Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 193/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 3 stycznia 2020 roku sygn. akt II K 925/18

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

M. N.

choroba żony oskarżonego i jej śmierć w dniu (...)

Doku-mentacja medyczna i odpis skrócony aktu zgonu

k.210

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

2.1.1.1.

dokumentacja medyczna i odpis skrócony aktu zgonu

wiarygodność dokumentów nie budzi wątpliwości; mimo tego okoliczności z nich wynikające, niedotyczące bezpośrednio zdarzenia, a także nieusprawiedliwiające wysoce nagannego zachowania oskarżonego, nie mogły wpłynąć na uznanie zasadności apelacji wniesionej przez obrońcę

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia, który miał wpływ na jego treść, a polegający na uznaniu, że wina oskarżonego i społeczna szkodliwość jego czynu były wyższe niż nieznaczne, podczas gdy właściwa analiza elementów podmiotowych i przedmiotowych czynu, a zwłaszcza sposobu i okoliczności popełnienia czynu, prowadzi do wniosku, że zarówno wina oskarżonego, jak i społeczna szkodliwość czynu były nieznaczne, a zatem, że w niniejszej sprawie wobec ziszczenia się pozostałych przesłanek, zachodziły podstawy do warunkowego umorzenia postępowania względem oskarżonego

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zachowanie oskarżonego z całą pewnością nie można uznać za społecznie szkodliwie w stopniu nieznacznym. Tak samo nie można też ocenić jego zawinienia. Stopień społecznej szkodliwości i winy były bardzo wysokie. Świadczą o tym następujące okoliczności:

- bardzo wysoki stan nietrzeźwości oskarżonego, wielokrotnie przekraczający ustawowe minimum ( badanie wykazało od 1,29 mg/l do 1,41 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, czyli prawie trzy promile),

- oskarżony był tak pijany, że po wyjściu z samochodu zataczał się, chwiejnym krokiem skierował się do sklepu,

- upośledzone były nie tylko jego zdolności ruchowe, ale i decyzyjne - po wejściu do sklepu niczego nie kupił, udał się z powrotem do samochodu, chciał odjechać i tylko interwencja świadka, który wyciągnął kluczyki ze stacyjki zapobiegła dalszej jeździe oskarżonego,

- zdarzenie miało miejsce o godzinie 9:30, oskarżony poruszał się drogą przelotową, o dużym natężeniu ruchu, w okolicy odbywał się nie tylko ruch pojazdów, ale i rowerzystów oraz pieszych, w tym dzieci (świadek M. M. przyjechał pod sklep z dziećmi na rowerach), poruszał się drogą pozbawioną chodnika.

W okoliczności znacznego upojenia alkoholowego oskarżony stworzył bardzo wysokie realne zagrożenie dla innych uczestników ruchu. W tej sytuacji na dalszy plan schodzi twierdzenie wyrażone w apelacji (zresztą niczym niepoparte, gdyż M. N. nie przyznał się do winy i odmówił złożenia wyjaśnień, a na rozprawę się nie stawił), że oskarżony przejechał krótki odcinek drogi. Żadnego wpływu na ocenę stopnia zawinienia oskarżonego i społecznej szkodliwości czynu nie ma choroba żony oskarżonego czy też jego uzależnienie od alkoholu. W przypadku przestępstwa z art.178a § 1 kk stopień nietrzeźwości sprawcy jest zasadniczym wyznacznikiem szkodliwości społecznej czynu. Za oderwane od realiów sprawy należy natomiast uznać twierdzenie obrony, że stopień winy oskarżonego nie odbiega od typowego stopnia winy dla tego typu przestępstw. Z pełną świadomością swojej nietrzeźwości oskarżony pojechał samochodem do sklepu. Żadnych wątpliwości w tym względzie nie nasuwa opinia sądowo-psychiatryczna dotycząca oskarżonego (k.148). Przy stwierdzonym stanie nietrzeźwości nie sposób zgodzić się z obrońcą, że zdarzenie z udziałem oskarżonego "podyktowane było błędną decyzją co do możliwości prowadzenia pojazdu" (k.189). Zatem społeczna szkodliwość czynu i wina oskarżonego wykluczają warunkowe umorzenie postępowania. W konsekwencji bez znaczenia dla postulowanego rozstrzygnięcia ma niekaralność oskarżonego, ustabilizowany tryb życia, podjęcie leczenia odwykowego i jego wiek. Incydentalny charakter przestępczego zachowania, przy bardzo wysokim stopniu nietrzeźwości, nie przemawia także za warunkowym umorzenie postępowania.

