Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt III RC 546/18

UZASADNIENIE

W dniu 30 listopada 2018r. małoletnia B. K. reprezentowana przez matkę M. T., a następnie również przez pełnomocnika procesowego ustanowionego z urzędu w osobie adwokata, wniosła do Sądu Rejonowego w Kaliszu pozew przeciwko A. K. o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej powódki alimentów w wysokości 2000 złotych płatnych w terminie 25- go dnia każdego miesiąca na konto bankowe matki małoletniej – M. T..

W uzasadnieniu pozwu matka małoletniej podniosła, że małoletnia powódka pochodzi z jej nieformalnego związku z pozwanym, który trwał ok. 10 lat. W 2011r. pozwany wyjechał do Wielkiej Brytanii kończąc nieformalny związek i zrywając więzy emocjonalne. Przez około trzy lata pozwany przesyłał drobne kwoty na utrzymanie córki. Po tym okresie wpłaty stawały się nieregularne co do terminu i kwoty. Wpłaty te były na tyle niskie, że nie wystarczały na zaspokojenie podstawowych potrzeb małoletniej B.. Od około dwóch lat wpłaty stały się jeszcze rzadsze. Matka małoletniej wskazała, iż pozwany mieszka i pracuje na terenie Wielkiej Brytanii od kilku lat w tym samym zakładzie pracy, zatrudniony przez agencję. Podniosła, iż minimalna płaca w Wielkiej Brytanii w 2018r. wynosi (...),90 (...).

W odpowiedzi na pozew datowanej na dzień 12 lutego 2019r. pozwany działający przez pełnomocnika procesowego, będącego radcą prawnym wniósł o oddalenie żądania w zakresie alimentów na rzecz małoletniej powódki ponad kwotę 800 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu pełnomocnik pozwanego podniósł, że pozwany systematycznie przelewał środki pieniężne na rzecz małoletniej córki, na rachunek bankowy syna matki powódki – A. T. mając świadomość, iż M. T. jest osobą upoważnioną do tego rachunku bankowego i może w każdej chwili pobierać środki pieniężne. Powyższe działanie pozwanego było w porozumieniu z matką małoletniej powódki i jej synem, dlatego że M. T. była zadłużona. Niekiedy środki pieniężne pozwany przekazywał wprost na rachunek bankowy szkoły, do której uczęszczała powódka, względnie na opłaty do których matka powódki była zobowiązana do ich zapłaty, a niekiedy na rachunki bankowe koleżanek matki powódki, po uprzednim uzgodnieniu z nią, że tego rodzaju przelew nastąpi. Pozwany czasowo przebywa w Anglii. Utrzymuje się z pracy, do której kieruje go biuro pośrednictwa pracy. Są to prace doraźne wykonywane każdorazowo u innego zleceniodawcy. Jego wynagrodzenie kształtuje się różnie. Wynagrodzenie pozwany otrzymuje w okresach tygodniowych w formie przelewu bankowego. Miesięczny koszt utrzymania pozwanego wynosi ok. 800 (...). Pozwany ma również zobowiązanie wobec Funduszu Alimentacyjnego i z tego tytułu Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kamieniu Pomorskim prowadzi wobec pozwanego postepowanie egzekucyjne. Pozwany zawarł z Komornikiem ugodę i miesięcznie wpłaca kwotę 1050 zł. Pełnomocnik podniósł, iż pozwany oceniając własne możliwości finansowe wyraża gotowość płacenia na rzecz swojej córki alimentów w kwocie 800 zł miesięcznie.

Na rozprawie w dniu 18 lutego 2019r. matka małoletniej oświadczyła, iż zgodziłaby się na alimenty na rzecz córki w wysokości 1200 zł miesięcznie.

Pozwany nie wyraził zgody na powyższe. Zaproponował tytułem ugody alimenty na rzecz córki w wysokości 900 zł miesięcznie.

