Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 755/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 czerwca 2020r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

SSO Dariusz Półtorak

Protokolant:

st. sekr. sąd. Marzena Głuchowska

przy udziale Prokuratora Barbary Szczepanik

po rozpoznaniu w dniu 5 czerwca 2020 r.

sprawy J. Z.

oskarżonego z art. 178a § 1 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Węgrowie

z dnia 7 sierpnia 2019 r. sygn. akt II K 299/18

I  w zaskarżonej części wyrok utrzymuje w mocy;

II  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 180 zł opłaty za II instancję oraz wydatki postępowania w kwocie 20 zł za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 755/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Węgrowie z dnia 7 sierpnia 2019r. w sprawie II K 299/18

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---

----------------------

--------------------------------------------------------------

-------------

--------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

-------

---------------------

-------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

-----------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

--------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Rażąca niewspółmierność kary oraz środka karnego orzeczonych względem J. Z., polegająca na wymierzeniu mu kary 1 roku ograniczenia wolności polegającej na obowiązku wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym oraz zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 5 lat, podczas gdy okoliczności sprawy przemawiały za wymierzeniem mu kary 6 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na obowiązku wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym oraz orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 3 lat z wyłączeniem pojazdów kategorii C, C+E

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Odwoławczy podzielił stanowisko Sądu I instancji do co kary wymierzonej oskarżonemu, co do której to kary obrońca oskarżonego podniósł zarzut jej nadmiernej surowości. Podkreślenia wymaga, iż rażąca niewspółmierność kary zachodzi bowiem wtedy, gdy suma zastosowanych kar zarówno zasadniczych, jak i dodatkowych wymierzonych za przypisane oskarżonemu przestępstwo nie uwzględnia należycie stopnia społecznego niebezpieczeństwa tego czynu oraz nie realizuje w wystarczającej mierze celów kary w zakresie społecznego oddziaływania z jednoczesnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych, jakie ma ona osiągnąć w stosunku do skazanego ( wyrok SN z 10.07.1974r., V KRN 60/74, OSNKW 1974, z. 11, poz. 213). W ocenie Sądu Odwoławczego, oceniając wymiar kary dokonany przez Sąd I instancji, przez pryzmat wymogów płynących z art. 53 kk i nast., z sytuacją taką w niniejszej sprawie nie mamy do czynienia, co czyni zarzut skarżącego w tym zakresie za chybiony. Wymierzona oskarżonemu w niniejszej sprawie kara czyni zadość wymogom płynącym w tym zakresie z przepisu art. 53 kk i n. Orzeczona kara odpowiada stopniowi winy oraz społecznej szkodliwości czynu, uwzględnia właściwości i warunki osobiste oskarżonego, rodzaj i wysokość wyrządzonej przez niego szkody, a także uwzględnia cele kary w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej. Oskarżony wprawdzie przyznał się do popełnienia przypisanego mu czynu i wyraził skruchę, jednakże fakt ten stanął w przeciwwadze do wysokiego stopnia społecznej szkodliwości czynu, którego się dopuścił i wyjątkowej premedytacji jego działania, a także wynikającego z tego faktu zagrożenia jakie stwarzał swoim zachowaniem dla innych uczestników ruchu drogowego. Wskazać w tym miejscu należy, iż pomimo wysokiego stężenia alkoholu w organizmie oskarżonego wymierzona mu kara ograniczenia wolności nie oscyluje w jej górnych granicach (tj. 2 lat). Przypomnienia w tym zakresie wymaga, iż w momencie zatrzymania J. Z. zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu wynosiła 1,24 mg/l (czyli blisko 2,50 ‰), czyli ponad pięciokrotnie przekroczyła przyjęty dla przepisu art. 178a § 1 kk próg, po przekroczeniu którego można przyjąć, iż sprawca znajduje się w stanie nietrzeźwości (z art. 115 § 16 kk). Zdaniem Sądu Okręgowego, nagminność przestępstw tego rodzaju oraz zagrożenie, jakie sprowadzają dla życia i zdrowia innych osób nietrzeźwi uczestnicy ruchu drogowego wymaga kategorycznej, dolegliwej, zarazem sprawiedliwej, reakcji ze strony wymiaru sprawiedliwości. Pomimo posiadanej świadomości niedozwoloności jego czynu oskarżony podjął się kierowania pojazdem i to w stanie nietrzeźwości, nie zastanawiając się nad ewentualnymi konsekwencjami swojej decyzji. W toku postępowania nie udało się także ustalić żadnego motywu, np. w postaci nagłego zdarzenia losowego, któremu ulec mogła osoba bliska oskarżonemu i które to zdarzenie wymagało szybkiej interwencji i udziału oskarżonego, a co za tym idzie użycia przez niego samochodu. Oskarżony nie posiadał naglącego powodu by tego dnia, po spożyciu określonej ilości alkoholu, powodującego bezsprzecznie negatywne skutki w zakresie jasności umysłu, prędkości podejmowania reakcji, itd., podejmować jazdę samochodem, co świadczy o wysokim stopniu zawinienia oskarżonego w zakresie przypisanego mu czynu. Na pewno za powód taki nie można przyjąć wskazywana przez oskarżonego konieczność odwiezienia znajomego na (...) do S.. Oskarżony jako dorosła osoba z doświadczeniem życiowym i prowadząca na co dzień działalność polegającą głównie na kierowaniu pojazdem z lawetą, miał pełną świadomość negatywnych skutków spożywania alkoholu w nadmiernych ilościach i wynikających z tego faktu zagrożeń jakie może za sobą pociągać dla niego, jak i innych uczestników ruchu drogowego, prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości. Wiedzę tę zlekceważył i mimo to podjął się jazdy samochodem. W świetle powyższego Sąd I instancji słusznie przyjął, iż tylko kara ograniczenia wolności w wymiarze 1 roku polegająca na wykonywaniu nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin miesięcznie, spełni swoje cele, skłaniając go do pogłębionej refleksji nad swoim postępowaniem oraz logicznych wniosków w zakresie nieopłacalności łamania przepisów prawa. Wprawdzie apelujący wskazuje, iż istniejące po stronie oskarżonego korzystne dla niego okoliczności w postaci przyznania się do winy, wyrażenia skruchy za dokonany czyn oraz jego niekaralności nie zostały odpowiednio uwzględnione przez Sąd Rejonowy i jako takie nie miały znaczącego wpływu na rodzaj i wymiar represji karnych wymierzonych oskarżonemu, jednakże twierdzenie to jest nie trafne. W pierwszej kolejności wskazać należy, iż Sąd I instancji nie zastosował wobec oskarżonego najsurowszej z kar, a mianowicie kary pozbawienia wolności, a jedynie karę ograniczenia wolności, nadto wymiar tej kary kształtuje się w połowie przewidzianej dla tego czynu wymiaru kary ograniczenia wolności (od 1 miesiąca do 2 lat).

Obok kary zasadniczej Sąd I instancji w wypadku skazania za czyn z art. 178a § 1 kk zobligowany był do orzeczenia wobec oskarżonego środka karnego w postaci świadczenia na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej i środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Oba te środki karne stanowią dodatkową dolegliwość za czyn, którego dopuścił się oskarżony, a które w ten właśnie uciążliwy dla siebie sposób mają wpływać powstrzymująco na świadomość innych kierowców, którzy mogą podejmować się kierowania pojazdem w stanie nietrzeźwości. W dalszym ciągu bowiem przestępstwa prowadzenia pojazdów mechanicznych w stanie nietrzeźwości są w Polsce przestępstwami bardzo powszechnymi, stąd ich sprawcy muszą się spotykać z tak ciężkimi represjami. Biorąc zaś pod fakt, iż oskarżony dopuścił się czynu w stanie znacznej nietrzeźwości stwierdzić należy, iż wymierzony wobec niego zakaz prowadzenia pojazdów nie mógł zostać orzeczony w najniższym, tj. 3–letnim wymiarze, co sugeruje apelujący. Nieuzasadnionym byłoby także w przypadku oskarżonego wyłączanie spoza orzeczonego wobec niego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych konkretnej kategorii pojazdów, gdyż jak trafnie w tym zakresie wskazał Sąd Rejonowy, z którym to stanowiskiem w pełni zgadza się Sąd Odwoławczy, bowiem gdyby oskarżony poruszał się pojazdami o tak dużych gabarytach w stanie nietrzeźwości stanowiłby zdecydowanie większe zagrożenie dla uczestników ruchu lądowego niż w przypadku poruszania się samochodem osobowym.

Rozmiar świadczenia pieniężnego wymierzonego oskarżonemu wynika z treści art. 43a § 2 kk i nie może wynosić mniej niż 5.000 zł w przypadku skazania za czyn z art. 178a § 1 kk, jak ma miejsce w niniejszej sprawie. Orzeczona wobec oskarżonego kwota świadczenia pieniężnego równa jest zatem dolnej granicy przewidzianej dla tego typu skazania. W tym względzie bez znaczenia pozostawał fakt możliwości finansowych oskarżonego. Fakt pozbawienia oskarżonego możliwości kierowania pojazdami mechanicznymi, a tym samym znaczące utrudnienie mu pozyskiwania środków finansowych uzyskiwanych z pracy kierowcy, nie mógł wpłynąć na rodzaj wymierzonej mu sankcji karnej, gdyż oskarżony, wbrew twierdzeniom apelującego, nie jest jedynym żywicielem rodziny, bowiem jego żona także pracuje zarobkowo. Nadto oskarżony jako zdrowy mężczyzna z nieograniczoną, poza orzeczonym zakazem, zdolnością zarobkowania, może podjąć inne, poza byciem kierowcą, zatrudnienie i w ten sposób uzyskiwać środki na utrzymanie rodziny.

W związku z powyższym, podzielając trafność orzeczenia Sądu I instancji, nie możliwym było skorygowanie wydanego wobec oskarżonego rozstrzygnięcia w zakresie wymierzonej mu kary i środków karnych zgodnie z sugestiami apelującego.

Wniosek

Zmiana wyroku w zakresie orzeczonej kary i wymierzenie oskarżonemu kary 6 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym oraz zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 3 lat z wyłączeniem pojazdów kategorii C, C+E

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Bezzasadność zarzutu warunkowała bezzasadność wniosku

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

--------------------------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

Zwięźle o powodach uchylenia

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uchylenia

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

--------------------

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze i opłacie Sąd orzekł na podstawie art. 636 § 1 kpk i art. 8 ustawy o opłatach w sprawach karnych z dnia 23 czerwca 1973r. (Dz. U. z 1983r., Nr 49, poz. 223) obciążając nimi oskarżonego.

PODPIS