Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2019 roku

Sąd Rejonowy w Rybniku, Wydział IV Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia SR Katarzyna Krawczyk - Mandrak

Ławnicy:

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Alicja Lipus

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2019 roku w Rybniku

sprawy z powództwa J. O.

przeciwko Z. O.

o podwyższenie alimentów

oddala powództwo.

Sygn. akt IV RC 351/19

UZASADNIENIE

Powódka J. O. pozwem z 21 czerwca 2019 roku wystąpiła o podwyższenie alimentów od pozwanego Z. O. do kwoty 15.000 zł. Jako uzasadnienie pozwu, powódka podniosła, iż alimenty w kwocie 15.000 zł będą odpowiednią motywacją do podjęcia bardziej płatnej pracy (k. 12).

Pozwany Z. O. uznał żądanie pozwu. (k. 6 i 35)

Sąd ustalił.

Wyrokiem z uznania z 14 lutego 2019r. sygnatura akt IV RC 561/18, Sąd Rejonowy w Rybniku zasądził od pozwanego na rzecz powódki alimenty w kwocie po 1.500 zł miesięcznie. W dacie ustalania poprzednich alimentów strony mieszkały razem, nie miały długów. Pozwany okresowo pracował, przekazywał powódce po 500 zł na utrzymanie. Powódka pracowała i zarabiała najniższą krajową. Opłaty za mieszkanie wynosiły ok. 350 zł. Pozwany chorował na cukrzycę, a jego leczenie kosztowało ok. 300 zł. Powódka była zdrowa.

dowód: akta IV RC 561/18

Obecnie, tak jak poprzednio strony mieszkają razem i prowadzą wspólne gospodarstwo domowe. Strony nie mają wspólnego konta. Wynagrodzenie pozwanego przychodzi na konto powódki, gdyż pozwany nie ma swojego odrębnego osobistego konta. Wynagrodzeniem pozwanego dysponuje powódka.

Powódka nie pracuje. Powódka pracowała do marca 2019r. w sklepie mięsnym, jednakże zrezygnowała z pracy z powodu choroby zatok, a stosunek pracy został rozwiązany za porozumieniem stron. Powódka nie jest niezdolna do pracy całkowicie ani częściowo. Obecnie powódka jest zdrowa i nie wymaga leczenia.

Pozwany pracuje w Ż. w firmie budowlanej i zarabia 1670 zł. Pozwany ma wykształcenie zawodowe i jest z zawodu mechanikiem maszyn rolniczych i nie pracuje w tym zawodzie.

Opłaty za użytkowanie mieszkania są praktycznie takie jak poprzednio: czynsz wynosi 300 zł, prąd 100 zł, gaz – butla 50 zł. Koszty powódki i pozwanego (razem ponieważ prowadzą wspólne gospodarstwo) związane z zakupem: środków czystości wynoszą 150 zł, wyżywienia 300-400 zł, odzieży 200 zł co kwartał i są praktycznie takie same jak poprzednio.

Pozwany tak jak poprzednio leczy się na cukrzycę i na leki wydaje 300 zł.

Powódka jest zdrowa.

Powódka nie wie czy pozwany jest w stanie zarobić 15000 zł, nie zna nikogo z branży budowlanej, który zarabia 15 000 zł, jednakże stawia pozwanemu w ten sposób poprzeczkę by miał odpowiednią motywację.

Dowód: zeznanie powódki, k. 39.

Powyższy stan faktyczny Sąd oparł na przeprowadzonych dowodach, które uznał za wystarczające do merytorycznego rozpoznania sprawy. Sąd pominął dowód z zeznań pozwanego z uwagi na jego niestawiennictwo oraz wystarczające zeznania powódki niezbędne do rozpoznania sprawy.

Sąd zważył.

M.-prawną podstawą żądań powódki stanowi przepis art. 27 k.r.o.

Zawarcie małżeństwa prowadzi do powstania stosunku prawnego, składającego się
z praw podmiotowych, zarówno o charakterze niemajątkowym, jak i majątkowym. Małżonkowie mają obowiązek współdziałania w trakcie trwania małżeństwa. Celem współdziałania jest zapewnienie bytu rodzinie.

Zgodnie z art. 23 k.r.o., małżonkowie są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności oraz do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli. Obowiązek wzajemnej pomocy małżonków oraz współdziałania dla dobra rodziny znajduje rozwinięcie w art. 27 k.r.o. - ulokowanym w ramach tego samego działu "Prawa i obowiązki małżonków" - z którego wynika, że małżonkowie powinni, każdy według swych sił oraz możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2011 r., III CZP 39/11, LEX nr 951033). Orzecznictwo Sądu Najwyższego (a w szczególności wytyczne w zakresie wykładni prawa i praktyki sądowej w sprawach o alimenty - uchwała Sądu Najwyższego Izba Cywilna i Administracyjna z dnia 16 grudnia 1987 roku, III CZP 91/86, publikowana OSNC 1988/4/42) nie pozostawia przy tym wątpliwości, iż małżonek może dochodzić zaspokajania potrzeb na zasadzie art. 27 k.r.o. zarówno wtedy, gdy rodzinę tworzą małżonkowie i dzieci będące na ich utrzymaniu, jak i wówczas, gdy w rodzinie dzieci takich nie ma, względnie są one już samodzielne i same się utrzymują. Przy tym w odniesieniu do świadczeń z art. 27 k.r.o.,
a więc dokonywanych na rzecz własnej rodziny, obowiązuje zasada równej stopy życiowej,
o której wielokrotnie w swych orzeczeniach przypomina Sąd Najwyższy. Małżonkowie powinni zatem żyć na takim samym poziomie.