Postanowieniem z dnia 18 lutego 2019r. Sąd Rejonowy w Kaliszu tytułem udzielenia zabezpieczenia na czas trwania postępowania w sprawie zasądził od pozwanego na rzecz małoletniej córki alimenty w kwocie po 900 zł miesięcznie, płatne z góry do rąk matki małoletniej powódki do dnia 10-tego każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 1 lutego 2019r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia B. K. ur. (...) w K. pochodzi z nieformalnego związku (...). Po narodzinach małoletniej córki w/w zamieszkali wspólnie w mieszkaniu należącym do M. T..

Rodzice małoletniej pozostawali w nieformalnym związku od 2006r. do marca 2018r.

(dowód: odpis skrócony aktu urodzenia małoletniej k. 7, zeznania M. T. z dn. 18.02.2019r. k. 145 czas od 00:10:22 do 00:27:27, zeznania A. K. z dn. 18.02.2019r. k. 145-146, zeznania M. T. z dn. 02.09.2019r. k. 224-225 czas od 00:15:32 do 00:52:42)

Małoletnia B. K. pozostaje pod bezpośrednią opieką matki. Mieszka wraz z nią w wynajętym mieszkaniu przy ulicy (...) w K.. Opłata najmu za lokal wynosi 950 zł miesięcznie, czynsz 380 zł miesięcznie, gaz 300 zł miesięcznie, energia elektryczna ok. 136 zł na 2 miesiące.

Małoletnia powódka uczęszcza do III klasy w (...) Szkoły Podstawowej (...) w K.. Dziewczynka jest bardzo dobrą uczennicą. Miesięczna opłata za uczęszczanie do w/w szkoły waha się w zależności od ilości pakietów i wynosi od ok. 767,75 zł do 1060,50 zł (czesne 410 zł, wyżywienie 325,50 zł, dodatkowo płatne - basen 120 zł, plastyka 80 zł, pakiet kulturalny 50 zł, logopeda 90 zł). Małoletnia ma zapewnione w szkole wyżywienie – śniadanie, obiad składający się z dwóch dań oraz podwieczorek. W okresie wakacyjnym opłata za szkołę wynosi 380 zł miesięcznie.

Wybór szkoły dla małoletniej był wspólną decyzją jej rodziców. Małoletnia w szkole ma koleżanki i histerycznie reaguje na myśl o przeniesieniu jej do innej placówki.

Ponadto, matka małoletniej przeznacza na pozostałe wyżywienie córki od 150 zł do 200 zł miesięcznie. Małoletnia uczęszcza na dodatkowe zajęcia z języka angielskiego, które miesięcznie kosztują 100 zł. Na miesięczne koszty utrzymania dziewczynki składają się wydatki ponoszone na odzież ok. 150 zł , telefon komórkowy 30 zł, środki czystości ok. 100 zł.

Małoletnia znajduje się pod opieką lekarza pediatry. Małoletnia choruje sezonowo, posiada problemy endokrynologiczne. Wraz z matką była na konsultacji u lekarza endokrynologa dziecięcego w P.. Wizyta kosztowała 200 zł. Koszt wizyty i dojazdu na nią opłacona została przez fundację (...) w K., z którą współpracuje charytatywnie matka dziewczynki. Małoletnia powódka nie zażywa żadnych leków.

M. T. ma 53 lata. Prócz małoletniej powódki posiada dwójkę dorosłych dzieci, które nie pozostają na jej utrzymaniu i nie zamieszkują z nią.

Matka małoletniej do maja 2019r. była zatrudniona w firmie – (...) Sp. z o.o. w K. jako pracownik biurowy za miesięcznym wynagrodzeniem wynoszącym 1633,78 zł netto. Od dnia 29 maja 2019r. pozostaje na zwolnieniu lekarskim, z uwagi na depresję. W związku z powyższym w/w otrzymuje zasiłek chorobowy w kwocie ok. 1316,18 zł netto. W/w jest w trakcie poszukiwania pracy.

Matka małoletniej prywatnie uczęszcza do lekarza psychiatry, zażywa zalecone jej leki.

Mieszkanie, które było własnością M. T. zostało przejęte przez bank z powodu braku spłaty zobowiązań wynikających z poręczenia przez w/w majątkiem własnym pożyczki zaciągniętej przez pozwanego w trakcie trwania ich związku ( w dniu 2 lutego 2011r.).

Matka małoletniej wspierana jest finansowo przez swoje dorosłe dzieci, rodzinę oraz znajomych. Obecnie ma przyznane świadczenie wychowawcze 500+ na córkę, gdyż wcześniej pozwany otrzymywał świadczenie rodzinne w Wielkiej Brytanii.

(dowód: zaświadczenie k. 9,31, karty porady ambulatoryjnej k. 11-12, informacja o przejętej nieruchomości k. 14-17, umowa pożyczki k. 18-24, umowa o pracę k. 25, potwierdzenie przelewu k. 26, umowa najmu lokalu k. 27 – 30, paragony k. 37-40, 77-80, 168-171,206-207, postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w K. k.55, faktury k. 56, 62-63, 65, 75, 179-183, 208potwierdzenie transakcji przelewu k. 57-59, 73, pokwitowanie k. 60, 61, dowód wpłaty k. 64, 173-175, wezwanie k. 66, zaświadczenie l. 68, 69, 70, 76, zeznania M. T. z dn. 18.02.2019r. k. 145 czas od 00:10:22 do 00:27:27, zaświadczenie k. 163,164, pismo Wojewody (...) k. 176, umowa najmu lokalu k. 165-166, wezwanie k. 178, skierowanie k. 205, wynik badania k. 206,209-212, zeznania M. T. z dn. 02.09.2019r. k. 224-225 czas od 00:15:32 do 00:52:42, dokumentacja medyczna matki małoletniej k. 229-230, zaświadczenie o wypłaconych zasiłkach k. 231)

Pozwany A. K. ma 48 lat. Prócz małoletniej powódki posiada dorosłego syna. W/w nie jest obciążony już obowiązkiem alimentacyjnym względem syna, jednakże posiada zadłużenie alimentacyjne, które na dzień 11 lutego 2019r. wynosiło ok. 17 940 zł. Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kamieniu Pomorskim prowadzi odnośnie pozwanego postępowanie egzekucyjne. Pozwany w dniu 28 grudnia 2018r. zobowiązał się wpłacać 1050 zł miesięcznie na poczet swojego zadłużenia.

Pozwany od 2011r. pracuje poza granicami kraju. Obecnie mieszka i pracuje na terenie Wielkiej Brytanii, w L.. Świadczy prace, do której jest kierowany przez biuro pośrednictwa pracy. W/w otrzymuje wypłatę tygodniowo, która średnio wynosi ok. 321,68 funtów brytyjskich (stawka godzinowa 7,83 funtów). Wykonuje prace fizyczne.

W/w mieszka w wynajętym pokoju, za który płaci 150 funtów brytyjskich tygodniowo (600 funtów miesięcznie). Na wyżywienie i środki czystości przeznacza łącznie 350 funtów miesięcznie, drobne wydatki 130 funtów miesięcznie.

Pozwany przyjeżdża do Polski dwa razy w roku na 2 tygodnie.

W/w regularnie płaci na rzecz córki alimenty ustalone postanowieniem zabezpieczającym tut. Sądu z dnia 18 lutego 2019r. w kwocie po 900 zł miesięcznie. Wcześniej po rozstaniu z matką małoletniej córki przesyłał różne kwoty na utrzymanie dziecka, dokonał również paru przelewów bezpośrednio na konto szkoły, do której małoletnia uczęszcza.

A. K. nie utrzymuje kontaktów z małoletnią córką. Z tytułu urodzin córki przelał jej matce (prócz alimentów) kwotę 200 zł.

Pozwany nie złożył zeznań podatkowych za lata 2017-2018 w Polsce.

(dowód: potwierdzenie przelewów k. 90-138, 140, 222-223, zestawienie dochodów k. 139, pismo Komornika Sądowego przy SR w Kamieniu Pomorskim k. 142-143, zeznania A. K. z dn. 18.02.2019r. k. 145-146, pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego w K. k. 155, wydruki dot. zarobków k. 192 - 199 , 218-221, zeznania M. T. z dn. 02.09.2019r. k. 224-225 czas od 00:15:32 do 00:52:42)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny w oparciu o wyżej powołane dowody. Sąd dał wiarę zeznaniom matki małoletniej powódki oraz pozwanego w zakresie ujętym w stanie faktycznym. Świadek H. K. (ojciec M. T.) odmówił złożenia zeznań w trybie art. 261 § 1 kpc.

Sąd nie dał wiary matce małoletniej odnośnie wydatkowania przez nią kwoty ok. 300 zł na odzież dla córki, który to wydatek podała w uzasadnieniu pozwu. Matka małoletniej na rozprawie nie potrafiła wskazać, ile pieniędzy przeznacza na zakup odzieży dla córki, dlatego też Sąd uznał, iż kwota 150 zł przeznaczana na odzież 8-letniego dziecka jest adekwatna do jego potrzeb w tym zakresie.

Sąd nie dał wiary pozwanemu co do okoliczności, iż nie miał on wpływu na wybór szkoły małoletniej córki, dając wiarę w tym zakresie matce małoletniej. Małoletnia jest uczennicą klasy III podstawowej w prywatnej szkole, a więc uczęszczała do w/w placówki jeszcze w trakcie trwania nieformalnego związku swoich rodziców. Pozwany miał zatem wpływ na wybór szkoły dziecka. Twierdzeniom pozwanego w tym zakresie przeczy również okoliczność, iż przelewał on środki pieniężne na czesne córki bezpośrednio na konto szkoły. Dlatego też należy uznać, iż godził się on na uczęszczanie małoletniej do tej placówki. Obecnie małoletnia jest przyzwyczajona do szkoły, do której uczęszcza i reaguje negatywnie na myśl o jej zmianie. Biorąc pod uwagę dobro małoletniej, nie jest obecnie celowym przenoszenie jej do innej szkoły i koszt uczęszczania dziecka do prywatnej placówki należy wliczyć do jego usprawiedliwionych potrzeb.

Sąd nie dał wiary pozwanemu, iż nie jest on w stanie partycypować w kosztach utrzymania małoletniej w wysokości większej niż po 900 zł miesięcznie. Z dokumentów przedłożonych przez pozwanego wynika, iż średnio zarabia on (...),72 funty brytyjskie miesięcznie (321,68 funtów tygodniowo), co według aktualnego kursu NBP stanowi kwotę 6 359,74 złotych. Po odjęciu podanych przez pozwanego kosztów pozostaje mu do dyspozycji kwota 206,72 funtów, która według aktualnego kursu NBP stanowi kwotę 1021,73 zł ( (...),72 funty – 600 funtów (koszt wynajmu pokoju) – 350 funtów (koszt wyżywienia) – 130 funty (pozostałe wydatki). Pozwany posiadając do dyspozycji kwotę 1021,73 zł (206,72 funty) zadeklarował się wpłacać na poczet swojego zadłużenia u Komornika przy Sądzie Rejonowym w Kamieniu Pomorskim kwotę 1050 zł oraz uznał powództwo o alimenty do kwoty 900 zł miesięcznie, które zasądzone postanowieniem zabezpieczającym w sprawie regularnie uiszczał. W ocenie Sądu powyższe świadczy, iż pozwany posiada dodatkowe źródło dochodów, którego w trakcie trwania niniejszej sprawy nie ujawnił, celem uzyskania dla siebie pozytywnego rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd zważył co następuje:

Obowiązek alimentacyjny jest jednym z podstawowych obowiązków ciążących na obojgu rodzicach względem ich wspólnego dziecka.

Zgodnie z art. 133 § 1 KRiO (Dz.U. 1964 Nr 9, poz. 59 z późniejszymi zmianami) rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka , które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania.

Zgodnie z art. 135 § 1 KRiO zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Współzależność między usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego a zarobkowymi i majątkowymi możliwościami zobowiązanego wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokojone w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

Każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez oboje rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 krio. Rodzice w zależności od swoich możliwości zobowiązani są zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienie, mieszkanie, odzież, środki higieny osobistej, leczenia w razie choroby) jak i duchowych, kulturalnych a także wychowania, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Zważyć należy, że wielokrotnie Sąd Najwyższy wskazywał , że trudna sytuacja materialna rodziców nie zwalnia ich z obowiązku świadczenia na potrzeby dzieci. Rodzice obowiązani są dzielić się z dziećmi nawet bardzo szczupłymi dochodami ( wyrok. Sądu Najwyższego z dnia 24.03.2000 r. , I CKN 1538/99, LEGALIS nr 56351).

W przypadku małoletnich dzieci stron w zakres ich usprawiedliwionych potrzeb wchodzą wydatki związane bezpośrednio z ich utrzymaniem, takie jak wydatki na wyżywienie, naukę, odzież, czy też środki higieniczne, ale także związane z utrzymaniem miejsca zamieszkania, w którym ulokowane jest ich centrum interesów życiowych. Dopiero bowiem uwzględnienie wszystkich wydatków powiązanych z utrzymaniem małoletnich dzieci stron prowadzi do uzyskania miarodajnego określenia poziomu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionych do świadczeń alimentacyjnych (postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia 19 listopada 2012r. sygn. akt I Acz 1711/12).

W ocenie Sądu zasadne jest ustalenie obowiązku alimentacyjnego pozwanego A. K. wobec małoletniej córki B. K. na kwotę po 1500 zł miesięcznie. Miesięczne usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniej powódki wynoszą ok. 2100 zł, na którą to kwotę składają się koszty szkoły, do której małoletnia uczęszcza oraz jej udział w kosztach utrzymania mieszkania, w którym zamieszkuje wraz z matką. Możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego pozwalają mu na partycypację w kosztach utrzymania córki na powyższym poziomie, co stanowi 71,42% jej kosztów utrzymania. Pozwany jest osobą w wieku produkcyjnym, mieszka i zarobkuje na terenie Wielkiej Brytanii, otrzymuje wynagrodzenie w funtach brytyjskich. Powinien on wygospodarować miesięcznie kwotę 1500 zł, co stanowi kwotę ok. 303,48 funtów na rzecz małoletniej córki, do której alimentacji jest zobowiązany. W/w nie ma prócz małoletniej powódki nikogo na utrzymaniu. Spłaca swoje zadłużenie z tytułu niepłacenia alimentów na dorosłego już obecnie syna, które powstało z jego wyłącznej winy, gdyż nie regulował on alimentów na rzecz dziecka. Jak już wyżej wskazano, w ocenie Sądu pozwany osiąga wyższe dochody niż te które zadeklarował w trakcie trwania niniejszej sprawy i może przyczyniać się w stopniu większym do utrzymania swojej małoletniej córki niż jej matka, która czyni osobiste starania w jej wychowanie i opiekę. M. K. nie utrzymuje z córką kontaktów, przyjeżdża do Polski jedynie dwa razy do roku. Cały ciężar wychowania małoletniej spoczywa zatem na jej matce.

Sytuacja matki małoletniej jest obecnie gorsza od sytuacji majątkowej pozwanego, gdyż pozostaje ona na zwolnieniu chorobowym i jest w trakcie poszukiwania pracy. Powinna ona jednak partycypować w pozostałych kosztach utrzymania dziewczynki.

Biorąc pod uwagę powyższe Sąd na podstawie wyżej powołanych przepisów orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

Orzeczenie o rygorze natychmiastowej wykonalności zawarte w punkcie 2 sentencji wyroku oparto na treści art. 333 § 1 kpc.

W punkcie 3 sentencji wyroku Sąd oddalił żądanie pozwu, co do zasądzenia alimentów w wysokości 2000 zł miesięcznie jako nadmiernie wygórowane.

Matka małoletniej powódki była reprezentowana przez pełnomocnika z urzędu, będącego adwokatem. Wynagrodzenie pełnomocnika w przedmiotowej sprawie jak w punkcie 4 sentencji wyroku zostało ustalone w oparciu o przepis § 8 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 03 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. z 2016 r. poz. 1714 ze zm. ), którą to kwotę na podstawie § 4 ust. 3 tego samego rozporządzenia powiększono o należny podatek VAT.

O kosztach jak w punkcie 5 sentencji postanowienia Sąd orzekł przy zastosowaniu art. 102 kpc, biorąc pod uwagę sytuację życiową i majątkową matki małoletniej powódki oraz pozwanego.