Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 30 grudnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie - Wydział III Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 30 grudnia 2013 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku K. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach

na skutek zażalenia organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

na postanowienie Sądu Okręgowego w Szczecinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 28 października 2013 r. sygn. akt VII U 3396/12

p o s t a n a w i a :

oddalić zażalenie.

del. SSO Beata Górska

Sygn. akt III AUz 495/13

UZASADNIENIE

W sprawie z odwołania K. Z. od decyzji ZUS z dnia 30.07.2012r. Sąd Okręgowy w Szczecinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrokiem z dnia 28 października 2013r. zmienił zaskarżoną decyzje w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od dnia 1.01.2013r., oddalił odwołanie w pozostałej części oraz na podstawie art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążania ubezpieczonego kosztami zastępstwa procesowego. Sąd I Instancji w zakresie kosztów procesu miał na uwadze okoliczność, iż ubezpieczony co do meritum wygrał sprawę, a oddalenie dotyczyło jedynie daty przyznania prawa do emerytury. Z tych względów nie było podstaw do zasądzania od ubezpieczonego zwrotu na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowienie Sądu pierwszej instancji zaskarżył w całości organ rentowy, wnosząc o jego zmianę poprzez zasądzenie od ubezpieczonego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Żalący zarzucił przy tym błędną ocenę dotyczącą wyniku sprawy poprzez wskazanie organu rentowego jako strony przegrywającej proces, w sytuacji, gdy to faktycznie ubezpieczony przegrał proces, bowiem na dzień wydania zaskarżonej decyzji nie spełniał wszystkich warunków
do przyznania prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z uwagi na pracę
w szczególnych warunkach. Ubezpieczony nie posiadał wszak wymaganego stażu ubezpieczeniowego, który zostałby uwzględniony przez organ rentowy, jak też
nie rozwiązał umowy o pracę. Zmiana stanu prawnego art. 184 ust 2 ustawy emerytalnej dotycząca braku wymogu rozwiązania stosunku pracy jako przesłanki nabycia prawa nie zmienia faktu, że zaskarżona decyzja na dzień jej wydania była prawidłowa.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Kontrola instancyjna doprowadziła do wniosku, że zapadłe rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego odpowiada prawu i nie ma podstaw do jego zmiany w kierunku oczekiwanym przez skarżącego. Sąd Okręgowy prawidłowo bowiem przyjął oraz zastosował przepis art. 102 k.p.c., choć zarazem zbędnie wywiódł, że stroną przegrywającą proces jest pozwany organ rentowy. Gdyby bowiem tak właśnie było, nie zachodziłaby potrzeb powoływania przepisu art. 102 k.p.c. Ogólną zasadą jest bowiem, że strona która przegrywa proces, winna zgodnie z art. 98 § 1 k.p.c. ponieść koszty procesu, w tym koszty zastępstwa procesowego. Artykuł 98 § 1 k.p.c. statuuje bowiem zasadę, zgodnie z którą strona przegrywająca obowiązana jest na żądanie strony wygrywającej zwrócić jej koszty procesu. W niniejszej zaś sprawie pozwany organ rentowy wniósł o zasądzenie zwrotu tych kosztów, lecz okoliczności sprawy spowodowały odstąpienie na podstawie wskazanego przepisu od tej zasady. Należy wyjaśnić, iż ubezpieczony na dzień wydania decyzji z 30.07.2012r., według wówczas istniejącego stanu prawnego, nie spełniał wymogu rozwiązania umowy
o pracę, a nowelizacja przepisu art. 184 ust 2 ustawy emerytalnej, polegająca
na wykreśleniu zapisu o obowiązku rozwiązania umowy o pracę przez pracownika weszła w życie dopiero z dniem 1.01.2013r. Tym samym, ubezpieczony winien był na dzień wydania decyzji z 30.07.2012r. rozwiązać umowę o pracę
z dotychczasowym pracodawcą. Powstaje jednak w takim przypadku szczególny stan rzeczy, niepewny da ubezpieczonego. Rozwiązanie przez ubezpieczonego umowy
o pracę powoduje utratę stałego źródła dochodu, a zatem pozbawia podstaw jego egzystencji materialnej co najmniej na czas trwania postępowania o prawo
do emerytury, niejednokrotnie zresztą przedłużającego się w czasie, a po drugie, organ rentowy powinien stan ten zakreślić ubezpieczonemu, najpierw zawiadamiając go, zgodnie z przepisami k.p.a. o zamiarze zakończenia postępowanie, po którym zostanie wydana decyzja, a nadto pouczając ubezpieczonego, że najpóźniej na dzień jej wydania winien udokumentować fakt rozwiązania umowy o pracę, a tego
w sprawie zabrakło, i to w sytuacji, gdy ubezpieczony spełniał wszystkie pozostałe ustawowe warunki. W tych okolicznościach, mimo tego, że ubezpieczony nie miał rozwiązanego stosunku pracy, nie powinien być obciążany kosztami zastępstwa procesowego. Przepis art. 102 k.p.c. ustanawia zasadę słuszności, będącą odstępstwem od zasady odpowiedzialności za wynik procesu. W ocenie Sądu II Instancji wyżej wskazana sytuacja jest właśnie tą szczególną przesłankę pozwalającą
na zastosowanie zasady słuszności i nie obciążanie ubezpieczonego kosztami procesu.

Mając na względzie przedstawioną ocenę Sąd Apelacyjny, w oparciu o przepis art.385 § 1 k.p.c., orzekł jak w sentencji.

del. SSO Beata Górska