Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI Ka 312/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 września 2020 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie XI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący Sędzia Katarzyna Żmigrodzka

Protokolant Agnieszka Furdel

przy udziale prokuratora Karoliny Siembidy - Gomuły

po rozpoznaniu dnia 29 września 2020 roku

sprawy P. R. s. J. i U. z domu C. ur. (...) w L.

oskarżonego z art. 300 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora i obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego Lublin - Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku

z dnia 16 grudnia 2019 roku sygn. akt II K 1812/19

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że na podstawie art. 72 §1 pkt 1 kk zobowiązuje oskarżonego do informowania sądu o przebiegu okresu próby raz na sześć miesięcy;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa za postępowanie odwoławcze
180 (sto osiemdziesiąt) złotych opłaty oraz 50 (pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu wydatków.

Katarzyna Żmigrodzka

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

XI Ka 312/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego Lublin-Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku z dnia 16 grudnia 2019 r., wydany w sprawie sygn. akt II K 1812/19.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

Nie dotyczy

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

Nie dotyczy

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Nie dotyczy

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Nie dotyczy

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

apelacji prokuratora – obrazy przepisów prawa materialnego, a mianowicie art. 72 § 1 k.k. poprzez jego niezastosowane i nie orzeczenie w związku z wymierzeniem oskarżonemu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania jednego z obowiązków przewidzianych w art. 72 § 1 k.k., podczas gdy w przypadku warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności i nie orzeczenia środka karnego Sąd zobligowany był do nałożenia obowiązku przewidzianego w art. 72 § 1 k.k. -

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zaniechanie orzeczenia wobec oskarżonego środka probacyjnego, o którym mowa w art. 72 § 1 k.k. (w okolicznościach tej sprawy obowiązku informowania Sądu o przebiegu okresu próby), w sytuacji gdy po stronie Sądu istniał obowiązek tego rodzaju z racji wymierzenia kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, jest ewidentne.

Wniosek

o zmianę wyroku poprzez zobowiązanie P. R. na podstawie art. 72 § 1 k.k. do informowania Sądu o przebiegu okresu próby co sześć miesięcy -

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec zasadności zarzutu, trafnym okazał się być również sformułowany wniosek.

3.2.

apelacji obrońcy – błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za jego podstawę , mogącego mieć wpływ na jego treść, polegającego na bezzasadnym przyjęciu, że oskarżony, dokonując sprzedaży nieruchomości będącej składnikiem wchodzącym do majątku objętego wspólnością małżeńską, a następnie przekazując kwotę pozostała ze sprzedaży swojej żonie działał w zamiarze udaremnienia wykonania orzeczenia Sądu, podczas gdy z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego przed Sądem I instancji wynika, że działanie oskarżonego nie polegało na darowaniu, a nieruchomość będąca przedmiotem umowy sprzedaży nie byłą objęta wnioskiem egzekucyjnym, a co za tym idzie nie była zagrożona egzekucja -

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Błąd w ustaleniach faktycznych bywa logiczną konsekwencją błędnej oceny dowodów w przypadku wykazania, że doszło do naruszenia przepisów postępowania dotyczących sfery gromadzenia i oceny dowodów i najczęściej dotyczy to obrazy art. 7 i art. 410 k.p.k. (poza sytuacją, gdy błąd ma charakter samoistny). Ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji nie wykraczają poza granice swobodnej oceny dowodów, poczynione zostały na podstawie wszechstronnej analizy przeprowadzonych dowodów, których ocena nie wykazała błędów natury faktycznej i logicznej, zgodna była ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, znajdując odzwierciedlenie w uzasadnieniu orzeczenia. Z dokonanych ustaleń Sąd Rejonowy wyprowadził prawidłowe wnioski w zakresie sprawstwa oskarżonego, jego zamiaru, a w konsekwencji kwalifikacji prawnej czynu przypisanego.

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych może być uznany za trafny jedynie wówczas, gdy skarżący wykaże, iż rozstrzygnięcie Sądu nie uwzględnia całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego bądź, że ocena poszczególnych dowodów sprzeczna jest z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego, czy też wskazaniami wiedzy. Możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu nie może prowadzić do wniosku o dokonaniu przez sąd błędu w ustaleniach faktycznych.

Okoliczności powstania wierzytelności oraz czynności podjęte przez wierzyciela, mające na celu jej wyegzekwowanie, nie są w sprawie kwestionowane i nie budzą wątpliwości.

Sąd Rejonowy dokonał właściwej oceny zbycia przez oskarżonego nieruchomości położonej w Ś. przy ul. (...) (...), jak również sposobu rozliczenia kwoty pozostałej po spłacie kredytu hipotecznego.

Przedmiotem czynności wykonawczej czynu z art. 300 § 2 k.k. może być taki składnik majątku dłużnika, który jest zajęty bądź zagrożony zajęciem. Nieruchomość, o której mowa powyżej nie została zajęta. Oskarżony miał jednak świadomość realnego zagrożenia zajęciem, albowiem w dacie zbycia wiedział o istnieniu i treści nakazów zapłaty wydanych w sprawach VIII GNc 1375/16 i VIII GNc 1385/16 oraz toczących się na ich podstawie postępowaniach egzekucyjnych.

Wnioski egzekucyjne wierzyciela obejmowały egzekucję z wszystkich nieruchomości oskarżonego, a zatem również i tej. W dacie zbycia był to jedyny składnik majątku należący do oskarżonego, nadający się do zajęcia.

Zaspokojenie Banku (...) mogło nastąpić jedynie do wysokości 295.400 złotych, albowiem taka kwota pozostawała do spłaty z tytułu kredytu hipotecznego udzielonego przez Bank. Suma uzyskana ze sprzedaży nieruchomości (480.000 złotych) była natomiast wyższa, aniżeli ta, jaka pozostawała do spłaty. Nie jest więc prawdą, że jedynym który uzyskałby zaspokojenie z nieruchomości był Bank.

Dla wypełnienia znamion przestępstwa z art. 300 § 2 k.k. wystarczającym jest, że sprawca działa w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu. Oczywistym jest, iż działanie oskarżonego zmierzało do udaremnienia zaspokojenia wierzycieli, zaś skutek ten oskarżony z pewnością przewidywał i godził się na to. W przedmiotowej sprawie nieruchomość, którą zbył oskarżony, a pozostałe po zaspokojeniu Banku pieniądze darował żonie, nie została zajęta, natomiast miał on świadomość realnego zagrożenia zajęciem.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że oskarżony celowo darował żonie tj. pozbył się składnika majątku, zmierzając w ten sposób do uszczuplenia swojego udziału we wspólnym majątku. Dla realizacji znamion przestępstwa z art. 300 § 2 k.k. ocena fizycznej czynności przekazania pieniędzy małżonce nie musi być pojmowana, jako umowa darowizny uregulowana przepisami Kodeksu cywilnego.

Darowanie przez oskarżonego kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości, wobec tego, że nie posiadał innych rzeczy nadających się do zajęcia, uniemożliwiło zaspokojenie wierzyciela, w związku z czym wypełnienie przez oskarżonego znamion przestępstwa z art. 300 § 2 k.k. nie budzi jakichkolwiek wątpliwości.

Realizacja znamienia zamiaru sprawcy była przedmiotem analizy Sądu I instancji. Sąd ten w sposób precyzyjny zestawił ciąg wydarzeń, począwszy od wydania nakazów zapłaty do momentu darowania pieniędzy małżonce, dochodząc w konkluzji do oczywiście trafnego i wprost wyartykułowanego wniosku o działaniu wymienionego z bezpośrednim zamiarem kierunkowym. Odtwarzając zamiar towarzyszący oskarżonemu Sąd Rejonowy miał na względzie wszelkie występujące w sprawie okoliczności przedmiotowe i podmiotowe. Okoliczności te znajdowały oparcie w trafnej i nie nasuwającej żadnych zastrzeżeń analizie zgromadzonych w sprawie dowodów. Rozważania Sądu I instancji w powyższym zakresie były wyczerpujące, skrupulatne i drobiazgowe. Analiza okoliczności sprawy nie budzi wątpliwości, iż zbywając nieruchomość i darowując pozostałe po zaspokojeniu Banku pieniądze małżonce oskarżony uczynił to aby usunąć przysługujący mu udział we własności nieruchomości spod ewentualnie i realnie grożącego zajęcia. To, jak wyglądałby ewentualny podział majątku wspólnego, nie ma jakiegokolwiek znaczenia. Dla odpowiedzialności oskarżonego za przypisane mu przestępstwo obojętne jest to, czy wierzyciel miał możliwość zaspokojenia z przedmiotowej nieruchomości. W momencie powstania zagrożenia zajęciem przedmiotowa nieruchomość wchodziła w skład majątku wspólnego. Skoro zaś oboje małżonkowie mieli prawo dysponowania własnością nieruchomości, a tym samym kwotą uzyskaną z jej sprzedaży, to nie ulega wątpliwości, że celem darowizny było spowodowanie, aby oskarżony nie dysponował już jakimkolwiek składnikiem majątkowym, z którego można by skutecznie prowadzić egzekucję.

W świetle powyższego Sąd I instancji dokonał trafnej subsumpcji zachowania się oskarżonego pod znamiona czynu zabronionego z art. 300 § 2 k.k.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu -

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności zarzutu, brak było podstaw do uwzględnienie sformułowanego wniosku.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Nie stwierdzono

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Uznanie oskarżonego za winnego dokonania czynu wyczerpującego znamiona występku z art. 300 § 2 k.k.

Zwi ęź le o powodach utrzymania w mocy

Nietrafność zarzutu obrońcy kwestionującego ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Nałożenie na oskarżonego obowiązku informowania Sądu o przebiegu okresu próby na podstawie art.72 § 1 pkt 1 k.k.

Zwi ęź le o powodach zmiany

Zasadność zarzutu podniesionego w apelacji prokuratora.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

Nie dotyczy

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

5.3.1.4.1.

Nie dotyczy

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Nie dotyczy

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Obciążenie oskarżonego stosowną opłatą oraz wydatkami postępowania odwoławczego znajduje uzasadnienie w treści przepisu art. 636 § 1 k.p.k.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

- brak orzeczenia środka probacyjnego, o którym mowa w art. 72 § 1 k.k.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wina

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana