Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 16 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Wiesława Buczek - Markowska (spr.)

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 16 kwietnia 2014 r. w S.

sprawy z wniosku A. K.

o zezwolenie na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego

na skutek zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 13 lutego 2014., sygn. akt III Ns 5/13

postanawia:

zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że obciążyć (...)– Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotą 1.626 (tysiąca sześciuset dwudziestu sześciu) złotych tytułem nieuciszonych kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 13 lutego 2014 r. Sąd Rejonowy Szczecin - Centrum w Szczecinie sygn. akt III Ns 5/13 nakazł pobrać od wnioskodawcy A. K.na rzecz (...)– Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 1.626 złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

W uzasadnieniu Sąd I instancji stwierdził, iż postanowieniem z dnia 2 lipca 2013 roku Sąd zezwolił A. K. na złożenie do depozytu sądowego wyszczególnionych świadczeń, ponieważ – według twierdzeń wniosku – jedni wierzyciele utracili byt prawny, a adresy siedzib pozostałych nie są mu znane. Sąd I instancji wskazał, iż następnie w dniu 23 lipca 2013 roku wpłynęło pismo wnioskodawcy, w treści którego oświadczył, że cofa wniosek i na skutek tego pisma postanowieniem z dnia 6 sierpnia 2013 roku Sąd uchylił postanowienie z dnia 2 lipca 2013 roku i umorzył postępowanie.

Sąd I instancji zaznaczył, iż w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie sąd orzeka o poniesionych tymczasowo przez (...)wydatkach, stosując odpowiednio przepisy art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Sąd I instancji wskazał, że zobligowany był, stosownie do treści przepisu art. 693 ³ § 1 k.p.c., do ogłoszenia o zezwoleniu na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim i, że obowiązek ten ciążył na Sądzie niezależnie od tego, czy wnioskodawca wyraża zgodę na obciążenie go tymi kosztami i czy uiści na ten cel zaliczkę. Sąd I instancji zaznaczył, że ogłoszenie ukazało się w dniu 18 lipca 2013 roku w Gazecie (...)i z tego tytułu Spółka Akcyjna (...)w W.poniosła wydatki w kwocie 1.626 zł. Jednocześnie Sąd I instancji wskazał, iż zwrot ww. wydatków został przyznany prawomocnym postanowieniem z dnia 6 sierpnia 2013 roku, a następnie kwota ta została wypłacona z dochodów budżetowych tutejszego Sądu. Sąd I instancji dodał, że oświadczenie o cofnięciu pozwu wpłynęło do Sądu w dniu 23 lipca 2013 roku, a zatem już po dokonaniu ogłoszenia w gazecie, co uniemożliwiło uchylenie zarządzenia w tym przedmiocie.

Zażalenie na powyższe postanowienie wywiódł wnioskodawca i wniósł o jego uchylenie.

W uzasadnieniu podniósł, iż składając wniosek o złożenie kwoty do depozytu sądowego nie sądził, iż koszty postępowania będą tak wysokie. Wskazał, iż nie jest w stanie uiścić kwoty 1.626 zł. Skarżący zaznaczy, że po otrzymaniu wezwania do zapłaty kwoty 500 zł tytułem zaliczki od razu cofnął swój wniosek. Podniósł, iż postępowanie Sądu jest nieracjonalne ponieważ najpierw Sąd wzywa go do zapłacenia zaliczki po czym nie czekając na jego decyzję sam umieszcza ogłoszenie, które generuje koszty. Absurdem jest dla skarżącego wezwanie go do uiszczenia zaliczki i jednocześnie dokonanie tej czynności.

Wnioskodawca zarzucił Sądowi I instancji, iż nie zastosował w ogóle art. 130 ⁴ § 4 i § 5 k.p.c. zaś jeśli chodzi o art. 83 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych to Sąd I instancji dokonał błędnej wykładni. Według wnioskodawcy Sąd - działając z urzędu - może za Skarb Państwa dokonać czynności, ale tylko wtedy gdy strona odmawia wpłacenia albo też mija termin, a w jego przypadku taka sytuacja nie miała miejsca. Zdaniem skarżącego Sąd nie czekał aż uiści on zaliczkę i dokonał ogłoszenia przed upływem wyznaczonego terminu na wpłatę. Dodał, iż działa bez profesjonalnego pełnomocnika, a więc powinien zostać pouczony o konsekwencji jego poczynań.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się uzasadnione.

Zdaniem Sądu Okręgowego Sąd I instancji niewłaściwie dokonał czynności i obciążył kosztami z nią związanymi wnioskodawcę.

Kwestię składania przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego reguluje art. 693 i nast. k.p.c. Zgodnie z art. art. 693 ³ § 1 jeżeli wierzyciel lub jego miejsce zamieszkania nie są znane, o zezwoleniu na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego sąd ogłosi publicznie w budynku sądowym oraz w lokalu organu gminy. Ponadto sąd zarządza umieszczenie ogłoszenia w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim lub podaje je w inny sposób do wiadomości publicznej; może je również ogłosić w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Wynika z tego, iż od uznania sądu uzależnione jest jedynie zamieszczenie ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym zaś zastosowanie pozostałych sposobów jest obligatoryjne. Ogłoszenie zastępuje doręczenie uczestnikowi (wierzycielowi) odpisu postanowienia co do istoty sprawy, tak więc zaniechanie ogłoszenia stanowi przeszkodę dla uprawomocnienia się postanowienia.

Wnioskodawca złożył skuteczny i zgodny z prawem wniosek, którego efektem było wydanie w dniu 2 lipca postanowienia o zezwoleniu wnioskodawcy na złożeniu do depozytu sądowego wnioskowanych przez niego kwot. Jednocześnie został on zobowiązany do uiszczenia kwoty 500 zł tytułem zaliczki na poczet kosztów ogłoszenia o zezwoleniu na złożeniu przedmiotu świadczenia do depozyty sądowego w terminie tygodniowym. Do tego momentu działania Sądu są prawidłowe, gdyż zgodnie z cytowanym wcześniej przepisem Sąd był obowiązany do zarządzenia ogłoszenia w dzienniku o zasięgu lokalnym.

Jednakże wnioskodawca niezwłocznie po otrzymaniu powyższego wezwania pismem z dnia 17 lipca 2013 r., które wpłynęło do Sądu w dniu 23 lipca 2013 r. cofnął swój wniosek w niniejszej sprawie. Skutkowało to wydaniem w dniu 6 sierpnia 2013 r. przez Sąd postanowienia o uchyleniu merytorycznego postanowienia z dnia 2 lipca 2013 r. i umorzeniu postępowania jako, że Sąd uznał cofnięcie wniosku za dopuszczalne. Jednocześnie jednak Sąd Rejonowy postanowieniem z tego samego dnia zwrócił Spółce Akcyjnej (...) w W. kwotę 1.626 zł tytułem wynagrodzenia za opublikowanie ogłoszenia o zezwolenie na złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego, a następnie zaskarżonym postanowieniem wydanym w dniu 13 lutego 2014 roku nakazał pobrać tę kwotę od wnioskodawcy.

Sąd Okręgowy uważa, że jakkolwiek Sąd I instancji musiał dokonać powyższego ogłoszenia to uczynił to przedwcześnie, gdyż nie czekał na upływ terminu wyznaczonego wnioskodawcy na uiszczenie zaliczki. Należy bowiem mieć na uwadze, iż dokonując ogłoszenia sąd posiłkuje się przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. – Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. Nr 38, poz. 246 z późń. zm). Zgodnie z § 121 ust. 1 regulaminu u.s.p. tekst ogłoszenia przeznaczonego do opublikowania w prasie przesyła się do redakcji czasopisma po wpłaceniu przez stronę opłaty za zamieszczenie ogłoszenia albo po złożeniu dowodu jej przekazania bezpośrednio do redakcji czasopisma, chyba że strona jest zwolniona od kosztów sądowych. W niniejszej tej regulacji Sąd Rejonowy nie zastosował.

W konsekwencji doszło do sytuacji, w której Sąd I instancji uwzględniając cofnięcie wniosku i uchylając postanowienie merytoryczne, jednocześnie obciążył wnioskodawcę kosztami ogłoszenia. Zdaniem Sądu Okręgowego jest to niezasadne biorąc pod uwagę, iż wnioskodawca został zobowiązany do zapłaty kwoty związanej z czynnością wynikającą z uchylonego postanowienia.

W związku z powyższym Sąd Okręgowy uznał, iż wnioskodawca nie może w przypadku skutecznego cofnięcia wniosku ponosić konsekwencji pośpiesznego działania Sądu i w efekcie w sytuacji zaistniałej w sprawie zasadnym będzie obciążenie powyższymi kosztami Sąd I instancji.

Mając powyższe rozważania na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc i art. 13 § 2 kpc orzekł jak w sentencji.

(...)

(...)

(...)

(...)