Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 19 sierpnia 2020 r.

Sąd Rejonowy w Jędrzejowie I Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 11 sierpnia 2020 r. w Jędrzejowie na rozprawie

sprawy z wniosku T. S. (1)

z udziałem G. P., S. K., P. A., M. K., Gmina S., Skarbu Państwa - (...) Państwowe S.A. , K. S. (1), K. S. (2), Z. B., J. Ś., D. K.

o zasiedzenie nieruchomości

postanawia:

I. stwierdzić, że K. c. J. i C. oraz T. s. J. i W. małżonkowie S. nabyli przez zasiedzenie z dniem 16 września 2012 roku do majątku objętego wspólnością ustawową małżeńską własność nieruchomości położonej:

1) w miejscowości O. gmina S., oznaczonej aktualnie jako działki nr (...) o pow. 1,1233 ha powstałych z podziału działki nr (...) o pow. 1,14 ha, oznaczonych na mapie sporządzonej przez geodetę J. G., przyjętej do Państwowego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego za nr P. (...).2020.527, a pochodzącej z księgi hipotecznej p.n. „Folwark J. ks. 542 str. 102 do pkt 4

2) w miejscowości O. gmina S. oznaczonej jako działka nr (...) o pow. 0.1469 ha, oznaczonej na mapie sporządzonej przez geodetę J. G., przyjętej do Państwowego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego za nr P. (...).2020.527, dla której nie jest prowadzona księga wieczysta ani zbiór dokumentów

II. orzec, że wnioskodawca i uczestnicy ponoszą koszty postepowania związane ze swym udziałem w sprawie

Sygn. akt I Ns 138/18

UZASADNIENIE

Postanowienia z dnia 19 sierpnia 2020 roku

W dniu 15 marca 2018 roku do tut. Sądu wpłynął wniosek T. S. (1) o stwierdzenie, że wraz żoną K. S. (1) nabyli przez zasiedzenie własność nieruchomości położonej
w miejscowości O. gmina S. oznaczonej jako działki nr (...). W uzasadnieniu swego wniosku T. S. (1) wskazał, że posiada przedmiotową nieruchomość od lutego 1982 roku.

W dniu 19 kwietnia 2019 roku wnioskodawca sprecyzował swój wniosek i wskazał, że domaga się stwierdzenia, iż wraz żoną K. S. (1) nabyli przez zasiedzenie własność nieruchomości położonej w miejscowości O. gmina S. oznaczonej jako działki nr (...) z dniem 16 września 2002 roku (w dobrej wierze), ewentualnie z dniem 16 września 2012 roku (k. 194 -197).

Uczestniczka K. S. (2) sprzeciwiła się wnioskowi i wskazała, że samoistnymi posiadaczami nieruchomości objętej wnioskiem do roku 2000 byli jej rodzice (k. 67-68).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Nieruchomość oznaczona jako działki nr (...) o pow. 1.30 ha znajduje się w miejscowości O. gmina S..

Działka nr (...) uległa podziałowi na działki nr (...).

Aktualnie na nieruchomości objętej postępowaniem znajdują się zabudowania tj. dom i budynki gospodarcze (działka nr (...)), a teren z budynkami jest ogrodzony, przy ogrodzeniu znajduje się szambo oraz składowane są maszyny rolnicze (działka nr (...)). Poza terenem zabudowanym znajduje się grunt rolny (działka nr (...)), a na części nieruchomości posadzono brzezinę (działka nr (...)), na części terenu znajduje się około 20 letni las (działka nr (...)), pozostała część działki stanowi drogę dojazdową do pola uprawnego i dojście do lasu na działce nr (...) (działki nr (...)).

Natomiast na działce nr (...) znajduje się aktualnie ugór.

Dowód: oględziny z dokumentacją fotograficzną (k. 207 – 225), wypis z rejestru gruntów (k. 4), wyrys z mapy (k. 5), opinia geodety J. G. z mapą (k. 231 -234, k. 266v +nagranie rozprawy z dnia 11 lutego 2020 roku, k. 271). zdjęcia satelitarne (k. 200 koperta).

Właścicielką nieruchomości objętej postępowaniem była L. G. na mocy (...).ON – (...).

Dowód: opinia geodety M. S. (1) (k. 8 -10), akta uwłaszczeniowe (k. 51 – koperta).

Nieformalną umową z dnia 4 maja 1980 roku L. G. sprzedała nieruchomość położoną O. K. S. (1), późniejszej S., siostrze wnioskodawcy.

T. i K. S. (1) zamieszkali na nieruchomości objętej wnioskiem we wrześniu 1982 roku, gdy sprowadzili się z kilkumiesięcznym synem z W..

Wnioskodawca zawarł z zakładem energetycznym umowę na dostawę prądu do domu na nieruchomości objętej wnioskiem. Z biegiem lat wnioskodawca remontował stare zabudowania, dobudował szopkę i garaż, wykopał studnię, urządził w domu łazienkę, wyburzył ganek, wymienił część dachu, ogrodził część nieruchomości obejmującą budynki.

Na nieruchomości objętej wnioskiem od 1982 roku nie mieszkała siostra wnioskodawcy, nie przyjeżdżała na tą nieruchomość i jej nie uprawiała, nie dawała także żadnych pieniędzy na remonty zabudowań, a także nigdy nie żądała od T. S. (1), aby oddał jej wskazaną nieruchomość, płacił czynsz dzierżawny lub spłacił ją z tej nieruchomości. Takich żądań do wnioskodawcy nie zgłaszali także rodzice, którzy pomagali finansowo wnioskodawcy
w remontach, a ojciec dodatkowo fizycznie przy ich wykonywaniu.

J. S., W. S. i K. S. (2) mieszkali w M., gdzie powadzili gospodarstwo rolne.

Część rolną nieruchomości objętej wnioskiem (z działki nr (...) oraz działkę nr (...)) uprawiał wnioskodawca z żoną, a w późniejszych latach z dziećmi. Na części tej nieruchomości posadził około 20 lat temu las, który cały czas jest sprzątany przez wnioskodawcę. Wcześniej teren na jakim jest las był uprawiany przez wnioskodawcę rolniczo. W pracach rolniczych pomagał wnioskodawcy ojciec.

Na niewielkiej części nieruchomości objętej wnioskiem K. S. (1) miała ogródek warzywny, a na części z trawą wypasała zwierzęta.

Aktualnie część rolna nieruchomości objętej postępowaniem nie jest uprawiana od około 2009 roku, ale teren ten raz w roku od 2009 roku był odchwaszczany przez wnioskodawcę, a ostatnio przez jego syna.

Rodzice wnioskodawcy i jego siostra nie sprzeciwiali się temu jak nieruchomością zajmował się wnioskodawca.

J. S. zmarł w dniu 22 lutego 2005 roku, a W. S. w dniu 4 lutego 2016 roku.

T. S. (1) był uważany z właściciela nieruchomości objętej wnioskiem i czuł się jej właścicielem z żoną.

Dowód: akty zgonu (k. 47-48), kopia umowy (k. 48), zeznania świadków M. S. (2) (k. 134 -135 + nagarnie rozprawy z dnia 19 marca 2019), T. M. (k. 135 -136 + nagarnie rozprawy z dnia 19 marca 2019), R. S. (k. 140 – 141 nagarnie rozprawy z dnia 19 marca 2019), M. S. (3) (k. 137- 138 nagarnie rozprawy z dnia 19 marca 2019) i P. S. (k. 139 -140 nagarnie rozprawy z dnia 19 marca 2019), P. W. (k. 141 -142 nagarnie rozprawy z dnia 19 marca 2019), Z. J. (k. 143 nagarnie rozprawy z dnia 19 marca 2019), zeznania wnioskodawcy T. S. (1) (k. 144 -145 + nagranie rozprawy z dnia 19 marca 2019, k. 289v + nagranie rozprawy z dnia 11 sierpnia 2020 roku), częściowe zeznania K. S. (2) (k. 145 -146 + nagranie rozprawy z dnia 19 marca 2019), rozliczenia dostaw energii i faktury (k. 153 – 157), faktury (k. 160 – 171), protokół (k. 172-173), zdjęcia satelitarne (k. 200 koperta), zeznania K. S. (1) (k. 290 -290 + nagranie rozprawy z dnia 11 sierpnia 2020 roku).

Sąd zważył co następuje:

Wniosek jest zasadny.

Zgodnie z przepisem art. 172 § 1 kc posiadacz nieruchomości nie będący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat 20 jako posiadacz samoistny chyba, że uzyskał posiadanie w złej wierze. Zgodnie z § 2 wskazanego przepisu po upływie lat 30 posiadacz nieruchomości nabywa jej własność choćby nabył posiadanie
w złej wierze.

Do nabycia własności nieruchomości przez zasiedzenie konieczne jest spełnienie dwóch przesłanek, a mianowicie:

- konieczność samoistnego posiadania rzeczy

- upływ czasu, który w zależności od tego czy posiadacz jest w dobrej lub złej wierze wynosi odpowiednio 20 lub 30 lat.

Wskazane przesłanki muszą zachodzić kumulatywnie.

Definicja posiadacza samoistnego została sformułowana w przepisie art. 336 kc, zgodnie
z którym posiadaczem samoistnym rzeczy jest ten kto faktycznie nią włada jak właściciel. Posiadanie samoistne zwane inaczej właścicielskim charakteryzuje się tym, że posiadacz włada rzeczą w takim zakresie jak to czyni właściciel, wykorzystując faktyczną możliwość władania rzeczą do jakiej uprawniony jest właściciel ( III CRN 60/86 OSNCP 1987/9/138).

Posiadacz samoistny włada zawsze rzeczą z zamiarem władania dla siebie. Jednocześnie zamiar ten nie może być ukryty, musi on być jawny i jasny dla otoczenia, które musi postrzegać posiadacza jako osobę władającą rzeczą jak właściciel (wyrok SN z dnia 19 grudnia 2000 roku V CKN 164/00 lex 52668, postanowienie SN z dnia 28 lutego 2002 roku III CKN 891/00 lex 54474).

Władztwo faktyczne nad rzeczą oznacza nie tylko jego wykonywanie, ale także samą praktyczną możność władania rzeczą. Oznacza to, że władanie rzeczą nie musi przejawiać się w formie efektywnego, w sensie gospodarczym, korzystania z rzeczy, wystarczy sama wola
i możność korzystania z rzeczy (Stanisław Rudnicki „Nabycie przez zasiedzenie” LexisNexis Warszawa 2007 rok Wydanie I str. 62-63)

Drugą z przesłanek koniecznych do nabycia nieruchomości przez zasiedzenie jest upływ czasu, który w zależności czy mamy do czynienia z posiadaczem samoistnym w dobrej lub złej wierze wynosi odpowiednio 20 i 30 lat.

Dobra wiara polega na usprawiedliwionym w danych okolicznościach przekonaniu posiadacza, że przysługuje mu takie prawo własności jakie faktycznie wykonuje (I CR 302/71 NP. (...) str. 580).

Osoba, która weszła w posiadanie nieruchomości na podstawie umowy mającej na celu przeniesienie własności, zawartej bez zachowania formy aktu notarialnego nie jest posiadaczem samoistnym w dobrej wierze (uchwała SN z dnia 6 grudnia 1991 roku III CZP 108/91 OSNCP 1992 rok nr 4 poz. 48).

Z uwagi na wskazany początek okresu posiadania nieruchomości objętej wnioskiem, a mianowicie wrzesień 1982 rok, Sąd przeprowadził ustalenia dotyczące spełnienia przesłanek do zasiedzenia nieruchomości od tej daty. Na marginesie należy wskazać, że data ta wynikała z wiarygodnych zeznań wnioskodawcy i uczestniczki K. S. (1).

W ocenie Sądu wniosek zasługiwał na uwzględnienie, albowiem samoistnymi posiadaczami nieruchomości objętej postepowaniem byli T. i K. S. (1).

Na podstawie przeprowadzonego postępowania dowodowego Sąd ustalił, że najpierw nieruchomość została zakupiona w 1980 roku przez siostrę T. S. (1), a następnie za zgodą rodziców wnioskodawcy i przy braku sprzeciwu jego siostry, została objęta przez niego w samoistne posiadanie we wrześniu 1982 roku i do dnia wydania orzeczenia znajdowała się w nieprzerwanym samoistnym posiadaniu małżonków S..

O samoistnym posiadaniu nieruchomości objętej postępowaniem świadczą czynności faktyczne podejmowane przez T. S. (1) i jego żonę w stosunku do całej nieruchomości objętej postępowaniem, a mianowicie fakt dokonywania remontów budynków, postawienie nowych budynków, ogrodzenie części nieruchomości z budynkami, uprawa rolna działek, a także zalesienie części terenu, dbanie o brak chwastów na aktualnym ugorze.

Fakt świadczenia pomocy T. S. (1) przez rodziców przy remontach czy uprawie gruntu, nie pozbawiał wnioskodawcy statusu samoistnego posiadacza nieruchomości objętej postępowaniem, albowiem pomoc ta w ocenie Sądu była pomocą rodziców dla syna. Zdaniem Sądu brak było wiarygodnych dowodów, z których wynikałoby, że J. S. i W. S. byli posiadaczami samoistnymi nieruchomości objętej postępowaniem, nie manifestowali oni bowiem woli posiadania tej nieruchomości dla siebie i nie byli uważani przez osoby postronne za gospodarzy na tej nieruchomości. Ich centrum życiowe było w M., albowiem tam mieszkali i pracowali w gospodarstwie.

Należy podkreślić, że na przestrzeni wielu lat od 1982 roku, aż do złożenia wniosku
w niniejszej sprawie, nikt nie kwestionował posiadania nieruchomości objętej postępowaniem przez T. S. (1), w szczególności nie robiła tego K. S. (2), która w ogóle nie interesowała się nieruchomością objętą postepowaniem, a jej centrum życiowe podobnie jak rodziców było w M.. Żaden świadek, w tym i świadkowie zgłoszeni przez uczestniczkę, nie traktował jej jako samoistnego posiadacza nieruchomości objętej postępowaniem, praktycznie nikt nie wiązał jej z tą nieruchomością.

Wskazane okoliczności wynikają z wiarygodnych zeznań wnioskodawczyni i uczestniczki T. S. (2) oraz wiarygodnych zeznań świadków M. S. (2), T. M., R. S., M. S. (3), P. S., P. W. i Z. J..

Niewątpliwym było, że wnioskodawca z żoną byli samoistnymi posiadaczami nieruchomości objętej postępowaniem w złej wierze, albowiem weszli w posiadanie tej nieruchomości na podstawie ustnego przekazania od rodziców wnioskodawcy, którzy też nie byli prawnymi właścicielami tej nieruchomości. Niezasadny był zatem wniosek o potraktowanie wnioskodawcy i jego żony za posiadaczy nieruchomości objętej postepowaniem w dobrej wierze.

W ocenie Sądu 30 letni okres samoistnego posiadania wnioskodawcy i jego żony rozpoczął swój bieg w dniu 15 września 1982 roku, co wynika m.in z oświadczenia (k. 6) i zakończył się w dniu 15 września 2012 roku, zatem T. i K. S. (1) nabyli własność nieruchomości objętej postępowaniem z dniem 16 września 2012 roku.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania wnioskodawcy i uczestniczki K. S. (1), jak również świadków M. S. (2), T. M., R. S., M. S. (3), P. S., P. W. i Z. J.. Ich zeznania były jasne i logiczne, zgodne ze sobą.

Sąd uznał za niewiarygodne zeznania uczestniczki K. S. (2) w części w jakiej wskazała, że to jej rodzice byli posiadaczami samoistnymi nieruchomości objętej postępowaniem, a także w części w jakiej wskazała, że pracowała na nieruchomości objętej postępowaniem, albowiem w tej części były sprzeczne z wiarygodnymi zeznaniami świadków i wnioskodawcy.

Sąd uznał, że zeznania Z. C. były bardzo ogólne, a zatem nieprzydatne dla poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie

Z uwagi na powyższe orzeczono jak w sentencji postanowienia.

O kosztach postępowania orzeczono jak w pkt II na podstawie art. 520 § 1 kpc.