Pełny tekst orzeczenia

s ygn. akt II Ka 71/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 02 września 2020 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu – II Wydział Karny, w składzie:

Przewodniczący

-

sędzia Jacek Klęk

Protokolant

-

staż. Magdalena Tomczyk

przy udziale prokuratora Joanny Janickiej-Witczak i oskarżycielki posiłkowej P. O. , po rozpoznaniu w dniu 2 IX 2020 r. sprawy A. B. (1), oskarżonego o czyny z art. 190a§1 k.k. oraz art. 207§1 k.k., na skutek apelacji obrońcy oskarżonego od wyroku Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli z 08 października 2019 r. sprawie II K 313/17,

1.  Uchyla rozstrzygnięcie o karze łącznej z pkt. 3. zaskarżonego wyroku;

2.  Zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a)  ustala, że czyn przypisany oskarżonemu w pkt. 1. został dokonany w okresie od 26 stycznia 2016 r. do 25 maja 2016 r. oraz od 02 sierpnia 2016 r. do 25 stycznia 2017 r.

b)  za podstawę skazania czynu przypisanego w pkt. 1. przejmuje art. 190a§1 k.k. w brzmieniu obowiązującym 25 stycznia 2017 r. w zw. z art. 4§1 k.k. zaś za podstawę wymiaru kary art. 190a§1 k.k. w brzmieniu obowiązującym 25 stycznia 2017 r.;

3.  Na podstawie art. 439§1 pkt 9 k.p.k. w zw. z art. 17§1 pkt. 6 k.p.k. uchyla rozstrzygnięcie z pkt. 2.a zaskarżonego wyroku i w zakresie opisanego we wskazanym punkcie czynu umarza postępowanie, a wynikłymi z tegoż kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa;

4.  Na podstawie art. 85§1 k.k. oraz art. 86§1 k.k. w miejsce kar jednostkowych pozbawienia wolności wymierzonych w pkt. 1. oraz 2.b zaskarżonego wyroku orzeka wobec A. B. (1) karę łączną 9 (dziewięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

5.  W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

6.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. B. M. 516,60 (pięćset szesnaście i 60/100) złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżycielce posiłkowej z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

7.  Zasądza od A. B. (1) na rzecz Skarbu Państwa:

a)  180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem opłaty za obie instancje oraz

b)  617,88 (sześćset siedemnaście i 88/100) złotych tytułem zwrotu wydatków postępowania odwoławczego.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 71/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

0

1.CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli z 8 października 2019 r. w sprawie o sygn. akt II K 313/17.

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż skazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

1.Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

I

Obraza przepisów postępowania mająca wpływ na treść wydanego orzeczenia, a to art. 2§2 k.p.k. w zw. z art. 4 k.p.k., art. 5§2 k.p.k. i art. 7 k.p.k. oraz art. 410 k.p.k., poprzez całkowicie dowolną analizę zgromadzonego w przedmiotowej sprawie materiału dowodowego, bez uwzględnienia zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, co w konsekwencji doprowadziło do poczynienia ustaleń faktycznych niezgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy, z naruszeniem zasady prawdy materialnej, co skutkowało przyjęciem, że wina oskarżonego A. B. w zakresie zarzucanych przestępstw nie budzi wątpliwości w sytuacji, gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego nie dawała ku temu jednoznacznych podstaw, nierozstrzygnięcie niedających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego, w tym w szczególności:

a)  bezzasadnym uznaniu w większości za niewiarygodne wyjaśnienia oskarżonego A. B. (1) składane w toku postępowania w zakresie nieprzyznawania się do czynów;

b)  bezzasadne uznanie za niewiarygodne zeznania świadka L. B. w zakresie jakim wskazywała na postawę pokrzywdzonej P. O., jej postawy oraz manipulacji;

c)  bezzasadnym uznaniu za wypełni wiarygodne zeznania świadków P. O. oraz E. O., w sytuacji gdy świadkowie, składając zeznania, mieli na celu jedynie pogrążenie oskarżonego ze względu na konflikt rodzinny dotyczący małoletniego syna, a nadto świadek E. O. całą widzę czerpała jedynie z informacji przekazywanych przez córkę;

d)  nieustalenie okoliczności związanych z interwencją policji w Anglii i oparcie ustaleń w zakresie przedmiotowego zdarzenia jedynie o zeznania pokrzywdzonej;

