Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 1 lutego 2017 r.

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział II Cywilny – Odwoławczy składzie:

Przewodniczący:SSO Paweł Szewczyk (spraw.)

Sędziowie: SO Katarzyna Biernat-Jarek

SR Anna Kruszewska (del.)

Protokolant: -

po rozpoznaniu w dniu 1 lutego 2017 r. w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi J. Ł.

przy uczestnictwie Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa-Podgórza w Krakowie P. L. oraz Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórza w Krakowie

na naruszenie prawa strony do rozpoznania bez nieuzasadnionej zwłoki sprawy egzekucyjnej prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa-Podgórza w Krakowie pod sygn. KM 23/14, KM 24/14 i KM 56/13

postanawia:

I. stwierdzić, że w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa-Podgórza w Krakowie P. L. pod sygnaturą akt Km 56/14, nadzorowanym przez Sąd Rejonowy dla Krakowa Podgórza w Krakowie w postępowaniu o sygn. XII Co 120/15/P nastąpiła przewlekłość postępowania;

II. przyznać skarżącemu J. Ł. od Komornika Sądowego dla Krakowa-Podgórza w Krakowie kwotę 4.000,00 zł (cztery tysiące złotych 00/100);

III. oddalić skargę w pozostałym zakresie;

IV. zasądzić na rzecz skarżącego od Komornika Sądowego dla Krakowa-Podgórza w Krakowie kwotę 340,00 zł (trzysta czterdzieści złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów postępowania .

SSO Katarzyna Biernat-Jarek SSO Paweł Szewczyk SSA Anna Kruszewska (del.)

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 1 lutego 2017 r.

Skarżący M. P. w dniu 16 listopada 2016 r. złożył skargę w trybie ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki. Skarżący wniósł o stwierdzenie przewlekłości w postępowaniu egzekucyjnym prowadzonym przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa Podgórza w Krakowie z wniosku J. Ł. przeciwko dłużnikowi J. K. sygn. akt KM 23/14, KM 24/16, Km 56/13 i prowadzonym w związku z powyższymi postępowaniami egzekucyjnymi czynnościami egzekucyjnymi z nieruchomości, w szczególności z niesporządzeniem planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji oraz o przyznanie od Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa Podgórza w Krakowie P. L. na rzecz wnoszącego skargę sumy pieniężnej w wysokości 10.000 zł oraz o zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazał, iż złożył wniosek o przeprowadzenie egzekucji z udziału we współwłasności nieruchomości należącego do dłużnika. Do egzekucji przyłączyła część z pozostałych wierzycieli. Po sporządzeniu opisu i oszacowania, pismem z dnia 8 maja 2014 r Komornik poinformował strony o wyznaczonym terminie licytacji na dzień 27 czerwca 2014 r. Licytację wygrał skarżący, po czym złożył wniosek o potrącenie przysługującej mu wierzytelności z ceny nabycia. Po uwzględnieniu wniosku i uiszczeniu pozostałej ceny zgodnie z wezwaniem sądu, postanowieniem z dnia 28 stycznia 2016 r. Sąd Rejonowy dla Krakowa Podgórza w Krakowie przysądził własność udziałów w wysokości 8/120 i 9/120 części we współwłasności nieruchomości położonej przy ulicy (...) w K.. W związku z tym Sąd zobligował Komornika do niezwłocznego złożenia planu podziału z egzekucji. Sąd Rejonowy wzywał komornika jeszcze dwukrotnie do nadesłania akt i przedłożenia planu podziału. Na chwilę złożenia skargi Komornik z tego obowiązku się nie wywiązał. Skarżący podkreślił, że Komornik nie dotrzymał terminu z art. 1035 K.p.c., który otworzył się najpóźniej z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o przybiciu własności tj. z dniem 1 marca 2016 r. Nie jest też tak, że postępowanie egzekucyjne jest nadmiernie skomplikowane lub też liczba wierzycieli jest ogromna. Nie zachodzą też żadne inne obiektywne przesłanki, o których wiadomo by było skarżącemu, które uniemożliwiają, utrudniają lub w inny sposób powodują tak daleko idącą zwłokę.

