Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lutego 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie następującym:

Przewodniczący : SO Jerzy Zalasiński

Sędziowie : SO Katarzyna Antoniak

SO Jacek Witkowski (spr.)

Protokolant : st.sekr.sądowy Marzena Mazurek

po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2014 r. w Siedlcach

na rozprawie

sprawy z wniosku (...) Sp. z o.o. Sp. K. w W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o zwrot nienależnie pobranego zasiłku chorobowego

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 września 2013r. sygn. akt IV U 68/13

oddala apelację

Sygn. akt IV Ua 36/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20.12.2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił prawa do zasiłku chorobowego za okres od 19.06.2012 r. do 14.11.2012 r. oraz zobowiązał płatnika (...) Sp. z o.o. Sp. k. do zwrotu nienależnie wypłaconego D. Z. zasiłku chorobowego za okres od 1.08.2012 r. do 14.11.2012 r. wraz z odsetkami w łącznej kwocie 5.666,92 zł.

Od decyzji tej odwołanie złożyła spółka będąca jej adresatem wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Oddział ZUS wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Rejonowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 23.09.2013 r.: I. ustalił, że płatnik składek (...) Sp. z o.o., Sp. k. w W. nie ma obowiązku zwrotu nienależnie wypłaconego D. Z. zasiłku chorobowego za okres od 1.08.2012 r. do 14.11.2012 r. wraz z odsetkami w łącznej kwocie 5.666,92 zł; II. w pozostałej części odwołanie oddalił.

Sąd Rejonowy rozstrzygnięcie swoje oparł na następujących ustaleniach faktycznych.

Ubezpieczona D. Z. była zatrudniona w (...) w W. w okresie od 1.09.2006 r. do 31.07.2009 r. W okresach od 13.12.2010 r. do 11.01.2011 r. przebywała kilkakrotnie na zwolnieniach lekarskich o numerze statystycznym choroby „M16”. Następnie w okresie od 12.01.2011 r. do 26.01.2011 r. numer statystyczny choroby „M15” i w kolejnych dwóch okresach do 28.06.2011 r. – numer statystyczny „M16” oraz w okresie od 17.05.2012 r. do 14.11.2012 r. – numer statystyczny choroby „T84”. W okresie od 29.06.2011 r. do 23.04.2012 r. D. Z. przebywała na świadczeniu rehabilitacyjnym. Sąd Rejonowy ustalił również, ze ubezpieczona w okresie od 24.04.2012 r. do 16.05.2012 r. przebywała na zaległym urlopie wypoczynkowym. Pracodawca wypłacał w okresie niezdolności do pracy ubezpieczonej świadczenia wynikające z art. 92 kp tj. zasiłki chorobowe do dnia 31.07.2012 r. Po tej dacie wypłatę zasiłku chorobowego przejął ZUS, który to zasiłek był wypłacany do 14.11.2012 r. Niezdolność do pracy trwająca od 23.04.2012 r. do 17.05.2012 r. była spowodowana tą samą chorobą.

W rozważaniach Sąd Rejonowy przytoczył treść przepisów ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2005 r. Nr 31 poz. 267 ze zm.) tj. art. 6 ust. 1 i 2, art. 8 i 9, a także przywołał treść art. 84 ust. 6 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205 poz. 1585 ze zm.). Sąd I instancji wskazał, że w zaświadczeniu lekarskim o niezdolności do pracy (...) powinien być wpisany kod literowy A w przypadku gdy kolejna niezdolność do pracy powstała w okresie nie przekraczającym 60 dni jest spowodowana tą samą chorobą. Wątpliwości w przypadku braku kodu powinien wyjaśnić lekarz wystawiający zaświadczenie lub lekarz orzecznik ZUS, do którego wpływają oryginały zwolnień lekarskich. Dalej Sąd ten stwierdził, że kwestią w przedmiotowej sprawie było zagadnienie czy płatnik składek przekazał organowi rentowemu nieprawdziwe dane skutkujące wypłatą D. Z. zasiłku chorobowego za okres od dnia 1.08.2012 r. do 14.11.2012 r. Sąd Rejonowy stwierdził, że brak jest podstaw do postawienia zarzutu płatnikowi składek podania nieprawdziwych danych w rozumieniu art. 84 ust. 6 ustawy systemowej. Płatnik przekazał bowiem organowi rentowemu zaświadczenie lekarskie w takim kształcie jakim je uzyskał od D. Z.. Nie było ono kwestionowane przez organ rentowy. Sąd zwrócił również uwagę, że organ rentowy miał możliwość porównania zaświadczeń lekarskich ubezpieczonej z lat 2010, 2011 i 2012. Organ rentowy wystosował pismo z dnia 30.10.2012 r. do Głównego Lekarza Orzeczniczego ZUS, jednakże nie przedstawiono Sądowi odpowiedzi na to pismo. Ponadto Sąd Rejonowy podkreślił, że ubezpieczona po zakończeniu pobierania świadczenia rehabilitacyjnego z dniem 23.04.2012 r. złożyła wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego wypowiedzenia. W okresie wypowiedzenia wykorzystała urlop wypoczynkowy, który został przerwany zwolnieniem lekarskim od dnia 17.05.2012 r. do końca okresu wypowiedzenia tj. do 31.07.2012 r. Dalej Sąd I instancji powołał się na wyrok SN z dnia 9.03.2011 r. II PK 240/10, w którym to wyrok SN stwierdził, że rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego przez pracownika, który zakończył okres niezdolności do pracy trwającej ponad 30 dni nie musi poprzedzać przeprowadzenia kontrolnych badań lekarskich przez lekarza medycyny pracy.

W podsumowaniu Sąd Rejonowy uznał, że płatnik składek nie ma obowiązku zwrotu kwoty zasiłku chorobowego za okres od 1.08.2012 r. do 14.11.2012 r.

W pozostałej części odwołanie uznał za bezzasadne tj. przyjął, że D. Z. nie przysługiwał zasiłek chorobowy od dnia 17.05.2012 r. a następnie od 19.06.2012 r., albowiem biegły lekarz ortopeda stwierdził, że niezdolność do pracy w obydwu tych okresach była spowodowana tą samą chorobą.

Od wyroku tego apelację złożył pozwany Oddział ZUS, który zaskarżył wyrok w części dotyczącej odstąpienia od obciążenia płatnika składek obowiązkiem zwrotu zasiłku chorobowego za okres od 1.08.2012 r. do 14.11.2012 r. Apelujący zarzucił naruszenie prawa materialnego tj. art. 84 ust. 6 ustawy systemowej polegające na błędnej wykładni tego przepisu, a także zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na przyjęciu, że płatnik składek nie przekazał organowi rentowemu nieprawdziwych danych skutkujących wypłatą ubezpieczonej zasiłku chorobowego.

W konkluzji apelujący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku lub jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu apelacji, skarżący wywodził m.in., iż w zaświadczeniu ZUS Z-3 w pkt. 7 jest zapis, że do jednego okresu zasiłkowego wlicza się wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy oraz okresy podzielone przerwą, o ile przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej niezdolności do pracy, a powstaniem ponownej niezdolności spowodowanej tą samą chorobą nie przekraczała 60 dni. Pomimo tej informacji płatnik składek wypłacał wynagrodzenie za czas choroby oraz zasiłki chorobowe od dnia 19.06.2012 r. do 31.07.2012 r. Zdaniem organu rentowego, Sąd I instancji niezasadnie przypisuje błąd również organowi rentowemu za pobranie przez ubezpieczoną nienależnych jej zasiłków chorobowych za okres od 1.08.2012 r. do 14.11.2012 r. była następstwem nieprawdziwych danych przekazanych przez płatnika składek. W odpowiedzi na apelację płatnika składek wnosił o jej oddalenie, argumentując, iż na zaświadczeniach lekarskich D. Z. nie było informacji, iż niezdolność di pracy wymienionej powstała po przerwie nie przekraczającej 60 dni spowodowana tą samą chorobą. Na wystawionym zaświadczeniu lekarskim nie było kodu literowego A. Płatnik składek nie miał obowiązku uzyskania odrębnej opinii lekarza leczącego odnośnie związku przyczynowego pomiędzy kolejnymi chorobami.

W ocenie Sądu Okręgowego apelacja pozwanego Oddziału ZUS nie jest zasadna.

Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy ustalił stan faktyczny i dokonał właściwej oceny prawnej. Zasadnie Sąd ten przyjął, że zarówno po stronie płatnika składek jak i po stronie pozwanego organu rentowego zaistniały zaniedbania, które doprowadziły do wypłaty nienależnych zasiłków chorobowych ubezpieczonej. Trafnie Sąd Rejonowy zwrócił uwagę, iż na zaświadczeniach lekarskich o niezdolności do pracy, lekarz prowadzący, w przypadku orzeczenia kolejnej niezdolności do pracy spowodowanej tą samą chorobą powstałej w okresie krótszym niż 60 dni miał obowiązek wpisać na zaświadczeniu kod literowy A. Wynika to z treści art. 57 ustawy zasiłkowej zaświadczenie wystawione D. Z. nie zawierało zapisu o tym kodzie literowym. Zdaniem Sądu w tej sytuacji zarówno płatnik składek jak i organ rentowy, który otrzymywał oryginały zaświadczeń lekarskich powinny zwrócić uwagę na ten brak. Należy podkreślić, iż przepis art. 59 tej samej ustawy stanowi, że prawidłowość orzekania o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby oraz wystawiania zaświadczeń lekarskich podlega kontroli przez lekarza orzecznika ZUS. W świetle tego przepisu pozwany organ rentowy powinien w razie wątpliwości z urzędu wszcząć kontrolę prawidłowości zaświadczeń lekarskich ubezpieczonej. Działania te zostały podjęte z dużym opóźnieniem tj. dopiero w dniu 5.11.2012 r. kiedy to, jak wynika z twierdzeń strony pozwanej, zastępca Głównego Lekarza Orzecznika ZUS zakwestionował zaświadczenia lekarskie.

Ponadto Sąd Okręgowy podzielił ocenę prawną Sądu I instancji, iż pracownik rozpoczynający urlop wypoczynkowy bezpośrednio po czasowej niezdolności do pracy trwającej co najmniej 30 dni nie ma obowiązku przedłożenia pracodawcy zaświadczenia o zdolności do pracy. zważyć należy w sytuacji ubezpieczonej sporny okres zasiłkowy dotyczył okresu kiedy trwał okres wypowiedzenia umowy o pracę. W trakcie tego wypowiedzenia ubezpieczona pomiędzy okresami zasiłków chorobowych wykorzystywała urlop wypoczynkowy. Dlatego też można założyć, iż pracodawca nie przywiązał wówczas dostatecznej uwagi braku kodu literowego A.

Podzielić należy stanowisko Sądu Rejonowego, iż w zaistniałej sytuacji miało miejsce podanie nieprawdziwych danych w rozumieniu art. 84 ust. 6 ustawy systemowej.

Podzielając ustalenia i ocenę prawną Sądu Rejonowego Sąd II instancji orzekł o oddaleniu apelacji z mocy art. 385 kpc.