e)  nieustalenie okoliczności zdarzenia z czerwca 2014 r. w tym nieprzesłuchanie naocznego świadka A. B. (3);

f)  bezzasadne uznanie, iż nieosobowy materiał dowodowy w pełni koreluje w zeznaniami pokrzywdzonej w tym błędną jego ocenę w szczególności w zakresie prób kontaktu oskarżonego z pokrzywdzoną w zakresie małoletniego syna stron;

g)  błędną ocenę zeznań świadka J. P. (1) poprzez ich całkowicie dowolną ocenę w tym w szczególności w zakresie zachowania pokrzywdzonej;

h)  błędną ocenę wiarygodności zeznań świadka P. N. (1), który to świadek jest skonfliktowany z oskarżonym;

co w konsekwencji doprowadziło do:

II

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, a polegający na bezzasadnym przypisaniu oskarżonemu A. B. (1) sprawstwa i winy w zakresie przypisanych czynów w sytuacji gdy zgromadzony i prawidłowo oceniony materiał dowodowy nie dostarcza ku temu jednoznacznych i przekonywujących podstaw.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty skarżącej mają charakter wyłącznie polemiczny z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji. Za w pełni prawidłowe należy bowiem uznać przydanie waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego jedynie w tej części, w której korespondują one z pozostałym materiałem dowodowym. Jest to oczywiste, albowiem mimo nieprzyznawania się w większości do zarzucanych czynów, oskarżony częściowo potwierdza dopuszczanie się zachowań stanowiących mechanikę działania sprawcy takich typów przestępstw. To, że oskarżony nie interpretuje takich zachowań jako naruszających normy prawne, nie ma ani dla prawdy obiektywnej, ani oceny prawnej najmniejszego znaczenia. Oskarżony przyznał się m.in. do wysyłania wiadomości tekstowych o jednoznacznie obraźliwej treści (jak wynika z załączonych materiałów), i choć dla niego nie stanowi to wyczerpania znamion przestępstwa „stalkingu”, to jednak w ocenie także i Sądu odwoławczego, spełnienie dyspozycji zawartej w tym przepisie jest jednoznaczne. Jednocześnie zeznania pokrzywdzonej, jako spójne i nie budzące wątpliwości, świadczyły przeciwko oskarżonemu także i w pozostałym zakresie. Co prawda, w wypadku większości zachowań oskarżonego mamy do czynienia z sytuacją jedynie dwóch sprzecznych świadczeń z obu stron, jednak świadkami przynajmniej części agresywnych zachowań oskarżonego była matka oskarżonego i jego siostry, a także P. N. (2) (słysząc odgłosy awantury). Znajduje to potwierdzenie w zeznaniach L. B. i P. N. (2), a warto zauważyć, że P. N. zaobserwował również u pokrzywdzonej podbite oko, choć świadkiem uderzenia nie był. Podkreślenia wymaga i to, że choć z relacji matki oskarżonego wynika, iż także pokrzywdzona była osobą konfliktową, jednak praktycznie całość takich zachowań świadek wywodzi z jednej sytuacji, w której pokrzywdzona miała być rozgniewana na oskarżonego za to, że ten nie przyjechał po nią i dziecko do szpitala, i to będąc świadkiem awantury toczącej się zanim się pojawiła. Choć Sąd nie czuje się zobligowany do oceny takiej postawy pokrzywdzonej, zwłaszcza w świetle niepełnego obrazu sytuacji wynikającej z zeznań, to jednak taka sytuacja mieści się w granicach zrozumienia dla jej postawy, aczkolwiek oczywiście nie usprawiedliwia to agresji słownej, która miała być przez nią prezentowana. Trudno jednocześnie z jedne zdarzenia wywnioskowywać regularność takich postępowań ze strony pokrzywdzonej, zwłaszcza przy braku dowodów na takie zachowanie. W pozostałym zakresie matka oskarżonego jedynie insynuuje pewne zachowania pokrzywdzonej, o których miała wiedzieć ze słów oskarżonego, który jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego, koncentrował się na obwinianiu innych osób (nie siebie) o rozpad jego związku. Podobnie, tylko w zakresie domysłów, pozostaje twierdzenie matki oskarżonego o przyczynach chłodnych relacji na gruncie teściowa – synowa. Także kwestia konfliktu pomiędzy P. N. a oskarżonym nie wpływa na ocenę wiarygodności świadka, albowiem nawet przy przyjęciu założenia, że taka sytuacja miała mieć miejsce, to po pierwsze konflikt nie jest zbyt silny, a po drugie sprowokowany był raczej zachowaniem oskarżonego względem świadka, nie zaś odwrotnie, dlatego też trudno uznać, aby świadkowi zależało na pogrążeniu(...). Ponadto, z zeznań matki pokrzywdzonej E. O., również ujawnia się obraz oskarżonego jako osoby agresywnej i nadpobudliwej. W stosunku do części zachowań była ona jedynie świadkiem pośrednim, tj. wie o tym z informacji przedstawionych przez pokrzywdzoną, ale była też i świadkiem bezpośrednim, gdy oskarżony przyjechał do Anglii w lipcu 2015 r., a także odczytywała treść wiadomości i wpisów przesyłanych do pokrzywdzonej. Przeczy to zatem wnioskom obrony o wartości jej zeznań. Na domiar wszystkiego zeznania matki i córki korespondują ze sobą i z pozostałym, przyjętym za wiarygodny, materiałem dowodowym.

Warto przy tym wskazać, że skłonność oskarżonego do agresji jest też potwierdzona skazaniem w innej sprawie (II K 177/16 – z art. 190 k.k.). To w połączeniu z informacjami od biegłych na temat zaburzenia osobowości związanej z uzależnieniem od alkoholu świadczy o niemożności kontrolowania zachowania oskarżonego po spożyciu alkoholu. Powyższe w świetle tego, że do większości awantur miało dochodzić pod wpływem alkoholu, wskazuje na prawdomówność pokrzywdzonej także i co do czynów, których oskarżony miał się dopuścić, gdy byli tylko we dwoje. Emocjonalność zachowania (...)połączona z nadmierną agresją wynika także z zawartych w ramach materiału dowodowego wydruków sms-ów wysyłanych do pokrzywdzonej, które potwierdzają, że oskarżony jest osobą impulsywną, wulgarną we wzajemnych z pokrzywdzoną kontaktach i wykazującą skłonność do napastliwości i konfliktowości. Te okoliczności tym bardziej potwierdzają osobowy materiał dowodowy w postaci zeznań pokrzywdzonej, jej matki oraz L. B. i P. N. (2).

W zakresie interwencji w Anglii Sąd I instancji rozpatrzył już tę uprzednio, wobec czego zbędnym jest jej przedstawianie w niniejszym uzasadnieniu. Przesłuchanie A. B. napotkało niemożliwe do przezwyciężenia trudności w postaci niemożności ustalenia miejsca zamieszkania świadka, a tym samym doręczenia mu wezwania, zaś obrońca nie był w stanie wskazać innego adresu do korespondencji, z czego nie można czynić zarzutu Sądowi. Sąd bowiem wezwał świadka zgodnie z adresem przedstawionym przez obrońcę, jednak wobec niemożności przeprowadzenia takiego dowodu, trudno obarczać zarzutem organy wymiaru sprawiedliwości.

Jeżeli zaś chodzi o zeznania świadka J. P. (2) to Sąd II instancji w pełni przyjmuje rozważania Sądu Rejonowego w tym zakresie. Już z samej treści protokołu i charakteru wypowiadanych zdań wynika, że świadek ten w pewnym stopniu obawiał się zaszkodzić w szczególności (...), na co może mieć wpływ, jak wskazał Sąd Rejonowy, fakt zamieszkania świadka w wynajętym od A. B. domku letniskowym. Niewątpliwie jednak w znacznej części zeznania tego świadka korelują z pozostałym materiałem dowodowym, zwłaszcza w zakresie przyczyn kłótni, czy zachowań oskarżonego. Sąd nie znalazł powodu, aby ocena i tych zeznań była wadliwą.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uniewinnienie oskarżonego ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd nie znalazł okoliczności, aby wzruszyć zaskarżone orzeczenia we wskazanej części przyjmując, że zgromadzony materiał dowodowy dał podstawy do wydania wyroku o przedmiotowej treści.

1.OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

W pkt. 2. zaskarżonego wyroku czynu Sąd rozstrzygnął odnośnie czynu zarzucanego(...)w pkt. II, którym zarzucono mu to, że:

-

w okresie od kwietnia 2014 roku do maja 2015 roku w miejscowości (...) woj. (...) znęcał się psychicznie i fizycznie nad P. O. w ten sposób, że wyrzucał ją z domu, ubliżał używając wobec niej słów wulgarnych powszechnie uznanych za obelżywe uderzał pięścią w głowę, popychał, ciągnął za ręce i nogi po podłodze uderzał ręką po twarzy, to jest dokonanie czynu z art. 207§1 k.k.

Sąd I Instancji w ramach tegoż, w pkt. 2. zaskarżonego wyroku uznał oskarżonego za winnego tego, że:

a) w czerwcu 2014 roku w miejscowości (...), woj. (...) znieważył swoją konkubinę P. O. i naruszył jej nietykalność cielesną, w ten sposób, że wyzywał ją słowami powszechnie uznanymi za obelżywe i popchnął ją, to jest dokonania czynu wyczerpującego dyspozycję art. 217§1 k.k. i art. 216§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k.,

b) w okresie od października 2014 roku do marca 2015 roku, znęcał się psychicznie i fizycznie nad swoja konkubiną P. O., w ten sposób, że ubliżał jej używając wobec niej słów wulgarnych powszechnie uznanych za obelżywe, wyganiał z domu, uderzał pięścią w głowę, uderzał ręką w twarz, popychał ją, ciągnął za ręce i nogi po podłodze to jest dokonania czynu wyczerpującego dyspozycję art. 207§1 k.k.,

Czyn przypisany oskarżonemu w pkt. 2.a jest przestępstwem ściganym z oskarżenia prywatnego. Uwzględniając brzmienie art. 101§2 k.k. należało więc rozważyć, czy nie doszło do przedawnienia karalności.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Zgodnie z art. 101§2 k.k. karalność przestępstwa ściganego z oskarżenia prywatnego ustaje z upływem roku od czasu, gdy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy przestępstwa, nie później jednak niż z upływem 3 lat od czasu jego popełnienia. Zachowanie ujęte w opisie czynu przypisanego w pkt. 2.a nie było przedmiotem pisemnego, jak i ustnego zawiadomienia o przestępstwie (k. 3-5, 73-75). Wydane w sprawie 16 stycznia 2017 r. (k. 67) postanowienie o wszczęciu dochodzenia dotyczyło m.in. znęcania psychicznego i fizycznego od kwietnia 2014 r. go grudnia 2016 r. Sąd kwestionowanym wyrokiem ustalił, że oskarżony dopuścił się znęcania wyłącznie w okresie od października 2014 r. do marca 2015 r. (czyn przypisany w pkt. 2.b), zaś w czerwcu 2014 r. dopuścił się ściganych z oskarżenia prywatnego znieważenia i zniesławienia pokrzywdzonej. Sąd Okręgowy stwierdza, że termin przedawnienia ścigania czynu przypisanego oskarżonemu w pkt. 2.a kwestionowanego wyroku minął 30 czerwca 2015 r. Wszak pokrzywdzona od chwili zaistnienia tegoż czynu znała tożsamość sprawcy, to zaś oznacza - zgodnie z zacytowanym art. 101§2 k.k., że karalność tegoż ustała z dniem 30 czerwca 2015 r. bo w tym czasie nie wszczęto postępowania. Niezależnie od powyższego – okres wydłużenia przedawnienia z art. 102 k.k. upłynął 30 czerwca 2020 r. Należy podkreślić, że w sytuacji gdy sąd przyjmuje, że popełniono przestępstwo ścigane z oskarżenia prywatnego, to - niezależnie od rodzaju skargi i wyrażonej w niej prawnej oceny czynu, a także trybu postępowania - stosuje właściwe dla tego rodzaju przestępstwa przepisy o przedawnieniu. Pięcioletni okres przewidziany w art. 102 k.k. biegnie wówczas od zakończenia okresów przedawnienia wskazanych w art. 101§2 k.k." (wyrok SN z dnia 13 grudnia 2000 r., II K.K.N 199/98, OSNKW 2001, nr 3-4, poz. 19; zob. także wyrok SN z dnia 13 maja 2009 r., II K.K. 78/09, LEX nr 507933, oraz E. P., Kilka uwag.., s. 161 i n.).

1.ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli z 8 października 2019 r. w sprawie o sygn. akt II K 313/17 – w części odnoszącej się do czynu przypisanego w pkt. 1 oraz 2.b.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd odwoławczy podziela zdanie Sądu I instancji na temat okoliczności czynu i zachowania sprawcy we wskazanym zakresie, albowiem wina oskarżonego nie budzi wątpliwości. Oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona przestępstwa „stalkingu” z wyłączeniem części okresu (o czym niżej) oraz przestępstwa z art. 217 k.k. w zw. z art. 216 k.k. (w przypadku którego należało jednak umorzyć postępowanie – o czym niżej) oraz art. 207 k.k. Całokształt zebranego materiału dowodowego daje przekonanie, że mimo nieprzyznawania się oskarżonego do winy, już nawet w tym zakresie, w jakim ujawnił fakt wysyłania pokrzywdzonej wiadomości tekstowych wyczerpał on znamiona przestępstwa z art. 190a k.k. Jednocześnie ze względu na pozostały materiał dowodowy trudno uznać, aby oskarżony nie dopuścił się przypisanych mu zachowań przestępnych. Wynika to bowiem z zebranego materiału dowodowego, który w zasadzie w całości potwierdza negatywne zachowania oskarżonego względem pokrzywdzonej. Apelacja skierowana przez obrońcę nie wykazuje wadliwości ustaleń sądu meriti odnoście sprawstwa i winy oskarżonego, a zarzuty apelacyjne mają charakter jedynie polemiczny. Domeną Sądu pozostaje ocena zgromadzonego materiału dowodowego, a opieranie zarzutów jedynie na twierdzeniu, że Sąd określonym dowodom dał wiarę, a nie powinien, bądź nie dał wiary, a powinien, bez rzetelnego uzasadnienia i argumentów sprowadza apelację do „przepychania się” argumentacją, co do oceny zeznań świadków. Apelacja powinna bowiem wykazywać istnienie faktycznych nielogiczności, bądź braku jakichkolwiek przesłanek na dokonanie oceny, jakiej dokonał Sąd. Okoliczności czynów nie budziły wątpliwości, a całość materiału wzajemnie się uzupełnia i daje podstawy dla weryfikacji stawianych zarzutów.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

1. Ustala, że czyn przypisany oskarżonemu w pkt 1. został dokonany w okresie od 26 stycznia 2016 r. do 25 maja 2015 r. oraz od 02 sierpnia 2016 r. do 25 stycznia 2017 r.;

2. Za podstawę skazania czynu przypisanego w pkt 1. przyjmuje art. 190a§1 k.k. w brzmieniu obowiązującym 25 stycznia 2017 r. w zw. z art. 4§1 k.k., zaś za podstawę wymiaru kary art. 190a§1 k.k. w brzmieniu obowiązującym 25 stycznia 2017 r.

Zwięźle o powodach zmiany

Ad. 1.

Zmiana ta wynikała z pominięcia przez Sąd I instancji kluczowej informacji zawartej w aktach sprawy, a mianowicie tego, że oskarżony w okresie 25.05.2016 r. do 02.08.2016 r. był tymczasowo aresztowany – więc nie ma mowy, by w tym czasie uporczywie nękał pokrzywdzoną. Zaznaczyć trzeba, ze okoliczności te wynikają nie tylko z załączonych przez Sąd Okręgowy danych z NOE-SAD (k. 912-914) ale i akt dochodzenia (k. 480 i n. k. 527 i n. oraz k. 533v). Jest to o tyle ważne, że nie tylko ze względu na istotę stosowania izolacyjnego środka zapobiegawczego nie jest możliwym używanie telefonu, w tym telefonu komórkowego, do wykonywania znacznej liczby połączeń, czy nadawania wiadomości tekstowych lub w jakikolwiek inny sposób komunikowania się z ofiarą, lecz zasadniczo z akt sprawy nie wynika, aby we wskazanym okresie oskarżony takie działania podejmował. Stąd też należało w sposób prawidłowy dookreślić okres zarzucanego czynu, przy czym ze względu na sposób działania sprawcy, w tym ilość połączeń i wiadomości tekstowych dokonanych przez oskarżonego, zmiana czasookresu popełnienia przestępstwa nie wpłynęła na wymiar orzeczonej kary.

Ad. 2.

Niewątpliwie Sąd Okręgowy musiał dokonać powyższej zmiany, bowiem pomiędzy wydaniem wyroku w I instancji, a orzekaniem w postępowaniu odwoławczy ustawodawca znowelizował przepis art. 190a§1 k.k. Od 31 marca 2020 r. zaostrzono bowiem sankcję za przestępstwo stalkingu, podwyższając zagrożenie karą pozbawienia wolności z „do lat 3” do wymiaru „od 6 miesięcy do lat 8” (nowelizacja art. 13 pkt. 2 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw - Dz. U. poz. 568 ze zm.). Stąd też, należało przyjąć, że z uwagi na czas popełnionego przestępstwa koniecznym było uzupełnienie podstawy prawnej skazania oraz podstawy wymiaru kary poprzez wskazanie art. 4§1 k.k. i przyjęcie przepisów względniejszych dla sprawcy. Nie doprowadziło to jednak do zmiany wymiaru kary z uwagi na to, że kara wymierzona w pierwszej instancji mieści się w granicach ustawowych zakreślonych zarówno według przyjętej daty 25 stycznia 2017 r., jak i w obecnych ramach, a przy tym Sąd meriti miarkował wymiar kary w odniesieniu do spektrum zagrożenia ustawowego z daty orzekania.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

Uznanie oskarżonego za winnego dokonania czynu przypisanego mu w pkt. 2.a mimo przedawnienia karalności tj. wbrew art. 17§1 pkt. 6 k.p.k. w zw. z art. 101§2 k.k.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Sąd I Instancji w pkt. 2.a zaskarżonego wyroku uznał (...) za winnego dokonania czyny, którego karalność ustała jeszcze przed wszczęciem postępowania. W konsekwencji, w przedmiotowym zakresie rozstrzygnięcie jest dotknięte okolicznością określoną w art. 439§1 pkt. 9 k.p.k. (w zw. z art. 17§1 pkt. 6 k.p.k.) nakazującą uchylenie wyroku niezależnie od granic zaskarżenia - co też Sąd uczynil. Jednocześnie trudno nie zauważyć, że nawet przy przyjęciu braku wskazanej bezwzględnej przyczyny odwoławczej, Sąd nie przeprowadził żadnych czynności w celu ustalenia skutków i zakresu doznanych uszkodzeń ciała, poprzestając jedynie na twierdzeniach pokrzywdzonej, co utrudniałoby jednoznaczne przyjęcie wszystkich okoliczności czynu za pewne. Jednocześnie ze względu na treść zarzutu z art. 207 k.k., doszłoby do prawdopodobnego pochłonięcia zachowania z art. 217 i 216 k.k., przez art. 207 k.k.

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437§2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437§2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454§1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7

Uchylając wyrok odnośnie czynu przypisanego oskarżonemu w pkt. 2.a Sąd kosztami postępowania w zakresie związanym z przedmiotowym czynem obciążył Skarb Państwa - to z uwagi na art. 632 pkt. 2 k.p.k. Nadmienić należy, że oskarżycielem w sprawie był wyłącznie prokurator, który złożył oświadczenie o objęciu ściganiem z urzędu czynu przypisanego oskarżonemu w pkt. 2.a zaskarżonego wyroku.

W zakresie zaś zasądzonych kosztów od oskarżonego, Sąd odwoławczy zgodnie z dyspozycją art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych zasądził kwotę 180 zł tytułem opłaty za obie instancje, zaś tytułem wydatków obciążył oskarżonego kosztami nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej mu z urzędu oraz zryczałtowanymi kosztami doręczeń (20 zł) i kosztami przeprowadzonego wywiadu środowiskowego w kwocie 81,28 zł. Jednocześnie Sąd nie znalazł podstaw do zwolnienia oskarżonego od konieczności zwrotu zasądzonych kwot. Nie są one nadmierne, a sytuacja finansowa oskarżonego jest na tyle dobra, że nie ma powodów aby stwierdzić, że nie będzie ich w stanie uiścić bez uszczerbku dla siebie i rodziny.

1.PODPIS