Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 marca 2020 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Ewa Milczarek

Protokolant – st. sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 10 marca 2020 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: K. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 8 listopada 2018 r., znak: (...)

w sprawie: K. P.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

1)  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonej K. P. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 1 października 2018 r. na okres trzech lat,

2)  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt VI U 11/19

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił ubezpieczonej K. P. prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy powołał się na orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS, która stwierdziła, że ubezpieczona nie jest całkowicie niezdolna do pracy.

Od powyższej decyzji odwołanie wniosła ubezpieczona wskazując na zły stan zdrowia oraz opisując towarzyszące jej dolegliwości.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie i podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

W celu weryfikacji orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS Sąd dopuścił dowód z opinii zespołu biegłych sądowych, w skład którego wchodzili psycholog, psychiatra i specjalista medycyny pracy.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczona K. P. w dniu 5.09. 2018r. złożyła wniosek o rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Decyzją z dnia 8.11.2018 r. ubezpieczonej przyznano prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do dnia 30.09.2019 r. Komisja Lekarska ZUS, w orzeczeniu z dnia 31.10.2018 r. stwierdziła częściową niezdolność do pracy ubezpieczonej. Bezsporne.

Biegli psycholog, psychiatra i specjalista medycyny pracy w opinii z dnia 17 lipca 2019 r. stwierdzili okresową całkowitą niezdolność do pracy ubezpieczonej, spowodowaną rozpoznaną u niej przewlekłą chorobą psychiczną pod postacią choroby afektywnej dwubiegunowej. Zdaniem biegłych stan zdrowia ubezpieczonej w stosunku do poprzedniego okresu w którym ubezpieczona pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy uległ pogorszeniu. Biegli uznali, że ubezpieczona jest całkowicie niezdolna do

pracy od 1.10.2018 r. na okres 3 lat. Na skutek pisma procesowego organu rentowego zawierającego zastrzeżenia do ww. opinii Sąd zwrócił się do biegłych o wydanie opinii uzupełniającej. Biegli w opinii uzupełniającej z dnia 28.12.2019 r. podtrzymali dotychczasową opinię i powołali się na orzeczenie lekarskie specjalisty medycyny pracy M. K. z dnia 21.08.2019 r., która stwierdziła, że stan zdrowia ubezpieczonej w porównaniu do wyników badań przeprowadzonych wcześniej, uległ pogorszeniu. Biegli potwierdzili, że przyczyną dla której przyjęli datę powstania całkowitej niezdolności do pracy na dzień 1.10.2018r. było to iż w okresie od 28.09.2018 r. do 25.10.2018 r. ubezpieczona była hospitalizowana w szpitalu psychiatrycznym z powodu znacznego pogorszenia stanu zdrowia. Z karty informacyjnej leczenia szpitalnego wynika, jak podnieśli biegli, że ubezpieczona została wypisana ze szpitala w stanie stabilnym, ale zdaniem biegłych ich doświadczenie kliniczne wskazuje na to, iż pacjenci bezpośrednio po opuszczeniu szpitala bardzo często nie są zdolni do pracy, wymagają rehabilitacji psychiatryczno-psychologicznej oraz wsparcia społecznego. Analiza dokumentacji medycznej ubezpieczonej wskazuje, zdaniem biegłych, że po krótkim okresie remisji (jeden do półtora miesiąca) nastąpił u ubezpieczonej nawrót choroby. We wnioskach opinii uzupełniającej biegli stwierdzili, że mimo systematycznego leczenia psychiatrycznego i regularnej farmakoterapii stan psychiczny ubezpieczonej był i nadal jest niestabilny. Następuje szybka zmiana faz chorobowych, a okresy remisji są bardzo krótkie. Konsekwencją takiego przebiegu procesu chorobowego są długie hospitalizacje (zwykle trwające dwa miesiące) w szpitalu psychiatrycznym. Zdaniem biegłych taki przebieg choroby u ubezpieczonej od 1.10.2018 r. czynił ją całkowicie niezdolną do pracy. Biegli podkreślili, że komisja lekarska ZUS wydając orzeczenie, będące podstawą zaskarżonej decyzji, nie dysponowała kartą informacyjną leczenia szpitalnego za okres od 28.09.2018 r. do 25.10.2018r., którą dysponowali biegli. Dodatkowo biegli dysponowali też dokumentacją z leczenia w PZP niedostępną dla komisji lekarskiej w dniu badania.

Dowód: akta sądowe - opinia biegłych k. 17-21;34 opinia uzupełniająca k. 62-63.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty w aktach rentowych ubezpieczonej, której prawdziwości strony nie kwestionowały oraz opinię zespołu biegłych sądowych i opinię uzupełniającą. Opinia biegłych zdaniem Sądu jest rzetelna, fachowa i miarodajna co do oceny stanu zdrowia.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz.U. z 2016,r. poz. 887) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnia łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy a niezdolność do pracy powstała w okresach wskazanych w ustawie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, zaś częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (art. 12 ww. ustawy). Oceniając stopień niezdolności do pracy należy, w myśl art. 13 ustawy, uwzględnić stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej oraz celowość przekwalifikowania zawodowego biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

W niniejszej sprawie kwestią sporną było ustalenie niezdolności do pracy u ubezpieczonej. W związku z tym, iż do ustalenia niezdolności do pracy potrzebne są wiadomości specjalne z zakresu medycyny Sąd wezwał biegłych w celu zasięgnięcia ich opinii na podstawie art. 278 § 1 k.p.c. Opinia biegłych

sądowych wraz z opinią uzupełniającą w sposób jednoznaczny i rzeczowy wyjaśniły z jakiego powodu ubezpieczona jest niezdolna do pracy.

Opinia biegłych sądowych podlega swobodnej ocenie sądu na podstawie art. 233 § 1 k.p.c. Sąd, uwzględniając materiał dowodowy zebrany w toku postępowania dokonuje oceny, czy biegły w świetle tego materiału w sposób logiczny przedstawił w opinii tok swojego rozumowania, prowadzący do sformułowania niesprzecznych wniosków końcowych. Ponadto, Sąd dokonuje oceny i analizy opinii co do jej fachowości i rzetelności. W niniejszej sprawie, w ocenie Sądu opinie biegłych zasługują na przyznanie im przymiotu wiarygodności. Podstawą do wydania opinii i wysnucia wniosków były dokumentacja medyczna znajdująca się w aktach oraz przeprowadzone badanie ubezpieczonego. Wobec tego rzetelność opinii nie budzi żadnych wątpliwości. Należy zauważyć, że opinia została wydana przez specjalistów z dziedziny medycyny odpowiednich do schorzeń występujących u ubezpieczonej, zatem fachowość również jest bezsporna. Jasne i zupełne stanowisko biegłych sądowych jest przekonywująco uzasadnione. W związku z tym nie było żadnych podstaw dla skutecznego podważenia tych opinii, a w konsekwencji stały się one podstawą rozstrzygnięcia. Nie leży w kompetencji sądu podważanie ocen medycznych dokonanych przez biegłych, w zakresie ich merytorycznej poprawności. Oznacza to, że sąd nie może orzekać wbrew opinii biegłych sądowych, jeżeli ich rzetelność, spójność, kategoryczność i sposób umotywowania stanowiska, nie budzą wątpliwości (wyrok SA w Szczecinie z dn. 21.06.2016 r., III AUa 202/16).

Przy wydawaniu przedmiotowych opinii biegli mieli na uwadze wszystkie niezbędne dane, których istnienie i ocena wynika z treści art. 13 ust. 1 ww. ustawy. Analiza tych danych pozwoliła biegłym sądowym na uznanie ubezpieczonej za osobę okresowo całkowicie niezdolną do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 2 wskazanej ustawy. Rodzaj schorzenia, stopień jego zaawansowania oraz przewlekły jego charakter u ubezpieczonej i częste hospitalizacje ubezpieczonej ( przeciętnie raz w roku )w odniesieniu do posiadanych kwalifikacji zawodowych i charakteru ostatnio wykonywanego zatrudnienia sprawia, że, w ocenie Sądu, w pełni uzasadnione jest orzeczenie niezdolności do pracy ubezpieczonej. Stan zdrowia ubezpieczonej uzasadnia

twierdzenie, iż utraciła ona zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, z powodu schorzenia pod postacią choroby afektywnej dwubiegunowej.

Należy podkreślić, że biegli w opinii uzupełniającej szczegółowo odnieśli się do zastrzeżeń organu rentowego, który zarzucił, że w stanie zdrowia ubezpieczonej nastąpiło pogorszenie stanu zdrowia w trakcie postępowania sądowego, co skutkować winno nowym wnioskiem o rentę. Biegli swoje wnioski oparli o fakt, iż w okresie od 28.09.2018 r. do 25.10.2018 r. ubezpieczona była hospitalizowana w szpitalu psychiatrycznym z powodu znacznego pogorszenia stanu zdrowia, które nastąpiło więc przed dniem wydania orzeczenia przez Komisję Lekarską w dniu 31.10.2018 r. W tej sytuacji zarzut organu rentowego o wystąpieniu pogorszenia stanu zdrowia ubezpieczonej w toku postępowania sądowego nie zasługiwał na uwzględnienie.

W tym miejscu należy wskazać, że rolą biegłych sądowych jest weryfikacja orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS, więc jedynie niezgodność ustaleń biegłych z ustaleniami organów orzeczniczych ZUS nie jest w żadnej mierze podstawą do kwestionowania opinii. Organ rentowy nie przedstawił żadnych merytorycznych argumentów podważających skutecznie opinię biegłych, a zastrzeżenia organu rentowego wynikają jedynie z odmiennej oceny stanu zdrowia ubezpieczonej (której wyraz organ rentowy dał już wcześniej w swoim orzeczeniu) i są nieuzasadnioną polemiką z wnioskami opinii biegłych. Zgodnie z ugruntowanym poglądami orzecznictwa potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii (wyrok SA w Szczecinie z dn. 18.06.2014 r., III AUa 1098/13). W niniejszej sprawie taka potrzeba nie zaistniała, ponieważ opinia biegłych była rzetelna i miarodajna, a zarzuty organu rentowego nie podważają skutecznie opinii, dlatego Sąd oddalił wniosek organu rentowego o powołanie w sprawie dowodu z opinii nowego biegłego psychiatry.

Mając na względzie powyższe, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴§ 2 k.p.c. orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

W punkcie 2 wyroku stosownie do treści art. 118 ust. la ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS Sąd orzekł o

odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. W ocenie Sądu w niniejszym wypadku organ rentowy nie ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej niezbędnej okoliczności do wydania decyzji. Ubezpieczona na etapie postępowania sądowego przedstawiła nowe dowody w postaci karty informacyjnej leczenia szpitalnego za okres od 28.09.2018 r. do 25.10.2018r., którą dysponowali biegli. Dodatkowo biegli dysponowali też dokumentacją z leczenia w PZP niedostępną dla komisji lekarskiej w dniu badania. W tej sytuacji brak było podstaw do stwierdzenia odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji

SSO Ewa Milczarek