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa-Podgórza w Krakowie w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie w całości jako bezzasadnej. W uzasadnieniu swojego stanowiska podniósł, iż w toku postępowania nie dopuścił się nieuzasadnionej zwłoki w podejmowaniu czynności w ramach prowadzonych postępowań egzekucyjnych, w tym w szczególności w zakresie dotyczącym sporządzenia projektu planu podziału sum uzyskanych z egzekucji z udziałów w prawie własności nieruchomości. Podkreślił, że na etapie postępowania egzekucyjnego po zakończeniu licytacji działania komornika mają charakter pomocniczy w stosunku do działań sądu i są one uzależnione od informacji przekazywanych przez sąd. Wskazał, że projekt planu podziału powinien być sporządzony nie tylko po wydaniu postanowienia w przedmiocie przysądzenia własności lecz przede wszystkim po jego uprawomocnieniu się. W niniejszej sprawie postanowienie o przysądzeniu własności stało się prawomocne w dniu 1 marca 2016 r., jednak skarżący pomija, że do stwierdzenia prawomocność tego orzeczenia przez Sąd Rejonowy doszło dopiero w dniu 31 maja 2016 r. a wiedzę o tym fakcie komornik uzyskał dopiero w dniu 16 czerwca 2016 r. Komornik podniósł następnie, iż do sporządzenia planu podziału nie mógł przystąpić niezwłocznie po tej chwili bowiem zobowiązany był do ustalenia kręgu podmiotów uczestniczących w planie podziału oraz do określenia kosztów przeprowadzenia egzekucji. Pomiędzy dniem uzyskania przez Komornika informacji o uprawomocnieniu się postanowienia w przedmiocie przysądzenia prawa własności a dniem wydania przez Komornika postanowienia o kosztach postępowania upłynął okres 4 miesięcy. Przed formalnym wydaniem tego orzeczenia Komornik zobowiązany był do przeprowadzenia szeregu obliczeń i ustaleń przy uwzględnieniu norm dotyczących wierzycieli. Działania te musiały zostać podjęte w 7 niezależnych postępowaniach prowadzonych przez Komornika z tego majątku dłużnika. W szczególności wskazał, iż w egzekucji uczestniczyły podmioty uprzywilejowane a nadto zachodziła potrzeba wezwania Urzędu Skarbowego, Urzędu Miasta i ZUS na okoliczność obciążających nieruchomość należności publicznoprawnych. Okres 4 miesięcy nie stanowił zatem przejawu rażącej przewlekłości w jego działaniu, także przy uwzględnieniu specyfiki kancelarii Komornika, która jak Komornik argumentował jest małą Kancelarią. Komornik zatrudnia jedynie trzy osoby. Pracownik odpowiedzialny za przygotowanie projektów pism w postępowaniach, w ramach których egzekucja została skierowana do nieruchomości od dnia 22 sierpnia 2016 r. do dnia 31 października 2016 r. pozostawał na zwolnieniu lekarskim w związku z przebytą operacją. Okoliczność ta, obiektywna i nieprzewidywalna, miała istotny wpływ na funkcjonowanie małej Kancelarii. Trudno przyjąć, aby w Kancelarii, w której pracują trzy osoby, w przypadku braku jednej z nich możliwym było szybkie przeorganizowanie pracy zespołu. Komornik podkreślił, iż skarżący kierując do niego wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego wiedział o specyfice jego Kancelarii. Następnie podniósł, że nie można tracić z pola widzenia faktu, iż do Komornika wpływa obecnie niemalże 1000 spraw egzekucyjnych rocznie, zaś aktualny co miesięczny wpływ spraw plasuje się na poziomie 80-90. Dalej Komorniki odnotował, że wierzyciel skarżący przejął przedmiotową nieruchomość dokonując zaliczenia własnych wierzytelności, faktycznie uzyskując zatem zaspokojenie roszczenia, oraz uzyskał własność udziałów w prawie własności nieruchomości. Uzyskanie własności tych udziałów było celem skarżącego, co wynika z treści wniosku egzekucyjnego i działań tego wierzyciela w toku postępowania. W zaistniałym stanie faktycznym zaspokojenie wierzyciela nastąpiło poprzez uzyskanie tego składnika majątku. Reasumując Komornik podniósł, że czasookres, w którym doszło do wydania postanowień przez Komornika nie sposób uznać za działania przewlekłe bowiem w tym czasie musiał podjąć czynności egzekucyjne w pozostałych prowadzonych sprawach, wszcząć postępowanie w ponad 300 sprawach. Nadto wynikało to z czynności, jakie musiał podjąć, aby wydać te postanowienia oraz etapu postępowania, na którym nie było niezbędne natychmiastowe wydawanie tych orzeczeń dla ochrony praw wierzycieli, jak również z obiektywnego czynnika w postaci nagłych braków kadrowych w kancelarii. Niezależnie od tego Komornik podniósł, że domaganie się przez skarżącego wierzyciela zasądzenia sumy pieniężnej wynoszącej 10.000 zł jest oderwane od realiów sprawy i powinno być raczej traktowane w kontekście żądania przez wierzyciela niesłusznej rekompensaty za częściowo bezskuteczną dla niego egzekucję względem Komornika.

Odpowiedź na skargę złożył również Skarb Państwa- Sąd Rejonowy dla Krakowa-Podgórza w Krakowie, który zgłosił swój udział w niniejszym postępowaniu. W treści tego pisma wskazano, iż zarzuty skargi koncentrują się na braku sporządzenia projektu planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji. Uczestnik zatem wyjaśnił, że postanowienie o przysądzeniu własności stało się prawomocne z dniem 1 marca 2016 r. i jego odpis został doręczony Komornikowi wraz z wezwaniem do sporządzenia projektu podziału w terminie 4 tygodni. Wobec nieprzedstawienia przez Komornika tego projektu dwukrotnie ponaglono komornika o nadesłanie akt wraz z projektem planu podziału. Ostatecznie projekt ten został przedłożony w dniu 13 grudnia 2016 r. a postanowieniem z dnia 14 grudnia 2016 r. dokonano jego zmiany. Czynności Sądu podejmowane w ramach nadzoru nad egzekucją, były podejmowane bez zbędnej zwłoki.

Na podstawie analizy akt postępowania prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa-Podgórza w Krakowie P. L. pod sygn. Km 56/14 oraz akt Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórze w Krakowie, sprawującego nadzór nad prowadzonym postępowanie egzekucyjnym, pod sygn. XII Co 120/15/P (wcześniej I Co 3994/13/P), Sąd Okręgowy ustalił następujący przebieg postępowania:

J. Ł. w dniu 2 sierpnia 2013 r. złożył u Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa Podgórza w Krakowie wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużnikowi J. K. z udziałów oznaczonych nr 28 i 29 w nieruchomości stanowiącej działkę nr (...) obr. (...)w K. przy ul. (...) na podstawie tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty z dnia 30 września 2010 r., sygn. I Nc 9549/10/P przez Sąd Rejonowy dla Krakowa Podgórze w Krakowie.

Komornik pismami z dnia 5 sierpnia 2013 r. zawiadomił dłużnika, współwłaścicieli nieruchomości, której dotyczył wniosek oraz Sąd Rejonowy dla Krakowa-Podgórza w Krakowie o wszczęciu postępowania egzekucyjnego z nieruchomości w sprawie Km 56/13. Równocześnie postanowieniem z tego samego dnia przyznał pełnomocnikowi wierzyciela kwotę 1.200 zł tytułem kosztów zastępstwa adwokackiego w postępowaniu egzekucyjnym. Nadto skierował do pełnomocnika wierzyciela pismo informujące o podjętych czynnościach oraz wzywające do uzupełnienia braków wniosku polegającego na tym, iż w treści tytułu wykonawczego nie wskazano czy orzeczenie podlega wykonaniu jako prawomocne czy natychmiast wykonalne.

Celem uzupełnienia wskazanego braku skarżący pismem z dnia 16 września 2013 r. wniósł o wydanie oryginału przedmiotowego tytułu wykonawczego. Uzupełniony tytuł wykonawczy przedłożył Komornikowi w dniu 25 września 2013 r.

Pismem z dnia 10 października 2013 r. Komornik wezwał wierzyciela do pokrycia kosztów związanych ze sporządzeniem przez biegłego sądowego operatu szacunkowego w kwocie 2.500 zł. Równocześnie zwrócił się do UMK. (...) o udostępnienie danych osobowych jednego z uczestników postępowania. Nadto w tym samym dniu wydał postanowienie o przystąpieniu do opisu i oszacowania przedmiotowej nieruchomości, wyznaczając termin tych czynności na dzień 19 listopada 2013 r. i zlecając ich wykonanie biegłemu sądowemu. Odrębnym pismem obwieścił o tym fakcie, wzywając uczestników oraz osoby, które roszczą sobie do nieruchomości prawa do zgłoszenia swoich praw a obwieszczeni to przesłał do UM w K. i Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórza w Krakowie. O podjętych działaniach powiadomił w tym samym dniu wierzyciela oraz dłużnika.

Sąd Rejonowy poinformował Komornika pismem z dnia 10 października 2012 r., iż sprawie nadana została sygnatura akt I Co 3994/13/P.

W dniu 14 października 2013 r. Komornik wystąpił z zapytaniem do Centralnej Informacji Rejestru Zastawów czy w rejestrze tym figuruje dłużnik.

Zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego została wpłacona w dniu 16 października 2013 r.

Zawiadomieniem z dnia 25 października 2010 r. Komornik zawiadomił ustalonego uczestnika postępowania o terminie opisu i oszacowania.

W dniu 19 listopada 2013 r. dokonano opisu przedmiotowej nieruchomości i postanowieniem z tego dnia komornik przyznał wynagrodzenie biegłemu.

Pismem z dnia 20 listopada Komornik zawiadomił Sąd Rejonowy, że do toczącej się sprawy została przyłączona kolejna egzekucja z nieruchomości z wniosku wierzyciela A. M. (sygn. Km 199/13).

4 grudnia 2013 r. do komornika wpłynęło pismo potwierdzające okres, przez który na tablicy ogłoszeń umieszone było obwieszczenie.

W dniu 22 stycznia 2014 r. do Sądu Rejonowego wpłynęło pismo z dnia 13 stycznia 2014 r., którym Komornik zwrócił się do Sądu o wyznaczenie pierwszego terminu licytacji. Pismem z dnia 6 marca 2014 r. Komornik ponowił swoją prośbę.

Komornik pismem z dnia 21 stycznia 2014 r. zawiadomił Sąd Rejonowy, że do toczącej się sprawy została przyłączona kolejna egzekucja (sygn. Km 24/14) z wniosku wierzyciela J. Ł. powadzona na podstawie tytułu wykonawczego aktu notarialnego notariusza A. K. (1) z dnia 22 marca 2010 r. w sprawie Rep. A. Nr (...), aktu notarialnego notariusz A. K. (1) z dnia 30 kwietnia 2010 w sprawie Rep. A (...)postanowienia Sadu Rejonowego dla Krakowa Podgórza w Krakowie z dnia 18 lutego 2011 r. sygn. I Co 510/11/P i postanowienia tego Sądu z dnia 9 sierpnia 2013 r. sygn. akt I co 2809/13/P. Odrębnym pismem Komornik zawiadomił również o przyłączeniu kolejnej sprawy (sygn. Km 23/14), prowadzonej z wniosku wierzyciela skarżącego na podstawie tytułu wykonawczego nakazu zapłaty w postepowaniu upominawczym Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórza w Krakowie z dnia 31 grudnia 2010 r. syg. I Nc 9550/10/P i postanowienia tego Sądu z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie I Nc 9550/10/P.

Następnie pismem z dnia 5 lutego 2014 r. Komornik zawiadomił o przyłączeniu kolejnej egzekucji z nieruchomości (sygn. Kmp 2/14) prowadzonej z wniosku wierzyciela A. K. (2) na postawie wyroku Sądu Okręgowego z dnia 12 lipca 2007 r. sygn. akt I C 1651/07.

Pismem z dnia 5 marca 2014 r. wierzyciel wniósł o wszczęcie wobec dłużnika egzekucji ze wskazanego przez niego rachunku bankowego. Komornik dokonał zajęcia tego rachunku w dniu 10 marca 2014 r.

Sąd Rejonowy zarządzeniem z dnia 4 kwietnia 2014 r. wyznaczył termin pierwszej licytacji na dzień 27 czerwca 2014 r. o czym poinformował Komornika pismem z tego samego dnia. Komornik o terminie tej licytacji obwieścił pismem z dnia 8 maja 2014 r., które przesłał tego samego dnia do Sądu Rejonowego i UMK. Równocześnie wezwał UMK, US w K. oraz ZUS do przedstawienia podatków i innych danin publicznych. Ponadto, Komornik pismem z dnia 8 maja 2015 r. wezwał wierzyciela do wniesienia zaliczki na pokrycie kosztów ogłoszeń w prasie. W dniu 9 maja 2014 r. Komornik zamówił ogłoszenie w prasie.

Pismem z dnia 30 kwietnia 2014 r. Komornik zawiadomił o przyłączeniu kolejnej egzekucji z nieruchomości (sygn. Km 141/14), prowadzonej z wniosku wierzyciela M. N..

Pismem z dnia 7 maja 2014 r. Komornik zawiadomił o przyłączeniu kolejnej egzekucji z nieruchomości (sygn. Kmp 4/14), prowadzonej z wniosku wierzyciela K. K. na podstawie wyroku Sądu Okręgowego z dnia 12 lipca 2007 r. sygn. akt I C 1651/07.

W dniu 13 maja 2014 r. do Sądu Rejonowego wpłynęło pismo Komornika informującego o dokonanym obwieszczeniu w Urzędzie Miasta, Sądu Rejonowego i stronę internetowej Krajowej Rady Komorniczej.

W dniu 22 maja 2014 r. Komornik został poinformowany przez Sąd Rejonowy o dokonanym obwieszeniu.

W dniu 2 czerwca 2014 r. wpłynęło UMK o zobowiązaniach podatkowych dłużnika. Z kolei w dniu 13 czerwca 2014 r. UMK poinformował komornika o dokonanym obwieszczeniu.

Komornik w dniu 18 czerwca 2014 r przedłożył akta spraw Sądowi Rejonowemu.

Licytacja została przeprowadzona w dniu 27 czerwca 2014 r. Na licytacji stawił się jedynie wierzyciel, który nabył obydwa udziały będące przedmiotem licytacji. Sąd Rejonowy wydanym w tym dniu postanowieniem udzielił nabywcy przybicia obydwu udziałów.

Zarządzeniem z dnia 27 sierpnia 2014 r. nabywca został wezwany do złożenia w ciągu 2 tygodni na rachunek depozytowy Sądu ceny nabycia obydwóch udziałów we współwłasności nieruchomości z potrąceniem rękojmi pod rygorem wygaśnięcia skutków przybicia. Wezwanie zostało ekspediowane do nabywcy w dniu 2 października 2014 r.

W dniu 23 października 2014 r. do Sądu Rejonowego wpłynął wniosek nabywcy o zaliczenie wierzytelności przysługujących względem dłużnika na poczet ceny.

Pismem z dnia 16 stycznia 2015 r. Komornik wystąpił do Sądu Rejonowego o udzielnie informacji, czy prawomocne jest postanowienie o przysądzeniu własności udziałów.

W dniu 25 lutego 2015 r. do Sądu Rejonowego wpłynęło pismo nabywcy (skarżącego) z prośbą o przyspieszenie postępowania w sprawie.

Pismem z dnia 10 kwietnia 2015 r. (zarządzenie z dnia 3 kwietnia 2015 r.) Sąd Rejonowy wystąpił o udzielenie informacji, czy z sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości mają być zaspokojone również należności innych wierzycieli niż J. Ł. a jeżeli tak, to czy wierzytelności skarżącego zostały zaspokojone w całości na podstawie sporządzonego w przyszłości planu podziały sumy uzyskanej z licytacji. Komornik udzielił odpowiedzi pismem z dnia 30 kwietnia 2015 r. wskazując, że nie jest w stanie określić na ówczesną chwilę kosztów egzekucyjnych oraz kwoty wierzycieli. Informacje te przekazał natomiast pismem z dnia 24 lipca 2015 r., które do Sądu Rejonowego wpłynęło w dniu 19 sierpnia 2015 r.

Postanowieniem z dnia 11 grudnia 2015 r. sygn. akt XII Co 120/15/P Sąd Rejonowy zaliczył na poczet ceny nabycia wierzytelność własną J. Ł. wobec dłużnika w zakresie kwoty 55.785,22 zł oraz wezwał go do uiszczenia na rachunek depozytowy Sądu kwoty 40.390,73 zł.

W dniu 14 grudnia 2015 r. wierzyciel złożył wniosek o rozszerzenie egzekucji w związku nabycie przez dłużnika kolejnych składników majątku w drodze sukcesji uniwersalnej po zmarłych poprzednikach prawnych dłużnika.

Nabywca w dniu 4 stycznia 2016 r. uiścił kwotę, żądaną postanowieniem z dnia 11 grudnia 2015 r. doręczonym mu w dniu 22 grudnia 2015 r.

Pismem z dnia 4 stycznia 2016 r. Komornik zawiadomił o wszczęciu egzekucji z udziału w nieruchomości stanowiącej działkę nr (...) położonej w K.-D. oraz skierował do Sądu Rejonowego pismo z wnioskiem o przyłączenie egzekucji z nieruchomości do prowadzonej sprawy. Nadto wezwał dłużnika wezwał wierzyciela do uiszczenia zaliczek oraz poinformował, że przystąpienie do opisu i oszacowania kolej nieruchomości jest uzależnione od złożenia w tym przedmiocie wniosku. Komornik złoży również wniosek o wpis w księdze wieczystej ostrzeżenia o wszczęciu postępowania egzekucyjnego w księdze wieczystej prowadzonej dla nowo wskazanej przez wierzyciela nieruchomości.

Wierzyciel uiścił niezbędną zaliczkę w dniu 18 stycznia 2016 r.

Postanowieniem z dnia 28 stycznia 2016 r., sygn. akt XII Co 120/15/P Sąd Rejonowy przysądził na rzecz wierzyciela nabywcy licytacyjnego udziały będące przedmiotem prowadzonej egzekucji.

Pismem z dnia 18 lutego 2016 r Sąd Rejonowy zwrócił się do komornika z prośbą o podanie stanu postępowania egzekucyjnego.

W dniu 2 marca 2016 r. wierzyciel skarżący wniósł o wydanie mu odpisu postanowienia z dnia 28 stycznia 2016 r. zaopatrzonego w klauzulę prawomocności.

Pismem z dnia 14 marca 2016 r. Komornik poinformował, że ze względu na nieuzupełnienie ze względu na nieuzupełnienie wniosku o wszczęcie egzekucji z nieruchomości objętej księgą (...) poprzez wskazanie adresów zamieszkania współwłaścicieli ujawnionych w tej księdze, Komornik nie przystąpił do dalszych czynności.

W dniu 16 marca 2016 r. wierzyciel skarżący poinformował o wniesieniu wniosku o zabezpieczenie w sprawie sądowej poprzez wstrzymanie wypłaty A. K. (2) kwoty 14.353,14 r. W dniu zaś 23 marca 2016 r. wniósł do Sądu Rejonowego wniosek o wstrzymanie wypłat zarezerwowanych na poczet należności alimentacyjnych.

W dniu 6 maja 2016 r. doszło do zmiany sędziego referenta, zaś w dniu 9 maja 2016 r. Sąd Rejonowy oddalił wniosek wierzyciela nabywcy z dnia 23 marca 2016 r.

Zarządzeniem z tego samego dnia Sąd Rejonowy nakazał odnotować prawomocność postanowienia o przysądzeniu własności z dnia 28 stycznia 2016 r., nakazując doręczyć je m.in. wierzycielowi nabywcy oraz Komornikowi wraz ze zwrotem akt komorniczych i wezwaniem do sporządzenia projektu planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji.

W dniu 16 czerwca 2016 r. do Kancelarii Komornika wpłynęło pismo z Sądu Rejonowego z dnia 31 maja 2016 r. stanowiące wezwanie do sporządzenia planu podziału kwoty uzyskanej z egzekucji. Do pisma tego dołączony został odpis postanowienia o przysądzeniu własności udziałów w nieruchomości opatrzony klauzulą prawomocności.

Pismem z dnia 6 lipca 2016 r. Komornik został ponownie wezwany do przedłożenia akt postępowania egzekucyjnego o sygn. XII Co 120/15/P celem dołączenia do sprawy I Ns 337/15/P.

Zarządzeniem z dnia 16 sierpnia 2016 r. Sąd Rejonowy w sprawie o sygn. XII Co 120/15/P polecił ustalić przyczyny nieprzedstawienia akt i ponaglić Komornika o ich przesłanie wraz z projektem planu podziału (sędzia referent w tej sprawie przebywał na urlopie wypoczynkowym w dniach 18 lipca – 15 sierpnia 2016 r.). W dniu tym ustalono telefonicznie, iż akta wraz z projektem planu podziału zostaną przedstawione w dniu 17 sierpnia 2016 r.

Zarządzeniem z dnia 14 października 2016 r. Sąd Rejonowy ponaglił Komornika o nadesłanie projektu planu podziału kwoty z egzekucji wyznaczając termin tygodniowy pod rygorem powiadomienia Prezesa tamt. Sądu o bezczynności. Postanowieniem z dnia 31 października 2016 r. Komornik ustalił koszty postępowania. W tym samym dniu sporządzony został również projekt podziału sum uzyskanych z licytacji. Projekt podziału został jednak złożony wraz z aktami postępowania egzekucyjnego do Sądu Rejonowego w dniu 13 grudnia 2016 r.

Pismem z dnia 16 listopada 2016 r. Komornik ponaglił wierzyciela o złożenie wniosku o przystąpienie do opisu i oszacowania oraz wskazania adresów zamieszkania wszystkich współwłaścicieli wykazanych w dziale II księgi wieczystej nr (...).

Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2016 r. Sąd Rejonowy zmienił projekt planu podziału z dnia 31 października 2016 r.

Akta sprawy zostały przekazane do Sądu Okręgowego w Krakowie w związku z wniesioną skargą na bezczynność w dniu 16 listopada 2016 r. a następnie zostały wypożyczone Sądowi Rejonowemu dla Krakowa Podgórza w Krakowie w dniu 14 grudnia 2016 r. i zostały zwrócone w dniu 19 grudnia 2016 r.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Skarga zasługiwała na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. Nr 179, poz.1843 z późn.zm.) strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania). Dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd, w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty albo czynności podjętych przez sąd lub komornika sądowego w celu przeprowadzenia i zakończenia sprawy egzekucyjnej albo innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego, uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Ocena, czy zaistniała przewlekłość zawsze musi odnosić się do realiów konkretnej sprawy i przyjętego trybu postępowania. Pojęcie przewlekłości generalnie dotyczy stanów czy zdarzeń nadmiernie rozciągniętych w czasie, przy czym nie jest zależna jedynie od upływu czasu i subiektywnych odczuć strony, ale od czynników obiektywnych oraz czasu niezbędnego do podejmowania działań zgodnych z obowiązującymi przepisami, przewidującymi prowadzenie określonych procedur.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy należy stwierdzić, iż w toku prowadzonego postępowania doszło do okresów bezczynności tak ze strony Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórza w Krakowie jak i Komornika Sądowego przy tym Sądzie P. L..

Skarżący w uzasadnieniu wniesionej skargi postawione zarzuty koncentrował na działaniu Komornika Sądowego prowadzącego postepowania egzekucyjne z jego wniosku. Niemniej jednak okoliczności, na które powołuje się skarżący nie ograniczają zakresu badania przebiegu objętego skargą postępowania i Sąd rozpoznający skargę na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki ma obowiązek ocenić całość prowadzonego postępowania w sprawie – od chwili jego wszczęcia lub od daty wydania orzeczenia rozstrzygającego o wcześniej wniesionej skardze na przewlekłość postępowania, jeżeli taka była już składna. W toku postępowania egzekucyjnego z nieruchomości (także udziału we własności nieruchomości) czynność egzekucyjne są zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego rozdzielone pomiędzy komornika sądowego jak i sąd rejonowy. W niniejszej sprawie w przebiegu postepowania należy stwierdzić kilka okresów bezczynności związanych właśnie z brakiem niezwłocznego podejmowania przez Sąd Rejonowy dla Krakowa-Podgórza w Krakowie wymaganych czynności.

Pierwszym taki okres jest związany z nieznajdującym żadnego uzasadnienia opóźnieniem w wyznaczeniu terminu licytacji udziałów w prawie własności nieruchomości, będących przedmiotem egzekucji. Należy wskazać, iż Komornik zwrócił się do Sądu Rejonowego z wnioskiem o wyznaczenie tego terminu pismem z dnia 13 stycznia 2014 r., które do Sądu wpłynęło w dniu 22 stycznia 2014 r. Zarządzenie tymczasem o wyznaczeniu terminu licytacji zostało dopiero wydane w dniu 4 kwietnia 2014 r. i to mimo tego, iż Komornik zwrócił się do Sądu Rejonowego pismem z 6 marca 2014 r., doręczonym w dniu 11 marca 2014 r. o przyspieszenie podjęcia czynności zgodnie z jego wnioskiem. W aktach sprawy brak jest dokumentów, z których wynikałyby jakiekolwiek okoliczności uzasadniające zwłokę w wyznaczeniu terminu licytacji.

Podobnie brak jest wyjaśnienia przyczyn zaistniałego opóźnienia w wydaniu zarządzenia w przedmiocie wezwania wierzyciela- skarżącego, któremu udzielono przybicia nabycia na licytacji w dniu 27 czerwca 2014 r. przedmiotowych udziałów, do uiszczenia ceny nabycia. Sąd Rejonowy zarządzenie w tym przedmiocie wydał dopiero w dniu 27 sierpnia 2014 r., a więc po dwóch miesiącach od dnia licytacji, mimo iż samo postanowienie o udzieleniu przybicia uprawomocniło się po siedmiu dniach od dnia tej licytacji. Co więcej, odpis tego zarządzenia został ekspediowany do wierzyciela dopiero w dniu 2 października 2014 r. Sąd Okręgowy jest w pełni świadomy, że miesiąc lipiec i sierpień są miesiącami urlopowymi, w czasie których sędziowie podobnie jak i pracownicy sekretariatów sądów korzystają z urlopów wypoczynkowych, co wpływa na obsadę kadrową i możliwości wykonywania zadań. Niemniej jednak należy stwierdzić, iż w aktach sprawy brak jest adnotacji, aby sędzia referent korzystał z urlopu w okresie od 27 czerwca 2015 r. do 27 lipca 2015 r. Ponadto okoliczność korzystania przez obsługę sekretariatu z urlopu nie może prowadzić do ponad miesięcznych opóźnień w wykonaniu zarządzeń Sądu. W ocenie Sądu Okręgowego wydanie zarządzenia o wezwaniu do uiszczenia ceny nabycia, sporządzenie jego odpisu i ekspediowanie nie powinno zająć więcej nie 5-6 tygodni przy uwzględnieniu okresu wakacyjnego. Wykonanie tych czynności w czasie ponad trzech miesięcy prowadziło do nieuzasadnionego ich charakterem przedłużenia postępowania.

Ocena toku podejmowanych czynności w zainicjowanym przez skarżącego postępowaniu prowadzi także do wniosku, iż do nieuzasadnionej bezczynności Sądu Rejonowego doszło w okresie od 23 października 2014 r. do 3 kwietnia 2015 r. oraz od 19 sierpnia 2015 r. do 11 grudnia 2015 r. W dniu 23 października 2014 r. do Sądu wpłynął wniosek nabywcy o zaliczenie wierzytelności przysługujących względem dłużnika na poczet ceny. Przyjmując, iż jego rozstrzygnięcie wymagało ustalenia przez Sąd Rejonowy informacji dotyczących tego, czy z sumy uzyskanej z egzekucji z nieruchomości mają być zaspokojone również należności innych wierzycieli niż J. Ł. a jeżeli tak, to czy wierzytelności skarżącego zostały zaspokojone w całości na podstawie sporządzonego w przyszłości planu podziały sumy uzyskanej z licytacji, to jednak zarządzenie o wystąpienie do Komornika o udzielenie takich informacji wydane zostało dopiero w dniu 3 kwietnia 2015 r. i to w sytuacji, gdy wierzyciel zniecierpliwiony już brakiem jakichkolwiek działań ze strony Sądu wystąpił do Przewodniczącej Wydziału pismem z dnia 24 lutego 2015 r. obejmującym prośbę o przyspieszenie postępowania w sprawie. Żądane wiadomości Komornik przekazał do Sądu w dniu 19 sierpnia 2015 r. Mimo jednak tego nie zostało przez Sąd Rejonowy niezwłocznie wydane rozstrzygniecie wniosku wierzyciela nabywcy z dnia 23 października 2014 r. lecz zaistniał w sprawie kolejny kilkumiesięczny okres bezczynności Sądu Rejonowego. Ostatecznie postanowienie o zaliczeniu na poczet ceny nabycia udziałów własnej wierzytelności J. Ł. wobec dłużnika zostało wydane dopiero w dniu 11 grudnia 2015 r. Na podstawie akt postępowania nie jest możliwe ustalenie jakichkolwiek okoliczności, które usprawiedliwiałby stwierdzoną w tym okresie bezczynność Sądu Rejonowego.

Zasadne okazały się także twierdzenia skarżącego, w których wskazywał on, iż do przewłoki prowadzonego postępowania egzekucyjnego doszło w związku z opóźnieniem sporządzenia na wezwanie Sądu Rejonowego projektu planu podziału sum uzyskanych ze sprzedaży licytacyjnych, przy czym w tym zakresie stan bezczynności zaistniał po stronie obydwu organów egzekucyjnych- Sądu Rejonowego oraz Komornika Sądowego. Uchybienia Sądu Rejonowego są związane z nieuzasadnionym opóźnieniem stwierdzeniem prawomocności postanowienia z dnia 28 stycznia 2016 r. o przysądzeniu własności, co stanowiło przesłankę do przystąpienia przez Komornika do sporządzenia projektu planu podziału. Należy zauważyć, iż niezbędne dowody doręczenia stronom postępowania odpisów tego orzeczenia zostały dołączone do akt postępowania w dniu 7 marca 2016 r. i następnego dnia zostały one przedstawione Sędziemu Referentowi. Mimo jednak tego zarządzenie, którym nakazano odnotować prawomocność postanowienia z dnia 28 stycznia 2016 r. zostały wydane w dniu 9 maja 2016 r., po zmianie osoby Sędziego Referenta. W aktach sprawy brak jest adnotacji wyjaśniających tak przyczynę opóźnienia jak i zmianę Referenta sprawy. Przewłoka Komornika Sądowego nastąpiła natomiast w okresie od 16 czerwca 2016 r., kiedy to doręczony mu został odpis postanowienia o przysądzeniu własności udziałów w nieruchomości wraz z wezwaniem Sądu Rejonowego do sporządzenia projektu planu podziału i jego przedstawienia Sądowi wraz z aktami sprawy, do dnia 13 grudnia 2016 r. kiedy to Komornik wywiązał się z tego obowiązku.

Oceniając terminowość działania Komornika w tym zakresie należy odnieść się do sformułowanej przez niego argumentacji w odpowiedzi na obecnie rozpoznawaną skargę wierzyciela. Po pierwsze, należy stwierdzić, iż o ile Komornik trafnie wskazuje, że na obecnym etapie postępowania egzekucyjnego jego działania mają jedynie znaczenie pomocnicze w odniesieniu do czynności podejmowanych przez Sąd, to nie można się zgodzić z sugestią, iż nie mogą one mieć wpływu na sprawność tego postępowania. Takie założenie jest błędne bowiem Sąd Rejonowy nie może w zastępstwie za Komornika podejmować czynności w szczególności polegających na sporządzeniu projektu planu podziału. Opóźnienia w wykonaniu przedmiotowej czynności nie można skutecznie usprawiedliwić koniecznością ustalenia całkowitych kosztów postępowań w każdej z połączonych spraw egzekucyjnych, które jak wskazuje komornik zostały ustalone postanowieniem z dnia 31 października 2016 r. Wbrew stanowisku Komornika, ponad trzy i pół miesięcznej zwłoki w wydaniu tych postanowień nie tłumaczy ani konieczność dokonania niezbędnych obliczeń ani ilość spraw, ani też charakter biorących udział w postępowaniu stron. Rozliczenie wydatków gotówkowych i zbilansowanie ich z pobranymi zaliczkami nie można uznać za czynność skomplikowaną matematycznie, która może komornikowi przysporzyć kłopotów bądź w szczególności wymagać skomplikowanych obliczeń. Również obliczenie kosztów postępowania nie jest czynnością wymagającą wielogodzinnej analizy stanu prawnego i okoliczności faktycznych- dość wspomnieć, że Komornik, jak wynika z przedstawionych akt, w swej praktyce koszty te przyznawał orzeczeniem zaraz na początku każdego postepowania i była to jedna z kilku czynności podejmowanych tego samego dnia. Liczba prowadzonych wspólnie postępowań egzekucyjnych nie jest szczególnie duża i nie powinna powodować kilku miesięcznego działania. W ocenie Sądu Okręgowego nie budzi wątpliwości, iż czynności te mogły zostać z powodzeniem podjęte w ciągu jednego dnia. Ponadto trudno przyjąć, aby do wydłużenia czasu niezbędnego na obliczenia kosztów postępowania miał się przyczyniać charakter stron. Zarówno konieczność rozliczenia kosztów postępowania, w których występują wierzyciele alimentacyjni jak i konieczność wystąpienia do organów władzy publicznej również nie stanowi okoliczności nadzwyczajnej, która miała by powodować prawie cztery miesięczne opóźnienie. Obiektywnie wymagane rozliczenie kosztów wstrzymywała jedynie konieczność oczekiwania na udzielenie odpowiedzi na przez organy władzy. Usprawiedliwienia nie daje ponadto argumentacja odnosząca się do charakteru, czy specyfiki Kancelarii Komornika. Należy w tym bowiem zakresie zauważyć, że argumentacja przytoczona w odpowiedzi na skargę jest w swej istocie ze sobą sprzeczna. Z jednej strony bowiem Komornik twierdzi, iż prowadzona przez niego kancelaria jest kancelarią niewielką, zatrudniającą raptem trzech pracowników, którzy przygotowują projekty postanowień i innych psim, z drugiej zaś akcentuje duży miesięczny wpływ spraw, związaną z tym konieczności podejmowania niecierpiących zwłoki czynności (np. zajęć) i brak możliwości osobistego wykonywania przez Komornika Sądowego czynności powierzonych zatrudnionym osobą. Istotnym tymczasem jest jednak, że to na komorniku spoczywa obowiązek takiej organizacji swojej działalności, aby w jej ramach mógł rzetelnie prowadzić wszystkie sprawy, które do niego wpływają. Przy dużym wpływie spraw Komornik winien zatem rozważyć zatrudnienie dodatkowego pracownika. Potrzeba taka zachodzi w szczególności w sytuacji, gdy zatrudnieni pracownicy z racji przypadających na nich obowiązków nie są się w stanie wzajemnie zastąpić w przypadku nieobceności jednego z nich, chociażby w sprawach pilnych. Na taki zaś stan rzeczy wskazuje w sowich wyjaśnieniach Komornik. O ile podaje on wprost, iż przyczyną nieobecności pracownika miał być w konkretnym przypadku pobyt w szpitalu, co jest okolicznością losową, to jednak sam fakt korzystania przez osoby zatrudnione czy to ze zwolnień lekarskich czy urlopu nie jest nie do przewidzenia i Komornik powinien tak organizować pracę Kancelarii, aby w takie sytuacje nie powodowały zwłoki w podejmowaniu spraw pilnych. Należy bowiem stwierdzić, że myli się Komornik wskazując, że sporządzenie planu podziału w niniejszej sprawie nie miało takiego charakteru. Jeżeli nawet był on przekonany, że w toku tego postępowania interesy wierzycieli nie były już zagrożone, to o konieczności niezwłocznego przystąpienia do wykonania czynności, do której został wezwany przez Sąd Rejonowy, winny były skłonić go przesyłane przez Sąd Rejonowy ponaglenia a sprawa, jeżeli nie mógł zająć się nią sam Komornik, powinna być przekazana innemu obecnemu pracownikowi. Tymczasem Komornik otrzymane wezwania ignorował i projekt podziału przedstawił dopiero po upływie półtora miesiąca od drugiego z ponagleń. W tych okolicznościach Komornik nie może skutecznie usprawiedliwiać się nieobecnością jednego ze swoich pracowników. Ponadto należy wyjaśnić, że dla oceny zasadności skargi bez znaczenia pozostaje, iż skarżący wierzyciel nabył udziały w nieruchomości, do której została skierowana egzekucja. Na chwilę obecną postępowanie pozostaje w toku i podejmowane w nim są rozstrzygnięcia dotyczące interesów wierzyciela i wymagające zapewnienia choćby pomocy prawnej pełnomocnika profesjonalnego. Nie jest więc tak, że przewlekłość tego postępowania nie wpływa na interesy skarżącego.

Skutkiem stwierdzenia przewlekłości jest przyznanie skarżącemu kwoty 4.000 zł (art. 12 ust. 4 cyt. ustawy) od Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa Podgórza w Krakowie P. L.. O ile bowiem na podstawie analizy akt postępowania stwierdzono przewlekłość postępowania spowodowaną również działaniem Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórza w Krakowie, to jednak zgodnie z treścią art. 12 ust. 4 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, przyznanie sumy pieniężnej w przypadku stwierdzenia zasadności skargi następuje wyłącznie na żądnie strony. Skarżący tymczasem zażądał przyznania mu kwoty 10.000 zł wyłącznie od Komornika. Odnosząc się natomiast do wysokości przyznanej kwoty, wymaga wyjaśnienia, że w ocenie Sądu Okręgowego przyznanie kwoty wyższej niż 4.000 zł jest nieuzasadnione zważywszy na skalę przewlekłości spowodowaną przez Komornika w kontekście ogólnego czasu trwania postępowania oraz etapu, na którym do niego doszło, tj. w sytuacji, gdy rzeczywiście do zwłoki tej doszło już w szczególności po uprawomocnieniu się postanowienia o przysądzeniu własności nieruchomości i przedłużenie się postępowania nie przyczyniało się do niepewności nabycia własności egzekwowanych udziałów w nieruchomości z częściowym zaliczeniem dochodzonej w tym postępowaniu przez wierzyciela wierzytelności. W pozostałym zakresie skarga podlegała oddaleniu.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 cyt. ustawy w sprawach nieuregulowanych w ustawie do postępowania toczącego się na skutek skargi sąd stosuje odpowiednio przepisy o postępowaniu zażaleniowym obowiązujące w postępowaniu, którego skarga dotyczy. Stąd też, wobec uwzględnienia skargi skarżącemu na zasadzie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. należy się zwrot kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 240 zł zgodnie z § 14 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie

Konsekwencją uwzględnienia skargi jest także zarządzenie zwrotu uiszczonej opłaty od skargi (art. 17 ust. 3 cyt. ustawy).

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.

SSO Katarzyna Biernat-Jarek SSO Paweł Szewczyk SSR Anna Kruszewska (del.)