Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2012 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący:SSO Mirella Andrzejewska

Protokolant: Joanna Pajorska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 grudnia 2012 r. w J.

odwołania K. T.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 31 maja 2011 r., znak: I- (...),

z dnia 19 stycznia 2012 r., znak: I- (...) oraz

z dnia 30 października 2012 r., znak: I- (...)

w sprawie K. T.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

I.  umarza postępowanie w zakresie przyznania wnioskodawcy K. T. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy począwszy od dnia 01 marca 2012 r.,

II.  zmienia decyzje Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia z dnia 31 maja 2011 r., znak: I- (...), z dnia 19 stycznia 2012 r., znak: I- (...) oraz z dnia 30 października 2012 r., znak: I- (...) w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy K. T. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy za okres od dnia 01 kwietnia 2011 r. do dnia 29 lutego 2012 r.,

III.  dalej idące odwołanie oddala.

Sygn. akt VII U 774/11

UZASADNIENIE

Decyzjami z dnia 31.05.2011 r., a także z dnia 19.01.2012 r. (znak: I- (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił K. T. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z niespełnieniem przez wnioskodawcę warunku posiadania co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych przypadających w ustawowo wskazywanych dziesięcioleciach.

K. T.odwołał się od powyższych decyzji domagając się przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy poprzez uwzględnienie okresu zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia od 01.01.2008 r. do 31.12.2009 r. w (...) Sp. z o.o.z/s w K..

W odpowiedziach na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie, podnosząc, że jakkolwiek wnioskodawca został uznany za osobę całkowicie niezdolną do pracy, to jednak nie spełnia przesłanki warunkującej nabycie uprawnień rentowych, która została określona w art.58 ust.1 pkt 5 w zw. z art.57 ust.1 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a mianowicie w dziesięcioleciach przypadających zarówno przed datami złożenia wniosków o świadczenie, jak również przed datą powstania niezdolności do pracy wykazał okresy składkowe i nieskładkowe w łącznym wymiarze 3 lata, 5 miesięcy i 2 dni wobec wymaganych 5 lat, zaś łączny staż ubezpieczeniowy wnioskodawcy wynosi 24 lata, 5 miesięcy i 20 dni. Organ rentowy wskazał, że nie uwzględnił w stażu ubezpieczeniowym okresu zatrudnienia w (...) Sp. z o.o.od 01.01.2008 r. do 31.12.2009 r., ponieważ wnioskodawca nie został w tym okresie zgłoszony do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.

Decyzją z dnia 30.10.2012 r. (znak: I- (...)) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. przyznał K. T. rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od 01.03.2012 r. do 31.12.2012 r.

K. T. odwołał się od powyższej decyzji domagając się przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od dnia 10.09.2010 r., tj. od dnia złożenia pierwszego wniosku o przyznanie prawa do przedmiotowego świadczenia. Wnioskodawca podniósł, że już przy pierwszym wniosku o rentę złożył wszystkie niezbędne dokumenty potwierdzające okresy zatrudnienia od 1973 r. do 11.05.2010 r. Okoliczność zaś, że za okres zatrudnienia w latach 2008-2009 nie został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych wynikała z błędu pracodawcy, tj. (...) Sp. z o.o., który to błąd został naprawiony i nie powinien mieć obecnie wpływu na uprawnienia rentowe wnioskodawcy.

W piśmie z dnia 15.11.2012 r. organ rentowy wskazał, że decyzją z dnia 30.10.2012 r. prawo do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy zostało przyznane wnioskodawcy od dnia 01.03.2012 r., ponieważ dodatkowe zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu w (...) Sp. z o.o., w związku, z którym toczyło się następnie postępowanie wyjaśniające, zostało złożone w dniu 12.03.2012 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. T. urodzony w dniu (...)złożył w dniu 10.09.2010 r. wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy, przedkładając m. in. zaświadczenie z dnia 06.05.2010 r. wystawione przez (...) Sp. z o.o.w W.wskazujące, że w okresie od 01.01.2008 r. do 31.12.2009 r. był zatrudniony na podstawie umów zlecenia w (...) Sp. z o.o., a od wskazywanych umów zostały potrącone składki na ubezpieczenie zdrowotne, a także zaświadczenie z dnia 06.05.2010 r. wystawione przez D.Sp. o.o. i (...) Spółkę Komandytowąw K.wskazujące, że w okresie od 01.01.2008 r. do 31.12.2010 r. był zatrudniony w (...) Sp. z o.o.i Wspólnicy Sp. kom. na podstawie umów zlecenia, od których zostały potrącone składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, zdrowotne, chorobowe).

Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 02.11.2010 r. uznano, że wnioskodawca jest całkowicie niezdolny do pracy od 11.07.2010 r., jednak decyzją z dnia 19.11.2010 r. organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wobec niespełnienia przez niego przesłanki posiadania 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych w ustawowo wskazywanych dziesięcioleciach. Wnioskodawca nie odwołał się od powyższej decyzji do Sądu.

Wnioskodawca nie zaskarżył również decyzji z dnia 25.01.2011 r., którą organ rentowy ponownie odmówił mu prawa do świadczenia rentowego.

/dowód: wniosek z dnia 10.09.2010 r. – k.1 akt ZUS;

zaświadczenia z 06.05.2010 r. – k.25-26 akt ZUS;

orzeczenie z dnia 02.11.2010 r. – k.57 akt ZUS;

decyzja z dnia 19.11.2010 r. – k.99 akt ZUS;

decyzja z dnia 25.01.2011 r. – k.111 akt ZUS/

W dniu 13.04.2011 r. K. T. złożył ponowny wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy, który decyzją z dnia 31.05.2011 r. został załatwiony odmownie w związku z niespełnieniem przez wnioskodawcę warunku posiadania co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych przypadających w ustawowo wskazywanych dziesięcioleciach. Z tych samych przyczyn odmówiono wnioskodawcy prawa do renty decyzją z dnia 19.01.2012 r.

Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z dnia 03.01.2012 r. uznano, że wnioskodawca jest nadal całkowicie niezdolny do pracy, okresowo do dnia 31.12.2012 r.

W dniu 12.03.2012 r. wnioskodawca dostarczył do organu rentowego zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu z dnia 07.03.2012 r. wskazujące, że wnioskodawca w okresie od 01.01.2008 r. do 31.12.2009 r. był zatrudniony na podstawie umowy zlecenia w (...) Sp. z o.o.w K.oraz zgłoszenie korekty okresów podlegania ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu, w którym wskazano, że wnioskodawca w okresie od 01.01.2008 r. do 31.12.2009 r. podlegał ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu.

Po zakończeniu postępowania wyjaśniającego, mającego na celu potwierdzenie okresu ubezpieczenia wnioskodawcy z tytułu zatrudnienia w (...) Sp. z o.o. w K. organ rentowy ustalił, że wnioskodawca w okresie od 01.01.2008 r. do 31.12.2009 r. podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

W związku z powyższym ustaleniem decyzją z dnia 30.10.2012 r. organ rentowy przyznał K. T. rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od 01.03.2012 r. do 31.12.2012 r.

/dowód: wniosek z dnia 13.04.2011 r. – k.113 akt ZUS;

decyzje z dnia: 31.05.2010 r. i 19.01.2012 r. – k.119 i 129 akt ZUS;

orzeczenie z dnia 03.01.2012 r. – k.128 akt ZUS;

zaświadczenie z 07.03.2012 r. – k.131 akt ZUS;

zgłoszenie korekty ( (...)) – k.133 akt ZUS;

poświadczenie podlegania ubezpieczeniom – k.150 akt ZUS;

decyzja z dnia 30.10.2012 r. – k.157 akt ZUS/

Sąd zważył, co następuje:

Dokonując oceny prawidłowości zaskarżonych przez wnioskodawcę decyzji organu rentowego Sąd zważył w pierwszej kolejności, że wnioskodawca domagał się przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Kolejnymi decyzjami prawa takiego wnioskodawcy odmawiano wobec niespełnienia przez niego przesłanki posiadania wymaganych okresów ubezpieczenia.

W toku postępowania sądowego, na skutek prowadzonego przez siebie postępowania wyjaśniającego organ rentowy ustalił jednak, że wnioskodawca w okresie od 01.01.2008 r. do 31.12.2009 r. podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu oraz rentowym i ostatecznie decyzją z dnia 30.10.2012 r. przyznał K. T. rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 01.03.2012 r. do dnia 31.12.2012 r.

Sąd zważył zatem, że zgodnie z art.477 ¹³ k.p.c. zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd - przez wydanie decyzji uwzględniającej w całości lub w części żądanie strony - powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części. Poza tym zmiana lub wykonanie decyzji nie ma wpływu na bieg sprawy.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie ww. artykułu umorzył postępowanie w niniejszej sprawie w zakresie przyznania wnioskodawcy prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy począwszy od dnia 01.03.2012 r. (pkt.I wyroku).

W pozostałym zakresie odwołanie zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Dokonując bowiem oceny zasadności żądania wnioskodawcy przyznania mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy począwszy od września 2010 r., w kontekście oceny prawidłowości zaskarżonych decyzji w zakresie odmowy przyznania wnioskodawcy prawa do świadczenia rentowego za okres przed 01.03.2012 r. Sąd zważył, że stosownie do art.46 ust.1 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych płatnik składek jest obowiązany wg zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za dany miesiąc kalendarzowy. W świetle tego przepisu obowiązek zapłaty składki we właściwej wysokości i terminie ciąży na płatniku, a osoba u niego zatrudniona zachowuje prawo do wszelkich należnych świadczeń emerytalno-rentowych także mimo opieszałości pracodawcy w opłacaniu składek. Mając to na uwadze Sąd uznał, że żądanie przez wnioskodawcę wypłaty świadczenia rentowego także za okres poprzedzający złożenie skorygowanych przez pracodawcę dokumentów jest co do zasady słuszne, jednakże nie jest możliwe przyznanie tego prawa począwszy od daty wskazywanej przez wnioskodawcę, tj. od września 2010 r. Jak wynika bowiem z analizy akt rentowych wnioskodawca złożył wprawdzie pierwszy wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy już w dniu 10.09.2010 r., jednak od wydanej w załatwieniu tego wniosku decyzji odmownej organu rentowego z dnia 19.11.2010 r. nie odwołał się następnie do Sądu. Podobnie nie zaskarżył również kolejnej decyzji z dnia 25.01.2011 r., którą organ rentowy ponownie odmówił mu prawa do świadczenia rentowego. Tymczasem podkreślenia wymaga, że decyzje administracyjne, w tym także decyzje organu rentowego, nie zaskarżone w ustawowym 30 dniowym terminie do odpowiedniego organu odwoławczego stają się po tym czasie decyzjami prawomocnymi i jako takie nie mogą już być co do zasady kwestionowane. W rozpoznawanej sprawie decyzje organu rentowego zawierały stosowne pouczenia o prawie wniesienia odwołania do Sądu Okręgowego, z którego to prawa wnioskodawca skorzystał dopiero po wydaniu trzeciej z kolei decyzji odmownej, a mianowicie decyzji z dnia 31.05.2011 r. wydanej po rozpoznaniu wniosku złożonego w dniu 13.04.2011 r. Biorąc zatem pod uwagę treść art.129 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zgodnie z którym świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu za datę początkową powstania uprawnienia przyjąć należało miesiąc złożenia wniosku z dnia 13.04.2011 r.

Reasumując, skoro decyzja z dnia 19.11.2010 r. wydana na skutek wniosku z dnia 10.09.2010 r. jest decyzją prawomocną, podobnie jak decyzja z dnia 25.01.211 r. ocenie merytorycznej podlegać mogły obecnie jedynie kolejne decyzje zaskarżone przez wnioskodawcę we właściwym trybie, tj. decyzje z dnia 31.05.2011 r., z dnia 19.01.2012 r. oraz z dnia 30.10.2012 r. Oceniając, iż konsekwencje nierzetelności i zwłoki płatnika w opłaceniu należnych składek na ubezpieczenia społeczne nie mogą obciążać zatrudnionego u niego wnioskodawcy Sąd uznał, że wobec bezspornego obecnie spełnienia przez wnioskodawcę wszystkich przesłanek do przyznania prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy określonych w art.57 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, prawo to winno zostać przyznane od dnia 01.04.2011 r., tj. od miesiąca złożenia wniosku skutkującego wydaniem zaskarżonej decyzji z dania 31.05.2011 r. Tym samym zaistniała podstawa do zmiany zaskarżonych decyzji poprzez przyznanie wnioskodawcy prawa do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od dnia 01.04.2011 r. do dnia 29.09.2012 r. (tj. do końca spornego okresu), o czym orzeczono na podstawie art.477 ¹⁴ § 2 k.p.c., jak w punkcie II. Jednocześnie niemożność uwzględnienia żądania wnioskodawcy przyznania świadczenia za okres poprzedzający złożenie wniosku w kwietniu 2011 r. skutkowało koniecznością oddalenia odwołania w tym zakresie na podstawie art.477 ¹⁴ § 1 k.p.c. (pkt. III wyroku).