Sygn. akt VI Ka 325/20
Dnia 17 września 2020 r.
Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:
Przewodniczący – Sędzia Robert Bednarczyk
Protokolant: Małgorzata Pindral
przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej w L. M. Ś.
po rozpoznaniu w dniu 17 września 2020 roku
sprawy E. K. ur. (...) w M., c. M., L. z domu N.
oskarżonej z art. 190 § 1 kk
z powodu apelacji wniesionej przez oskarżoną
od wyroku Sądu Rejonowego w Lwówku Śląskim
z dnia 25 lutego 2020 r. sygn. akt II K 150/19
I.
zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uniewinnia oskarżoną
E. K. od popełnienia zarzuconego jej czynu;
II. na podstawie art. 632§2 kpk kosztami procesu obciąża Skarb Państwa.
UZASADNIENIE |
||||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
VI Ka 325/20 |
||||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
||||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
||||||||||||||||||||
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
Wyrok Sądu Rejonowego w Lwówku Śląskim z dnia 25 lutego 2020r. w sprawie II K 150/19 |
||||||||||||||||||||
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
||||||||||||||||||||
☐ obrońca |
||||||||||||||||||||
☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ inny |
||||||||||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||||||||||||||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||||||||||||||||
☐ |
co do kary |
|||||||||||||||||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||||||||||||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||||||||||||||
☐ |
||||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||||||||||||||||
1.4. Wnioski |
||||||||||||||||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
|||||||||||||||||
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
||||||||||||||||||||
2.1. Ustalenie faktów |
||||||||||||||||||||
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
2.2. Ocena dowodów |
||||||||||||||||||||
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||||||||
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||||||||
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
|||||||||||||||||||
Obraza przepisów prawa procesowego, dotyczących gromadzenia i oceny dowodów oraz błędy w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, skutkujące wydaniem nieprawidłowego, skazującego wyroku. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||||||||||||||||||||
W przedmiotowej sprawie zachodzi okoliczność, o jakiej mowa w art. 440 kpk, co wobec treści art. 436 kpk czyni rozpoznanie podniesionych w zarzutach uchybień bezprzedmiotowym. |
||||||||||||||||||||
Wniosek |
||||||||||||||||||||
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||||||||||||||||||||
Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania nie jest zasadny wobec wystąpienia opisanej niżej okoliczności, skutkującej powinnością wydania wyroku uniewinniającego. |
||||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
||||||||||||||||||||
1. |
W przedmiotowej sprawie wystąpiła określona w art. 440 kpk okoliczność w postaci rażącej niesprawiedliwości ewentualnego utrzymania wyroku Sądu I instancji w mocy. |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
||||||||||||||||||||
Słusznie podniósł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 kwietnia 2017 r. w sprawie V KK 372/16 (OSNKW 2017/9/51), że przypisanie odpowiedzialności karnej za przestępstwo z art. 190 § 1 kk wymaga nie tylko zrealizowania czynności wykonawczych groźby, ale spowodowania stanu, w którym groźba wzbudziła w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona. Ujęty w opisie typu przestępstwa zwrot "uzasadniona obawa" jest zatem warunkiem koniecznym karalności zachowania polegającego na grożeniu innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub osoby jej najbliższej. Uzasadniona obawa, w konstrukcji przepisu art. 190 § 1 k.k., jest tym elementem, który pozwala ująć i zweryfikować, czy subiektywna odczucie obawy pokrzywdzonego co do spełnienia groźby miało obiektywne (uzasadnione) podstawy. Brak w opisie czynu przypisanego oskarżonemu w wyroku (art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k.) jakiegokolwiek ustawowego znamienia typu czynu zabronionego, skutkuje niemożnością przyjęcia, iż możliwe jest przypisanie odpowiedzialności karnej za ten czyn (art. 1 § 1 i art. 115 § 1 k.k.). Taka sytuacja ma miejsce w przedmiotowej sprawie. Oskarżyciel publiczny w zawartym w akcie oskarżenia zarzucie pominął zwrot ,,uzasadniona obawa”. Uchybienie to mogło zostać konwalidowane w postępowaniu przed Sądem Rejonowym jedynie poprzez uzupełnienie w części rozstrzygającej wyroku czynu przypisanego o ten element, Sąd ten nie był bowiem władny do prostowania w żaden sposób przedstawionego przez oskarżyciela publicznego zarzutu i to nawet w sytuacji, gdyby pominięcie to traktować w kategoriach oczywistej omyłki pisarskiej. Zgodnie z treścią art. 105 § 2 kpk sprostowania takiego może dokonać jedynie organ, który taka omyłkę popełnił. Sąd Rejonowy w Lwówku Śląskim przypisał jednak oskarżonej sprawstwo czynu, opisanego w części wstępnej wyroku bez modyfikacji tegoż opisu co oznacza, że nie przypisał jej znamienia w postaci uzasadnionej obawy spełnienia wyartykułowanej groźby. Wyrok ten zaskarżony został jedynie na korzyść oskarżonej, Sąd Odwoławczy nie był zatem władny do dokonania żadnego niekorzystnego dla E. K. ustalenia. Bez wątpienia uzupełnienie opisu przypisanego jej czynu o kolejne znamię byłoby ustaleniem na niekorzyść oskarżonej. Z kolei pominięcia, o jakim mowa nie sposób traktować jako oczywistej omyłki pisarskiej, zawartej w zaskarżonym wyroku, bo dotyczy ono merytorycznej treści wyroku. Trafnie w tym zakresie podniósł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 grudnia 2018 r. (II KK 115/18, LEX nr 2623719 ), że sprostowanie oczywistej omyłki nie może polegać na ingerowaniu w merytoryczną treść wyroku. Nie budzi przy tym wątpliwości, że brak w opisie czynu przypisanego oskarżonemu w wyroku (art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k.) jakiegokolwiek ustawowego znamienia typu czynu zabronionego, skutkuje niemożnością przyjęcia, iż możliwe jest przypisanie odpowiedzialności karnej za ten czyn (art. 1 § 1 i art. 115 § 1 k.k.)- por. cytowany już wyrok SN z dnia 6 kwietnia 2017. Innymi słowy rzecz ujmując niedopuszczalne z prawnego punktu widzenia jest uznanie za przestępstwo czynu, jaki nie zawiera w swym opisie ustawowych znamion czynu zabronionego a taka sytuacja ma miejsce w przedmiotowej sprawie. |
||||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
||||||||||||||||||||
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||||
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|||||||||||||||||||
Uniewinnienie oskarżonej od zarzutu popełnienia zarzucanego jej czynu |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
||||||||||||||||||||
Jak zostało wyżej wskazane Sąd Rejonowy uznał za przestępstwo z art. 190 § 1 kk zachowanie, polegające na werbalizacji groźby i wzbudzeniu w zagrożonym obawy jej spełnienia. Ustawowe znamiona tego przestępstwa wyczerpane są jedynie wówczas, gdy obawa taka jest uzasadniona. Skoro Sąd I instancji znamienia tego nie ustalił, to opisane w części wstępnej oraz rozstrzygającej zaskarżonego wyroku zachowanie nie wyczerpuje ustawowych znamion żadnego czynu zabronionego a skoro tak, to jedynym możliwym rozstrzygnięciem jest uniewinnienie oskarżonej. |
||||||||||||||||||||
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
||||||||||||||||||||
1.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
||||||||||||||||||||
4.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
||||||||||||||||||||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
II |
Wydanie wyroku uniewinniającego obliguje do obciążenia kosztami procesu Skarbu Państwa. |
|||||||||||||||||||
7. PODPIS |
||||||||||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
||||||
Podmiot wnoszący apelację |
oskarżona |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Uniewinnienie |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |