Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. III RC 37/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 września 2020 roku

Sąd Rejonowy w Zduńskiej Woli III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodnicząca Sędzia Małgorzata Klęk

Protokolant st. sekr. sąd. Marta Kubiak

po rozpoznaniu w dniu 15 września 2020 roku w Zduńskiej Woli

na rozprawie sprawy

z powództwa małoletniej W. K., reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową A. K. (1)

przeciwko A. K. (2)

o alimenty

1.  zasądza od pozwanego A. K. (2) na rzecz jego małoletniej córki W. K. urodzonej (...) w P., alimenty w kwocie po 750 (siedemset pięćdziesiąt) złotych miesięcznie, poczynając od dnia 24 kwietnia 2020 roku, płatne do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki A. K. (1), do dnia 10. każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności;

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3.  nie obciąża małoletniej powódki kosztami procesu od oddalonej części powództwa;

4.  zasądzić od pozwanego A. K. (2) na rzecz przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki A. K. (1) kwotę 1.224,00 (jeden tysiąc dwieście dwadzieścia cztery) złote tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

5.  zasądzić od pozwanego A. K. (2) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli kwotę 500,00 (pięćset) złotych tytułem opłaty sądowej;

6.  wyrokowi w punkcie 1 nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sędzia Małgorzata Klęk

UZASADNIENIE

W dniu 20 marca 2020 roku do tut. Sądu wpłynął pozew złożony przez adw. A. D., reprezentującą A. K. (1) - przedstawicielkę ustawową małoletniej powódki W. K. przeciwko ojcu małoletniej A. K. (2). W pozwie wniesiono o zasądzenie od pozwanego alimentów w kwotach po 1100 zł miesięcznie oraz zasądzenie kosztów postępowania i zabezpieczenie powództwa.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pozwany obecnie przekazuje na rzecz małoletniej kwotę ok. 500 zł miesięcznie, co nie jest adekwatne do obecnych jej potrzeb oraz jego możliwości zarobkowych.

Postanowieniem z dnia 30 marca 2020 roku, Sąd zabezpieczył powództwo i zobowiązał pozwanego do łożenia przez czas trwania procesu alimentów na rzecz małoletniej córki w kwocie po 600 zł miesięcznie, oddalając wniosek o zabezpieczenie w pozostałym zakresie.

W odpowiedzi na pozew pozwany uznał powództwo do kwoty 600 zł miesięcznie i wniósł o oddalenie go w pozostałym zakresie oraz niezasądzanie od niego na rzecz powódki kosztów postępowania z uwagi na regularne i dobrowolne płacenie przez niego alimentów.

W toku postępowania pozwany ustanowił pełnomocnika w osobie adw. A. L.. W dalszym toku postępowania strona powodowa podtrzymała dotychczasowe stanowiska, natomiast pełnomocnik pozwanego zmodyfikował stanowisko i uznała powództwo do kwoty po 700 zł miesięcznie.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

Małoletnia powódka W. K. (ur. (...) w P.) jest córką pochodzącą z nieformalnego związku (...). Rodzice małoletniej rozstali się we wrześniu 2019 roku. Ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Zduńskiej Woli w dniu 04 lutego 2020 roku w sprawie o sygn. akt III Nsm 9/20, rodzice małoletniej zgodnie ustalili, że miejscem zamieszkania małoletniej W. K. będzie każdorazowo miejsce zamieszkania jej matki.

W drodze mediacji rodzice ustalili również kontakty ojca z córką, w ten sposób, że A. K. (2) będzie mógł się kontaktować z córką w miejscu zamieszkania dziecka i w obecności matki, w każdy pierwszy weekend miesiąca w sobotę w godz. 15:00-19:00 oraz w niedzielę w godz. 09:00-13:00, a nadto w każdą środę w godz. 18:00- 19:00, w drodze zdalnego porozumiewania się na odległość.