Wskazać należy, iż artykuł 27 k.r.o. lakonicznie określa treść nałożonego na małżonków obowiązku, zobowiązując ich do przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. W uchwale SN z 16.12.1987 r. (III CZP 91/86, OSNC 1988, Nr 4, poz. 42, uzasadnienie tezy I) wyjaśniono, że "potrzeby rodziny stanowią, oprócz utrzymania i wychowania dzieci, potrzeby z istoty swej wspólne, jak również indywidualne potrzeby małżonków". Są to zatem potrzeby związane z prowadzeniem gospodarstwa domowego (np. koszty utrzymania mieszkania, opłaty, żywność dla całej rodziny), ale również potrzeby indywidualne każdego z małżonków, np. osobiste, kulturalne.

W orzecznictwie i nauce prawa zgodnie przyjmuje się – jak się wydaje w związku z treścią art. 135 § 1 KRO – że na podstawie art. 27 KRO małżonkowie zobowiązani są zaspokajać potrzeby "usprawiedliwione". W wyroku z 24.8.1990 r. sygn. I CR 422/90, Sąd Najwyższy stwierdził, że "potrzeby rodziny w rozumieniu art. 27 k.r. i o. są to potrzeby usprawiedliwione, uzasadnione wieloma względami, np. wiekiem, stanem zdrowia, słusznymi zainteresowaniami". W konsekwencji SN przyjął, że w obowiązku z art. 27 KRO nie mieszą się "potrzeby nieusprawiedliwione oraz związane z utworzeniem lub powiększeniem dorobku rodziny". Określenie usprawiedliwionych potrzeb następuje w ścisłym związku z ustaleniem sił oraz zarobkowych i majątkowych możliwościami małżonków, a także zasadą równej stopy życiowej małżonków.

W odniesieniu do żądania podwyższenia tych świadczeń zastosowanie będzie miał również przepis art. 138 k.r.o. zgodnie z którym w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Ustalenie czy nastąpiła zmiana stosunków, o których mowa powyżej następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami istniejącymi poprzednio podczas ustalania wysokości wcześniejszych alimentów.

Mając na uwadze powyższe ustalenia, stwierdzić należy, iż pomiędzy stronami nie nastąpiła zmiana stosunków uzasadniająca podwyższenie alimentów na rzecz powódki. Strony mieszkają razem, razem prowadzą gospodarstwo domowe, wydatki związane z ich bieżącym utrzymaniem są takie jak podczas ustalania alimentów w sprawie IV RC 561/18. Od czasu ustalenia ostatnich alimentów nie wzrosły potrzeby powódki.

Zmiana nastąpiła w zakresie możliwości zarobkowych stron, albowiem pozwany podjął pracę i jego dochód wynosi 1670 zł, natomiast powódka, nie będąc niezdolną do pracy całkowicie ani w części, zrzekła się zatrudnienia – rozwiązała stosunek pracy za porozumieniem stron z powodu choroby zatok. Jednakże okoliczność ta nie wpływa na zmniejszenie jej możliwości zarobkowych, ponieważ może ona pracować, nie jest niezdolna do pracy całkowicie ani częściowo, a na zatoki się już nie leczy.

Tym samym uznać należy, iż stopa życiowa małżonków jest równa, ich usprawiedliwione potrzeby są zaspokojone i nie zmieniły się one od czasu ustalenia ostatnich alimentów.

Odnosząc się do kwestii uznania powództwa przez pozwanego, Sąd uznał, iż pomimo złożenia dwukrotnie takiego oświadczenia przez pozwanego, nie jest związany uznaniem powództwa. Zgodnie bowiem z art. 213 § 2 k.p.c. uznanie powództwa pozostaje bezskuteczne, jeżeli jest sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa. W ocenie Sądu uznanie powództwa przez pozwanego, sprzeczne jest z przepisami prawa tj. art. 23 i 27 k.r.i.o albowiem nie odpowiada ono usprawiedliwionym potrzebom powódki, rodziny, a alimenty w kwocie 15.000 zł nie leżą w możliwościach majątkowych i zarobkowych pozwanego, który nie jest w stanie pozyskać takiej kwoty za pomocą swojej pracy. Wskazuje na to wyuczony zawód i rodzaj podjętej pracy.

Ponadto wskazać należy, iż podstawą zasądzenia alimentów nie może być chęć zmotywowania osoby do podjęcia lepszej pracy, jak twierdzi powódka, lecz obiektywne przesłanki wynikające z przepisów prawa.

Wobec powyższego, Sąd powództwo oddalił jako nie zasługujące na uwzględnienie.

SSR Katarzyna Krawczyk – Mandrak