Bez znaczenia pozostaje przytoczona w apelacji przez obrońcę statystyka dotycząca udziału nietrzeźwych uczestników ruchu drogowego w wypadkach drogowych. W apelacji znajdują się też rozważania na temat: art.115 § 2 kk (elementy wyznaczające społeczną szkodliwość czynu), jak doktryna i orzecznictwo rozstrzygnęły co należy uwzględniać przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu (elementy podmiotowe i przedmiotowe), konieczności wystąpienia po stronie sprawcy pozytywnej prognozy społecznej, by było możliwe warunkowe umorzenie postępowania. W zderzeniu z realiami sprawy mają te wywody czysto teoretyczny charakter.

Wniosek

zmiana zaskarżonego wyroku i warunkowe umorzenie postępowania wobec oskarżonego w oparciu o art.66 § 1 kk i art.67 § 2 kk na okres dwóch lat, orzeczenie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów na okres 1 roku oraz orzeczenie wobec oskarżonego świadczenia pieniężnego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w kwocie 3000 złotych

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadność zarzutu czyni niezasadnym wniosek.

3.2.

rażąca niewspółmierność kary orzeczonej wobec oskarżonego za popełniony czyn, wyrażająca się w orzeczeniu samoistnej grzywny w wysokości 100 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 40 złotych oraz środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 4 lat, a także braku orzeczenia środka karnego w postaci podania wyroku do publicznej wiadomości, w sytuacji gdy całokształt okoliczności przedmiotowych i podmiotowych przypisanego oskarżonemu czynu prowadzi do wniosku, że kara oraz środek karny w tym wymiarze nie uwzględniają stopnia zawinienia i stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz nie realizują celów prewencji indywidualnej i generalnej

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut apelacji prokuratora okazał się zasadny. Orzeczone przez Sąd Rejonowy: samoistna kara grzywny i zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na 4 lata, nie są ani adekwatne do stopnia zawinienia oskarżonego i społecznej szkodliwości jego czynu, ani nie realizują celów prewencji indywidualnej i generalnej. Faktem jest, że oskarżony nie był do tej pory karany, prowadzi ustabilizowany tryb życia i podjął leczenie odwykowe, ale okoliczności popełnionego przez niego przestępstwa - szczegółowo przeanalizowane powyżej Lp. 3.1. - przemawiają przeciwko karze samoistnej grzywny jako rażąco niewspółmiernej i 4 letniemu zakazowi prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym. Okoliczności niekorzystne dla oskarżonego przeważają nad łagodzącymi. Tym drugim Sąd Rejonowy nadał zbyt dużą wagę. Jednocześnie okoliczności korzystne dla M. N. były wystarczające, by zmieniając karę na 6 miesięcy pozbawienia wolności jej wykonanie warunkowo zawiesić. Z uwagi na bardzo duży stan nietrzeźwości oskarżonego uzasadnione było też podanie wyroku do publicznej wiadomości. Zadecydował o tym wzgląd na społeczne oddziaływanie skazania. Za celowe uznano też orzeczenie grzywny obok kary pozbawienia wolności w zawieszeniu. Ma rację prokurator, że kara orzeczona przez Sąd I instancji nie realizuje również w wystarczającym stopniu celów wychowawczych i zapobiegawczych, jakie powinna osiągnąć w stosunku do oskarżonego oraz nie będzie odpowiednio kształtować świadomości prawnej społeczeństwa. Zgodzić się też trzeba i z tym, że mogłaby wywołać przeświadczenie o łagodnym traktowaniu przez wymiar sprawiedliwości sprawców przestępstw kierowania pojazdami w stanie nietrzeźwości.

Wniosek

zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez orzeczenie kary 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat oraz kary grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych, a także środków karnych zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 5 lat oraz podania wyroku do publicznej wiadomości, przez jego publikację na stronie internetowej Komendy Wojewódzkiej Policji w K. przez okres 2 miesięcy

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W przeważającym zakresie wniosek apelacji uznano za zasadny. Było to wynikiem podzielenia zarzutu apelacji. Jedynie Sąd Okręgowy nie zgodził się z oskarżycielem odnośnie ustalenia wysokości stawki dziennej grzywny na 10 złotych. Pamiętać trzeba, że sąd odwoławczy nie jest związany wnioskiem środka odwoławczego. Apelacja prokuratora została wniesiona na niekorzyść oskarżonego. W zaskarżonym wyroku wysokość stawki dziennej grzywny ustalono na 40 złotych. Oskarżony jest emerytem. Podał, że otrzymuje emeryturę w wysokości 2600 złotych, ma też majątek, prowadzi także działalność gospodarczą. Dlatego ustalenie wysokości stawki dziennej na kwotę najniższą przewidzianą Kodeksem karnym nie zostało uwzględnione.

1 OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1 ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.1 5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

wina i sprawstwo oskarżonego, orzeczenie wobec niego świadczenia pieniężnego, zaliczenie na poczet zakazu zatrzymania prawa jazdy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Popełnienie przestępstwa przez oskarżonego nie było kwestionowane. Wynika ono z zeznań świadka M. M., monitoringu oraz badania stanu nietrzeźwości M. N.. Sąd Rejonowy należycie ocenił winę i społeczną szkodliwość przypisanego czynu. Oparł się też w tym względzie na opinii sądowo-psychiatrycznej dotyczącej oskarżonego, sporządzonej w toku postępowania sądowego. Rozstrzygnięcie oparte o art.43a § 2 kk jest obowiązkowe w razie przypisania przestępstwa z art.178a § 1 kk. Świadczenie pieniężne zostało orzeczone w minimalnej wysokości. W dniu zdarzenia oskarżonemu zatrzymano prawo jazdy i stąd konieczność zaliczenia od dnia 18 sierpnia 2018 roku zatrzymania tego dokumentu na poczet zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym.

0.1 5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

rozstrzygnięcie o karze i środkach karnych

Zwięźle o powodach zmiany

Powody zmiany zostały podane Lp. 3.2. Mając to na uwadze Sąd Okręgowy orzekł karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat. Na podstawie art.71 § 1 kk orzekł karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych każda po 20 złotych. Podwyższył do 5 lat wymiar środka karnego i orzekł o podaniu wyroku do publicznej wiadomości przez jego publikację na stronie internetowej KWP w K. przez okres 2 miesięcy. Tak orzeczona kara jako całość nie przekracza stopnia winy oskarżonego, uwzględnia stopień społecznej szkodliwości przestępstwa popełnionego przez niego i powinna powstrzymać oskarżonego od popełnienia przestępstwa w przyszłości, zmienić jego zachowanie, a także ukształtować społeczne przekonanie o właściwej reakcji sądu na popełniane nagminnie przestępstwa prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości, zwłaszcza przez tych kierowców, których stan nietrzeźwości jest porażający i wyłącza wszelka kontrolę nad tym co się wokół dzieje.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

punkt 3

konsekwencją nieuwzględnienia apelacji obrońcy oskarżonego oraz uwzględnienia apelacji prokuratora wniesionej na niekorzyść oskarżonego było obciążenie M. N. wydatkami postępowania odwoławczego oraz jedną opłatą za obie instancje wymierzoną od kary ukształtowanej wyrokiem Sądu Okręgowego

1PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

kara

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

ustalenie, że wina oskarżonego i społeczna szkodliwość jego czynu były wyższe niż nieznaczne

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana