstawy faktycznej dochodzonych roszczeń zgodnie z art. 187 § 1 pkt 2 k.p.c. oraz dowodów na jej poparcie stosownie do art. 232 k.p.c. W obecnie obowiązującym stanie prawnym to strony obowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Nie jest rolą sądu prowadzenie dochodzenia w celu uzupełnienia bądź wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1996 r., I CKU 45/96, OSNC 1997/6-7/76). W związku z tym powód reprezentowana jest przez profesjonalnego pełnomocnika powinien był te okoliczności wykazać.

Powyższe w ocenie Sądu wystarcza, aby uznać, że powód nie posiada legitymacji do wystąpienia z roszczeniem w oparciu o Rozporządzenie 261/2004.

Oddalenie powództwa z powodu braku legitymacji czynnej M. B. czyniło bezprzedmiotowym badanie zasadności pozostałych zarzutów pozwanego oraz roszczeń samego pozwu.

Wobec powyższego Sąd orzekł jak w wyroku.

W., dnia 21 grudnia 2018 r. SSR Dominika Podpora

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda.