Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 1

Sygnatura akt

XII K 239/17

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

S. W.

zarzut z aktu oskarżenia w pkt 1 z art. 296 § 1i 3 k.k.

W dniu 27 maja 2008 roku w W., będąc powołaną na podstawie Uchwały nr (...) Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 18 marca 2008 roku do czasowego pełnienia funkcji członka Zarządu i funkcji Prezesa Zarządu i z racji tego obowiązana do zajmowania się sprawami majątkowymi Spółdzielni, nie dopełniła ciążącego na niej obowiązku należytego dbania o interesy majątkowe Spółdzielni i wbrew postanowieniom § 5 1 pkt. 2 Umowy nr (...) z dnia 24 maja 2006 roku o realizację inwestycji w systemie powierniczym, zawartej pomiędzy Spółdzielnią a (...) sp. jawna z/s W., na wniosek (...) z dnia 29 lutego 2008 roku o podwyższenie wynagrodzenia z uwagi na zmianę cen materiałów budowlanych i usług na rynku polskim podpisała aneks nr (...) do przedmiotowej umowy, podwyższając wynagrodzenie (...) spółka jawna z/s w W. również za roboty wykonane przed dniem złożenia wniosku czym wyrządziła Spółdzielni szkodę majątkową w wielkich rozmiarach w wysokości 1 232 000 zł. netto;

zarzut z aktu oskarżenia w pkt 2 z art. 296 § 1i 3 k.k.

w dniu 27 maja 2008 roku w dniu 27 maja 2008 roku w W., będąc powołaną na podstawie Uchwały nr (...) Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 18 marca 2008 roku do czasowego pełnienia funkcji członka Zarządu i funkcji Prezesa Zarządu i z racji tego obowiązana do zajmowania się sprawami majątkowymi Spółdzielni, nie dopełniła ciążącego na niej obowiązku należytego dbania o interesy majątkowe Spółdzielni i wbrew postanowieniom 51 pkt. 5 Umowy nr (...) z dnia 24 maja 2006 roku o realizację inwestycji w systemie powierniczym, zawartej pomiędzy Spółdzielnią a (...) sp. jawna z/s w W., pomimo podwyższenia wynagrodzenia (...) sp. jawna z/s w W. za roboty wykonane po dniu złożenia wniosku o podwyższenia wynagrodzenia z uwag na zmianę cen materiałów budowlanych i usług na rynku polskim zrezygnowała z przeniesienia kosztów podwyżki na nabywców lokali mieszkalnych i usługowych (do czego uprawniał ja zapis § 5 ust. 5 wzorców umów przedwstępnych sprzedaży lokali mieszkalnych i § 5 ust. 2 wzorców umów przedwstępnych sprzedaży lokali użytkowych) czym wyrządziła Spółdzielni szkodę majątkową w wielkich rozmiarach polegająca na utracie przyszłego pewnego zysku w kwocie 3 828 154,47 złotych netto;

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) realizowała inwestycję w postaci budowy obiektu mieszkalno –usługowego, położonego w rejonie ulic (...) (obecnie: ul. (...)). Budynek miał być zbudowany na nieruchomości gruntowej o pow. 5032 m ² obejmującej działki o numerze ewidencyjnym (...) z obrębu (...), dla której prowadzona była księga wieczysta KW (...). Teren powyższy został aktem notarialnym przekazany Spółdzielni w użytkowanie wieczyste w dniu 1 kwietnia 1999 roku przez Gminę W.-B.. Inwestycja, zgodnie z ustaleniami między stronami miała zostać zakończona w czwartym kwartale 2002 roku, Budowa nie została jednak zrealizowana w pierwotnie zakładanym terminie. 2. W październiku 2005 roku, zgodnie z wewnętrznymi regulacjami co do trybu wyboru wykonawców, Spółdzielnia Mieszkaniowa ogłosiła przetarg na realizację inwestycji - budynku w rejonie ulic (...).

W dniu 9 marca 2006 roku Komisja ds. Inwestycji i Zagospodarowania Przestrzennego Spółdzielni Mieszkaniowej (...), a ostatecznie Zarząd Spółdzielni wybrały ofertę spółki (...) sp. j. i po jej zatwierdzeniu w dniu 12 kwietnia 2006 roku, spółka ta został inwestorem powierniczym.

W dniu 24 maja 2006r. Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) z siedzibą w W. reprezentowana przez L. K. (1) - Prezesa Zarządu oraz W. S. - Członka Zarządu podpisała umowę Nr (...) o realizację inwestycji w systemie powierniczym z przedsiębiorstwem (...). j. z siedzibą w W. reprezentowaną przez R. R. wspólnika umocowanego do reprezentacji Spółki. Umowa zakładała pełnienie przez Generalnego Realizatora funkcji inwestora powierniczego oraz projektanta (zaprojektowanie, uzyskanie zgód i pozwoleń niezbędnych do prowadzenia procesu budowlanego oraz budowa budynku mieszakniowo-usługowym z poddziemnym garażem o przewidzianej powierzchni użytkowej lokali mieszkalnych (...)m2, lokali użytkowych 1350m2, lokali użytkowych open space 1000m2 oraz miejsc postojowych w liczbie 160 oraz tarasów i balkonów zbywalnych 1000m2). Strony ustaliły wynagrodzenie ryczałtowe na łączną kwotę 42 658 000,00 zł plus VAT. Zgodnie z par. 6 umowy spółdzielnia miała świadczyć usługi nadzoru inwestorskiego i obsługi inwestycji. Z tego tytułu Generalny Realizator miał wypłacić spółdzielni 11,30 % netto wartości inwestycji. Ponadto spółdzielni przysługiwało wyłączne prawo do nabycia 1000m2 powierzchni użytkowej open space za kwotę 2 500 000,00 zł netto.

W dniu 18 marca 2008 roku Rada Nadzorcza Spółdzielni Mieszkaniowej (...) podjęła uchwałę nr (...) i uchwałę nr (...), na mocy których członków Rady Nadzorczej S. W. i B. Z. skierowała do czasowego pełnienia funkcji – odpowiednio - prezesa Zarządu i jego zastępcy ds. technicznych i inwestycyjnych.

S. W. pełniła funkcję w okresie od 18 marca 2008r. do 25 czerwca 2008r.

Regulamin zarządu SM G.,

t. VIII, k. 1423-1432

zeznania świadka L. K. (2),

t IV, k. 786-787 i t. IX, k. 1630-1636;

zeznania świadka W. S.,

t. IV, k. 790-791

umowa nr (...) z dnia 24 maja 2006r.

t.I, k. 7-22

uchwały nr (...) i (...)

t. I, k. 73-74

Do umowy nr (...) z dnia 24 maja 2006r. zostało podpisanych 5 aneksów.

Aneks nr (...) zawarty w dniu 27 marca 2007r. dokonano zmian w powierzchni użytkowej inwestycji. Wartość inwestycji i wysokość ryczałtowego wynagrodzenia Generalnego Realizatora została określona na kwotę 48 009 106,00 zł netto. Nadto Generalny Realizator został uprawniony do wystąpienia do Spółdzielni z wnioskiem o podwyższenie wynagrodzenia ryczałtowego. Podwyższenie mogło dotyczyć jedynie części robót, która do dnia wystąpienia z wnioskiem nie została fizycznie zrealizowana. Podwyżka nie mogła przekroczyć łącznie 15% wartości wynagrodzenia.

Aneks nr (...) zawarty w dniu 6 kwietnia 2007r. wprowadzono zmianę podmiotu po stronie Generalnego Realizatora (wstąpiła spółka (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.). Spółka ta wstąpiła we wszelkie prawa i obowiązki (...) Sp. j.

Aneks nr (...) zawarty w dniu 27 maja 2008r. uregulował właściwą nazwę Aneksu nr (...).

Aneksem nr (...) zawartym w dniu 27 maja 2008r. zmieniona została treść par. 5 ust 3 umowy w związku z czym wartość inwestycji i wysokość ryczałtowego wynagrodzenia Generalnego Realizatora wyniosła 51 067 183,67 zł netto.

Aneks nr (...) jako jedyny został podpisany: w imieniu Spółdzielni przez S. W. jako Prezesa Zarządu i B. Z. – pełniąca funkcję Zastępcy Prezesa.

Aneks nr (...) podpisany w dniu 14 stycznia 2009r. wprowadził zmiany w wynagrodzeniu Generalnego Realizatora o dodatkową kwotę 2 818 494,75 zł

aneksy nr (...)

t. I k. 32-72

1.1.2.

B. Z.

zarzut z aktu oskarżenia w pkt 1 z art. 296 § 1i 3 k.k.

w dniu 27 maja 2008 roku w W., będąc powołaną na podstawie Uchwały nr (...) Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 18 marca 2008 roku do czasowego pełnienia funkcji członka Zarządu i funkcji Zastępcy Prezesa Zarządu i z racji tego obowiązana do zajmowania się sprawami majątkowymi Spółdzielni, nie dopełniła ciążącego na niej obowiązku należytego dbania o interesy majątkowe Spółdzielni i wbrew postanowieniom § 51 pkt. 2 Umowy nr (...) z dnia 24 maja 2006 roku o realizację inwestycji w systemie powierniczym, zawartej pomiędzy Spółdzielnią a (...) sp. jawna z/s w W., na wniosek (...) z dnia 29 lutego 2008 roku o podwyższenie wynagrodzenia z uwagi na zmianę cen materiałów budowlanych i usług na rynku polskim podpisała aneks nr (...) do przedmiotowej umowy, podwyższając wynagrodzenie (...) spółka jawna z/s w W. również za roboty wykonane przed dniem złożenia wniosku czym wyrządziła Spółdzielni szkodę majątkową w wielkich rozmiarach w wysokości 1 232 000 zł. netto;

zarzut z aktu oskarżenia w pkt 2 z art. 296 § 1i 3 k.k.

w dniu 27 maja 2008 roku w W., będąc powołaną na podstawie Uchwały nr (...) Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 18 marca 2008 roku do czasowego pełnienia funkcji członka Zarządu i funkcji Zastępcy Prezesa Zarządu i z racji tego obowiązana do zajmowania się sprawami majątkowymi Spółdzielni, nie dopełniła ciążącego na niej obowiązku należytego dbania o interesy majątkowe Spółdzielni i wbrew postanowieniom § 51 pkt. 5 Umowy nr (...) z dnia 24 maja 2006 roku o realizację inwestycji w systemie powierniczym, zawartej pomiędzy Spółdzielnią a (...) sp. jawna z/s w W., pomimo podwyższenia wynagrodzenia (...) sp. jawna z/s w W. za roboty wykonane po dniu złożenia wniosku o podwyższenia wynagrodzenia z uwag na zmianę cen materiałów budowlanych i usług na rynku polskim zrezygnowała z przeniesienia kosztów podwyżki na nabywców lokali mieszkalnych i usługowych (do czego uprawniał ją zapis § 5 ust. 5 wzorców umów przedwstępnych sprzedaży lokali mieszkalnych i § 5 ust. 2 wzorców umów przedwstępnych sprzedaży lokali użytkowych) czym wyrządziła Spółdzielni szkodę majątkową w wielkich rozmiarach polegająca na utracie przyszłego pewnego zysku w kwocie 3.828 154,47 złotych netto;

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

Uzasadnienie jak wyżej w części dotyczącej oskarżonej S. W.

B. Z. pełniła funkcję Wiceprezesa Zarządu Spółdzielni w okresie od 18 marca 2008r. do 18 czerwca 2008r.

Dowody jak w uzasadnieniu dot. S. W.

Pismo

t. VIII k. 1540

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

S. W.

jak wyżej

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

Nie wykazano aby S. W. wyrządziła Spółdzielni szkodę majątkową w wielkich rozmiarach w wysokości 1 232 000 zł. netto poprzez podpisanie aneksu nr (...) do umowy nr (...) z dnia 24 maja 2006r. podwyższając wynagrodzenie (...) spółka jawna z/s w W. z uwagi na zmianę cen materiałów budowlanych i usług na rynku polskim również za roboty wykonane przed dniem złożenia wniosku.

Nie wykazano również, aby S. W. nie przenosząc kosztów podwyżki na nabywców lokali mieszkalnych i usługowych wyrządziła spółdzielni szkodę majątkową wielkich rozmiarach polegająca na utracie przyszłego pewnego zysku w kwocie 3 828 154,47 złotych netto

dowody wymienione jw.

nr kart jw.

1.2.2.

B. Z.

jak wyżej

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

Nie wykazano aby B. Z. wyrządziła Spółdzielni szkodę majątkową w wielkich rozmiarach w wysokości 1 232 000 zł. netto poprzez podpisanie aneksu nr (...) do umowy nr (...) z dnia 24 maja 2006r. podwyższając wynagrodzenie (...) spółka jawna z/s w W. z uwagi na zmianę cen materiałów budowlanych i usług na rynku polskim również za roboty wykonane przed dniem złożenia wniosku.

B. Z. nie przenosząc kosztów podwyżki na nabywców lokali mieszkalnych i usługowych nie wyrządziła spółdzielni szkody majątkowej wielkich rozmiarach polegająca na utracie przyszłego pewnego zysku w kwocie 3 828 154,47 złotych netto.

dowody jak w uzasadnieniu dot. S. W.

j.w.

1.OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

wszystkie wymienione dowody

opinia zespołu biegłych dr D. M., P.

S. oraz dr inż. H. A.

Wyjaśnienia oskarżonej S. W. są spójne, jasne i rzeczowe. Korespondują one z wyjaśnieniami oskarżonej B. Z., jak też ze wszystkimi wymienionymi dowodami z dokumentów. Wyjaśnienia oskarżonej S. W. nie są również sprzeczne z zeznaniami przesłuchanych w sprawie świadków. Rozbieżności dotyczą tylko i wyłącznie różnej interpretacji dokumentów, w tym w szczególności zapisu o podwyższeniu wynagrodzenia i możliwości obciążenia nabywców lokali zwiększonymi kosztami. Dowody z dokumentów, które stały się podstawą ustalenia faktów w sprawie nie budzą żadnych wątpliwości. Są autentyczne, a ich treść jest jasna i zrozumiała.

Opinia zespołu biegłych sądowych z zakresu ekonomiki i finansów, jak również księgowości oraz zamówień publicznych również nie budzi wątpliwości. Została sporządzona przez zespół biegłych z dużym doświadczeniem zawodowym, w oparciu o dokumenty korporacyjne i księgowe spółki. O ile wynika z niej, że nie można ustalić szkody, a nabywcy lokali zgodnie z par 5 umowy przedwstępnej po dokonaniu podwyższenia wynagrodzenia dla Generalnego Realizatora mogli zostać obciążeni pełną kwotą wynikająca z aneksu nr (...) tj. 3 058 077,00 zł pomniejszoną o wartość prac zrealizowanych do dnia wysłania inwestorom informacji o podwyżce ceny, to fakt nieobciążenia kosztami nabywców nie jest dowodem że narażono na koszty Spółdzielnię, bowiem po pierwsze inwestycję rozlicza się całościowo, natomiast brak jest ostatecznego rozliczenia inwestycji, (oskarżone pełniły funkcje tylko przez okres trzech miesięcy), ponadto wysokość podwyżki wynagrodzenia Generalnego Realizatora ustanowiona Aneksem nr (...) była zgodna z umową nr (...) i zawartym do niej aneksem nr (...). Przy czym podkreślenia wymaga, że obciążenie indywidualnych nabywców było możliwością, a nie obowiązkiem co podkreślała w swoich wyjaśnieniach oskarżona S. W.. Natomiast to, że nie można określić szkody wyrządzonej Spółdzielni to jednak w żaden sposób nie wynika z tego, że oskarżona dokonując podwyższenia wynagrodzenia a także nie obciążając nabywców lokali działała na szkodę Spółdzielni. W szczególności biegli zarówno w opinii pisemnej jak i przesłuchani na rozprawie na okoliczność sporządzonej opinii wskazali, iż działania oskarżonej w aspekcie podwyżki wynagrodzenia nie spowodowało szkody Spółdzielni. Przyznali jedynie, że błędnie przypisano wzrost kosztów, co nie oznacza, że zapłacono za te same prace dwa razy. Biegli jednoznacznie wskazali, iż nie jest możliwe wyliczenie szkody z uwagi na to że do skrupulatnych wyliczeń dochodzi w końcowym etapie budowy i jak to podkreślali biegli, wcześniejsze zawyżenie przerobu wykonawcy jest wyłapywane i nie dochodzi do zapłacenia kwoty wyższej niż umowa, szczególnie, że z umowy z GRI wynikało, że rozliczenia dokonywane były ryczałtowo. W przedmiotowej sprawie nie można tego określić bowiem oskarżona ustąpiła z pełnienia funkcji miesiąc od podpisania aneksu nr (...), a nowy Zarząd Spółdzielni podpisał Aneks nr (...) zwiększający wartość umowy.

Podobnie brak było podstaw do kwestionowania opinii biegłych w zakresie ustaleń co do nieobciążenia przyszłych nabywców lokali kwotą podwyższenia wynagrodzenia dla Generalnego Realizatora. Biegli wskazali, na okoliczność braku jednoznacznej oceny zachowań indywidualnych inwestorów. Innymi słowy nie można jednoznacznie stwierdzić czy decyzja o podwyższeniu ceny lokalu nie doprowadziłaby do masowego odstępowania indywidualnych inwestorów od zawartych umów nabycia lokali mieszkalnych i nie spowodowałaby zahamowania prac na budowie i jakim wynikiem zakończyłaby się inwestycja.

Zeznania świadków także korespondują z pozostałymi dowodami, a w szczególności z wyjaśnieniami oskarżonych i zgromadzonymi dokumentami.

wszystkie dowody

Wyjaśnienia oskarżonej B. Z. są jasne, spójne wewnętrznie a także zewnętrznie. Korespondują z wyjaśnieniami oskarżonej S. W. a także z innymi dowodami będącymi podstawą ustalenia faktów.

Ocena pozostałych dowodów zawarta jest wyżej w części uzasadnienia dot. S. W.

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

zeznania świadków

opinia biegłego W. B.

Zeznania wskazanych świadków są niewiarygodne tylko w tym zakresie w jakim wynika z nich, że oskarżone celowo nie obciążyły kosztami indywidualnych nabywców lokali pomimo takiej możliwości, jak również podpisały aneks nr (...) do przedmiotowej umowy, podwyższając wynagrodzenie (...) spółka jawna z/s w W. również za roboty wykonane przed dniem złożenia wniosku. Zeznaniom tym przeczą zebrane w sprawie dokumenty, przede wszystkim, umowa nr (...) z dnia 24 maja 2006r. , aneksy do ww. umowy, opinia zespołu biegłych jak też dowody osobowe w postaci wyjaśnień oskarżonych.

opinia pisemna jak uzupełniająca W. B. nie miały znaczenia dla ustaleń faktycznych w sprawie. Biegły nie odniósł się do problematyki rozstrzyganej w przedmiotowej sprawie. Opinia nie zawierała żadnej przydatnej informacji i nie stanowiła odpowiedzi na choćby jedną kwestię zawartą w postanowieniu Sądu.

jak w części dot. S. W.

powody analogiczne, jak w uzasadnieniu dot. S. W.

1.PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☐

1.3.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

1.4.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

1.5.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

1.6.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

1.7.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

1.8.  Uniewinnienie

I

S. W.

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

Artykuł 296 kk udziela ochrony zasadom uczciwego obrotu gospodarczego w warunkach gospodarki wolnorynkowej. Dobrem chronionym jest prawidłowość (pewność) obrotu gospo­darczego w dwóch, związanych ze sobą aspektach: po pierwsze, omawiany przepis chroni indywidualne interesy majątkowe oraz działalność gospodarczą podmiotów uczestniczących w obrocie gospodarczym, gdyż nadużycie udzielonych uprawnień lub niedopełnienie ciążące­go obowiązku godzi bezpośrednio w te interesy lub prowadzoną działalność gospodarczą; po wtóre, przepis ten udziela prawnokarnej ochrony ponadindywidualnym interesom gospodar­czym społeczeństwa. Przydaje również ochrony zaufaniu, wynikającemu z opartego na prze­pisie ustawy, decyzji właściwego organu lub umowie, stosunku prawnego, upoważniającego do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą jednego z podmio­tów wymienionych w tym przepisie i nakładającego na upoważnioną lub zobowiązaną osobę obowiązek takiego ich prowadzenia, aby w wyniku jej działań lub zaniechań nie została wyrzą­dzona znaczna szkoda majątkowa w majątku mocodawcy. Zaufanie i profesjonalizm w wyko­nywaniu powierzonych czynności stanowią istotne elementy porządku gospodarczego, okreś­lając standard wykonywania czynności powierniczych przez osoby zajmujące się cudzymi sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą.

Komentatorzy odnosząc się do tej regulacji są zgodni, że przepisy określające przestępstwo niegospodarności mają charakter blankietowy i odsyłający, co rodzi niebezpieczeństwo ich nieprawidłowej (ekstensywnej) in­terpretacji. Dlatego ich właściwe stosowanie powinno polegać na dokładnym i uzasadnionym odniesieniu każdego ze znamion do rozpatrywanego zachowania się sprawcy, a nie na odwo­ływaniu się do ogólnikowych lub dorozumianych twierdzeń. W szczególności akt subsumcji nie może opierać się stwierdzeniu, że np. sprawca naruszył swoje powinności, albo wyrządził szkodę. Należy zawsze ustalić, jakie powinności zostały naruszone, w jaki sposób, ale też na czym polegała szkoda, jakiej była wartości i charakteru oraz jaki jest związek przyczynowy pomiędzy faktem w postaci szkody i zachowaniem się sprawcy.

Odpowiedzialności karnej za czyn z art. 296 § 1 i § 3 kk podlega ten, kto będąc zobowiązany na podstawie przepisu ustawy, decyzji właściwego organu lub umowy do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą osoby fizycznej prawnej albo jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego obowiązku wyrządza jej znaczną szkodę majątkową, czy – zgodnie z § 3 omawianego przepisu - szkodę majątkową w wielkich rozmiarach. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w sprawie II AKa 155/12 przyjął, że do jego znamion należy więc skutek w postaci wyrządzenia mocodawcy szkody majątkowej, a zatem przestępstwo ma charakter materialny. W konsekwencji, dla przyjęcia, że doszło do realizacji znamion wskazanego przestępstwa, należy ustalić, że sprawca obejmował swoim zamiarem nie tylko samo spowodowanie szkody, le także jej określoną w przepisie wartość.

Czynność sprawcza może być wykonana w dwojaki sposób – może polegać na niedopełnieniu obowiązków lub nadużyciu uprawnień. Niedopełnienie obowiązków polega albo na całkowitej bierności w sytuacji, kiedy konieczne było podjęcie działania, albo na podjęciu działań niewystarczających dla prawidłowego wywiązania się z obowiązków. Nadużycie uprawnienia polega na zachowaniu bądź przekraczającym je, bądź nawet pozostającym w ich ramach, lecz podjętym niezgodnie z celem, dla którego uprawnienia zostały sprawcy nadane.

Podkreślenia wymaga, że sprawca swoim zamiarem musi obejmować zarówno wszystkie znamiona przedmiotowe, jak też i skutek tego przestępstwa.

Pomiędzy skutkiem w postaci wyrządzenia szkody a zachowaniem sprawcy, polegającym na nadużyciu uprawnień lub niedopełnieniu obowiązków zachodzić musi szczególna więź.

Wszystkie te elementy muszą wystąpić łącznie a pomiędzy nimi powinien istnieć związek przyczynowo-skutkowy.

W odniesieniu do tego przepisu w piśmiennictwie powołuje się wzorzec dobrego kupca, dobrego gospodarza, który postępuje racjonalnie, zmierza do uzyskania korzyści ekonomicznych, ma na celu dobro podmiotu. Podkreślić też trzeba, że uprawnienia i obowiązki sprowadzają się do zasad dobrego gospodarowania, jeżeli te zachowania podejmowane są w sferze dozwolonego ryzyka gospodarczego, to nie mogą stanowić podstawy odpowiedzialności z art. 296 kk.. Niegospodarność sama w sobie nie jest zjawiskiem z założenia patologicznym, bowiem stanowi nieodłączny element aktywności ekonomicznej i wynika z różnych przyczyn, począwszy od braku wiedzy i doświadczenia osoby podejmującej decyzje gospodarcze, a skończywszy na ryzyku, którym obiektywnie obarczona jest każda decyzja gospodarcza. Kryminalizacją objęte są jedynie te przejawy niegospodarności, które są związane z prowadzeniem cudzych spraw gospodarczych w sposób szkodzący właścicielowi. Niezależnie od powyższego, zwalczanie niegospodarności powinno opierać się na zasadzie ultima ratio regulacji prawnych, zatem przede wszystkim środkami z dziedziny ekonomiki, organizacji i zarządzania oraz przez prawo gospodarcze, administracyjne i cywilne a także przy użyciu środków z zakresu odpowiedzialności służbowej, dyscyplinarnej porządkowej.

W art. 296 kk ogólne określenie zachowania sprawcy przez skutek (wyrządza szkodę) uściślają zwroty "nadużywa uprawnień" lub "nie dopełnia obowiązków". To pierwsze może polegać zarówno na przekroczeniu uprawnień, jak i działaniu w ramach wytyczonych im formalnie granic, lecz niezgodnie, wbrew celom, dla jakich zostały udzielone. Natomiast niedopełnienie obowiązków może się wyrazić w całkowitej bezczynności w zakresie, w jakim sprawca był do działania zobowiązany, albo w częściowym tylko czy niestarannym wykonywaniu obowiązków, jakich się podjął.

Przez „niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku” należy więc rozumieć nie tylko czyste zaniechanie, polegające na powstrzymywaniu się od wszelkiej działalności, lecz również niepełne wykonanie obowiązku, niewypełnienie w całości ram, jakie zostały zakreślone przez źródła obowiązków sprawcy. Powiedzieć też trzeba, że obowiązek to wynikające z przepisu ustawy, decyzji właściwego organu lub umowy zobowiązanie do podjęcia lub zaniechania określonych czynności związanych z zajmowaniem się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą. Obowiązek oznacza więc ciążącą na danej sobie powinność postępowania w określony sposób, tj. dokonywania określonych czynności lub powstrzymywania się od ich dokonywania. „Zajmowanie się” charakteryzuje się przy tym pewną samodzielnością, rozumie się przez to kierowanie sprawami majątkowymi w sposób identyczny lub zbliżony zakresowo do tego, co czynić może sam mocodawca.

Czyn z art. 296 § 1 kk ma charakter umyślny. Zakłada to świadomość sprawcy wszystkich znamion tego typu oraz chęć jego realizacji lub co najmniej świadomość możliwości wypełnienia ustawowych znamion i godzenie się na to, że zachowanie może stanowić realizację znamion wymienionego przestępstwa. Tak więc zamiarem bezpośrednim lub co najmniej wynikowym objęte musi być nie tylko nadużycie uprawnień lub niedopełnienie ciążących na sprawcy obowiązków, ale także i spowodowaniu skutku w postaci znacznej szkody majątkowej.

Nie można przy tym w żadnym wypadku stosować swoistej miary automatyzmu, w myśl której, skoro ewidentne jest niedopełnienie obowiązków "dobrego gospodarza" lub też ewidentne jest nadużycie uprawnień, tym samym przyjąć należy umyślność także co do zaistniałego - w wyniku takich działań lub zaniechań – skutku.

Zatem dla ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie zrealizowane zostały znamiona czynu z art. 296 § 1 i 3 kk niezbędnym jest zbadanie i rozważenie, czy istniała po stronie sprawcy świadomość, że poprzez przypisane mu w zarzucie zachowania, nadużył udzielonych mu uprawnień (lub też nie dopełnił ciążących na nim obowiązków) i jednocześnie świadomość, że swoim zachowaniem wyrządzi szkodę majątkową w wielkich rozmiarach, albo też czy przynajmniej godził się na to, że jego zachowanie może stanowić nadużycie uprawnień lub niedopełnienie obowiązków a zarazem, że może ono doprowadzić do skutku w postaci wyrządzenia takiej szkody.

1.Zatem w niniejszej sprawie należało w pierwszej kolejności stwierdzić, że S. W., była osobą obowiązaną do zajmowania się sprawami majątkowymi Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w W. KRS (...). Z uwagi na powyższe zarzucono jej, że nie dopełniła ciążącego obowiązku polegającego na podpisaniu aneksu nr (...) i niepodwyższeniu ceny lokali na inwestycji objętej aktem oskarżenia. Należy jednak pamiętać, że ustalenie, iż oskarżona popełniła przestępstwa określone w akcie oskarżenia wymagałoby wykazania, że w przypadku zaniechania podpisania aneksu nr (...) skutek w postaci szkody by nie nastąpił. Dowody zgromadzone w sprawie nie pozwalają na przyjęcie takiej tezy za uprawnioną.

2.Jak wynika z ustaleń Sądu Okręgowego i zostało to szeroko opisane wyżej, straty nie można oszacować w oparciu o ułamek prac wykonanych na inwestycji z uwagi na podwyższenie wynagrodzenia Aneksem nr (...) i nie scedowanie kwoty podwyższenia na indywidualnych nabywców lokali co wynikło nie tyle z podpisania aneksu, ale podjętych decyzji będących wynikiem wzrostu cen materiałów budowlanych i usług na rynku polskim, którego nie były w stanie przewidzieć nawet podmioty wysoko wyspecjalizowane. Sąd Okręgowy przypomina ponownie, że w przypadku S. W. mamy do czynienia jedynie z okresem trzy miesięcznej aktywności na stanowisku Prezesa Zarządu pokrzywdzonej spółki, w czasie której na rynkach dozwolone było wnioskowanie o podwyższenie wynagrodzenia ryczałtowego w szczególności ze zawarte to zostało w umowie. Nie sposób jest także ustalić, czy i jakie w ogóle cele finansowe uzyskałby pokrzywdzona spółka z uwagi na niepodpisanie Aneksu nr (...), czy takie zachowanie nie spowodowałoby wręcz zahamowania prac budowlanych. Fakt, że pokrzywdzona spółdzielnia realizowała prace i w związku z tym nie występowały zastoje to jednak nie sposób wykluczyć, że mimo wszystko inwestycja ta była narażona na wstrzymanie prac budowlanych. W okresie kiedy oskarżona pełniła funkcje Prezesa Zarządu został podpisany tylko aneks nr (...). W dniu 12 stycznia 2009 roku ówczesny Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w osobach: Prezesa J. S. (2) i Zastepcy Prezesa Z. J. z udziałem przedstawicieli spółki (...) sp. z o.o. tj. R. R. i R. K. przeprowadzili negocjacje dotyczące podwyższenia Głównemu Wykonawcy po raz kolejny wynagrodzenia w związku z wykonywaną inwestycji, albowiem spółka (...) uznała, iż podwyższone wynagrodzenie o kwotę 3 058 077,67 zł aneksem nr (...) z dnia 27 maja 2008 roku jest niewystarczająca. A zatem w dniu 14 stycznia 2009 roku - w wyniku opisanych wyżej negocjacji - podpisany został przez J. S. (2) i Z. J. oraz R. R. kolejny aneks nr (...) do umowy nr (...). Zgodnie z jego postanowieniami wynagrodzenie Generalnego Realizatora zostało podwyższone o kwotę 2 818 494,75 zł., a dotychczasowe podwyższenie wynagrodzenia, dokonane aneksem nr (...), zostało zaliczone na poczet wnioskowanej podwyżki. Podwyższono tym samym wartość inwestycji do kwoty 53 885 678,43 zł.

3.Sąd uznał, że nie można zgodzić się z zarzutem, że podwyższenie wynagrodzenia dotyczyło również robót wykonanych przed dniem złożenia wniosku o podwyższenie. W tej materii Sąd odwołuje się do opinii zespołu biegłych, który stwierdził, że błędnie sporządzono protokół przerobowy na dzień 29 lutego 2008r. zawyżając wartość wykonanych prac o 1322 tys. zł. Zatem niezgodnie z umową podwyższono aneksem nr (...) wartość planowanych do wykonania prac do dna 29 lutego 2008r. o kwotę 252 tys. zł. Zatem oczywistym jest, że gdyby nie popełniono błędu przy sporządzaniu protokołu przerobowego kwota 1322 tys. zł nie byłaby należna wykonawcy robót. Przy czym podkreślić należy, że oskarżona bazowała na informacjach jakie otrzymała od osoby kompetentnej do sporządzania protokołu przerobowego, tj. na informacjach uzyskanych od kierownika budowy, któremu ufała i który również miał obowiązek dbania o interesy Spółdzielni. Następnie podkreślić należy, że rozliczenie jest bardziej skrupulatne bliżej zakończenia budowy i w związku z tym wszelkie zawyżenia, w tym przerobu wykonawcy, wówczas są weryfikowane dokładnie i weryfikacja taka ma na celu niedopuszczenie do tego by doszło do zapłacenia kwoty wyższej, niż umowna. Zatem dokonując podsumowania, w krótkim okresie wykonywanych prac błędnie przypisanie wzrostu kosztów, nie oznacza, że zapłacono za te same prace dwa razy, bowiem rozpatrując te kwestię w aspekcie końcowego rozliczenia budowy kwota ulega zmniejszeniu lub podwyższeniu w zależności od przerobu wykonawcy.

4.Jak wynika z opinii biegłych, w tamtym okresie wzrost kosztów budowy miał swoje uzasadnienie w niespotykanym wzroście kosztów budowy wielorodzinnych, pięciokondygnacyjnych budynków mieszkalnych w Polsce w okresie pomiędzy II półroczem 2006r. a II kwartałem 2008r. Zdaniem biegłych kwota wzrostu kosztu wprowadzona Aneksem nr (...) nie była sprzeczna z zawartym Aneksem nr (...), ponieważ wzrost wyniósł nieco ponad 3 mln zł, a więc znacznie poniżej 15 % wartości umowy.

5.Jeśli chodzi o kolejną część opisu zarzutu, która miała polegać na zrezygnowaniu z przeniesienia kosztów podwyżki na nabywców lokali mieszkalnych i usługowych jak to już wyżej wskazano nie było obowiązkiem, ale możliwością ujętą w zapisie § 5 ust 5 wzorców umów przedwstępnych sprzedaży lokali mieszkalnych i § 5 ust 2 wzorców umów przedwstępnych sprzedaży lokali użytkowych. Ponadto nie zostało potwierdzone, że sam fakt nie obciążenia kosztami indywidualnych nabywców, doprowadził do tego, że spółdzielnia poniosła koszty.

6.Powyższe rozważania prowadzą jednoznacznie do wniosków, że S. W. podpisując Aneks nr (...) o podwyższeniu wynagrodzenia (...) sp. j. również za roboty wykonane przed dniem złożenia wnioski i nie godząc się na obciążenie powyższym podwyższeniem wynagrodzenia Generalnego Realizatora, indywidualnych nabywców lokali, działała zgodnie z obowiązującym prawem, a tym samym nie naraziła spółdzielni Mieszkaniowej (...) na szkodę.

☐

1.9.  Uniewinnienie

I

B. Z.

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

Podstawa prawna rozstrzygnięcia, jak również powody uniewinnienia zostały wskazane w części uzasadnienia dotyczącego oskarżonej S. W. i należy je odnieść odpowiednio do B. Z.. Dodatkowo podkreślić należy, że oskarżona B. Z., przed przystąpieniem do podpisania Aneksu nr (...), dokonywała własnych obliczeń czy kwota, o którą podwyższono wynagrodzenie dla Głównego Wykonawcy winna obciążać przyszłych indywidualnych nabywców. Oskarżona zatem w swoich wyliczeniach, przy uwzględnieniu cen za dodatkowe lokale użytkowe o łącznej powierzchni 200m ² i kolejne miejsca postojowe (60 stanowiska) ustaliła, że łączna kwota ich sprzedaży pokryje wartość podwyższonego wynagrodzenia dla Generalnego Realizatora, a zatem nie zachodzą przesłanki do obciążania kwotą podwyższenia indywidulanych nabywców. Oskarżona uważała, że współpraca z Głównym Wykonawcą opiera się na wzajemnym zaufaniu; oskarżona nie ustalała także w jakiej wysokości należałoby podwyższyć cenę za metr kwadratowy lokali mieszkalnych i użytkowych indywidualnym nabywcom przy uwzględnieniu konieczności ich obciążenia wobec podwyższenia wynagrodzenia dla Głównego Wykonawcy. Nie można zatem uznać że oskarżona swobodnie podjęła decyzje o podpisaniu aneksu nr (...).

1.KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

1.1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

1.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Zgodnie z treścią art. 632 pkt 2 k.p.k. stanowi, że jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, w razie uniewinnienia oskarżonego lub umorzenia postępowania koszty procesu ponosi w sprawach z oskarżenia publicznego - Skarb Państwa, z wyjątkiem należności z tytułu udziału adwokata lub radcy prawnego w charakterze pełnomocnika pokrzywdzonego, oskarżyciela posiłkowego albo innej osoby. Mając na uwadze powyższe przepisy Sąd postanowił, że koszty procesu obciążają Skarb Państwa.

1.1Podpis