Dowód: okoliczności bezsporne, akt urodzenia – k.9, ugoda – k. 102, kopia ugody mediacyjnej – k. 117-118

W zakres utrzymania małoletniej uprawnionej wchodzą koszty wyżywienia (ok. 600 zł miesięcznie), koszty zakupu środków higienicznych (ok. 300 zł miesięcznie) oraz koszty zakupu ubrań oraz zabawek (ok. 400 zł). W związku z częstymi chorobami małoletniej, konieczne są częste zakupy leków. Pojawiają się również inne nieregularne wydatki, które ponosi matka. Łącznie miesięczne koszty związane z utrzymaniem małoletniej wynoszą ok. 1500 zł.

Dowód: okoliczności bezsporne, paragony i faktury związane z zakupami na rzecz małoletniej – k. 10-37, zeznania A. K. na rozprawie w dniu 15 września 2020 r. – min. 00:35:34-00:52:14

Małoletnia powódka zamieszkuje wraz z matką w wynajmowanym mieszkaniu położonym w Z.. Miesięczny koszt wynajmu mieszkania wynosi 1500 zł. Dodatkowo matka opłaca rachunki za telefon, telewizję i (...), jak również zakup gazu – łącznie ok. 150 zł miesięcznie. Spłaca również ratę kredytu zaciągniętego na zakup sprzętu AGD w kwocie ok. 300 zł miesięcznie.

Dowód: kopia umowy najmu mieszkania – k.45-50, dokumenty potwierdzające ponoszenie kosztów związanych z wynajmowanym mieszkaniem – k. 38-43, 51-53

Matka małoletniej powódki pracuje jako specjalista ds. serwisu i wdrożeń systemów informatycznych na podstawie umowy o pracę, na czas nieokreślony na pełen etat, osiągając z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie 5.000 zł netto miesięcznie. Pracuje zdalnie i sprawuje opiekę nad córką. Posiada samochód osobowy marki (...).

Dowód: umowa o pracę k. 44 , zeznania A. K. na rozprawie w dniu 15 września 2020 r. – min. 00:35:34-00:52:14

Pozwany A. K. (2) zamieszkuje w P. w domu należącym do jego rodziców. Nie ma nikogo na utrzymaniu. Jego rodzice byli współwłaścicielami dwóch domów oraz jednego mieszkania w bloku. Ojciec pozwanego zmarł, a po jego śmierci spadek przypadł pozwanemu i jego matce. Poza żoną i pozwanym jego ojciec nie miał innych spadkobierców. Obecnie pozwany mieszka na jednej posesji z matką, w osobnym domu mieszkalnym, natomiast mieszkanie w bloku jest wynajmowane. Pozwany ponosi część kosztów związanych z utrzymaniem domu, a ponadto pomaga matce. Koszty utrzymania domu, ponoszone przez pozwanego wspólnie z matką wynoszą ok. 807 zł miesięcznie.

Dowód: zeznania pozwanego A. K. (2) na rozprawie w dniu 15 września 2020 r. – min. 00:59:07-01:06:30, zeznania H. K. na rozprawie w dniu 15 września 2020 r. – min. 00:16:40-00:00:34:25 i 01:07:30-01:10:03, faktury związane z utrzymaniem domu – k. 73-74,79

Pozwany będąc w związku z A. K. (1) pracował jako kierowca ciężarówki. Po rozstaniu pracę porzucił m.in. w związku z chęcią pomocy matce w sprawach codziennych oraz z uwagi na trudy zarobkowania w charakterze kierowcy i częstotliwością pobytu poza domem. Obecnie jest zarejestrowany jako osoba bezrobotna, otrzymuje zasiłek dla bezrobotnych w wysokości 541,20 zł. Dodatkowo podejmuje prace dorywcze w branży budowlanej, zarabiając ok. 1500 zł miesięcznie.

