Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 831/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 marca 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant

st. sekr. sądowy Marta Żuk

po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2014r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania S. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 13 czerwca 2013 r. (Nr (...) )

w sprawie S. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo S. K. do emerytury od 31 maja 2013 roku.

Sygn. akt: IV U 831/13 UZASADNIENIE

Decyzją z 13 czerwca 2013r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz paragrafu 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił S. K. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, że do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Odwołanie od w/w decyzji złożył S. K. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że posiada wymagany okres pracy w szczególnych warunkach. Stanowisko, na którym pracował było określone jako tokarz, ale faktycznie pracował przy szlifowaniu elementów metalowych. Dlatego zaskarżona decyzja jest błędna i powinna być zmieniona (odwołanie k.2).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.3).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony S. K. w dniu (...) ukończył 60-ty rok życia. Uprzednio – w dniu 28 maja 2013r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 28 maja 2013r. k.1 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 26 lat i 14 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 25 lat, 9 miesięcy i 20 dni, a okresy nieskładkowe 2 miesiące i 24 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że ubezpieczony nie wykazał, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 15 lat.

Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w szczególnych warunkach decyzją z 13 czerwca 2013r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 13 czerwca 2013r. k.9 akt emerytalnych).

Ubezpieczony był zatrudniony w Zakładzie (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (dawniej Zakłady (...)) w okresie od 11 maja 1973r. do 30 września 2010r. w pełnym wymiarze czasu pracy przy czym w okresie od 24 kwietnia 1974r. do 2 maja 1976r. nie świadczył pracy w związku z odbywaniem zasadniczej służby wojskowej (świadectwo pracy z 30 września 2010r. k.37-39 akt o świadczenie przedemerytalne).

Zgodnie z dokumentacją zawartą w aktach osobowych ubezpieczonego, z chwilą przyjęcia do w/w przedsiębiorstwa ubezpieczony zatrudniony został na stanowisku tokarza na wydziale „prętowe” (pismo o przyjęciu do pracy na stanowisku tokarza na wydziale „prętowe” z dniem 11 maja 1973r. k.1 części B akt osobowych ubezpieczonego). Zgodnie z nazwą stanowiska ubezpieczony pracował na tokarce do czasu wcielenia go do wojska, a także po powrocie z wojska do końca 1978r. Z początkiem 1979r. ubezpieczony skierowany został – bez zmiany nazwy stanowiska - do pracy na ostrzarni narzędzi w ramach wydziału gospodarki narzędziowej, gdzie wykonywał pracę polegającą na ostrzeniu poprzez szlifowanie na sucho narzędzi typu frezy, wiertła i noże skrawające na maszynie zwanej ostrzałką. Pracę tę wykonywał przez dwa lata – do końca 1979r. Z początkiem 1980r. ubezpieczony powrócił do pracy na wydziale „prętowe”, z tym że nie pracował już na tokarce, ale na tzw. szlifierce kłowej, na której szlifował detale metalowe np. grzybki zaworu rozruchu do silników wysokoprężnych dla przemysłu zbrojeniowego. Pracę polegającą na szlifowaniu metalowych elementów na wydziale „prętowe” ubezpieczony wykonywał przez przeszło 10 lat – do końca czerwca 1990r. (angaże na wydziale „prętowe” za lata 1980-1990 k.10-13 części B akt osobowych ubezpieczonego). Z dniem 1 lipca 1990r. ubezpieczony został przeniesiony do pracy na wydziale obróbki brązów, gdzie pracował do 31 grudnia 1998r. (angaż na wydziale obróbki brązów z 1 lipca 1990r. k.14 części B akt osobowych ubezpieczonego). Na wydziale tym ubezpieczony również pracował przy szlifowaniu elementów szlifierką kłową lub bezkłową z tą tylko zmianą, że były to elementy z metali kolorowych, głównie z aluminium i brązu. Pracy ubezpieczonego polegającej na szlifowaniu elementów metalowych towarzyszył hałas i duże zapylenie. Praca szlifierza wymagała staranności i precyzji (zeznania świadków: H. S. k.16v-17 – nagranie od minuty 15 do 23, L. S. k.17 – nagranie od minuty 23 do 28 R. Z. k.17 – nagranie od minuty 28 do 32 oraz zeznania ubezpieczonego k.17v – nagranie od minuty 33 do 37 i k.16-16v – nagranie od minuty 1 do 10).

Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (okoliczność niesporna).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie S. K. podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w szczególnych warunkach. Poza sporem pozostawało bowiem, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę ogólnego stażu ubezpieczenia. Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach, gdyż pracę w takich warunkach wykonywał na rzecz Zakładów (...) w S. poczynając od 1 stycznia 1978r. do 31 grudnia 1998r., z czego przez pierwsze dwa lata ,tj. rok 1978 i 1979 pracował przy ostrzeniu narzędzi metalowych, a kolejne 18 lat przy szlifowaniu elementów metalowych, z czego w okresie od 1 stycznia 1980r. do 30 czerwca 1990r. przy szlifowaniu metali niekolorowych, a w okresie od 1 lipca 1990r. do 31 grudnia 1998r. przy szlifowaniu metali kolorowych – aluminium i brązu. Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe wykazało słuszność twierdzeń ubezpieczonego i dało podstawy do ustalenia, że w okresie zatrudnienia trwającym od 1 stycznia 1978r. do 31 grudnia 1998r., a zatem przez blisko 21 lat (wyłączając 2-dniowy okres urlopu bezpłatnego w 1990r. i krótkotrwałe okresy pobytu na zwolnieniach lekarskich wykazane w świadectwie pracy na k.37-39 akt o świadczenie przedemerytalne) ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w szczególnych warunkach. Praca polegająca na szlifowaniu oraz ostrzeniu wyrobów i narzędzi metalowych zaliczona jest do pracy w warunkach szczególnych o czym stanowi wykaz A dział III poz.78 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. O tym, że ubezpieczony wykonywał pracę polegającą na ostrzeniu narzędzi matalowych a następnie na szlifowaniu elementów metalowych, świadczą zarówno dowody w postaci dokumentów zawartych w aktach osobowych ubezpieczonego, jak i rzeczowe i spójne zeznania świadków – współpracowników ubezpieczonego z okresu jego zatrudnienia w powyższym przedsiębiorstwie ,tj. H. S., L. S. i R. Z. oraz zeznania samego ubezpieczonego. Wynika z nich, że ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował przy ostrzeniu narzędzi metalowych, a następnie szlifowaniu wyrobów metalowych. Należy wskazać, że z dokumentacji osobowej ubezpieczonego wynika, że pracodawca przenosząc go z pracy na tokarce do pracy przy ostrzeniu narzędzi, a następnie przy szlifowaniu wyrobów metalowych nie zmienił mu nazwy stanowiska pracy z tokarza na ostrzarza i szlifierza. Niemniej, jak wynika z ugruntowanych poglądów Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych dla ustalenia, czy osoba wykonywała pracę w szczególnych warunkach istotne są faktycznie wykonywane czynności, a nie literalna nazwa stanowiska pracy. Z zeznań w/w świadków, spośród których H. S. był przełożonym ubezpieczonego podczas jego pracy na wydziale „prętowe” przy szlifowaniu detali metalowych (pełnił funkcję ustawiacza), a L. S. był przełożonym ubezpieczonego podczas jego pracy na wydziale „prętowe” przy szlifowaniu detali z metali kolorowych (pełnił funkcję brygadzisty) bezspornie wynika charakter pracy ubezpieczonego. Ponadto z akt osobowych ubezpieczonego wynika fakt przeniesienia go z dniem 1 lipca 1990r. z wydziału „prętowe” do wydziału obróbki brązu, co koresponduje z zeznaniami ubezpieczonego i świadków.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477.14§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że S. K. przysługuje prawo do emerytury od(...)., kiedy ubezpieczony ukończył 60-ty rok życia.