Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 grudnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 26 listopada 2019 r. w Gliwicach

sprawy Z. N. (N.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o emeryturę pomostową

na skutek odwołania Z. N.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 16 kwietnia 2018 r. nr (...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu Z. N. prawo do emerytury pomostowej od dnia 1 stycznia 2018 r.;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na rzecz odwołującego kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

(-) Sędzia Jolanta Łanowy – Klimek

Sygn. akt VIII U 1912/18

UZASADNIENIE

Decyzją z 16 kwietnia 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z., powołując się na art. 4 i art. 49 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, odmówił ubezpieczonemu Z. N. przyznania prawa do emerytury pomostowej. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony nie udowodnił żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienionej w załączniku 1 lub 2 ustawy o emeryturach pomostowych.

Ubezpieczony w odwołaniu od decyzji wniósł o jej zmianę i przyznanie mu prawa do emerytury pomostowej, podnosząc, iż spełnia warunki do przyznania tego świadczenia.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony Z. N. urodził się (...) Obecnie nie pozostaje w zatrudnieniu.

W dniu 25 stycznia 2018 r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. wniosek o przyznanie prawa do emerytury pomostowej.

Zaskarżoną decyzją z 16 kwietnia 2018 r. (...) Oddział w Z. odmówił ubezpieczonemu przyznania prawa do emerytury pomostowej, wskazując, że nie udowodnił żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych wymienionej w załączniku 1 lub 2 do tej ustawy, ponieważ nie przedłożył zaświadczenia od pracodawcy o okresach pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o którym mowa w art. 51 ustawy o emeryturach pomostowych.

Organ rentowy uwzględnił ubezpieczonemu 24 lata, 5 miesięcy i 24 dni okresów składkowych oraz 1 rok, 6 miesięcy i 11 dni okresów nieskładkowych, tj. łącznie 26 lat i 5 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

Do stażu pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS organ rentowy uwzględnił ubezpieczonemu 19 lat i 6 dni.

(...) Oddział w Z. nie uznał za pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych okresu zatrudnienia w (...) S.A. w G. od 4 października 1982 r. do 14 sierpnia 1985 r. i od 8 kwietnia 1988 r. do 28 kwietnia 2006 r., ponieważ nie przedłożył zaświadczenia od pracodawcy o okresach pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o którym mowa w art. 51 ustawy o emeryturach pomostowych.

Ubezpieczony w okresie od 4 października 1982 r. do 14 sierpnia 1985 r. i od 8 kwietnia 1988 r. do 28 kwietnia 2006 r. był zatrudniony w (...) S.A. w G. (od 4 października 1982 r. do 14 sierpnia 1985 r. (...), od 8 kwietnia 1988 r. do 1 stycznia 1998 r. (...) S.A., od 2 stycznia 1998 r. do 4 listopada 2001 r. (...) Sp. z o.o., od 5 listopada 2001 r. do 28 kwietnia 2006 r. (...) Sp. z o.o.). Ubezpieczony zajmował wówczas następujące stanowiska:

-

operatora walcarki – od 4 października 1982 r. do 14 sierpnia 1985 r. i od 8 kwietnia 1988 r. do 31 listopada 1991 r.;

-

walcownika – od 1 stycznia 1993 r. do 4 listopada 2001 r.;

-

operatora walcarki bloków blach i taśm – od 5 listopada 2001 r. do 27 października 2005 r.

Ustalono, że (...) zajmowała się produkcją wyrobów płaskich z metali. Ubezpieczony przez cały okres zatrudnienia w (...) pracował w wydziale walcowni blach. W tym czasie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace bezpośrednio przy obsłudze ciągów walcowniczych. Ubezpieczony przez większość czasu pracował jako operator walcarki do walcowania blach na gorąco. Do jego zadań należały m.in. czynności związane z podnoszeniem blach i taśm. Pracę wykonywał w gumowym fartuchu. Oprócz zadań operatora walcarki ubezpieczony kierowany był do tzw. kwasiarni, gdzie wytrawiano blachy, a także do cięcia blach przy nożycach. Na hali panowały trudne warunki – pracowano w zapyleniu, hałasie, wysokiej temperaturze w porze letniej generowanej przez piece. Ubezpieczony otrzymywał dodatek za pracę w szkodliwych warunkach.

Razem z ubezpieczonym w (...) pracowali: M. K. (zatrudniona w latach 1969 – 1999), J. K. (zatrudniony w latach 1967 – 2001) i T. N. (zatrudniona w latach 1972 – 1999).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt organu rentowego, akt osobowych ubezpieczonego, pisma prezesa zarządu (...) S.A. z 27 września 2018 r. (k.26), zeznań świadka M. K. (nagranie z rozprawy z 26 listopada 2019 r. min. 4.07 i n. k.78), zeznań świadka J. K. (nagranie z rozprawy z 26 listopada 2019 r. min. 15.36 i n. k.78), zeznań świadka T. N. (nagranie z rozprawy z 26 listopada 2019 r. min. 22.12 i n. k.78) oraz przesłuchania ubezpieczonego (nagranie z rozprawy z 6 listopada 2018 r. min. 7.36 i n. k.30).

Sąd uznał zgromadzony materiał dowodowy za kompletny i wiarygodny, a przez to pozwalający na poczynienie ustaleń faktycznych w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1924 ze zm.) prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5) przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7) nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Po myśli art. 3 ust. 1 prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy.

Zgodnie z ust. 3 tego przepisu prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.

Za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach uważa się pracowników wykonujących po dniu wejścia w życie ustawy, w pełnym wymiarze czasu pracy, prace, o których mowa w ust. 1 (ust. 4). Za pracowników wykonujących prace o szczególnym charakterze uważa się pracowników wykonujących po dniu wejścia w życie ustawy, w pełnym wymiarze czasu pracy, prace, o których mowa w ust. 3 (ust. 5). Za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się również osoby wykonujące przed dniem wejścia w życie ustawy prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (ust.7).

Sąd wskazuje, iż ubezpieczony nie może nabyć prawa do emerytury pomostowej w oparciu o cytowany wyżej art. 4 ustawy, gdyż po dniu 31 grudnia 2008r. nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy – co nie jest okolicznością sporną. Natomiast art. 4 ustawy wymaga łącznego spełnienia wszystkich wymaganych przesłanek.

Prawo odwołującego do emerytury pomostowej należy rozpatrywać w świetle art. 49 omawianej ustawy.

Zgodnie treścią art. 49 prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1) po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2) spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3) w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

W mniejszej sprawie nie było przedmiotem sporu, że ubezpieczony urodził się po dniu 31 grudnia 1948r., osiągnął wymagany wiek 60 lat, posiada wymagany okres składkowy i nieskładkowy oraz nie pozostaje w zatrudnieniu.

Przedmiotem sporu było natomiast, czy ubezpieczony wykazał co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub pracy w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy.

W ocenie Sądu przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie dowodowe wykazało, iż ubezpieczony na dzień 1 stycznia 2009 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub pracy w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych przez okres ponad 15 lat.

Ze zgromadzonego materiału dowodowego, tj. akt osobowych ubezpieczonego, zeznań świadków oraz wyjaśnień ubezpieczonego, wynika jednoznacznie, że ubezpieczony od 4 października 1982 r. do 14 sierpnia 1985 r. i od 8 kwietnia 1988 r. do 28 kwietnia 2006 r. podczas zatrudnienia w (...) S.A. w G. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace bezpośrednio przy obsłudze ciągów walcowniczych, tj. prace wymienione w pkt 11 załącznika nr 1 do ustawy o emeryturach pomostowych, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych.

W tym czasie ubezpieczony przez większość czasu pracował jako operator walcarki do walcowania blach na gorąco, a do jego zadań należały m.in. czynności związane z podnoszeniem blach i taśm. Oprócz zadań operatora walcarki ubezpieczony kierowany był do tzw. kwasiarni, gdzie wytrawiano blachy, a także do cięcia blach przy nożycach. W pracy ubezpieczonego występowały warunki szkodliwe w postaci nadmiernego hałasu, silnego zapylenia i wysokiej temperatury w porze letniej.

Bezsporne było, że wymienione wyżej, wykonywane przez ubezpieczonego prace zaliczają się pracy wykonywanej w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Sąd Okręgowy zwraca jednak uwagę, iż aby uzyskać prawo do emerytury pomostowej w oparciu o art. 49 ustawy, ubezpieczony w dniu wejścia w życie ustawy musi posiadać wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Oznacza to, że praca wykonywana przez ubezpieczonego w okresie spornym w (...) musi nie tylko zostać zakwalifikowana do pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu dotychczasowych przepisów tj. art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ale też musi być to praca w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Innymi słowy musi to być praca wymieniona w załączniku 1 lub 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.

Postępowanie dowodowe wykazało jednoznacznie, że praca ubezpieczonego w okresie spornym może zostać zaliczona do prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, gdyż wykonywane przez niego prace zostały wymienione w załączniku nr 1 tej ustawy pod poz. 11 – prace bezpośrednio przy obsłudze ciągów walcowniczych: przygotowanie, dozorowanie pracy walców lub samotoków, ingerencja przy wypadaniu i zaklinowaniu materiałów.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, ubezpieczony spełnia zatem wszystkie przesłanki wskazane w art. 49 ustawy do przyznania emerytury pomostowej.

Z uwagi na powyższe, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak sentencji i zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury pomostowej 1 stycznia 2018 r., tj. od miesiąca złożenia wniosku.

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono w punkcie drugim orzeczenia, po myśli art. 98 k.p.c. w związku z § 9 ust 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015r., poz. 1800).

(-) sędzia Jolanta Łanowy - Klimek