Pozwany był właścicielem auta M. P., które sprzedał w dniu 25 kwietnia 2020 roku za kwotę 6.000 zł. Jest właścicielem motocykla, z którego nie korzysta. Jego matka była właścicielką (...) o wartości ok. 27.000 zł, który użytkowany był również przez pozwanego.

Pozwany interesuje się córką i stara się w miarę możliwości uczestniczyć w jej wychowaniu. Przeszkodą w częstszych kontaktach jest odległość wynosząca około 250 km. Jeden weekend w miesiącu dojeżdża do Z. w celu wykonania kontaktów z córką. Każdy taki wyjazd wiąże się dla niego z wydatkami – m.in. z tytułu wynajęcia pokoju w hotelu. Wydatki te wynoszą ok. 500 zł. Dobrowolnie płaci alimenty na córkę – początkowo w kwocie 500 zł miesięcznie, a po wydaniu postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia w niniejszej sprawie – zgodnie z postanowieniem - w kwocie 600 zł miesięcznie.

Dowód: okoliczności bezsporne, umowy o pracę i świadectwo pracy -k. 80-82, decyzja o przyznaniu zasiłku – k. 71, pismo z Urzędu Pracy w P. – k. 72, zeznania pozwanego A. K. (2) na rozprawie w dniu 15 września 2020 r. – min. 00:52:14-01:06:30, zeznania H. K. na rozprawie w dniu 15 września 2020 r. – min. 00:16:40-00:00:34:25 i 01:07:30-01:10:03, umowa sprzedaży samochodu marki M. (...) – k.75

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów, nie znajdując podstaw do ich kwestionowania.

Sąd za wiarygodne uznał zeznania A. K. (1) w zakresie kosztów utrzymania córki oraz jej sytuacji majątkowej. Zeznania te znajdują potwierdzenie w dokumentach załączonych do sprawy, początkowo nie były kwestionowane przez pozwanego, który dopiero na rozprawie w dniu 15 września 2020 roku podniósł, że wydatki na utrzymanie córki są zawyżone, jednak jak sam wskazał, nie miał wiedzy o przyjmowaniu przez córkę leków. W tej sytuacji Sąd dał wiarę zeznaniom matki małoletniej.

Co do zasady wiarygodne były również zeznania pozwanego i zeznania jego matki. Z ostrożnością Sąd podchodził do nich w zakresie w jakim dotyczyły sytuacji majątkowej pozwanego, jednak w ocenie Sądu zasługiwały one na uwzględnienie.

Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanego w zakresie pozyskiwanych przez niego środków z wykonywania prac bezumownych w branży budowlanej. Zasady logicznego rozumowania i rozeznania w wysokości usług ogólnobudowlanych, nie pozwalają na przyznanie wiarygodności, że pozwany z wykonywania tychże prac uzyskuje jedynie około 1.500 złotych miesięcznie. Należy przyjąć, że kwota ta oscyluje w granicach co najmniej 2.000 do 3.000 złotych miesięcznie.

Wiarygodne były również zeznania świadka H. K. (2). Posiadane przez nią informacje pochodziły jednak przede wszystkim z relacji córki A. K. (1) i stanowiły powielenie jej zeznań, zatem jedynie w ograniczonym stopniu były przydatne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

W świetle art. 133 §1 k.r.o. rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie.

Obowiązek alimentacyjny rodziców w stosunku do dziecka stanowi bowiem uszczegółowienie ogólnego ich obowiązku wynikającego z art. 96 k.r.o., mianowicie troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka oraz przygotowania je należycie – odpowiednio do jego uzdolnień – do pracy dla dobra społeczeństwa.

Zakres obowiązku alimentacyjnego rodziców precyzuje art. 135 k.r.o., zgodnie z którym jest on wyznaczany przez dwie następujące przesłanki, to jest przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Te przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, zwłaszcza przy ustalaniu przez sąd wysokości alimentów ( orzeczenie Sądu Najwyższego z 10 października 1960 roku, III CRN 350/69 OSNCP 1970/2/15).

Należy podkreślić, że pojęcie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego nie posiada jednoznacznej definicji, gdyż nie ma stałego kryterium odniesienia. Decydują o nich okoliczności konkretnego przypadku.

Rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku.

Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb uprawnionego. Będzie to mieć wpływ na rozstrzygnięcie, w jakiej mierze możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego będą wzięte pod uwagę przy oznaczaniu zakresu obowiązku alimentacyjnego.

Z kolei możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają nie tylko jego rzeczywiste zarobki i dochody, ale również zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, jeśli istniejące warunki społeczno – gospodarcze i ważne przyczyny takiemu wykorzystaniu nie stoją na przeszkodzie ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 1975 roku, III CRN 48/75 LEX nr 7702 ).

Na gruncie niniejszej sprawy Sąd uznał za uzasadnione zobowiązanie pozwanego A. K. (2) do łożenia na rzecz małoletniej córki W. K. alimentów w kwocie po 750 zł miesięcznie.

W niniejszej sprawie nie budziło wątpliwości, że kwota 1500 zł, stanowiąca miesięczne koszty utrzymania małoletniej, odpowiada jej usprawiedliwionym potrzebom.

W ocenie Sądu możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego są niewątpliwie mniejsze niż możliwości zarobkowe i majątkowe matki małoletniej. Jednocześnie to na matce małoletniej spoczywa ciężar sprawowania codziennej opieki nad córką.

W ocenie Sądu pozwany nie wykorzystuje w pełni swoich możliwości zarobkowych i majątkowych. Nieusprawiedliwione zdaniem Sądu jest porzucenie przez niego pracy w charakterze kierowcy ciężarówki w transporcie międzynarodowym, w sytuacji kiedy nie posiada innego, stałego i umownego miejsca pracy. Za zrozumiałe należy uznać powody jakie doprowadziły pozwanego do rezygnacji z takiej formy zarobkowania, jednak obecne jego zarobki nie odpowiadają jego możliwościom – zwłaszcza w kontekście poprzednio osiąganego wynagrodzenia.

W ocenie Sądu, gdyby pozwany wykazywał należytą staranność mógłby podjąć pracę na pełen etat i uzyskiwać z tego tytułu odpowiednio wyższe wynagrodzenie. Mógłby również czerpać część dochodów z tytułu wynajmu mieszkania, którego jest przecież współwłaścicielem w 1/4 .

Biorąc pod uwagę okoliczności sprawy Sąd uznał, że kwota 750 zł miesięcznie odpowiada majątkowym i zarobkowym możliwościom pozwanego. Ustalając jej wysokość Sąd wziął pod uwagę również możliwości zarobkowe matki małoletniej oraz konieczność ponoszenia przez pozwanego kosztów dojazdu do córki oraz czynienie przez niego starań o jej wychowanie, w możliwie jak największym zakresie. Kwota ta, mając na względzie wiek dziecka i potrzeby związane z ogólnym rozwojem, winna zapewnić małoletniej życie na równej stopie życiowej z rodzicami.

W pozostałym zakresie Sąd powództwo oddalił, z uwagi na to, że zasądzenie alimentów w kwocie żądanej w pozwie, przekraczałoby możliwości zarobkowe pozwanego oraz usprawiedliwione potrzeby małoletniej.

Z uwagi na zakres rozstrzygnięcia oraz zasady słuszności, Sąd na podstawie art. 100 kpc i art. 102 kpc, nie obciążył małoletniej powódki kosztami procesu od oddalonej części powództwa.

Jednocześnie zgodnie z art. 98 § 1 kpc Sąd zasądził od pozwanego na rzecz przedstawicieli ustawowej powódki kwotę 1.224,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Na podstawie art. 13 ust. 1 pkt. 5 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 500 zł tytułem opłaty sądowej.

Na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc Sąd nadał wyrokowi w pkt 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sędzia Małgorzata Klęk